۸۵٬۹۶۳
ویرایش
نقش انقلاب اسلامی در بیداری و وحدت مسلمانان (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها
نقش انقلاب اسلامی در بیداری و وحدت مسلمانان (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۳۳
، ۲۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۲بدون خلاصۀ ویرایش
Mollahashem (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
مقاله حاضر کارى جهت بررسى و تبیین نقش انقلاب اسلامى ایران در بیدارى و وحدت مسلمانان جهان است که از طریق پاسخگویى به پرسش‌هاى گوناگون این هدف را پوشش خواهد داد. از جمله این پرسش‌ها مى‌توان به موارد ذیل اشاره کرد: انقلاب اسلامى ایران به چه دلیلى و در چه وضعى به وقوع پیوست؟ آثار انقلاب اسلامى براى دیگر جوامع مسلمان چیست؟ وحدت و اخوت اسلامى چگونه تعریف مى‌شوند؟ اصول اساسى تحقق این اصل کدامند؟ نظر بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامى حضرت امام خمینى(رحمةالله) در مورد علل تفرقه بین مسلمانان و راه حل‌هاى رفع این مشکل چیست؟ و سرانجام این‌که جمهورى اسلامى ایران براى نیل به این هدف چه اقدام‌هایى انجام داده است؟<br> | مقاله حاضر کارى جهت بررسى و تبیین نقش انقلاب اسلامى ایران در بیدارى و وحدت مسلمانان جهان است که از طریق پاسخگویى به پرسش‌هاى گوناگون این هدف را پوشش خواهد داد. از جمله این پرسش‌ها مى‌توان به موارد ذیل اشاره کرد: انقلاب اسلامى ایران به چه دلیلى و در چه وضعى به وقوع پیوست؟ آثار انقلاب اسلامى براى دیگر جوامع مسلمان چیست؟ وحدت و اخوت اسلامى چگونه تعریف مى‌شوند؟ اصول اساسى تحقق این اصل کدامند؟ نظر بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامى حضرت امام خمینى(رحمةالله) در مورد علل تفرقه بین مسلمانان و راه حل‌هاى رفع این مشکل چیست؟ و سرانجام این‌که جمهورى اسلامى ایران براى نیل به این هدف چه اقدام‌هایى انجام داده است؟<br> | ||
=1. راهبرد وحدت اسلامى = | =1. راهبرد وحدت اسلامى= | ||
منظور از راهبرد وحدت اسلامى اصولى هستند که براى تحقق این مهم باید مدنظر قرار گیرند.<br> | منظور از راهبرد وحدت اسلامى اصولى هستند که براى تحقق این مهم باید مدنظر قرار گیرند.<br> | ||
==1ـ1. مساعى مشترک عالمان و متفکران مذاهب اسلامى== | ==1ـ1. مساعى مشترک عالمان و متفکران مذاهب اسلامى== | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
نفع مشترک و تلاش براى حصول آن یکى از مهم‌ترین عوامل برقرارى رابطه بین کشورها است و کشورها براى تأمین منافع خود از ابزارها و تاکتیک‌هاى گوناگون بهره مى‌جویند. راهبرد وحدت اسلامى یکى از مهم‌ترین عواملى است که مى‌تواند به برقرارى و تعمیق روابط میان کشورهاى اسلامى تبدیل شود. در عین حال در اجراى این راهبرد، سفیران کشورهاى اسلامى باید چند نکته را مد نظر قرار دهند: درک درست از راهبرد وحدت اسلامى و اولویت دادن به آن، شناخت کافى و صحیح از فرقه‌هاى گوناگون مذاهب اسلامى، عدم تأکید بر موارد اختلاف بین مذاهب اسلامى، هماهنگى و یگانگى در سطوح مختلف دیپلماسى در مورد چگونگى تبیین و اجراى راهبرد وحدت اسلامى. همچنین باید متذکر شد که دیگر مشترکات بسیار قوى بین مسلمانان به گسترش روابط بین‌الملل اسلامى (بدون چشمداشت صرف به منافع مادى) کمک مضاعف به عمل آورد؛ براى مثال، اهتمام به امور مسلمانان و کمک به مسلمان از نظر شرع مبین اسلام فرض است.<br> | نفع مشترک و تلاش براى حصول آن یکى از مهم‌ترین عوامل برقرارى رابطه بین کشورها است و کشورها براى تأمین منافع خود از ابزارها و تاکتیک‌هاى گوناگون بهره مى‌جویند. راهبرد وحدت اسلامى یکى از مهم‌ترین عواملى است که مى‌تواند به برقرارى و تعمیق روابط میان کشورهاى اسلامى تبدیل شود. در عین حال در اجراى این راهبرد، سفیران کشورهاى اسلامى باید چند نکته را مد نظر قرار دهند: درک درست از راهبرد وحدت اسلامى و اولویت دادن به آن، شناخت کافى و صحیح از فرقه‌هاى گوناگون مذاهب اسلامى، عدم تأکید بر موارد اختلاف بین مذاهب اسلامى، هماهنگى و یگانگى در سطوح مختلف دیپلماسى در مورد چگونگى تبیین و اجراى راهبرد وحدت اسلامى. همچنین باید متذکر شد که دیگر مشترکات بسیار قوى بین مسلمانان به گسترش روابط بین‌الملل اسلامى (بدون چشمداشت صرف به منافع مادى) کمک مضاعف به عمل آورد؛ براى مثال، اهتمام به امور مسلمانان و کمک به مسلمان از نظر شرع مبین اسلام فرض است.<br> | ||
=3. وحدت و اخوت اسلامى = | =3. وحدت و اخوت اسلامى= | ||
منظور از وحدت و اخوت اسلامى، وحدت و برادرى است که در قرآن مجید، سیره نبوى و احادیث آمده که این جا کیفیت و مبانى وحدت و اخوت اسلامى را با استفاده از همین منابع بیان مى‌کنیم.<br> | منظور از وحدت و اخوت اسلامى، وحدت و برادرى است که در قرآن مجید، سیره نبوى و احادیث آمده که این جا کیفیت و مبانى وحدت و اخوت اسلامى را با استفاده از همین منابع بیان مى‌کنیم.<br> | ||
قرآن، اساس و بنیان موجودیت نظام سیاسى در اسلام است که با بیان چگونگى سرنوشت اقوام و ملت‌هاى گذشته و با تأکید بر رمز سعادت و شقاوت آنان، انسان را مسؤول حیات سیاسى، اجتماعى و اقتصادى خویش در جهان معرفى، و شالوده وحدت و همبستگى را نه تنها در اسلام، بلکه در تمام ادیان توحیدى، عنصر بقا و هستى آن‌ها قلمداد مى‌کند. دیدگاه قرآن در مورد وحدت به سه دسته تقسیم مى‌شود:<br> | قرآن، اساس و بنیان موجودیت نظام سیاسى در اسلام است که با بیان چگونگى سرنوشت اقوام و ملت‌هاى گذشته و با تأکید بر رمز سعادت و شقاوت آنان، انسان را مسؤول حیات سیاسى، اجتماعى و اقتصادى خویش در جهان معرفى، و شالوده وحدت و همبستگى را نه تنها در اسلام، بلکه در تمام ادیان توحیدى، عنصر بقا و هستى آن‌ها قلمداد مى‌کند. دیدگاه قرآن در مورد وحدت به سه دسته تقسیم مى‌شود:<br> | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
==3ـ3. وحدت امت اسلامى== | ==3ـ3. وحدت امت اسلامى== | ||
قرآن کریم ضمن آن که انسان را خلیفه خدا در زمین معرفى مى‌کند، مسلمانان را به سوى همبستگى و الفت و برادرى مى‌خواند و آن‌ها را امت واحده خطاب مى‌کند. اسلام هیچ فرق و برترى از نظر رنگ، جنس و سرزمین براى انسان‌ها قائل نیست. همه انسان‌ها از یک پدر و مادر یعنى حضرت آدم و حوا زاده | قرآن کریم ضمن آن که انسان را خلیفه خدا در زمین معرفى مى‌کند، مسلمانان را به سوى همبستگى و الفت و برادرى مى‌خواند و آن‌ها را امت واحده خطاب مى‌کند. اسلام هیچ فرق و برترى از نظر رنگ، جنس و سرزمین براى انسان‌ها قائل نیست. همه انسان‌ها از یک پدر و مادر یعنى حضرت آدم و حوا زاده شده‌اند و همه انسان‌ها به رغم مقاومت‌هاى ظاهرى از نظر اقلیم و نژاد به لحاظ فطرت داراى وحدت هستند و همه طبایع انسانى از یک اصل واحد سرچشمه مى‌گیرد. قرآن مى‌فرماید:<br> | ||
خداوند شما را از یک جان آفرید و از آن جفت او را خلق کرد و از آن دو تن خلقى بسیار در اطراف عالم از مرد و زن برانگیخت. <ref>(نساء(4): 1).</ref><br> | خداوند شما را از یک جان آفرید و از آن جفت او را خلق کرد و از آن دو تن خلقى بسیار در اطراف عالم از مرد و زن برانگیخت. <ref>(نساء(4): 1).</ref><br> | ||
در این آیه شریفه، همه انسان‌ها اعم از سفید و سیاه و زرد و سرخ شامل رحمت الاهى مى‌شوند. <br> | در این آیه شریفه، همه انسان‌ها اعم از سفید و سیاه و زرد و سرخ شامل رحمت الاهى مى‌شوند. <br> | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
حضرت امام خمینى(رحمةالله) تبلیغات گسترده دشمنان را براى تفرقه و جدایى بین مسلمانان مهم‌ترین خطر براى اسلام معرفى مى‌کند: «از ملى گرایى خطرناک‌تر و غم انگیزتر، ایجاد اختلاف بین اهل سنت و جماعت با شیعیان است، و القاى تبلیغات فتنه انگیز و دشمنى ساز بین برادران اسلامى است و الحمدالله در انقلاب اسلامى هیچ اختلافى بین این دو طایفه وجود ندارد و همه با دوستى و اخوت در کنار هم زندگى مى‌کنند».<ref>صحیفه نور، ج 13، ص 82.</ref><br> | حضرت امام خمینى(رحمةالله) تبلیغات گسترده دشمنان را براى تفرقه و جدایى بین مسلمانان مهم‌ترین خطر براى اسلام معرفى مى‌کند: «از ملى گرایى خطرناک‌تر و غم انگیزتر، ایجاد اختلاف بین اهل سنت و جماعت با شیعیان است، و القاى تبلیغات فتنه انگیز و دشمنى ساز بین برادران اسلامى است و الحمدالله در انقلاب اسلامى هیچ اختلافى بین این دو طایفه وجود ندارد و همه با دوستى و اخوت در کنار هم زندگى مى‌کنند».<ref>صحیفه نور، ج 13، ص 82.</ref><br> | ||
امام در برابر این توطئه همگانى و بین‌المللى قدرت‌هاى سلطه‌گر مى‌فرماید: «امروز روزى است که تمام طوایف مسلمین مقابل هستند با قدرت‌هاى شیطانى که اساس اسلام را مى‌خواهند از بین ببرند. امروز روزى است که همه به دستور اسلام، به دستور قرآن با هم متحد باشند و تنازع نکنند».<ref>صحیفه نور، ج 13، ص 102.</ref><br> | امام در برابر این توطئه همگانى و بین‌المللى قدرت‌هاى سلطه‌گر مى‌فرماید: «امروز روزى است که تمام طوایف مسلمین مقابل هستند با قدرت‌هاى شیطانى که اساس اسلام را مى‌خواهند از بین ببرند. امروز روزى است که همه به دستور اسلام، به دستور قرآن با هم متحد باشند و تنازع نکنند».<ref>صحیفه نور، ج 13، ص 102.</ref><br> | ||
==ب. دورى مسلمانان از اسلام و قرآن == | ==ب. دورى مسلمانان از اسلام و قرآن== | ||
یکى از علل از بین رفتن مجد و عظمت مسلمانان و پدید آمدن تفرقه و مشکلات گوناگون میان آن‌ها، دورى از اسلام و فرمان‌هاى قرآن کریم است.<br> | یکى از علل از بین رفتن مجد و عظمت مسلمانان و پدید آمدن تفرقه و مشکلات گوناگون میان آن‌ها، دورى از اسلام و فرمان‌هاى قرآن کریم است.<br> | ||
مشکل عمده مسلمانان جهان دورى از اسلام و قرآن است و اگر مسلمانان به جهت امرى که خداى تبارک و تعالى فرموده است (وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا). اگر به همین یک امر و نهى عمل مى‌کردند، تمام مشکلاتشان (مشکلات سیاسى، اجتماعى و اقتصادیشان) رفع مى‌شد و هیچ قدرتى نمى‌توانست با آن مقابله کند. <ref>صحیفه نور، ج 7، ص 176، مورخ 1/4/58.</ref><br> | مشکل عمده مسلمانان جهان دورى از اسلام و قرآن است و اگر مسلمانان به جهت امرى که خداى تبارک و تعالى فرموده است (وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا). اگر به همین یک امر و نهى عمل مى‌کردند، تمام مشکلاتشان (مشکلات سیاسى، اجتماعى و اقتصادیشان) رفع مى‌شد و هیچ قدرتى نمى‌توانست با آن مقابله کند. <ref>صحیفه نور، ج 7، ص 176، مورخ 1/4/58.</ref><br> | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۸: | ||
==ج. اختلاف آرا و فتاواى عالمان مذاهب اسلامى == | ==ج. اختلاف آرا و فتاواى عالمان مذاهب اسلامى== | ||
رهبر کبیر انقلاب، در مورد این‌که چرا و چگونه در اسلام مذاهب گوناگونى پدید آمدند و این‌که عقیده و استنباط هر یک مورد احترام است نمى‌تواند باعث اختلاف بین مسلمانان باشد، مى‌فرماید: «یک دسته از مسلمانان شیعه هستند و یک دسته از مسلمانان «سنّى»، یک دسته «حنفى» و دسته‌اى «حنبلى» و دسته‌اى «اخبارى» هستند. اصلا طرح این معنا از اول درست نبود. در یک جامعه‌اى که همه مى‌خواهند به اسلام خدمت کنند و براى اسلام باشند، این مسائل نباید طرح شود. ما همه برادر هستیم و با هم هستیم. تنها علماى شما یک دسته فتوا به یک چیز دادند و شما تقلید از علماى خود کردید و شدید «حنفى»، یک دسته فتواى «شافعى» را عمل کردند و یک دسته دیگر فتواى حضرت امام صادق(علیه‌السلام) را عمل کردند، این‌ها شدند شیعه. این به دلیل اختلاف نیست. ما نباید با هم اختلاف و یا تضادى داشته باشیم. ما همه با هم برادریم. برادران شیعه و سنى از هر اختلافى احتراز کنند. امروز اختلاف بین ما تنها به نفع آن‌هایى است که نه به مذهب شیعه اعتقاد دارند و نه به مذهب «حنفى» و یا سایر فرق آن‌ها مى‌خواهند نه این باشد نه آن».<ref>صحیفه نور، ج 12، ص 259، 31/4/59.</ref><br> | رهبر کبیر انقلاب، در مورد این‌که چرا و چگونه در اسلام مذاهب گوناگونى پدید آمدند و این‌که عقیده و استنباط هر یک مورد احترام است نمى‌تواند باعث اختلاف بین مسلمانان باشد، مى‌فرماید: «یک دسته از مسلمانان شیعه هستند و یک دسته از مسلمانان «سنّى»، یک دسته «حنفى» و دسته‌اى «حنبلى» و دسته‌اى «اخبارى» هستند. اصلا طرح این معنا از اول درست نبود. در یک جامعه‌اى که همه مى‌خواهند به اسلام خدمت کنند و براى اسلام باشند، این مسائل نباید طرح شود. ما همه برادر هستیم و با هم هستیم. تنها علماى شما یک دسته فتوا به یک چیز دادند و شما تقلید از علماى خود کردید و شدید «حنفى»، یک دسته فتواى «شافعى» را عمل کردند و یک دسته دیگر فتواى حضرت امام صادق(علیه‌السلام) را عمل کردند، این‌ها شدند شیعه. این به دلیل اختلاف نیست. ما نباید با هم اختلاف و یا تضادى داشته باشیم. ما همه با هم برادریم. برادران شیعه و سنى از هر اختلافى احتراز کنند. امروز اختلاف بین ما تنها به نفع آن‌هایى است که نه به مذهب شیعه اعتقاد دارند و نه به مذهب «حنفى» و یا سایر فرق آن‌ها مى‌خواهند نه این باشد نه آن».<ref>صحیفه نور، ج 12، ص 259، 31/4/59.</ref><br> | ||
==د. دسیسه‌هاى دشمنان داخلى انقلاب اسلامى == | ==د. دسیسه‌هاى دشمنان داخلى انقلاب اسلامى== | ||
امام در تمام مراحل انقلاب اسلامى، ملت مسلمان ایران را به هوشیارى در برابر هرگونه خطر و تهدید داخلى و خارجى ترغیب مى‌کرد. در مورد حرکات مرموزانه ایادى استکبار جهانى و نیز بازماندگان فاسد رژیم طاغوت که در صدد ایجاد اختلاف در مناطق سنى‌نشین هستند، چنین هشدار مى‌دهد: «برادران اهل سنت، برادران اهل تشیع، توجه داشته باشید، ریشه‌هاى فسادى که شماها را در طول تاریخ تحت فشار ظالمانه و زیر چکمه‌هاى دژخیمان خودشان خرد کردند، الان از بین شما به حمدالله رفته و مى‌روند. این‌ها در صددند با اسم‌هاى مختلف شماها را به جان هم بیندازند و نتیجه بگیرند... . من هشدار مى‌دهم به بعضى اشخاص که در صدد مفسده هستند که ما آن‌ها را مى‌شناسیم؛ لکن مى‌خواهیم که خودشان به اسلام توجه کنند و به اسلام خیانت نکنند. اگر شماها در داخل به اسم تشیع و تسنن بخواهید اختلاف ایجاد کنید، تکلیف براى ما پیدا خواهد شد و ممکن است خداى نخواسته آن‌هایى که مى‌خواهند با مفسده جویى بین برادرها اختلاف بیندازند، ما آن‌ها را مى‌شناسیم به برادران اهل سنت و به برادران اهل تشیع و به همه ملت معرفى مى‌کنیم.<ref>رساله نوین، مسائل سیاسى و حقوقى، پیشین، ص 146.</ref><br> | امام در تمام مراحل انقلاب اسلامى، ملت مسلمان ایران را به هوشیارى در برابر هرگونه خطر و تهدید داخلى و خارجى ترغیب مى‌کرد. در مورد حرکات مرموزانه ایادى استکبار جهانى و نیز بازماندگان فاسد رژیم طاغوت که در صدد ایجاد اختلاف در مناطق سنى‌نشین هستند، چنین هشدار مى‌دهد: «برادران اهل سنت، برادران اهل تشیع، توجه داشته باشید، ریشه‌هاى فسادى که شماها را در طول تاریخ تحت فشار ظالمانه و زیر چکمه‌هاى دژخیمان خودشان خرد کردند، الان از بین شما به حمدالله رفته و مى‌روند. این‌ها در صددند با اسم‌هاى مختلف شماها را به جان هم بیندازند و نتیجه بگیرند... . من هشدار مى‌دهم به بعضى اشخاص که در صدد مفسده هستند که ما آن‌ها را مى‌شناسیم؛ لکن مى‌خواهیم که خودشان به اسلام توجه کنند و به اسلام خیانت نکنند. اگر شماها در داخل به اسم تشیع و تسنن بخواهید اختلاف ایجاد کنید، تکلیف براى ما پیدا خواهد شد و ممکن است خداى نخواسته آن‌هایى که مى‌خواهند با مفسده جویى بین برادرها اختلاف بیندازند، ما آن‌ها را مى‌شناسیم به برادران اهل سنت و به برادران اهل تشیع و به همه ملت معرفى مى‌کنیم.<ref>رساله نوین، مسائل سیاسى و حقوقى، پیشین، ص 146.</ref><br> | ||
| خط ۱۲۴: | خط ۱۲۴: | ||
حضرت امام در مورد تشکیل حکومت و ارتباط آن با وحدت در کتاب ولایت فقیه مى‌نویسد: «ما براى این‌که وحدت امت اسلامى را تأمین کنیم، براى این‌که وطن اسلامى را از تصرف و نفوذ استعمارگران و دولت‌هاى دست نشانده آن‌ها خارج کنیم، راهى نداریم جز این‌که تشکیل حکومت بدهیم».<ref>ولایت فقیه، ص 41 و 42.</ref><br> | حضرت امام در مورد تشکیل حکومت و ارتباط آن با وحدت در کتاب ولایت فقیه مى‌نویسد: «ما براى این‌که وحدت امت اسلامى را تأمین کنیم، براى این‌که وطن اسلامى را از تصرف و نفوذ استعمارگران و دولت‌هاى دست نشانده آن‌ها خارج کنیم، راهى نداریم جز این‌که تشکیل حکومت بدهیم».<ref>ولایت فقیه، ص 41 و 42.</ref><br> | ||
==ج. برادرى == | ==ج. برادرى== | ||
«اخوت و برادرى اسلامى یکى از عوامل ایجاد وحدت و همبستگى اسلام است و موجب خیر و برکت در جامعه مى‌باشند. خداى تبارک و تعالى را شکر گزاریم که همه طوایف ملت ایران، برادران شیعه مذهب و برادران اهل سنت در کنار هم با برادرى براى پیاده کردن احکام اسلام کوشش مى‌کنند. برادران و خواهران من! ما امروز در عصرى واقع هستیم که تمام دنیا، تمام کشورها از اقصا نقاط عالم تا این جا به منزله یک خانه شده‌اند. در سابق چنانچه قضیه‌اى در یک شهر واقع مى‌شد، براى دیگر شهرها هیچ مطرح نبود؛ ولى امروز این طور نیست که اگر ما در این جا با هم اختلافى بکنیم، منحصر به شهرى و یا کشورى مثل کشور ایران باشد؛ بلکه انعکاس آن در تمام کشورهاى دنیا هست و بازتابش در همه جا هست. اسلام احکام اخلاقى اش هم سیاسى است. در قرآن است که مؤمنین با هم برادر هستند. این یک حکم اخلاقى، اجتماعى، سیاسى است. اگر مؤمنین طوایف مختلفه‌اى که در اسلام هستند و همه مؤمن به خدا و پیغمبر اسلام هستند، با هم برادر باشند و همان‌طور که برادر با برادر نظر محبت دارد، همه قشرها با هم نظر محبت داشته باشند علاوه بر این‌که یک اخلاق بزرگ اسلامى است، و نتایج بزرگى دارد، یک حکم اجتماعى بزرگ است و نتایج اجتماعى بزرگى دارد».<ref>بى‌آزار شیرازى، حکیمى، مشعل اتحاد، ص 37و38.</ref><br> | «اخوت و برادرى اسلامى یکى از عوامل ایجاد وحدت و همبستگى اسلام است و موجب خیر و برکت در جامعه مى‌باشند. خداى تبارک و تعالى را شکر گزاریم که همه طوایف ملت ایران، برادران شیعه مذهب و برادران اهل سنت در کنار هم با برادرى براى پیاده کردن احکام اسلام کوشش مى‌کنند. برادران و خواهران من! ما امروز در عصرى واقع هستیم که تمام دنیا، تمام کشورها از اقصا نقاط عالم تا این جا به منزله یک خانه شده‌اند. در سابق چنانچه قضیه‌اى در یک شهر واقع مى‌شد، براى دیگر شهرها هیچ مطرح نبود؛ ولى امروز این طور نیست که اگر ما در این جا با هم اختلافى بکنیم، منحصر به شهرى و یا کشورى مثل کشور ایران باشد؛ بلکه انعکاس آن در تمام کشورهاى دنیا هست و بازتابش در همه جا هست. اسلام احکام اخلاقى اش هم سیاسى است. در قرآن است که مؤمنین با هم برادر هستند. این یک حکم اخلاقى، اجتماعى، سیاسى است. اگر مؤمنین طوایف مختلفه‌اى که در اسلام هستند و همه مؤمن به خدا و پیغمبر اسلام هستند، با هم برادر باشند و همان‌طور که برادر با برادر نظر محبت دارد، همه قشرها با هم نظر محبت داشته باشند علاوه بر این‌که یک اخلاق بزرگ اسلامى است، و نتایج بزرگى دارد، یک حکم اجتماعى بزرگ است و نتایج اجتماعى بزرگى دارد».<ref>بى‌آزار شیرازى، حکیمى، مشعل اتحاد، ص 37و38.</ref><br> | ||
حضرت امام(رحمةالله) در ادامه سخنانشان به وحدت و اخوتى که در پرتو انقلاب شکوهمند اسلامى بین برادران شیعه و سنى در ایران پدید آمده است اشاره مى‌کند و این اخوت را متعلق به همه مؤمنان جهان مى‌داند: «... این برادرى که اکنون در ایران زیاد شده، چه آثار رحمتى دارد و چه انعکاس رحمانیت الاهى در این کشور ایجاد شده است... . این اخوت ایمانى که خداى تبارک و تعالى امر به آن کرده و میان مؤمنین منعقد ساخته، انحصار به مؤمنین یک کشور ندارد. این عقد اخوت بین تمام مؤمنین دنیا است. تمام ممالک اسلام باید با هم مثل برادر باشند و اگر چنانچه ممالک اسلامى با هم مثل برادر باشند و توده‌هایى که در هر کشورى زندگى مى‌کنند، با توده‌هاى کشور دیگر مثل برادر نظر داشته باشند، بر همه قدرت‌هاى عالم سلطه خواهند شد».<ref>همان.</ref><br> | حضرت امام(رحمةالله) در ادامه سخنانشان به وحدت و اخوتى که در پرتو انقلاب شکوهمند اسلامى بین برادران شیعه و سنى در ایران پدید آمده است اشاره مى‌کند و این اخوت را متعلق به همه مؤمنان جهان مى‌داند: «... این برادرى که اکنون در ایران زیاد شده، چه آثار رحمتى دارد و چه انعکاس رحمانیت الاهى در این کشور ایجاد شده است... . این اخوت ایمانى که خداى تبارک و تعالى امر به آن کرده و میان مؤمنین منعقد ساخته، انحصار به مؤمنین یک کشور ندارد. این عقد اخوت بین تمام مؤمنین دنیا است. تمام ممالک اسلام باید با هم مثل برادر باشند و اگر چنانچه ممالک اسلامى با هم مثل برادر باشند و توده‌هایى که در هر کشورى زندگى مى‌کنند، با توده‌هاى کشور دیگر مثل برادر نظر داشته باشند، بر همه قدرت‌هاى عالم سلطه خواهند شد».<ref>همان.</ref><br> | ||
| خط ۱۳۵: | خط ۱۳۵: | ||
در مورد شرکت و حضور در مراسم نمازگزارى اهل تسنن روایاتى از بزرگان دین و امامان معصوم(علیهم‌السلام) نقل شده که از جمله آن‌ها روایت حضرت امام صادق(علیه‌السلام) بدین مضمون است: کسى که با آنان در صف اول نماز بخواند، مانند کسى است که پشت سر رسول الله(صلى‌الله‌علیه‌وآله) در صف اول نماز بخواند. حضرت امام خمینى(رحمةالله) شرکت در نماز جماعت اهل سنت را به مأمومان توصیه کرده است. بعد از ارتحال حضرت امام، حضرت آیت‌الله خامنه‌اى در نظام جمهورى اسلامى ایران با بر افراشته نگهداشتن پرچم وحدت بین مسلمانان و تقریب مذاهب اسلامى تداوم بخش راه امام شده، و در مقاطع گوناگون با اعلام مواضع و رهنمودهاى خویش بر تحقق وحدت اسلامى و آگاهى از خطرها و توطئه‌هاى استکبار جهانى تأکید فرموده است. مقام معظم رهبرى دعوت به وحدت و تقریب مذاهب اسلامى را امر جهانى مى‌داند.<br> | در مورد شرکت و حضور در مراسم نمازگزارى اهل تسنن روایاتى از بزرگان دین و امامان معصوم(علیهم‌السلام) نقل شده که از جمله آن‌ها روایت حضرت امام صادق(علیه‌السلام) بدین مضمون است: کسى که با آنان در صف اول نماز بخواند، مانند کسى است که پشت سر رسول الله(صلى‌الله‌علیه‌وآله) در صف اول نماز بخواند. حضرت امام خمینى(رحمةالله) شرکت در نماز جماعت اهل سنت را به مأمومان توصیه کرده است. بعد از ارتحال حضرت امام، حضرت آیت‌الله خامنه‌اى در نظام جمهورى اسلامى ایران با بر افراشته نگهداشتن پرچم وحدت بین مسلمانان و تقریب مذاهب اسلامى تداوم بخش راه امام شده، و در مقاطع گوناگون با اعلام مواضع و رهنمودهاى خویش بر تحقق وحدت اسلامى و آگاهى از خطرها و توطئه‌هاى استکبار جهانى تأکید فرموده است. مقام معظم رهبرى دعوت به وحدت و تقریب مذاهب اسلامى را امر جهانى مى‌داند.<br> | ||
=8. اقدام‌هاى جمهورى اسلامى ایران براى رسیدن به وحدت اسلامى = | =8. اقدام‌هاى جمهورى اسلامى ایران براى رسیدن به وحدت اسلامى= | ||
جمهورى اسلامى ایران جهت تحقق هرچه بیشتر وحدت و تفاهم میان مذاهب اسلامى موجود در کشور و نیز نزدیکى با دیگر ملل مسلمان جهان، برنامه‌ها و فعالیت‌هاى گسترده‌اى را از آغاز تأسیس خود انجام داده است که ذکر همه آن‌ها در این مختصر میسر نخواهد بود؛ بدین سبب فقط گوشه‌هایى از اهم این اقدام‌ها ذکر مى‌شود.<br> | جمهورى اسلامى ایران جهت تحقق هرچه بیشتر وحدت و تفاهم میان مذاهب اسلامى موجود در کشور و نیز نزدیکى با دیگر ملل مسلمان جهان، برنامه‌ها و فعالیت‌هاى گسترده‌اى را از آغاز تأسیس خود انجام داده است که ذکر همه آن‌ها در این مختصر میسر نخواهد بود؛ بدین سبب فقط گوشه‌هایى از اهم این اقدام‌ها ذکر مى‌شود.<br> | ||
==1ـ8. احترام به حقوق و عقاید فرقه‌هاى اهل سنت == | ==1ـ8. احترام به حقوق و عقاید فرقه‌هاى اهل سنت== | ||
زمانى که قانون اساسى جمهورى اسلامى از سوى فقیهان و حقوقدانان بررسى و تدوین مى‌شد، یکى از مسائل بسیار مهمى که در گذشته بدان توجه نمى‌شد، در قانون اساسى گنجانده شد و آن به رسمیت شناختن مذاهب چهارگانه اهل تسنن است. مذهب رسمى کشور در قانون اساسى شیعه اثنا عشرى است؛ اما سایر مذاهب اهل تسنن نیز از آزادى رأى عقیده و انجام فرایض دینى خود بهره مند شدند. از امور دیگرى که برادران اهل سنت در ایران بعد از پیروزى انقلاب اسلامى از آن بهره مند هستند، حق انتخاب نماینده در مجلس شوراى اسلامى است.<br> | زمانى که قانون اساسى جمهورى اسلامى از سوى فقیهان و حقوقدانان بررسى و تدوین مى‌شد، یکى از مسائل بسیار مهمى که در گذشته بدان توجه نمى‌شد، در قانون اساسى گنجانده شد و آن به رسمیت شناختن مذاهب چهارگانه اهل تسنن است. مذهب رسمى کشور در قانون اساسى شیعه اثنا عشرى است؛ اما سایر مذاهب اهل تسنن نیز از آزادى رأى عقیده و انجام فرایض دینى خود بهره مند شدند. از امور دیگرى که برادران اهل سنت در ایران بعد از پیروزى انقلاب اسلامى از آن بهره مند هستند، حق انتخاب نماینده در مجلس شوراى اسلامى است.<br> | ||
از اقدام‌هاى دیگر جمهورى اسلامى، احترام به حقوق و عقاید اهل سنت در مورد اجراى حدود و قوانین شرعى طبق عقاید و اصول مذهب آن‌ها است که این خود گامى بزرگ در ایجاد تفاهم و تقریب مذاهب اسلامى به شمار مى‌رود. از امور دیگرى که مناطق سنى‌نشین ایران بعد از انقلاب اسلامى از آن بهره‌مند شدند، امکان برگزارى آزادانه نماز جمعه به امامت امامان اهل سنت است. همچنین داشتن مساجد مخصوص به خود از دیگر امتیازهایى است که در پرتو جمهورى اسلامى از آن متنعم شده‌اند.<br> | از اقدام‌هاى دیگر جمهورى اسلامى، احترام به حقوق و عقاید اهل سنت در مورد اجراى حدود و قوانین شرعى طبق عقاید و اصول مذهب آن‌ها است که این خود گامى بزرگ در ایجاد تفاهم و تقریب مذاهب اسلامى به شمار مى‌رود. از امور دیگرى که مناطق سنى‌نشین ایران بعد از انقلاب اسلامى از آن بهره‌مند شدند، امکان برگزارى آزادانه نماز جمعه به امامت امامان اهل سنت است. همچنین داشتن مساجد مخصوص به خود از دیگر امتیازهایى است که در پرتو جمهورى اسلامى از آن متنعم شده‌اند.<br> | ||
| خط ۱۵۴: | خط ۱۵۴: | ||
قدرت‌هاى سلطه‌گر غرب با بهره‌بردارى از این القائات تبلیغاتى و نیز با تجهیز گروهک‌هاى خود فروخته ضد انقلاب با ایجاد ترور و وحشت به‌ویژه اوایل انقلاب اسلامى، جوى از ناامنى و ناآرامى در مناطق سنى‌نشین کشور ایجاد کرده بودند که خود مانع بزرگى در ایجاد و ارائه خدمات و امکانات رفاهى، بهداشتى و آموزشى به شمار مى‌رفت؛ البته هرچند مردم پاک سیرت و مسلمان و انقلابى اهل سنت به این تبلیغات دروغین و بى اساس دشمنان اسلام و انقلاب توجه نکردند، سرانجام با تلاش همه جانبه فرزندان انقلابى این مرز و بوم جلو تحریکات تفرقه‌افکنانه و ضد وحدت دشمن گرفته، و امنیت و آرامش که یکى از وظایف اصلى نظام مقدس جمهورى اسلامى است، در این مناطق حاکم شد. حضرت امام خمینى(رحمةالله) که یک لحظه نیز از فکر اتحاد و وحدت میان مسلمانان غافل نبود فرمود: «آقایان اهل سنت و علماى شیعه مدت‌ها است که زحمت مى‌کشند تفرقه را کنار بگذارند و کسانى که پیغمبرشان و دین شان یکى است، همراه و برادر باشند؛ لکن افرادى کوشش مى‌کنند که تفرقه ایجاد کنند و شما خوب مى‌دانید که چه کسى از تفرقه سود مى‌برد».<ref>صحیفه نور، ج16، ص 248، 25/5/61).</ref><br> | قدرت‌هاى سلطه‌گر غرب با بهره‌بردارى از این القائات تبلیغاتى و نیز با تجهیز گروهک‌هاى خود فروخته ضد انقلاب با ایجاد ترور و وحشت به‌ویژه اوایل انقلاب اسلامى، جوى از ناامنى و ناآرامى در مناطق سنى‌نشین کشور ایجاد کرده بودند که خود مانع بزرگى در ایجاد و ارائه خدمات و امکانات رفاهى، بهداشتى و آموزشى به شمار مى‌رفت؛ البته هرچند مردم پاک سیرت و مسلمان و انقلابى اهل سنت به این تبلیغات دروغین و بى اساس دشمنان اسلام و انقلاب توجه نکردند، سرانجام با تلاش همه جانبه فرزندان انقلابى این مرز و بوم جلو تحریکات تفرقه‌افکنانه و ضد وحدت دشمن گرفته، و امنیت و آرامش که یکى از وظایف اصلى نظام مقدس جمهورى اسلامى است، در این مناطق حاکم شد. حضرت امام خمینى(رحمةالله) که یک لحظه نیز از فکر اتحاد و وحدت میان مسلمانان غافل نبود فرمود: «آقایان اهل سنت و علماى شیعه مدت‌ها است که زحمت مى‌کشند تفرقه را کنار بگذارند و کسانى که پیغمبرشان و دین شان یکى است، همراه و برادر باشند؛ لکن افرادى کوشش مى‌کنند که تفرقه ایجاد کنند و شما خوب مى‌دانید که چه کسى از تفرقه سود مى‌برد».<ref>صحیفه نور، ج16، ص 248، 25/5/61).</ref><br> | ||
==5ـ8. برگزارى کنفرانس‌هاى بین‌المللى == | ==5ـ8. برگزارى کنفرانس‌هاى بین‌المللى== | ||
انقلاب اسلامى ایران همان‌گونه که مسلمانان ایران را به برادرى و تفاهم اسلامى دعوت مى‌کند، تمام مسلمانان را نیز براى تحقق وحدت اسلامى فرا مى‌خواند. در این راه جمهورى اسلامى اساس کار خود را دعوت از عالمان و متفکران سراسر جهان براى بحث و تبادل نظر جهت آگاهى و شناخت بیشتر مذاهب از یک‌دیگر و جلوگیرى از هر گونه فعالیت‌هاى تفرقه‌افکنانه و ضد وحدت قرار داد.<br> | انقلاب اسلامى ایران همان‌گونه که مسلمانان ایران را به برادرى و تفاهم اسلامى دعوت مى‌کند، تمام مسلمانان را نیز براى تحقق وحدت اسلامى فرا مى‌خواند. در این راه جمهورى اسلامى اساس کار خود را دعوت از عالمان و متفکران سراسر جهان براى بحث و تبادل نظر جهت آگاهى و شناخت بیشتر مذاهب از یک‌دیگر و جلوگیرى از هر گونه فعالیت‌هاى تفرقه‌افکنانه و ضد وحدت قرار داد.<br> | ||
جمهورى اسلامى ایران با برپایى کنفرانس‌هاى متعدد در سطح جهان توانسته است گام‌هاى بزرگى براى گردهمایى و تجمع عالمان اسلامى بردارد و با ایجاد بحث‌هاى مفید و سازنده بیشتر حقایق مکتوم و نیز مشترکات و امور مورد تفاهم مذاهب اسلامى را آشکار سازد و زمینه‌هاى تشکیل امت واحده را پدید آورد.<br> | جمهورى اسلامى ایران با برپایى کنفرانس‌هاى متعدد در سطح جهان توانسته است گام‌هاى بزرگى براى گردهمایى و تجمع عالمان اسلامى بردارد و با ایجاد بحث‌هاى مفید و سازنده بیشتر حقایق مکتوم و نیز مشترکات و امور مورد تفاهم مذاهب اسلامى را آشکار سازد و زمینه‌هاى تشکیل امت واحده را پدید آورد.<br> | ||
| خط ۱۶۰: | خط ۱۶۰: | ||
==6ـ8. تأسیس مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى == | ==6ـ8. تأسیس مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى== | ||
مقام معظم رهبرى، با توجه به ضرورت استمرار و تقریب اندیشه نزدیکى و اتحاد بین مسلمانان بر اساس یک طرح و برنامه مدون و تشکیلات منسجم در سال 1369 با صدور فرمانى، مرکزى به نام مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى تأسیس فرمود که مکان آن تهران است. | مقام معظم رهبرى، با توجه به ضرورت استمرار و تقریب اندیشه نزدیکى و اتحاد بین مسلمانان بر اساس یک طرح و برنامه مدون و تشکیلات منسجم در سال 1369 با صدور فرمانى، مرکزى به نام مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى تأسیس فرمود که مکان آن تهران است. | ||
===أ. اهداف مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى === | ===أ. اهداف مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى=== | ||
اهداف این مجمع طبق ماده 3 اساسنامه آن عبارتند از: | اهداف این مجمع طبق ماده 3 اساسنامه آن عبارتند از: | ||
1. کوشش در راه ایجاد آشنایى و تفاهیم بیشتر بین عالمان و متفکران و پیشوایان مذهبى جهان اسلامى در زمینه‌هاى اعتقادى، فقهى، اجتماعى و سیاسى؛<br> | 1. کوشش در راه ایجاد آشنایى و تفاهیم بیشتر بین عالمان و متفکران و پیشوایان مذهبى جهان اسلامى در زمینه‌هاى اعتقادى، فقهى، اجتماعى و سیاسى؛<br> | ||
| خط ۱۶۹: | خط ۱۶۹: | ||
4. کوشش در تحکیم و اشاعه اصل اجتهاد و استنباط در مذاهب اسلامى.<br> | 4. کوشش در تحکیم و اشاعه اصل اجتهاد و استنباط در مذاهب اسلامى.<br> | ||
مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى، اهداف پیشین را از راه‌هاى گوناگون تحقق مى‌بخشد؛ از جمله:<br> | مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى، اهداف پیشین را از راه‌هاى گوناگون تحقق مى‌بخشد؛ از جمله:<br> | ||
* شناسایى و تماس با جمعیت‌ها و انجمن‌ها و شخصیت‌هاى گوناگون مسلمان که مؤید تقریب بین المذاهب هستند؛<br> | |||
* به منظور ایجاد زمینه فعالیت‌هاى مشترک؛ تألیف و تحقیق و نشر و توزیع کتب و مطبوعات و تحقیقات و بررسى‌هاى علمى و اجتماعى مناسب در زمینه مسائل مشترک مذاهب اسلامى؛<br> | *شناسایى و تماس با جمعیت‌ها و انجمن‌ها و شخصیت‌هاى گوناگون مسلمان که مؤید تقریب بین المذاهب هستند؛<br> | ||
* ایجاد و گسترش فعالیت‌هاى حوزوى و دانشگاهى در زمینه فقه و اصول تطبیقى؛<br> | *به منظور ایجاد زمینه فعالیت‌هاى مشترک؛ تألیف و تحقیق و نشر و توزیع کتب و مطبوعات و تحقیقات و بررسى‌هاى علمى و اجتماعى مناسب در زمینه مسائل مشترک مذاهب اسلامى؛<br> | ||
* برگزارى مجامع و جلسات ثابت و فوق العاده.<br> | *ایجاد و گسترش فعالیت‌هاى حوزوى و دانشگاهى در زمینه فقه و اصول تطبیقى؛<br> | ||
*برگزارى مجامع و جلسات ثابت و فوق العاده.<br> | |||
مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى داراى شورایعالى مرّکب از عالمان و دانشمندان ایران و اقصا نقاط جهان است. افزون بر آن یک مجمع عمومى دارد که اعضاى آن از میان عالمان و متفکران و پیشوایان مذاهب اسلامى در جهان که موافق فکر تقریب مذاهب اسلامى باشند، برگزیده مى‌شوند که دست کم سالى یک بار با حضور اکثریت اعضا تشکیل مى‌شود.<br> | مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى داراى شورایعالى مرّکب از عالمان و دانشمندان ایران و اقصا نقاط جهان است. افزون بر آن یک مجمع عمومى دارد که اعضاى آن از میان عالمان و متفکران و پیشوایان مذاهب اسلامى در جهان که موافق فکر تقریب مذاهب اسلامى باشند، برگزیده مى‌شوند که دست کم سالى یک بار با حضور اکثریت اعضا تشکیل مى‌شود.<br> | ||
پس از تأسیس مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى و تدوین اساسنامه و خط مشى و اهداف آن، یکى از نخستین و مهم‌ترین اقدام‌هاى این مجمع، ارائه و عرضه منشور تقریب است که شامل نمونه راه‌هاى علمى و عملى تقریب مذاهب اسلامى مى‌شود و در دسترس جمع فراوانى از محققان و اندیشه‌وران مذاهب اسلامى در سراسر جهان اسلام قرار گرفت. در واقع بدین وسیله از آن‌ها دعوت شد تا تحقیقات و آرا و مطالعات خود را به سوى این موضوعات مورد نیاز و ضرور براى تحقق اندیشه تقریب مذاهب اسلامى سوق دهند تا محور و ملاکى براى بحث‌هاى انتقادى یا تکمیلى آن‌ها باشد.<br> | پس از تأسیس مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى و تدوین اساسنامه و خط مشى و اهداف آن، یکى از نخستین و مهم‌ترین اقدام‌هاى این مجمع، ارائه و عرضه منشور تقریب است که شامل نمونه راه‌هاى علمى و عملى تقریب مذاهب اسلامى مى‌شود و در دسترس جمع فراوانى از محققان و اندیشه‌وران مذاهب اسلامى در سراسر جهان اسلام قرار گرفت. در واقع بدین وسیله از آن‌ها دعوت شد تا تحقیقات و آرا و مطالعات خود را به سوى این موضوعات مورد نیاز و ضرور براى تحقق اندیشه تقریب مذاهب اسلامى سوق دهند تا محور و ملاکى براى بحث‌هاى انتقادى یا تکمیلى آن‌ها باشد.<br> | ||
رؤوس اصلى فعالیت‌ها و اقدام‌هاى مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى را مى‌توان از قبیل امور ذیل دانست: قرآن و تفسیر، روایات و احادیث، رجال و تراجم، کتاب‌ها و مؤلفان، کلام و مناظره فقه و اجتهاد، اهل بیت(علیهم‌السلام) و سلسله جلیل‌القدر سادات، صحابه و تابعین، سیاست و حکومت. همچنین مجمع اقدام به تأسیس دانشگاه مذاهب اسلامى و مرکز مطالعات فقهى کلامى کرده است.<br> | رؤوس اصلى فعالیت‌ها و اقدام‌هاى مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى را مى‌توان از قبیل امور ذیل دانست: قرآن و تفسیر، روایات و احادیث، رجال و تراجم، کتاب‌ها و مؤلفان، کلام و مناظره فقه و اجتهاد، اهل بیت(علیهم‌السلام) و سلسله جلیل‌القدر سادات، صحابه و تابعین، سیاست و حکومت. همچنین مجمع اقدام به تأسیس دانشگاه مذاهب اسلامى و مرکز مطالعات فقهى کلامى کرده است.<br> | ||
===ب. خط مشى مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى === | ===ب. خط مشى مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى=== | ||
1. جلب نظر عالمان مذاهب اسلامى و ایجاد هماهنگى میان آنان: مقصود از مذاهب اسلامى، مذاهبى است که اصول و ارکان اسلام را پذیرفته‌اند و مى‌توان پیروان آن‌ها را مسلمان نامید.<br> | 1. جلب نظر عالمان مذاهب اسلامى و ایجاد هماهنگى میان آنان: مقصود از مذاهب اسلامى، مذاهبى است که اصول و ارکان اسلام را پذیرفته‌اند و مى‌توان پیروان آن‌ها را مسلمان نامید.<br> | ||
2. مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى، مؤسسه‌اى فرهنگى، علمى است؛ ولى در شرایط لازم و طبق اقتضاى مصلحت امت اسلامى موضع‌هاى سیاسى هم خواهد گرفت.<br> | 2. مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى، مؤسسه‌اى فرهنگى، علمى است؛ ولى در شرایط لازم و طبق اقتضاى مصلحت امت اسلامى موضع‌هاى سیاسى هم خواهد گرفت.<br> | ||
| خط ۱۹۱: | خط ۱۹۳: | ||
=نتیجه گیرى = | =نتیجه گیرى= | ||
انقلاب اسلامى ایران واکنشى از سوى طرفداران احیاى تفکر دینى براى حل مشکلات جوامع اسلامى و چاره جویى آن‌ها با استفاده از اصول و مقررات ارزشمند اسلام بود. این واکنش در مقابل استبداد و استکبار که منافع خود را در نبود اسلام مى‌دیدند، پدید آمد. مبارزان اسلامى براى تحقق بخشیدن به آرمان‌هاى اسلام با تأکید بر هویت اسلامى به اتحاد و نزدیکى فرقه‌هاى گوناگون مذهب اسلام مى‌اندیشیدند و به همین سبب بود که نظر مثبت پیروان مذاهب اسلامى به انقلاب اسلامى جلب شد.<br> | انقلاب اسلامى ایران واکنشى از سوى طرفداران احیاى تفکر دینى براى حل مشکلات جوامع اسلامى و چاره جویى آن‌ها با استفاده از اصول و مقررات ارزشمند اسلام بود. این واکنش در مقابل استبداد و استکبار که منافع خود را در نبود اسلام مى‌دیدند، پدید آمد. مبارزان اسلامى براى تحقق بخشیدن به آرمان‌هاى اسلام با تأکید بر هویت اسلامى به اتحاد و نزدیکى فرقه‌هاى گوناگون مذهب اسلام مى‌اندیشیدند و به همین سبب بود که نظر مثبت پیروان مذاهب اسلامى به انقلاب اسلامى جلب شد.<br> | ||
انقلاب اسلامى فقط به مسلمانان ایران منحصر نیست؛ بلکه آرمان‌هاى آن‌ها مورد دلخواه و مطلوب میلیون‌ها مسلمانى است که در کشورهاى خارج، خواه اسلامى و خواه غیر اسلامى زندگى مى‌کنند. همین طور مبارزات انقلاب به داخل کشورها منحصر نیست؛ بلکه اعتقاد بر این است که روند مبارزات ملى باید در سطح بین‌المللى انجام پذیرد؛ چرا که تحقق بعضى از آرمان‌هاى اسلامى بعد از تأسیس حکومت اسلامى منوط به هماهنگى و نزدیکى کشورهاى اسلامى است. انقلاب اسلامى به بیدارى هویت اسلامى مسلمانان جهان دامن زد و آن‌ها را نیز به سوى مبارزه‌هاى اسلامى کشاند.<br> | انقلاب اسلامى فقط به مسلمانان ایران منحصر نیست؛ بلکه آرمان‌هاى آن‌ها مورد دلخواه و مطلوب میلیون‌ها مسلمانى است که در کشورهاى خارج، خواه اسلامى و خواه غیر اسلامى زندگى مى‌کنند. همین طور مبارزات انقلاب به داخل کشورها منحصر نیست؛ بلکه اعتقاد بر این است که روند مبارزات ملى باید در سطح بین‌المللى انجام پذیرد؛ چرا که تحقق بعضى از آرمان‌هاى اسلامى بعد از تأسیس حکومت اسلامى منوط به هماهنگى و نزدیکى کشورهاى اسلامى است. انقلاب اسلامى به بیدارى هویت اسلامى مسلمانان جهان دامن زد و آن‌ها را نیز به سوى مبارزه‌هاى اسلامى کشاند.<br> | ||
| خط ۲۰۲: | خط ۲۰۴: | ||
=منابع و مآخذ= | =منابع و مآخذ= | ||
أ. کتاب‌ها | أ. کتاب‌ها | ||
# الگار، حامد، نهضت بیدارى در جهان اسلام، سید محمدمهدى جعفرى. | |||
# الموسوى،...، مباحثى عمیق در جهت وحدت امت اسلامى،احمدصادقى،انتشارت حاذق،قم،1362ش. | #الگار، حامد، نهضت بیدارى در جهان اسلام، سید محمدمهدى جعفرى. | ||
# بى آزار شیرازى، عبدالکریم، اسلام آیین همبستگى، انتشارات بعثت، تهران، 1354 ش. | #الموسوى،...، مباحثى عمیق در جهت وحدت امت اسلامى،احمدصادقى،انتشارت حاذق،قم،1362ش. | ||
# بى آزار شیرازى، عبدالکریم، رسالت انقلاب اسلامى ایران در توحید کلمه، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، 1370ش. | #بى آزار شیرازى، عبدالکریم، اسلام آیین همبستگى، انتشارات بعثت، تهران، 1354 ش. | ||
# ــــــــــــــــــــــــــــــــ، مشعل اتحاد، موسسه انجام کتاب، 1370 ش. | #بى آزار شیرازى، عبدالکریم، رسالت انقلاب اسلامى ایران در توحید کلمه، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، 1370ش. | ||
# ــــــــــــــــــــــــــــــــ، همبستگى مذاهب اسلامى، امیرکبیر، 1357 ش. | #ــــــــــــــــــــــــــــــــ، مشعل اتحاد، موسسه انجام کتاب، 1370 ش. | ||
# خامنه‌اى، محمد، حج از دیدگاه حقوق بین‌الملل، انتشارات کیهان، 1371ش. | #ــــــــــــــــــــــــــــــــ، همبستگى مذاهب اسلامى، امیرکبیر، 1357 ش. | ||
# خدورى، مجید، تجدید حیات سیاسى اسلام، از سید جمال تا اخوان، حمید احمدى. | #خامنه‌اى، محمد، حج از دیدگاه حقوق بین‌الملل، انتشارات کیهان، 1371ش. | ||
# خمینى، روح الله، صحیفه نور. | #خدورى، مجید، تجدید حیات سیاسى اسلام، از سید جمال تا اخوان، حمید احمدى. | ||
# ـــــــــــــــــ، کشف الاسرار. | #خمینى، روح الله، صحیفه نور. | ||
# ـــــــــــــــــ، ولایت فقیه. | #ـــــــــــــــــ، کشف الاسرار. | ||
# دار التقریب بین المذاهب الاسلامیه، ویژه نامه تقریب، سال‌هاى (69 ـ 72). | #ـــــــــــــــــ، ولایت فقیه. | ||
# شرى، محمد جواد، امیرالمؤمنین اسوه وحدت، محمدرضا عطایى، انتشارات بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى، مشهد، 1366ش. | #دار التقریب بین المذاهب الاسلامیه، ویژه نامه تقریب، سال‌هاى (69 ـ 72). | ||
# عمید زنجانى، عباسعلى، انقلاب اسلامى و ریشه‌هاى آن، موسسه خدمات فرهنگى انقلاب،1367ش. | #شرى، محمد جواد، امیرالمؤمنین اسوه وحدت، محمدرضا عطایى، انتشارات بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى، مشهد، 1366ش. | ||
# عنایت، حمید، اندیشه سیاسى اسلام معاصر، بهاءالدین خرمشاهى، انتشارات خوارزمى، 1365ش. | #عمید زنجانى، عباسعلى، انقلاب اسلامى و ریشه‌هاى آن، موسسه خدمات فرهنگى انقلاب،1367ش. | ||
# ـــــــــــــــ، سیرى در اندیشه سیاسى عرب، انتشارات امیر کبیر. | #عنایت، حمید، اندیشه سیاسى اسلام معاصر، بهاءالدین خرمشاهى، انتشارات خوارزمى، 1365ش. | ||
# قوام عبدالعلى، اصول سیاست خارجى و سیاست بین‌الملل، انتشارات سمت، 1370ش. | #ـــــــــــــــ، سیرى در اندیشه سیاسى عرب، انتشارات امیر کبیر. | ||
# کاظمى، على اصغر، نقش قدرت در جامعه روابط بین‌الملل، نشر قومس، 1369ش. | #قوام عبدالعلى، اصول سیاست خارجى و سیاست بین‌الملل، انتشارات سمت، 1370ش. | ||
# مصطفوى، سید جواد، اتحاد و همبستگى در نهج البلاغه، بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى، مشهد، 1362ش. | #کاظمى، على اصغر، نقش قدرت در جامعه روابط بین‌الملل، نشر قومس، 1369ش. | ||
# مطهرى، مرتضى، نهضت‌هاى اسلامى در صد ساله اخیر، انتشارات صدرا، بى تا. | #مصطفوى، سید جواد، اتحاد و همبستگى در نهج البلاغه، بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى، مشهد، 1362ش. | ||
# موثقى، احمد. استراتژى وحدت از اندیشه سیاسى اسلام، دفتر تبلیغات اسلامى، قم، 1370ش. | #مطهرى، مرتضى، نهضت‌هاى اسلامى در صد ساله اخیر، انتشارات صدرا، بى تا. | ||
# نقوى، پاکباز و محمدى ملایرى، نادر شاه، انتشارات بنیاد، سوم، 1369ش. | #موثقى، احمد. استراتژى وحدت از اندیشه سیاسى اسلام، دفتر تبلیغات اسلامى، قم، 1370ش. | ||
#نقوى، پاکباز و محمدى ملایرى، نادر شاه، انتشارات بنیاد، سوم، 1369ش. | |||
ب .مقالات | ب .مقالات | ||
# بازگشت به هویت اسلامى، کیهان 10/2/70. | |||
# بنیادگرایى و علل خیزش آن در قرن حاضر، ابرار 22/1/72. | #بازگشت به هویت اسلامى، کیهان 10/2/70. | ||
# جنبش‌هاى اسلامى در قرن معاصر، روزنامه سلام 29/6/71. | #بنیادگرایى و علل خیزش آن در قرن حاضر، ابرار 22/1/72. | ||
# گسترش جنبش‌هاى اسلامى از شمال افریقا تا کرانه اقیانوس آرام، کیهان 11/4/70. | #جنبش‌هاى اسلامى در قرن معاصر، روزنامه سلام 29/6/71. | ||
# گسترش جنبش‌هاى اسلامى، روزنامه کیهان 9/4/70. | #گسترش جنبش‌هاى اسلامى از شمال افریقا تا کرانه اقیانوس آرام، کیهان 11/4/70. | ||
# مجله سیاست خارجى، ش 1، سال 66، دفتر مطالعات سیاسى و بین‌المللى. | #گسترش جنبش‌هاى اسلامى، روزنامه کیهان 9/4/70. | ||
#مجله سیاست خارجى، ش 1، سال 66، دفتر مطالعات سیاسى و بین‌المللى. | |||
=پانویس= | |||
<references /> | |||
[[رده: مقالات]] | [[رده: مقالات]] | ||
[[رده: فصلنامه اندیشه تقریب]] | [[رده: فصلنامه اندیشه تقریب]] | ||
[[رده: منشورات مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]] | [[رده: منشورات مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]] | ||