سور مثانی: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

سور مثانی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۴ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۱۹

۱٬۵۹۲ بایت اضافه‌شده ، ۲۴ ژوئن

←‏منابع

Hoosinrasooli

confirmed، مدیران

۳۷٬۳۰۴

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-÷<div class="references" style="margin: 0px 0px 10px 0px; max-height: 300px; overflow: auto; padding: 3px; font-size:95%; background: #FFA500; line-height:1.4em; padding-bottom: 7px;"><noinclude>
+{{جعبه اطلاعات سوره‌ قرآن
-[[پرونده:Ambox clock.svg|60px|بندانگشتی|راست]]
+| عنوان = سور مثانی
-<br>
+| تصویر = سور مثانی.jpg
-'''''نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است. '''''<br>
+| نام‌های دیگر سوره =
+| شماره سوره =
+|محل نزول =
+| جزء =
+| تعداد آیات =
+}}
+'''سوره‌های مثانی'''، بنابر قول مشهور، به سوره‌های بعد از [[سوره‌های مئین]] گفته می‌شود. مفسرین احتمالات دیگری از جمله سوره‌های کمتر از صد آیه، [[سوره فاتحه]] و سوره‌هایی که دارای قصه و رویدادها هستند، داده‌اند. [[سیوطی]] ۳۹ سوره را جزو سوره‌های مثانی، [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] ۷ سوره و برخی همه سوره‌های [[قرآن]] را سوره‌های مثانی می‌دانند.
-'''یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید. '''
+== نام‌گذاری سوره‌ها ==
-<br>
+[[قرآن|قرآن كریم]] كتاب نور و هدایت است. كه از طرف [[خدا|خداوند]] متعال بر [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر مكرم (صلی الله علیه و آله و سلم)]] [[نزول قرآن|نازل]] گردیده است. این كتاب مشتمل بر 114 سوره و 6236 آیه، - بنابر روایتی از [[علی بن ابی طالب|امام علی (علیه‌السلام)]] ـ می‌باشد.
-''آخرین مرتبه این صفحه در
+واژه سوره از «سور بلد» (دیوار بلند و گرداگرد شهر) گرفته شده است، زیرا هر سوره‌ای آیاتی را در بر‌گرفته است و به آن احاطه دارد. اسامی سوره‌ها مانند تعداد آیات هر سوره توقیفی است و با صلاحدید شخص پیامبر اسلام نام‌گذاری شده است. به گروهی از سوره‌های قرآن، اسامی خاصی گذاشته شده كه عبارتنداز:
-</div>
+[[سبع طوال]]، [[مئین]]، [[حوامیم]]، [[ممتحنات]]، [[مفصّلات]] و مثانی<ref>معرفت، محمد هادی، علوم قرآن، قم، تمهید، دوم، 1380، ص 118 ـ 112.</ref>.
-<div class="wikiInfo">[[پرونده:سور مثانی.jpg |جایگزین=سور مثانی]]
-{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
-!نام
-!سوره‌های مَثانی یا سُوَر مثانی
-|-
-|}
-</div>
-'''سوره‌های مثانی'''، بنابر قول مشهور، به سوره‌های بعد از [[سوره‌های مئین]] گفته می‌شود. مفسرین احتمالات دیگری از جمله سوره‌های کمتر از صد آیه، [[سوره فاتحه]] و سوره‌هایی که دارای قصه و رویدادها هستند، داده‌اند. [[سیوطی]] ۳۹ سوره را جزو سوره‌های مثانی، [[طبرسی]] ۷ سوره و برخی همه سوره‌های قرآن را سوره‌های مثانی می‌دانند.
+== معنای لغوی سُوَر مثانی ==
+«مثانی» در لغت از «ثنی» گرفته شده كه به معنای رد بعضی بر بعضی دیگر آمده است. ثنی الشیءَ ثنیاً. رد بعضه علی بعض)<ref>ابن منظور، لسان العرب، چاپ اول، نشر ادب حوزه، 1405 ق، ج 14، ص 115.</ref>. علامه [[راغب اصفهانی]]، علت نام‌گذاری سوره‌های قرآن را به مثانی، در ذیل آیه وَلَقَدْ آتَیْنَاك سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی تكرار و مرور در اوقات مختلف كه كهنه و منقطع نمی‌شود، می‌داند. بر عكس اشیا دیگری كه بر اثر مرور و تكرار زمان مضمحل و از بین می‌روند<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، دارالکاتب العربی، ص 79.</ref>.
-=نامگذاری سوره‌ها=
+== معنای اصطلاحی سُوَر مثانی ==
+در اصطلاح نیز واژه «مثانی» به تعابیر گوناگونی بیان شده است:
+# مثانی سوره‌هایی است كه بعد از سوره‌های «مئون (مئین: دویست 200) بیاید».
+# سوره‌هایی كه آیات آن از صد آیه كمتر باشد. این تعریف از [[فراء]] می‌باشد.
+# سوره‌هایی كه مثال‌های آن دو جنبه دارد؟ هم برای پند و عبرت و هم برای خیر. این نظریه از «نكزاوی» است.
+# [[سخاوی]] در [[كتاب جمال القراء]] معتقد است كه علت نام‌گذاری برخی سوره‌ها به «مثانی»، آمدن حكایات و قصه و رویدادها در این سوره‌ها می‌باشد و گاهی به تمام [[قرآن|قرآن كریم]] و به [[سوره حمد|سوره فاتحه الكتاب]]، اطلاق می‌گردد<ref> سیوطی، جلال‌الدین، الاتقان، مترجم اسلامی، محمد جعفر، تهران، بنیاد علوم اسلامی، 1362، ج 1، ص 221.</ref>.
-قرآن كریم كتاب نور و هدایت است. كه از طرف [[خداوند]] متعال بر [[پیامبر مكرم(ص)]] [[نازل]] گردیده است. این كتاب مشتمل بر 114 سوره و 6236 آیه، - بنابر روایتی از [[امام علی(ع)]] ـ می باشد.
+== تعداد سوره‌های مثانی ==
-واژه ی سوره از «سور بلد» (دیوار بلند و گرداگرد شهر) گرفته شده است، زیرا هر سوره ای آیاتی را در بر گرفته است و به آن احاطه دارد. اسامی سوره ها مانند تعداد آیات هر سوره توقیفی است و با صلاحدید شخص پیامبر اسلام نامگذاری شده است. به گروهی از سوره های قرآن، اسامی خاصی گذاشته شده كه عبارتنداز:
+در تعداد سوره‌های مثانی اقوال مختلفی وجود دارد.
-[[سبع طوال]]، [[مئین]]، [[حوامیم]]، [[ممتحنات]]، [[مفصّلات]] و مثانی<ref>معرفت، محمد هادی، علوم قرآن، قم، تمهید، دوم، 1380، ص 118 ـ 112.</ref>.
+جلال‌الدین سیوطی در «الاتقان» از این سوره‌ها به مثانی یاد می‌كند:
+{{فهرست ستونی|4}}
-=معنای لغوی سُوَر مثانی=
+# [[سوره احزاب]]،
+# [[سوره حج]]،
-«مثانی» در لغت از «ثنی» گرفته شده كه به معنای رد بعضی بر بعضی دیگر آمده است. ثنی الشیءَ ثنیاً. رد بعضه علی بعض)<ref>ابن منظور، لسان العرب، چاپ اول، نشر ادب حوزه، 1405 ق، ج 14، ص 115.</ref> علامه [[راغب اصفهانی]]، علت نامگذاری سوره های قرآن را به مثانی،در ذیل آیه ی وَلَقَدْ آتَیْنَاك سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی تكرار و مرور در اوقات مختلف كه كهنه و منقطع نمی شود، می داند. بر عكس اشیا دیگری كه بر اثر مرور و تكرار زمان مضمحل و از بین می روند<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، دارالکاتب العربی، ص 79.</ref>.
+# [[سوره قصص]]،
+# [[سوره نمل]]،
+# [[سوره نور]]،
+# [[سوره انفال]]،
+# [[سوره مریم]]،
+# [[سوره عنكبوت]]،
+# [[سوره روم]]،
+# [[سوره یس]]،
+# [[سوره فرقان]]،
+# [[سوره رعد،]]،
+# [[سوره سبأ]]،
+# [[سوره ابراهیم]]،
+# [[سوره محمد]]،
+# [[سوره لقمان]]،
+# [[سوره زمر]]،
+# [[سوره مؤمن]]،
+# [[سوره زخرف]]،
+# [[سوره سجده]]،
+# [[سوره شوری]](حمعسق)،
+# [[سوره احقاف]]،
+# [[سوره جاثیه]]،
+# [[سوره دخان]]،
+# [[سوره فتح]]،
+# [[سوره حشر]]،
+# [[سوره سجده]]،
+# [[سوره طلاق]]،
+# [[سوره قلم]]،
+# [[سوره حجرات]]،
+# [[سوره تبارک|سوره ملك]]([[سوره تبارک|سوره تبارك]])،
+# [[سوره تغابن]]،
+# [[سوره منافقون]]،
+# [[سوره جمعه]]،
+# [[سوره صف]]،
+# [[سوره نوح]]،
+# [[سوره مجادله]]،
+# [[سوره ممتحنه]]،
+# [[سوره تحریم]]<ref>همان، ص 224.</ref>.
+{{پایان}}
+[[فضل بن حسن طبرسی|شیخ طبرسی]]، سوره‌های مثانی را به دنبال هفت سوره طولانی می‌داند كه اول سوره‌های مثانی [[سوره یونس]] و آخرش [[سوره نحل]] می‌باشد كه شامل سوره یونس، هود، [[سوره یوسف|یوسف]]، رعد، ابراهیم، حجر و نحل است<ref>طبرسی، مجمع البیان، بیروت، موسسه اعلمی، چاپ اول، 1415 ق، ج 1، ص 42.</ref>.
-=معنای اصطلاحی سُوَر مثانی=
+برخی، همه سوره‌های قرآنی را «مثانی» می‌دانند، زیرا اخبار و قصه‌ها در آن تكرار شده است<ref> زرکشی، البرهان فی العلوم القرآن، قاهره، داراحیا، چاپ اول، 1376، ج 1، ص 245.</ref>.
+بنابر این، واژه «مثانی» در لغت به معنای ردّ و پشت چیزی آمده و در اصطلاح قرآنی به سوره‌هایی گفته می‌شود كه بعد از سوره‌هایی كه آیات دویست گانه دارند یا كمتر از صد آیه داشته باشند یا مثال‌های آن، دو جنبه دارد یا آمدن حكایات، رویدادها و قصه‌ها یا به تمام قرآن و یا تنها به سوره فاتحه الكتاب، گفته شده است.
+[[سیوطی]] 39 سوره و [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] هفت سوره و برخی همه سوره‌ها را «سور مثانی» می‌گویند و قدر متیّقن همه این‌ها همان [[سوره حمد|سوره فاتحةالكتاب]] است كه به مثانی معروف است.
-در اصطلاح نیز واژه ی «مثانی» به تعابیر گوناگونی بیان شده است:
+== جستارهای وابسته ==
+* [[سوره حمد|سوره فاتحه]]
+* [[سبع طوال]]
+* [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]]
+* [[راغب اصفهانی]]
-# مثانی سوره هایی است كه بعد از سوره های «مئون (مئین: دویست 200) بیاید».
+== پانویس ==
-# سوره هایی كه آیات آن از صد آیه كمتر باشد. این تعریف از «فرّاء» می باشد.
+{{پانویس}}
-# سوره هایی كه مثال های آن دو جنبه دارد؟ هم برای پند و عبرت و هم برای خیر. این نظریه از «نكزاوی» است.
-# [[سخاوی]] در [[كتاب جمال القراء]] معتقد است كه علت نامگذاری برخی سوره ها به «مثانی»، آمدن حكایات و قصه و رویدادها در این سوره ها می باشد. و گاهی به تمام [[قرآن كریم]] و به [[سوره‌ی فاتحه الكتاب]]، اطلاق می گردد<ref> سیوطی، جلال الدین، الاتقان، مترجم اسلامی، محمد جعفر، تهران، بنیاد علوم اسلامی، 1362، ج 1، ص 221.</ref>.
-#
-== تعداد سوره‌های مثانی ==
-در تعداد سوره‌های مثانی اقوال مختلفی وجود دارد.
-جلال الدین سیوطی این سوره‌ها را جزو سوره‌های مثانی می‌داند:
+== منابع ==
-{{ستون|۵}}
+* [https://btid.org/fa/news/51332 برگرفته از سایت سوره‌های معروف به مثانی كدام‌ها هستند؟ اندیشه برترhttps://btid.org]
-* [[سوره احزاب]]
-* [[سوره حج]]
-* [[سوره قصص]]
-* [[سوره نمل]]
-* [[سوره نور]]
-* [[سوره انفال]]
-* [[سوره مریم]]
-* [[سوره عنکبوت]]
-* [[سوره روم]]
-* [[سوره یس]]
-* [[سوره فرقان]]
-* [[سوره رعد]]
-* [[سوره سبأ]]
-* [[سوره ابراهیم]]
-* [[سوره محمد]]
-* [[سوره لقمان]]
-* [[سوره زمر]]
-* [[سوره مؤمنون]]
-* [[سوره زخرف]]
-* [[سوره سجده]]
-* [[سوره شوری]]
-* [[سوره احقاف]]
-* [[سوره جاثیه]]
-* [[سوره دخان]]
-* [[سوره فتح]]
-* [[سوره حشر]]
-* [[سوره سجده]]
-* [[سوره طلاق]]
-* [[سوره قلم]]
-* [[سوره حجرات]]
-* [[سوره ملک]]
-* [[سوره تغابن]]
-* [[سوره منافقون]]
-* [[سوره جمعه]]
-* [[سوره صف]]
-* [[سوره نوح]]
-* [[سوره مجادله]]
-* [[سوره ممتحنه]]
-* [[سوره تحریم]]<ref>سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۲۲۴.</ref>
-=پانویس=
+{{سوره‌های مکی و مدنی}}
-{{پانویس|2}}
-[[رده:قرآن‌شناسی]]
+[[رده:قرآن]]
-[[رده:تقسیمات سوره‌های قرآن]]
-[[رده:مفردات قرآن]]