۸۷٬۹۴۶
ویرایش
جنبش اسلامی سودان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'در این باره' به 'در‌این‌باره'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'در این باره' به 'در‌این‌باره') |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
<br> | <br> | ||
===ویژگی‌ها و مواضع فکری و سیاسی=== | ===ویژگی‌ها و مواضع فکری و سیاسی=== | ||
ریشه‌های جنبش «مهدی سودانی» از نظر فکری به شیوه‌های تصوف، با گرایش‌های اصلاحی در جامعه و خطوط فکری «سید جمال الدین» برمی‌گردد و همچنین از جنبش سنوسیه در لیبی متأثر بود. دکتر «سید احمد موثقی» | ریشه‌های جنبش «مهدی سودانی» از نظر فکری به شیوه‌های تصوف، با گرایش‌های اصلاحی در جامعه و خطوط فکری «سید جمال الدین» برمی‌گردد و همچنین از جنبش سنوسیه در لیبی متأثر بود. دکتر «سید احمد موثقی» در‌این‌باره می‌نویسد: «او با توجه به پیوند و ارتباطش با المهدی، جانشین محمد بن علی سنوسی، به احتمال قوی از جنبش اصلاحی و ضد استعماری سنوسی نیز الهام گرفته بود. به علاوه محمد احمد و تعدادی از اصحاب و پیروانش، مستقیم یا غیرمستقیم و از طریق مصر تحت تأثیر مکتب و نهضت سید جمال الدین قرار گرفته بودند؛ به حدی که میرزا لطف اللّه ، مؤلف شرح حال و آثار سید، می‌نویسد که مهدی سودانی در مصر به مدت چهار سال در خدمت سید مشغول تحصیل بوده است.» | ||
<br> | <br> | ||
پس آنچه درباره جنبش «مهدی سودانی» می‌توان گفت این است که این جنبش از نظر فکری تحت تأثیر افکار «سید جمال الدین» و جنبش وهابیت و سنوسیه شکل گرفت؛ با وجود این، تفاوت‌های زیادی با آنها داشت، نه مثل وهابیون به قشری گرایی رو آورد و نه خود را به یک جنبش سیاسی محدود کرد؛ بلکه جنبش مهدی سعی نمود که افزون بر انجام اصلاحات فکری و دینی، به اصلاحات اجتماعی و سیاسی نیز توجه ویژه داشته باشد. «هرایر دکمجیان» | پس آنچه درباره جنبش «مهدی سودانی» می‌توان گفت این است که این جنبش از نظر فکری تحت تأثیر افکار «سید جمال الدین» و جنبش وهابیت و سنوسیه شکل گرفت؛ با وجود این، تفاوت‌های زیادی با آنها داشت، نه مثل وهابیون به قشری گرایی رو آورد و نه خود را به یک جنبش سیاسی محدود کرد؛ بلکه جنبش مهدی سعی نمود که افزون بر انجام اصلاحات فکری و دینی، به اصلاحات اجتماعی و سیاسی نیز توجه ویژه داشته باشد. «هرایر دکمجیان» در‌این‌باره می‌نویسد: «جنبش مهدویه تفاوت‌های مهمی با وهابیت و سنوسیه داشت. در حالی که پیکارجویی این جنبش نظیر تعصب وهابی بود، اما یک جنبش معتقد به ظهور منجی (مهدی) محسوب می‌شد که در آن قدرت مذهبی، سیاسی و نظامی در اختیار یک فرد، یعنی محمد بن عبداللّه که خود را بر طبق معیار مهدویت سنی «مهدی موعود» می‌خواند، قرار داشت. مهدی سودانی به عنوان یک جنگجوی زاهد، نیروهای مصری تحت رهبری ژنرال گوردون انگلیسی را شکست داد و با تأسیس حکومت اسلامی آرزوی فتح قلمرو عثمانی را در سر می‌پروراند.» | ||
<br> | <br> | ||
به طور کلی، خطوط فکری و اندیشه‌های سیاسی جنبش «مهدی سودانی» را که در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن نوزدهم در صحنه سیاسی و فکری سودان ظاهر شد، چنین می‌توان خلاصه کرد: | به طور کلی، خطوط فکری و اندیشه‌های سیاسی جنبش «مهدی سودانی» را که در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن نوزدهم در صحنه سیاسی و فکری سودان ظاهر شد، چنین می‌توان خلاصه کرد: | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
3 ـ مواضع مشترک بین‌المللی و منطقه ای: جمهوری اسلامی ایران و سودان از زمان روی کار آمدن «عمرالبشیر»، نسبت به بسیاری از مسایل بین‌المللی و منطقه‌ای موضع یکسان اتخاذ کرده‌اند. مقامات سودان، همواره بر موضع ایران درباره قضیه فلسطین مبنی بر خروج صهیونیست‌ها از سرزمین‌های تحت اشغال و تعیین سرنوشت مردم فلسطین به دست خود آنها و همچنین تأمین امنیت حوزه خلیج فارس به دست خود کشورهای منطقه تأکید کرده‌اند. «ژنرال عمرالبشیر» در این ارتباط می‌گوید: «ما معتقدیم و تأکید داریم که مسئولیت تأمین امنیت منطقه با کشورهای منطقه است و نباید از این حق خود چشم پوشی کنند، ما موضع جمهوری اسلامی ایران را در این مورد کاملاً تأیید می‌کنیم.» | 3 ـ مواضع مشترک بین‌المللی و منطقه ای: جمهوری اسلامی ایران و سودان از زمان روی کار آمدن «عمرالبشیر»، نسبت به بسیاری از مسایل بین‌المللی و منطقه‌ای موضع یکسان اتخاذ کرده‌اند. مقامات سودان، همواره بر موضع ایران درباره قضیه فلسطین مبنی بر خروج صهیونیست‌ها از سرزمین‌های تحت اشغال و تعیین سرنوشت مردم فلسطین به دست خود آنها و همچنین تأمین امنیت حوزه خلیج فارس به دست خود کشورهای منطقه تأکید کرده‌اند. «ژنرال عمرالبشیر» در این ارتباط می‌گوید: «ما معتقدیم و تأکید داریم که مسئولیت تأمین امنیت منطقه با کشورهای منطقه است و نباید از این حق خود چشم پوشی کنند، ما موضع جمهوری اسلامی ایران را در این مورد کاملاً تأیید می‌کنیم.» | ||
<br> | <br> | ||
این امور به همراه مسایل دیگر؛ از یک سو باعث پیوند نزدیک انقلاب اسلامی ایران و سودان گردید و از سوی دیگر موجبات نگرانی دولت‌های امریکا، اسراییل و انگلیس را نیز فراهم آورده است به گونه‌ای که سودان را به پشتیبانی از تروریسم متهم می‌کنند. روزنامه «واشنگتن پست» | این امور به همراه مسایل دیگر؛ از یک سو باعث پیوند نزدیک انقلاب اسلامی ایران و سودان گردید و از سوی دیگر موجبات نگرانی دولت‌های امریکا، اسراییل و انگلیس را نیز فراهم آورده است به گونه‌ای که سودان را به پشتیبانی از تروریسم متهم می‌کنند. روزنامه «واشنگتن پست» در‌این‌باره می‌نویسد: «به دنبال کمک ایران برای تبدیل سودان به پایگاه تروریست‌ها در قلب افریقا، رییس جمهوری امریکا طی یک نامه رسمی به «عمرالبشیر» رهبر نظامی سودان هشدار داد که نام کشورش در لیست سیا قرار خواهد گرفت.» | ||
<br> | <br> | ||
رهبران سودان و از جمله «ژنرال عمرالبشیر» ضمن رد ادعاهای امریکا و هم پیمانان آن؛ علّت تبلیغات مغرضانه آنها را پای بندی سودان به پیاده کردن شریعت اسلام، الگوپذیری از انقلاب اسلامی ایران و تقویت جریان اسلام خواهی دانسته و می‌گوید: | رهبران سودان و از جمله «ژنرال عمرالبشیر» ضمن رد ادعاهای امریکا و هم پیمانان آن؛ علّت تبلیغات مغرضانه آنها را پای بندی سودان به پیاده کردن شریعت اسلام، الگوپذیری از انقلاب اسلامی ایران و تقویت جریان اسلام خواهی دانسته و می‌گوید: | ||