۸٬۱۴۴
ویرایش
الأزهر: تفاوت میان نسخه‌ها
←جامع الازهر
Mohsenmadani (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohsenmadani (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
'''الازهر''' یکی از بناهای مهم و تاریخی در [[جهان اسلام]] و پایگاهی علمی و فرهنگی با قدمتی هزار ساله است که توسط [[فاطمیون]] تأسیس گردیده است. با تصرف [[مصر]] توسط خلفای فاطمی در قرن دهم میلادی، بزرگ ترین شهر جهان عرب با نام قاهره بنیان گذاشته شد. حکام جدید مصر که بر مذهب [[اسماعیلیان|تشیع اسماعیلی]] بودند برای مقابله با تفکر رقیب یعنی تفکر سنی در مملکت خود مسجد الجامع الازهر را بنیان گذاشتند. <ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/241640/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%B1-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A2%D9%86-%D8%AF%D8%B1 برگرفته از مقاله الازهر در مشرق نیوز با تصرف و تلخیص]</ref> و در دوره‌های مختلف تاریخ اسلام، در عرصه‌های مختلف مذهبی، سیاسی و اجتماعی مصر و جهان اسلام منشأ اثر بوده است. در حوزه [[دین]]، این دانشگاه با داشتن یک نظام منسجم و مدرن آموزشی، شخصیّتهای علمی ممتازی را تربیت کرده و به جهان اسلام معرفی کرد و در عرصۀ سیاسی، پیوسته از عوامل تعیین کننده در صحنه سیاسی [[کشور مصر]] و جهان اسلام بوده است. در دهه‌های اخیر حرکت‌های اصلاحی برخی از شیوخ ازهر مانند [[محمود شلتوت|شیخ شلتوت]]<nowiki/> در جهت نزدیکی بیشتر فرقه‌های اسلامی بیش از همه نمود و ظهور دارد هرچند در سالیان اخیر به جهت دخالت نظام حاکم مصر بر مقدرات این دانشگاه، این پایگاه مهم فرهنگی تاثیر گذشته خود را در تحولات مصر و جهان [[اسلام]] از دست داده است. نوشتار حاضر به بررسی تاریخچه، سیر نظمی و نقش جامع الازهر در ابعاد مختلف علمی و سیاسی می پردازد. <br> | '''الازهر''' یکی از بناهای مهم و تاریخی در [[جهان اسلام]] و پایگاهی علمی و فرهنگی با قدمتی هزار ساله است که توسط [[فاطمیون]] تأسیس گردیده است. با تصرف [[مصر]] توسط خلفای فاطمی در قرن دهم میلادی، بزرگ ترین شهر جهان عرب با نام قاهره بنیان گذاشته شد. حکام جدید مصر که بر مذهب [[اسماعیلیان|تشیع اسماعیلی]] بودند برای مقابله با تفکر رقیب یعنی تفکر سنی در مملکت خود مسجد الجامع الازهر را بنیان گذاشتند. <ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/241640/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%B1-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A2%D9%86-%D8%AF%D8%B1 برگرفته از مقاله الازهر در مشرق نیوز با تصرف و تلخیص]</ref> و در دوره‌های مختلف تاریخ اسلام، در عرصه‌های مختلف مذهبی، سیاسی و اجتماعی مصر و جهان اسلام منشأ اثر بوده است. در حوزه [[دین]]، این دانشگاه با داشتن یک نظام منسجم و مدرن آموزشی، شخصیّتهای علمی ممتازی را تربیت کرده و به جهان اسلام معرفی کرد و در عرصۀ سیاسی، پیوسته از عوامل تعیین کننده در صحنه سیاسی [[کشور مصر]] و جهان اسلام بوده است. در دهه‌های اخیر حرکت‌های اصلاحی برخی از شیوخ ازهر مانند [[محمود شلتوت|شیخ شلتوت]]<nowiki/> در جهت نزدیکی بیشتر فرقه‌های اسلامی بیش از همه نمود و ظهور دارد هرچند در سالیان اخیر به جهت دخالت نظام حاکم مصر بر مقدرات این دانشگاه، این پایگاه مهم فرهنگی تاثیر گذشته خود را در تحولات مصر و جهان [[اسلام]] از دست داده است. نوشتار حاضر به بررسی تاریخچه، سیر نظمی و نقش جامع الازهر در ابعاد مختلف علمی و سیاسی می پردازد. <br> | ||
=جامع الازهر= | =جامع الازهر= | ||
[[پرونده:نمایی از الازهر قدیمی.jpg|بندانگشتی]] | |||
لغت «جامع» به معنای مسجد بزرگ، مسجد آدینه و یا مسجدی که در آن نماز جمعه می خوانند و مراسم اعتکاف به جا می آورند، اطلاق می‌شود. این گونه مساجد بزرگ، نخستین بار در عهد پیامبر اکرم(صلی الله و علیه و آله) و پس از آن در دوره ی حکومت امویان در مراکز و بلاد اسلامی ساخته شدند و چون در این مساجد علاوه بر مسائل دینی و سیاسی، مسائل علمی نیز مطرح می شد و حلقه های درس که شرکت در آنها برای هر جوینده ی دانش ممکن بود، در آنها شکل می گرفت، عنوان «جامع» برای آنها به کار رفت. بعدها واژه ی «جامعه» به معنای دانشگاه مترادف با «جامع» به کار برده شد.<br> | لغت «جامع» به معنای مسجد بزرگ، مسجد آدینه و یا مسجدی که در آن نماز جمعه می خوانند و مراسم اعتکاف به جا می آورند، اطلاق می‌شود. این گونه مساجد بزرگ، نخستین بار در عهد پیامبر اکرم(صلی الله و علیه و آله) و پس از آن در دوره ی حکومت امویان در مراکز و بلاد اسلامی ساخته شدند و چون در این مساجد علاوه بر مسائل دینی و سیاسی، مسائل علمی نیز مطرح می شد و حلقه های درس که شرکت در آنها برای هر جوینده ی دانش ممکن بود، در آنها شکل می گرفت، عنوان «جامع» برای آنها به کار رفت. بعدها واژه ی «جامعه» به معنای دانشگاه مترادف با «جامع» به کار برده شد.<br> | ||
مساجد از این نقطه نظر، دانشگاه های بزرگ اسلامی به شمار می‌آمدند. مسجدالنبی که هم زمان با هجرت رسول خدا به مدینه بنیان گردید، در واقع کهن ترین دانشگاه اسلامی و پایگاه اساسی ترین تعلیمات در تایخ آموزش اسلامی بوده است. علاوه بر مسجدالنبی می‌توان از مجسد الحرام در مکه، جامع بصره و کوفه، جامع ری، جامع عمرو در فسطاط مصر، مسجد الاقصی و قبه الصخره در بیت‌المقدس، جامع اموی در دمشق، جامع زیتونه در تونس، جامع قیروان در مراکش، جامع الازهر در مصر به عنوان برخی از مراکز مشهور آموزش اسلامی نام برد. <br> | مساجد از این نقطه نظر، دانشگاه های بزرگ اسلامی به شمار می‌آمدند. مسجدالنبی که هم زمان با هجرت رسول خدا به مدینه بنیان گردید، در واقع کهن ترین دانشگاه اسلامی و پایگاه اساسی ترین تعلیمات در تایخ آموزش اسلامی بوده است. علاوه بر مسجدالنبی می‌توان از مجسد الحرام در مکه، جامع بصره و کوفه، جامع ری، جامع عمرو در فسطاط مصر، مسجد الاقصی و قبه الصخره در بیت‌المقدس، جامع اموی در دمشق، جامع زیتونه در تونس، جامع قیروان در مراکش، جامع الازهر در مصر به عنوان برخی از مراکز مشهور آموزش اسلامی نام برد. <br> | ||