۸۷٬۸۱۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
</div> | </div> | ||
'''اِنْفاق'''، | '''اِنْفاق'''، واژهايی قرآنى است به معنى صرف کردن مال در مصارف نيکوکارانه. انفاق از ریشه «ن-ف-ق» است که به گفته [[راغب]] در [[مفردات]] به معنی «کمشدن» است. انفاق در [[قرآن]] و کتب اسلامی به معنی بخشش مال به فقیران برای کسب رضای خداست و در نزد عارفان به منزله کمال بخشش است. | ||
انفاق در [[قرآن كريم]] به عنوان | انفاق در [[قرآن كريم|قرآن کريم]] به عنوان يکى از پايههايی اصلى عمل صالح و يکى از ويژگيیهايی مؤمنان مورد تأکيد قرار گرفته است. با آن که اغلب مفسران متأخر به اين عمل بيشتر از منظر توزيع ثروت و کاستن محروميتهايی اقتصاديی نگريستهاند، اما در قرآن کريم بعد تربيتى انفاق بيش از هر چيز مورد توجه قرار گرفته و از اين حيث مکمل ايمان دانسته شده است. | ||
=معنای انفاق= | =معنای انفاق= | ||
"نفق" در لغت به معنی گذشتن هر چیز و از بین رفتن آن با تمام شدن آن چیز است<ref> راغب اصفهانى، حسین بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن، دارالعلم الدار الشامیة، تحقیق صفوان عدنان داودى ، دمشق، 1412 ق چاپ اول .</ref>. و در اصطلاح "انفاق" بیرون کردن مال از ملک و قرار دادن آن در ملک دیگرى است که یا از طریق [[صدقه]] و یا از بخشش کردن مالهاى خویش در راه [[جهاد]] و دین و | "نفق" در لغت به معنی گذشتن هر چیز و از بین رفتن آن با تمام شدن آن چیز است<ref> راغب اصفهانى، حسین بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن، دارالعلم الدار الشامیة، تحقیق صفوان عدنان داودى ، دمشق، 1412 ق چاپ اول .</ref>. و در اصطلاح "انفاق" بیرون کردن مال از ملک و قرار دادن آن در ملک دیگرى است که یا از طریق [[صدقه]] و یا از بخشش کردن مالهاى خویش در راه [[جهاد]] و دین و هرآنچه خدا بدان فرمان داده است میباشد<ref>طبرسى، فضل بن حسن؛ مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تحقیق محمد جواد بلاغى، انتشارات ناصر خسرو، تهران، 1372 ش، چاپ سوم ،ج2 ص 515.</ref>. | ||
=انواع انفاق= | =انواع انفاق= | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
در روایتى از [[پیغمبر گرامى]] اسلام مىخوانیم که فرمود: | در روایتى از [[پیغمبر گرامى]] اسلام مىخوانیم که فرمود: | ||
« مَن اَیقَنَ بِالخلف سَخت نَفسه بِالنَفَقَه»!. | « مَن اَیقَنَ بِالخلف سَخت نَفسه بِالنَفَقَه»!. | ||
«کسى که یقین به عوض و جانشین داشته باشد در انفاق کردن سخاوتمند خواهد بود»<ref>- عروسى حویزى، عبد على بن جمعه؛ تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان،تحقیق سید هاشم رسولى محلاتى، قم، 1415 ق، چاپ چهارم، ج 4 ص 340.</ref>. | «کسى که یقین به عوض و جانشین داشته باشد در انفاق کردن سخاوتمند خواهد بود»<ref>- عروسى حویزى، عبد على بن جمعه؛ تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان،تحقیق سید هاشم رسولى محلاتى، قم، 1415 ق، چاپ چهارم، ج 4 ص 340.</ref>. | ||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
=انگیزههاى انفاق= | =انگیزههاى انفاق= | ||
# کمک به موضوع [[جهاد]] یا انفاقهاى دیگر به نیازمندان عاملى براى حرکت به سوى این هدف باشد. | #کمک به موضوع [[جهاد]] یا انفاقهاى دیگر به نیازمندان عاملى براى حرکت به سوى این هدف باشد. | ||
# | # | ||
# مساله استخلاف و جانشینى مردم از یکدیگر، یا از [[خداوند]] در این ثروتها است که مالکیت حقیقى را مخصوص خدا مىشمرد، و همه را نماینده او در این اموال، که این بینش مىتواند دست و دل انسان را در انفاق باز کند و عاملى براى حرکت در این زمینه باشد. | #مساله استخلاف و جانشینى مردم از یکدیگر، یا از [[خداوند]] در این ثروتها است که مالکیت حقیقى را مخصوص خدا مىشمرد، و همه را نماینده او در این اموال، که این بینش مىتواند دست و دل انسان را در انفاق باز کند و عاملى براى حرکت در این زمینه باشد. | ||
# | # | ||
# ناپایدارى اموال و سرمایهها و بازماندن آن بعد از همه انسانها حکایت از عاملی دیگر برای تشویق میباشد. | #ناپایدارى اموال و سرمایهها و بازماندن آن بعد از همه انسانها حکایت از عاملی دیگر برای تشویق میباشد. | ||
# | # | ||
# خدا را وام گیرنده، و انسانها را وام دهنده مىشمرد، وامى که مساله تحریم ربا در آن راه ندارد و چندین برابر تا هزاران برابر در مقابل آن پرداخته مىشود<ref> تفسیر نمونه، پیشین، ج23، ص 322.</ref>. | #خدا را وام گیرنده، و انسانها را وام دهنده مىشمرد، وامى که مساله تحریم ربا در آن راه ندارد و چندین برابر تا هزاران برابر در مقابل آن پرداخته مىشود<ref> تفسیر نمونه، پیشین، ج23، ص 322.</ref>. | ||
# | # | ||
# بهتر است انفاق اظهار گردد، و در مواردى که افراد آبرومندى هستند که حفظ آبروى آنها ایجاب مىکند انفاق به صورت مخفى انجام گیرد و در صورتی که بیم ریاکارى و عدم اخلاص مىرود مخفى ساختن آن بهتر خواهد بود<ref>همان ج2 ص 346.</ref>. | #بهتر است انفاق اظهار گردد، و در مواردى که افراد آبرومندى هستند که حفظ آبروى آنها ایجاب مىکند انفاق به صورت مخفى انجام گیرد و در صورتی که بیم ریاکارى و عدم اخلاص مىرود مخفى ساختن آن بهتر خواهد بود<ref>همان ج2 ص 346.</ref>. | ||
در بعضى احادیث تصریح شده که انفاقهاى واجب بهتر است اظهار گردد، و اما انفاقهاى مستحبّ بهتر است مخفیانه انجام گیرد. | در بعضى احادیث تصریح شده که انفاقهاى واجب بهتر است اظهار گردد، و اما انفاقهاى مستحبّ بهتر است مخفیانه انجام گیرد. | ||
خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
=شرایط انفاق= | =شرایط انفاق= | ||
# از بهترین قسمت مال انتخاب شود نه از اموال کم ارزش: «اى کسانى که ایمان آوردهاید از اموال پاکیزهاى که به دست آوردهاید، یا از زمین براى شما خارج ساختهایم انفاق کنید، و به سراغ قسمتهاى ناپاک براى انفاق نروید در حالى که خودتان حاضر نیستید آنها را بپذیرید مگر از روى اغماض، و بدانید خداوند بى نیاز و شایسته ستایش است»<ref>بقره- 267.</ref>. | #از بهترین قسمت مال انتخاب شود نه از اموال کم ارزش: «اى کسانى که ایمان آوردهاید از اموال پاکیزهاى که به دست آوردهاید، یا از زمین براى شما خارج ساختهایم انفاق کنید، و به سراغ قسمتهاى ناپاک براى انفاق نروید در حالى که خودتان حاضر نیستید آنها را بپذیرید مگر از روى اغماض، و بدانید خداوند بى نیاز و شایسته ستایش است»<ref>بقره- 267.</ref>. | ||
# | # | ||
# از اموالى که مورد نیاز انسان است باشد: «آنها دیگران را بر خود مقدم مىدارند هر چند شخصا شدیدا نیازمند باشند»<ref>حشر- 9.</ref>. | #از اموالى که مورد نیاز انسان است باشد: «آنها دیگران را بر خود مقدم مىدارند هر چند شخصا شدیدا نیازمند باشند»<ref>حشر- 9.</ref>. | ||
# | # | ||
# به کسانى انفاق کند که سخت به آن نیازمندند و اولویتها را در نظر گیرد: «انفاق شما (مخصوصا) براى نیازمندانى باشد که در راه خدا در محاصره قرار گرفتهاند»<ref>بقره 273.</ref>. | #به کسانى انفاق کند که سخت به آن نیازمندند و اولویتها را در نظر گیرد: «انفاق شما (مخصوصا) براى نیازمندانى باشد که در راه خدا در محاصره قرار گرفتهاند»<ref>بقره 273.</ref>. | ||
# | # | ||
# انفاق اگر پنهان باشد بهتر است: «هر گاه آنها را مخفى ساخته و به نیازمندان بدهید براى شما بهتر است»<ref>بقره 271.</ref>. | #انفاق اگر پنهان باشد بهتر است: «هر گاه آنها را مخفى ساخته و به نیازمندان بدهید براى شما بهتر است»<ref>بقره 271.</ref>. | ||
# | # | ||
# هرگز منت و آزارى با آن همراه نباشد: «اى کسانى که ایمان آوردهاید انفاقهاى خود را با منت و آزار باطل نکنید»<ref>بقره 264.</ref>. | #هرگز منت و آزارى با آن همراه نباشد: «اى کسانى که ایمان آوردهاید انفاقهاى خود را با منت و آزار باطل نکنید»<ref>بقره 264.</ref>. | ||
# | # | ||
# انفاق باید توأم با اخلاص و خلوص نیت باشد: «کسانى که اموالشان را براى جلب خشنودى خداوند انفاق مىکنند»<ref>بقره 265.</ref>. | #انفاق باید توأم با اخلاص و خلوص نیت باشد: «کسانى که اموالشان را براى جلب خشنودى خداوند انفاق مىکنند»<ref>بقره 265.</ref>. | ||
# | # | ||
# آنچه را انفاق مىکند کوچک و کم اهمیت بشمرد هر چند ظاهرا بزرگ باشد: «به هنگام انفاق منت مگذار و آن را بزرگ مشمر»<ref>مدثر 6.</ref>. | #آنچه را انفاق مىکند کوچک و کم اهمیت بشمرد هر چند ظاهرا بزرگ باشد: «به هنگام انفاق منت مگذار و آن را بزرگ مشمر»<ref>مدثر 6.</ref>. | ||
# | # | ||
# از اموالى باشد که به آن دل بسته است و مورد علاقه او است: «هرگز به حقیقت نیکوکارى نمىرسید مگر اینکه از آنچه دوست دارید انفاق کنید»<ref>آل عمران92.</ref>. | #از اموالى باشد که به آن دل بسته است و مورد علاقه او است: «هرگز به حقیقت نیکوکارى نمىرسید مگر اینکه از آنچه دوست دارید انفاق کنید»<ref>آل عمران92.</ref>. | ||
# | # | ||
# هرگز خود را مالک حقیقى تصور نکند، بلکه خود را واسطهاى میان خالق و خلق بداند: «انفاق کنید از آنچه خداوند شما را نماینده خود در آن قرار داده است»<ref>حدید 7.</ref>. | #هرگز خود را مالک حقیقى تصور نکند، بلکه خود را واسطهاى میان خالق و خلق بداند: «انفاق کنید از آنچه خداوند شما را نماینده خود در آن قرار داده است»<ref>حدید 7.</ref>. | ||
# | # | ||
# قبل از هر چیز باید انفاق از اموال [[حلال]] باشد، چرا که [[خداوند]] فقط آن را مىپذیرد: «خداوند تنها از پرهیزگاران قبول مىکند»<ref> مائده 27.</ref>.<ref>تفسیر نمونه، پیشین، ج23، ص 323.</ref> | #قبل از هر چیز باید انفاق از اموال [[حلال]] باشد، چرا که [[خداوند]] فقط آن را مىپذیرد: «خداوند تنها از پرهیزگاران قبول مىکند»<ref> مائده 27.</ref>.<ref>تفسیر نمونه، پیشین، ج23، ص 323.</ref> | ||
=منبع= | =منبع= |