پرش به محتوا

برکات اخلاقی - فرهنگی بعثت نبوی (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'می‏کرد' به 'می‌‏کرد'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'می‏کرد' به 'می‌‏کرد')
خط ۲۲: خط ۲۲:


و نیز در خطبه 26 نهج البلاغه خطاب به اعراب شبه جزیره عربستان اوضاع ‏منحط و روبه زوال ساکنان آن را این‌‏گونه توصیف می‌‏کند:
و نیز در خطبه 26 نهج البلاغه خطاب به اعراب شبه جزیره عربستان اوضاع ‏منحط و روبه زوال ساکنان آن را این‌‏گونه توصیف می‌‏کند:
خدا، محمدصلی الله علیه وآله را فرستاد تا جهانیان را از راه و رسمی که در پیش گرفته‌‏اند بیم‏دهد و او را امین دستورهای آسمانی خود قرار داد. در آن حال شما ای گروه عرب‏بدترین دین را داشتید و در بدترین سرزمین زندگی می‏کردید. در بین سنگ‏های‏خشن و مارهای گزنده می‏خوابیدید و از آب تیره می‏آشامیدید. غذای خوبی نداشته‏و خون یکدیگر را می‏ریختید. پیوند خویش را از نزدیکان بریده و با آنان ستیزه‏می‏کردید. بت‏ها در بین شما برپا بود و گناهان دست و بال شما را بسته بود.[3]
خدا، محمدصلی الله علیه وآله را فرستاد تا جهانیان را از راه و رسمی که در پیش گرفته‌‏اند بیم‏دهد و او را امین دستورهای آسمانی خود قرار داد. در آن حال شما ای گروه عرب‏بدترین دین را داشتید و در بدترین سرزمین زندگی می‌‏کردید. در بین سنگ‏های‏خشن و مارهای گزنده می‏خوابیدید و از آب تیره می‏آشامیدید. غذای خوبی نداشته‏و خون یکدیگر را می‏ریختید. پیوند خویش را از نزدیکان بریده و با آنان ستیزه‏می‌‏کردید. بت‏ها در بین شما برپا بود و گناهان دست و بال شما را بسته بود.[3]




خط ۳۰: خط ۳۰:


ابن ‏جریر طبری در تاریخ خود نسبت به نظام استبدادی حاکم بر ایران وفساد گسترده در دستگاه حکومت خسروپرویز - پادشاه ایران - نوشته است:
ابن ‏جریر طبری در تاریخ خود نسبت به نظام استبدادی حاکم بر ایران وفساد گسترده در دستگاه حکومت خسروپرویز - پادشاه ایران - نوشته است:
بخت و اقبال خسروپرویز او را متکبر و مغرور نموده و خودخواهی، استبداد وآزمندی او به نهایت رسید به چشم طمع به مال و ثروت مردم دوخت. پول‏های‏گزافی را صرف ساختن کاخ‏های افسانه‏ای می‏کرد... او هیچ‏گاه از شهوترانی سیرنمی‏شد و علاوه بر هزاران خادم و مغنیّه، هزاران زن در حرمسرا داشت... در جرم وعصیان و فرخ - دستور داد تا همه زندانیان را که تعدادشان سی و شش هزار بودهلاک کند... تبعیض و اختلافات طبقاتی فاحشی در بین طبقات گوناگون مردم رایج‏بود.[4]
بخت و اقبال خسروپرویز او را متکبر و مغرور نموده و خودخواهی، استبداد وآزمندی او به نهایت رسید به چشم طمع به مال و ثروت مردم دوخت. پول‏های‏گزافی را صرف ساختن کاخ‏های افسانه‏ای می‌‏کرد... او هیچ‏گاه از شهوترانی سیرنمی‏شد و علاوه بر هزاران خادم و مغنیّه، هزاران زن در حرمسرا داشت... در جرم وعصیان و فرخ - دستور داد تا همه زندانیان را که تعدادشان سی و شش هزار بودهلاک کند... تبعیض و اختلافات طبقاتی فاحشی در بین طبقات گوناگون مردم رایج‏بود.[4]




خط ۵۰: خط ۵۰:
اروپا در عصر بعثت، در قرون وسطی که اختناق فکری و قتل عام‏های‏مذهبی، تفتیش عقاید و حاکمیت مطلق کلیسا مشخصه‏های اصلی آن راتشکیل می‏داد بسر می‏برد. با این که مسیحیت مذهب رایج اروپائیان بود امابت‏پرستی در عقاید آنان به شدّت رسوخ کرده بود.
اروپا در عصر بعثت، در قرون وسطی که اختناق فکری و قتل عام‏های‏مذهبی، تفتیش عقاید و حاکمیت مطلق کلیسا مشخصه‏های اصلی آن راتشکیل می‏داد بسر می‏برد. با این که مسیحیت مذهب رایج اروپائیان بود امابت‏پرستی در عقاید آنان به شدّت رسوخ کرده بود.
مؤلف کتاب تاریخ کلیسای قدیم می‏نویسد:
مؤلف کتاب تاریخ کلیسای قدیم می‏نویسد:
در قرن چهارم بسیاری از بت‏پرستان داخل کلیسا شدند. بعضی برای نفع‏شخصی یا شهرت به مسیحیت توجه پیدا کردند. این اشخاص بعضی از موهومات ورسومات و اعتقادات بت‏پرستی سابق خود را نیز همراه آوردند؛ بجای پرستش‏خدایان متعدد به عبادت مریم باکره پرداختند. بجای زیارت بتخانه، قبور شهدای‏مسیحی را زیارت کردند. درخت و کوه و چاه‏هایی را که در بت‏پرستی مقدس‏می‏شمردند در مسیحیّت نیز عبادت می‏کردند. بعضی معتقد شدند که با داشتن ‏صلیب می‏توانند خود را از شرارت ارواح پلید مصون دارند. جلوی در نمازخانه‏ها وزیارتگاه‏های مقدسه حیوانات را قربانی می‏کردند...[9]
در قرن چهارم بسیاری از بت‏پرستان داخل کلیسا شدند. بعضی برای نفع‏شخصی یا شهرت به مسیحیت توجه پیدا کردند. این اشخاص بعضی از موهومات ورسومات و اعتقادات بت‏پرستی سابق خود را نیز همراه آوردند؛ بجای پرستش‏خدایان متعدد به عبادت مریم باکره پرداختند. بجای زیارت بتخانه، قبور شهدای‏مسیحی را زیارت کردند. درخت و کوه و چاه‏هایی را که در بت‏پرستی مقدس‏می‏شمردند در مسیحیّت نیز عبادت می‌‏کردند. بعضی معتقد شدند که با داشتن ‏صلیب می‏توانند خود را از شرارت ارواح پلید مصون دارند. جلوی در نمازخانه‏ها وزیارتگاه‏های مقدسه حیوانات را قربانی می‌‏کردند...[9]




خط ۶۳: خط ۶۳:


برترین دلیل بر وقوع چنین تحول عظیمی، سخنان‏جعفربن ابی‏طالب است که به نمایندگی از مسلمانان اولیه‏ای که به حبشه‏مهاجرت نمودند. او در پاسخ نجاشی که از ماهیت دینشان سؤال کرد اظهارداشت:
برترین دلیل بر وقوع چنین تحول عظیمی، سخنان‏جعفربن ابی‏طالب است که به نمایندگی از مسلمانان اولیه‏ای که به حبشه‏مهاجرت نمودند. او در پاسخ نجاشی که از ماهیت دینشان سؤال کرد اظهارداشت:
«شهریارا! ما گروهی از مردم جاهلیت بودیم که بت می‏پرستیدیم. مرتکب فحشاءو کارهای زشت می‏شدیم؛ پیوند خویشاوندی را از هم گسسته و با همسایگان‏بدرفتاری می‏کردیم؛ نیرومندان ما ناتوانان را می‏بلعیدند. بدین حال بودیم تا خداوندمردی را از میان ما به پیامبری برانگیخت که نسب و دودمانش را می‏شناختیم و به‏درستی و امانتداری و پاکدامنی او ایمان داشتیم؛ ما را به سوی خداوند فراخواند تاخدا را یگانه بدانیم و او را بپرستیم و هر چه از سنگ و بت که تا آن زمان خود وپدرانمان به جای خدا می‏پرستیدیم فروگذاریم. به ما دستور داد راست بگوئیم؛امانتدار باشیم؛ پیوند خویشاوندی را محترم داریم؛ با همسایه به نیکویی رفتارنمائیم و از آنچه حرام گشته و از خونریزی دست برداریم. به ما نگوئیم؛ مال یتیم رانخوریم و به پاکدامنان تهمت نزنیم. دستور داد فقط خدا را بپرستیم؛ نماز بگذاریم؛زکات بگذاریم و روزه بداریم؛ چون دیدیم راست می‏گوید پیامبری او را تصدیق کرده‏و به او ایمان آوردیم و پیرو تعالیم و مطیع فرامینی شدیم که خداوند بر او نازل کرده‏است.[10]
«شهریارا! ما گروهی از مردم جاهلیت بودیم که بت می‏پرستیدیم. مرتکب فحشاءو کارهای زشت می‏شدیم؛ پیوند خویشاوندی را از هم گسسته و با همسایگان‏بدرفتاری می‌‏کردیم؛ نیرومندان ما ناتوانان را می‏بلعیدند. بدین حال بودیم تا خداوندمردی را از میان ما به پیامبری برانگیخت که نسب و دودمانش را می‏شناختیم و به‏درستی و امانتداری و پاکدامنی او ایمان داشتیم؛ ما را به سوی خداوند فراخواند تاخدا را یگانه بدانیم و او را بپرستیم و هر چه از سنگ و بت که تا آن زمان خود وپدرانمان به جای خدا می‏پرستیدیم فروگذاریم. به ما دستور داد راست بگوئیم؛امانتدار باشیم؛ پیوند خویشاوندی را محترم داریم؛ با همسایه به نیکویی رفتارنمائیم و از آنچه حرام گشته و از خونریزی دست برداریم. به ما نگوئیم؛ مال یتیم رانخوریم و به پاکدامنان تهمت نزنیم. دستور داد فقط خدا را بپرستیم؛ نماز بگذاریم؛زکات بگذاریم و روزه بداریم؛ چون دیدیم راست می‏گوید پیامبری او را تصدیق کرده‏و به او ایمان آوردیم و پیرو تعالیم و مطیع فرامینی شدیم که خداوند بر او نازل کرده‏است.[10]




خط ۷۲: خط ۷۲:


توصیه ‏های فراوان دین به رعایت اصول اخلاقی حتی نسبت به دشمنان -لایجرمنکم شنآن قوم علی أن لاتعدلوا اعدلوا هو أقرب للتقوی - آنچنان قلوب‏مسلمانان را تحت تأثیر قرار داد که حتی در جنگ‏ها نیز بدان پایبند بودند.چنانکه ویل دورانت در تاریخ تمدن خویش نوشته است:
توصیه ‏های فراوان دین به رعایت اصول اخلاقی حتی نسبت به دشمنان -لایجرمنکم شنآن قوم علی أن لاتعدلوا اعدلوا هو أقرب للتقوی - آنچنان قلوب‏مسلمانان را تحت تأثیر قرار داد که حتی در جنگ‏ها نیز بدان پایبند بودند.چنانکه ویل دورانت در تاریخ تمدن خویش نوشته است:
مسلمانان مردتر از مسیحیان بودند. پیمان‏ها را بهتر رعایت می‏کردند و بامغلوبان رحیم‏تر بوده‌‏اند. در تاریخ خود به ندرت مانند موقعی که شریعت اسلام‏مقداری مقررات قانونی مترقی داشت که به وسیله قاضیان روشنفکر اجرا می‏شدقانون مسیحی طریقه داوری الهی را بوسیله جنگ تن به تن یا آب و آتش به کارمی‏برد.[11]
مسلمانان مردتر از مسیحیان بودند. پیمان‏ها را بهتر رعایت می‌‏کردند و بامغلوبان رحیم‏تر بوده‌‏اند. در تاریخ خود به ندرت مانند موقعی که شریعت اسلام‏مقداری مقررات قانونی مترقی داشت که به وسیله قاضیان روشنفکر اجرا می‏شدقانون مسیحی طریقه داوری الهی را بوسیله جنگ تن به تن یا آب و آتش به کارمی‏برد.[11]




خط ۱۱۰: خط ۱۱۰:


===ارائه جهان‏بینی توحیدی‏===
===ارائه جهان‏بینی توحیدی‏===
ارائه جهان‏بینی توحیدی و سقوط خدایان زر و زور و تزویر از پیامدهای دیگرمی‏باشد. در آیین شرک، برخی انسان‏ها هستند که مدعی داشتن صفات الهی‏بوده و خود را فعال ما یشاء و مسؤولیت‏ناپذیر در برابر عملکرد خویش می‏دانند؛چنانکه کاهنان در عصر بعثت خود را واسطه بین خالق و مخلوق دانسته وکشیشان نیز با همین تفکّر خود را نمایندگان خداوند در زمین معرفی می‏کردندبا بعثت پیامبرصلی الله علیه وآله تمامی این عقاید شرک‏آلود فروریخت و توحیدی ناب وخالص به بشریت عرضه گردید.
ارائه جهان‏بینی توحیدی و سقوط خدایان زر و زور و تزویر از پیامدهای دیگرمی‏باشد. در آیین شرک، برخی انسان‏ها هستند که مدعی داشتن صفات الهی‏بوده و خود را فعال ما یشاء و مسؤولیت‏ناپذیر در برابر عملکرد خویش می‏دانند؛چنانکه کاهنان در عصر بعثت خود را واسطه بین خالق و مخلوق دانسته وکشیشان نیز با همین تفکّر خود را نمایندگان خداوند در زمین معرفی می‌‏کردندبا بعثت پیامبرصلی الله علیه وآله تمامی این عقاید شرک‏آلود فروریخت و توحیدی ناب وخالص به بشریت عرضه گردید.


ارائه این بینش عمیق و بسیط در سطح جهان‏برخی از دانشمندان غربی را وادار نموده است که به عظمت آن اعتراف کنند.چنانکه گوستاولبون در تاریخ تمدن اسلام و عرب نوشته است:
ارائه این بینش عمیق و بسیط در سطح جهان‏برخی از دانشمندان غربی را وادار نموده است که به عظمت آن اعتراف کنند.چنانکه گوستاولبون در تاریخ تمدن اسلام و عرب نوشته است:
خط ۱۳۴: خط ۱۳۴:


===جهش تکاملی از دیدن به اندیشیدن===
===جهش تکاملی از دیدن به اندیشیدن===
از مشخصه ‏های برجسته بعثت رسول اکرم‏صلی الله علیه وآله نسبت به انبیاء گذشته آن‏است که در این مرحله اراده الهی بر این تعلق گرفت که بشریت برخلاف اعصارقبل که به دیدن معجزات حسّی انبیاء بسنده می‏کردند به اندیشیدن و تفکّرتکیه کنند.
از مشخصه ‏های برجسته بعثت رسول اکرم‏صلی الله علیه وآله نسبت به انبیاء گذشته آن‏است که در این مرحله اراده الهی بر این تعلق گرفت که بشریت برخلاف اعصارقبل که به دیدن معجزات حسّی انبیاء بسنده می‌‏کردند به اندیشیدن و تفکّرتکیه کنند.


دعوت فراوان قرآن را به تعقّل و تدبر در آموزه‏های دینی و هر آنچه‏خداوند آفریده است و معرفی انسان‏های غیراندیشمند به عنوان بدترین‏جنبندگان روی زمین - انّ شرالدواب عنداللَّه الصم البکم الذین لایعقلون - بایدمبدأ رستاخیز فکری بشر دانست. در عصر پیامبرصلی الله علیه وآله به معجزه حسّی تنها اکتفانشد؛ بلکه در کنار آن بزرگ‏ترین معجزه معنوی - قرآن - ظاهر گردید که از انسان‏‌ها می‏خواست به محتوای این پیام آسمانی تأمل کنند و در صورتی که آن‏را با فطرت خویش منطبق دیدند بپذیرند:
دعوت فراوان قرآن را به تعقّل و تدبر در آموزه‏های دینی و هر آنچه‏خداوند آفریده است و معرفی انسان‏های غیراندیشمند به عنوان بدترین‏جنبندگان روی زمین - انّ شرالدواب عنداللَّه الصم البکم الذین لایعقلون - بایدمبدأ رستاخیز فکری بشر دانست. در عصر پیامبرصلی الله علیه وآله به معجزه حسّی تنها اکتفانشد؛ بلکه در کنار آن بزرگ‏ترین معجزه معنوی - قرآن - ظاهر گردید که از انسان‏‌ها می‏خواست به محتوای این پیام آسمانی تأمل کنند و در صورتی که آن‏را با فطرت خویش منطبق دیدند بپذیرند:
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۸۱۰

ویرایش