علی قاری هروی: تفاوت میان نسخه‌ها

منبع امرار معاش او دو نسخه از [[قرآن]] بود که هر سال می نوشت با قرائت های مختلف از قرآن زینت می گرفت (واو از قاریان است).

دو نسخه قرآن را می فروشد که یکی از آنها را در تمام سال با پول آن زندگی می‌کرد و دومی را با پولی که از آن به دست می آورد [[صدقه]] می داد. او بدون زن، بدون خدمتکار، بدون پسر و بدون خانواده زندگی می‌کرد. شیخ محمد عبدالحلیم نعمانی می گوید: ملا علی قاری به آنچه از فروش کتابهایش به دست می آورد راضی ماند و بر زهد و پاکدامنی و قناعت مداومت داشته و بر نجوا و گفتگو با حضرت باری تعالی مشتاق بود<ref>البضاعة المزجاة، ص: 30</ref>.

او بین سالهای 952 تا 973 هجری قمری وارد [[مکه مکرمه]] شد. در مکه در محافل شیوخ می نشست و از درس ایشان بهرمند می شد. تا حدود سال 1003 هجری قمری به این شکل ادامه داشت. تا اینکه از این زمان به بعد شروه به تالیف آثار مختلف نمود.

در حدود سال 1003 هجری قمری به تألیف پرداخت و به دسته بندی رساله ها و کتاب هایش مشغول شد.

وآنها را به مردم تقدیم می کند و در آن چند سال - از سال 1003 تا 1014 هجری قمری - بیش از 148 رساله و کتاب تألیف نمود، چنان که محقق شیخ خلیل إبراهیم قوتلای در رساله اش تحت عنوان الإمام علی القاری وأثره فی علم الحدیث بدان پرداخته است<ref>الإمام علی القاری وأثره فی علم الحدیث، تألیف: الشیخ خلیل إبراهیم قوتلای، ص: 115</ref>.

امام علی قاری مدتی بر این باور بود که پدر و مادر [[رسول خدا]] صلی الله علیه و آله یکتا پرست نبوده‌اند و در این بارهرساله ای هم نوشت، اما در شرح شفای قاضی عیاض از این دیدگاه برگشت که در سال 1011 هجری قمری یعنی سه سال قبل از وفاتش به پایان رسید<ref>کتاب: منح الروض الأزهر فی شرح الفقه الأکبر، تألیف: الملا على القاری، ومعه: التعلیق المیسر على شرح الفقه الأکبر، تألیف: الشیخ وهبی سلیمان غاوجی، الناشر: دار البشائر الإسلامیة، الطبعة الأولى: 1998م، ص: 18-19</ref> و این گونه می گوید«در مورد اسلام پدر و مادر رسول خدا سخنانى است ولی صحیح ترین آنها بر طبق اتفاق بزرگان علمای [[اسلام]] آن است که آنان صحیح الایمان بوده‌اند چنان که [[سیوطی]] در رسائل الثلاث تألیفی خود توضیح داده است<ref>انظر: شرح الشفاء للقاری 1/ 601</ref>.

و فرمود: «امّا آنچه درباره حشر و قیامت درباره پدر و مادرش علیهم السلام ذکر کردندصحیح الایمان بودن ایشان را طبق گواهی اجماع علمای بزرگ تایید می کند.چنانکه سیوطی در رسائل الثلاث تألیفی خودبدان پرداخته است. شیخ خلیل هم می گوید: امام قاری کتاب خود (شرح الشفاء) را در سال 1011 هجری قمری، یعنی سه سال قبل از وفاتش به پایان رساند<ref>انظر: شرح الشفاء للقاری، 2/ 562</ref>.

در حدیث آثاری دارد:کتابهایی در [[توحید]] و عقاید، کتابهایی در فقه و مسائل فقهی تالیف کرد. او در شاخه‌های فرعی نیز رسالات کوچکی نوشت:

او به سختی موضوعی را بدون تألیف رساله می خواند او در بیشتر نوشته هایش آنچه را که در کتاب های پیشین آمده بود با تبویب،دسته بندی و اضافاتی کرده است. برخی کتاب های او را به سیصد اثر رسانیده اند، اما برخی از آنها در صفحه یا صفحات یا جزء یا مجلد یا مجلداتی گرد آمده اند<ref>کتاب: منح الروض الأزهر فی شرح الفقه الأکبر، تألیف: الملا على القاری، ومعه: التعلیق المیسر على شرح الفقه الأکبر، تألیف: الشیخ وهبی سلیمان غاوجی، الناشر: دار البشائر الإسلامیة، الطبعة الأولى: 1998م، ص: 17-18</ref>.

مؤلفات غیر حدیثی شیخ علی القاری :

زرکلی در کتاب الاعلام درباره او می گوید: «علی بن (سلطان) محمد، نورالدین الملا الهراوی قاری: [[فقیه]] [[حنفی]]، از بزرگان علما در زمان خود بود. او در هرات به دنیا آمد و در [[مکه]] زندگی کرد و در همانجا درگذشت. و گفته شد: هر سال قرآنی می‌نوشت که بر آن حواشی ای از قرائت و تفسیر داشت، پس آن را می‌فروخت و تا پایان سال زندگی اش را تامین می‌کرد. او کتابهای بسیاری از جمله «تفسیر القرآن خ» را در سه جلد، «الأثمار الجنیة فی أسماء الحنفیة» و «الفصول المهمة - خ» فقهی و «بیدایة السالک»مناسک  ،  «شرح مشکات المصابیح - ت» و شرح مشکلات الموطة - ک، «شرح الشفاء» و «شرح الحسن الحسین- ک» در حدیث «شرح الشمائل- ط» و «تعلیق على بعض آداب المریدین، لعبدالقاهر السهروردی- خ» فی خزانة الرباط (2503 ک) و «سیرة الشیخ عبدالقادر الجیلانی- ط» رسالة، ولخص مواد من القاموس به نام «الناموس» و برایش «شرح الأربعین النوویة- ط» و «تذکرة الموضوعات- ط» و «کتاب الجمالین، حاشیة على الجلالین- ط» جزء منه، در تفسیر، و «أربعون حدیثا قدسیة- خ» رسالة، و «ضوء المعالی- ط» شرح قصیدة بدء الأمالی، در توحید، و «منح الروض الأزهر فی شرح الفقه الأکبر- ط» ورسالة فی «الرد على ابن العربی فی کتابه الفصوص وعلى القائلین بالحلول والاتحاد- خ» و «شرح کتاب عین العلم المختصر من الإحیاء- ط» و «فتح الأسماع- خ» فیما یتعلق بالسماع، من الکتاب والسنة ونقول الأئمة، و «توضیح المبانی- خ» شرح مختصر المنار، دراصول، و «الزبدة فی شرح البردة- خ» در مکتبة عبید.از حواشی خود در مورد اختلاف بر سر نام پدرم، صاحب ترجمه، این پاورقی را نقل کرده است: «غیر عرب فرزندان خود را دو نام می گذاشتند، مانند فاضل محمد، صادق محمد، اسد محمد و .... نام پدرش سلطان محمد. او بر حسب شنیده ها این گونه است و در میان پادشاهان، نشنیده شده است.»