پرش به محتوا

خلیل قبله‌ای: تفاوت میان نسخه‌ها

۵٬۱۷۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۷ اوت ۲۰۲۲
جز
اضافه نمودن مطالب به صفحه ایجاد شده
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (اضافه نمودن مطالب به صفحه ایجاد شده)
خط ۱۰۲: خط ۱۰۲:


===تولد و خانواده===
===تولد و خانواده===
خلیل قبله­ ای در 1 مرداد 1304 شمسی، برابر 2 محرم 1344 قمری، در محله قاضی واقع در بخش مرکزی شهرستان خوی، از توابع آذربایجان غربی، در خانواده ای کشاورز به دنیا آمد.<ref>صدرائی خویی، علی؛ محله قاضی، زادگاه آیت الله خلیل قبله ای، 1392، مجله خوی نگار، 35(11): 16-18.</ref> طبق گفته خودش اجداد وی به روحانیت اشتغال داشته اند.  با این حال پدرش  سوادی جز روخوانی قرآن نداشت و وسیله امرار معاش او کشاورزی بر سر زمین­های اجاره­ ای بود. ولی او به اصرار پدر از کودکی به تحصیل پرداخت، در حالی که سایر برادرانش به پیشه پدر اشتغال داشتند. وی درباره مادرش چنین نقل می­کند: "''مادرم در جوانی فوت كرد و همين قدر می‌دانم كه سر زا رفت. با مادرم 18 سال زندگی كردم و در اين مدت نديدم گناهی بكند و يا با پدرم مجادله‌ای داشته باشد و باهم قهر كنند و من آن زمان ارزش اين كار را درك نمی‌كردم، اما هر چه زمان گذشت، به عظمت اين حركت و اخلاق حسنه آن ها بيشتر پی می‌بردم".''<ref>'''آشنايي با زندگي و افكار آيت ا... قبله اي خويي، [http://daralsafakhoy.blogfa.com/post/1531]'''</ref> ریشه نام خانوادگی «قبله ای» بنا بر نقل قول خود خلیل قبله ای، این بود که در دوران رضا شاه که صدور شناسنامه اجباری شده بود، مأمور ثبت احوال از پدر خلیل قبله ای پرسیده بود که چه نام خانوادگی ای را می خواهد انتخاب کند. وی در جواب اظهار بی اطلاعی کرده بود. از این جهت مأمور شغل پدر وی را می پرسد و او می گوید: روحانی بوده. از این روی مأمور ثبت به جهت ارتباط نماز و قبله با روحانیون، نام خانوادگی «قبله ای» را در شناسنامه اش درج می کند.
خلیل قبله­ ای در 1 مرداد 1304 شمسی، برابر 2 محرم 1344 قمری، در محله قاضی واقع در بخش مرکزی شهرستان خوی، از توابع آذربایجان غربی، در خانواده ای کشاورز به دنیا آمد.<ref>صدرائی خویی، علی؛ محله قاضی، زادگاه آیت الله خلیل قبله ای، 1392، مجله خوی نگار، 35(11): 16-18.</ref> طبق گفته خودش اجداد وی به روحانیت اشتغال داشته اند.  با این حال پدرش  سوادی جز روخوانی قرآن نداشت و وسیله امرار معاش او کشاورزی بر سر زمین­های اجاره­ ای بود. ولی او به اصرار پدر از کودکی به تحصیل پرداخت، در حالی که سایر برادرانش به پیشه پدر اشتغال داشتند. وی درباره مادرش چنین نقل می­کند: "''مادرم در جوانی فوت كرد و همين قدر می‌دانم كه سر زا رفت. با مادرم 18 سال زندگی كردم و در اين مدت نديدم گناهی بكند و يا با پدرم مجادله‌ای داشته باشد و باهم قهر كنند و من آن زمان ارزش اين كار را درك نمی‌كردم، اما هر چه زمان گذشت، به عظمت اين حركت و اخلاق حسنه آن ها بيشتر پی می‌بردم".''<ref name=":0">'''آشنايي با زندگي و افكار آيت ا... قبله اي خويي، [http://daralsafakhoy.blogfa.com/post/1531]'''</ref> ریشه نام خانوادگی «قبله ای» بنا بر نقل قول خود خلیل قبله ای، این بود که در دوران رضا شاه که صدور شناسنامه اجباری شده بود، مأمور ثبت احوال از پدر خلیل قبله ای پرسیده بود که چه نام خانوادگی ای را می خواهد انتخاب کند. وی در جواب اظهار بی اطلاعی کرده بود. از این جهت مأمور شغل پدر وی را می پرسد و او می گوید: روحانی بوده. از این روی مأمور ثبت به جهت ارتباط نماز و قبله با روحانیون، نام خانوادگی «قبله ای» را در شناسنامه اش درج می کند.
===تحصیلات===
===تحصیلات===
==== تحصیلات مقدماتی ====
====تحصیلات آکادمیک====
در سال 1311 شمسی در دبستان فردوسی آغاز به تحصیل نمود، بعد از يك سال، مدير دبستان فردوسی  آقای ميرموسی نقيبی به مدرسه ديگری  به نام شاهپور (17 شهریور) منتقل شده و ايشان را همراه خود به آن دبستان می بردو تا پایان دوره اول در آن مدرسه مشغول به تحصیل می گردد.لیکن به دلایلی که در خاطرات نقل می شود قادر به ادامه تحصیل در دوره های بالاتر نبوده و چند سالی در تحصیل وقفه ایجاد میشود.
در سال 1311 شمسی در دبستان فردوسی آغاز به تحصیل نمود، بعد از يك سال، مدير دبستان فردوسی  آقای ميرموسی نقيبی<ref>مرحوم میر موسی نقیبی، آغازگر تاسیس مدارس به سبک جدید در خوی، [https://www.gisoom.com/book/1630123/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%AE%D9%88%DB%8C/]</ref> به مدرسه ديگری  به نام شاهپور (17 شهریور) منتقل شده و ايشان را همراه خود به آن دبستان می بردو تا پایان دوره اول در آن مدرسه مشغول به تحصیل می گردد.لیکن به دلایلی که در خاطرات نقل می شود قادر به ادامه تحصیل در دوره های بالاتر نبوده و چند سالی در تحصیل وقفه ایجاد میشود.
"در شهر خوی تنها يك دبيرستان بود كه آن هم تا سيكل اول كلاس داشت و دانش آموزان بايد برای ادامه تحصيل به اروميه می رفتند. دبيرستان های آن شهر هم تعدادشان كم و در انحصار فرزندان افراد خاص بود. به همين جهت بیشتر افراد از تحصيلات دبيرستانی محروم بودند."
"در شهر خوی تنها يك دبيرستان بود كه آن هم تا سيكل اول كلاس داشت و دانش آموزان بايد برای ادامه تحصيل به اروميه می رفتند. دبيرستان های آن شهر هم تعدادشان كم و در انحصار فرزندان افراد خاص بود. به همين جهت بیشتر افراد از تحصيلات دبيرستانی محروم بودند."<ref name=":0" />، از این جهت وی به مدت سه سال از تحصیل بازماند تا اینکه در شهریور 1320 تسلط رضا خان پهلوی بر آذربایجان به دلیل اشغال آن توسط متفقین از بین رفت، که به تبعید وی انجامید.<ref>زندگی نامه خلیل قبله ای ، [https://fa.everybodywiki.com/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84_%D9%82%D8%A8%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C]</ref>.
====تحصیلات حوزوی====
=====مدرسه نمازی خوی=====
قبل از روی كار آمدن پهلوی اول ، سه حوزه علميه مهم در خوی بود كه به دستور دولت وقت مدارس مذکور تعطیل گردیدند. لذا وی مدتی از تحصیل محروم می ماند، ابتدا تصمیم می گیرد که به امر کشاورزی اقدام کند و راه پدر را در پیش گیرد لیکن با مخالفت جدی پدر مواجه می شود، او در خاطرات خود می گوید: "پدرم در ارتباط با تولد من خوابي ديده بود و برداشت او از آن خواب اين بود كه من نبايد به كار كشاورزي بپردازم و بايد درس بخوانم و عالم بشوم"<ref>بایسته های فقه و حقوق / گفت و گو با آیت الله خلیل قبله ای خویی ، نشریه کیهان فرهنگی ، پیاپی 255-256 (دی و بهمن 1386)، [https://www.magiran.com/volume/39502]</ref> به همین منظور پس از بازگشایی مدرسه نمازی خوی جهت ادامه تحصیل در زمینه دروس حوزوی به مدرسه نمازی خوی می رود. از روحانيونی كه بعد از  بازگشايی و بازسازی مدرسه علميه نمازی نقش مؤثری داشتند از آيت الله حاج سيدابراهيم علوی، حجت الاسلام شيخ قاسم مهاجر  و حاج شيخ علی مجتهدی تحت مدیریت آيت اله سيدعلی اصغر خويي می توان نام برد. آيت الله سيدابراهيم علوی به صورت تمام وقت در اختيار طلاب بود، و نقش برجسته ای در پرورش طلاب علوم دینی داشت.
استاد قبله ای در مدرسه علمیه نمازی خوی زیر نظر اساتیدی چون دیلمقانی، ملاغلامعلی خادم الحسینی، شيخ حبيب فراعينی، آيت ا... سيدعلی اصغر خويی ، شيخ جابر فاضلی و سید ابراهیم علوی پرورش یافت، و تا سال 1325 شمسی در مدرسه نمازی مشغول تحصیل و همزمان تدریس بود وی در خاطرات خود می گوید:"در مدرسه نمازی صرف مير را نزد آقای ديلمقانی خواندم، ايشان صرف مير را چنان  به ما درس می داد كه بنده هنوز پس از64 سال تمام عبارت های صرف مير را حفظ هستم. او مدرس خيلی خوبی بود ولی حيف شد پدر و مادرش نگذاشتند برای ادامه تحصيل به قم برود و او مجبور شد به تبريز برود، اهل منبر شد و از ادامه تحصيل و پيشرفت علمی باز ماند. به هر حال، بعد از صرف مير، تصريف را نزد آخوند ملا غلامعلی خادم حسينی خواندم. او هم مدرس فاضلی بود. انموذج و صمديه را نزد حاج شيخ حبيب فراعينی و در دكه ايشان خواندم؛ مرد باتقوا و با ايمانی بود. سهم امام نمی گرفت، دكه ای درست كرده بود و گاهی برای مردم استخاره می كرد و پولی می گرفت و برای خودش كار می كرد. البته نماز هم داشت. شرايع لمعه را خدمت  آيت ا... سيدعلی اصغر خويی نماينده آيت ا... العظمی سيدالوالحسن اصفهانی  مرجع تقليد و آقای شيخ جابر فاضلی خواندم."<ref>آیت علم و اخلاق: بیان ویژگیهای شخصیتی و اخلاقی آیه‌الله حاج خلیل قبله‌ای خویی (ره)، '''مؤلف:'''  سیدطه مرقاتی، '''ناشر:''' دار الصفا، '''سال چاپ:''' 1396، [https://www.gisoom.com/book/11367559/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D9%88-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%A2%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AD%D8%A7%D8%AC-%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84-%D9%82%D8%A8%D9%84%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D9%88%DB%8C%DB%8C-%D8%B1%D9%87/]</ref><br />
==منابع==
==منابع==
<references />
<references />
۹۵

ویرایش