۸۷٬۷۷۵
ویرایش
Mollahashem (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
'''نتایج انقلاب اسلامی''' عنوان مقالهای با تحلیلی غربگرایانه است که در بخش گزارشی از یک کتاب در [[فصلنامه اندیشه تقریب]] است این مقاله توسط دکتر مرتضی شیرودی نگارش و در [[فصلنامه اندیشه تقریب شماره 5|شماره پنجم]]، فصل زمستان، سال 1384 منتشر شدهاست.</div> | '''نتایج انقلاب اسلامی''' عنوان مقالهای با تحلیلی غربگرایانه است که در بخش گزارشی از یک کتاب در [[فصلنامه اندیشه تقریب]] است این مقاله توسط دکتر مرتضی شیرودی نگارش و در [[فصلنامه اندیشه تقریب شماره 5|شماره پنجم]]، فصل زمستان، سال 1384 منتشر شدهاست.</div> | ||
=چکیده= | =چکیده= | ||
نیکى کدى کتابش را با این جملهها آغاز مىکند: امسال (2003 / 1382) بیست و پنجمین سالگرد انقلاب ایران خواهد بود؛ بنابراین، زمان مناسبى براى مرور کردن پیشینه تاریخى انقلاب ایران و هم تحول ناشى از سال 1357 است؛ البته نگارش هر تاریخى در مورد ایران، به ناچار تفسیرها و انتقادهایى را در بر دارد؛ از این رو هر چه مىنوشتم، اختلاف نظرهایى را برمىانگیخت. اکنون(2003 / 1382) که در [[امریکا]] مشغول نوشتن در این باره هستم، متوجه این نکتهام که بسیارى از ویژگىهاى بدى که در امریکا موجود است، در [[ایران]] کمتر به چشم مىخورد؛ از جمله شکاف عظیم در توزیع و درآمد، عنایت به ثروتمندان، تکبر در مورد گذشته و آینده کشور و غیره. با آگاهى از این مسأله، وى به تحریر حوادث پس از [[انقلاب اسلامى]] مىنشیند. افزون بر این، همه اطلاعات و نقد او از جامعه پس از انقلاب، مطابق واقع نیست که به برخى از اساسىترین آنها در بخش نقد مىپردازیم. قبل از نقد، ارائه خلاصهاى از کتاب، به همان صورتى که نگاشته شده، براى فهم نقدى که بر آن | نیکى کدى کتابش را با این جملهها آغاز مىکند: امسال (2003 / 1382) بیست و پنجمین سالگرد انقلاب ایران خواهد بود؛ بنابراین، زمان مناسبى براى مرور کردن پیشینه تاریخى انقلاب ایران و هم تحول ناشى از سال 1357 است؛ البته نگارش هر تاریخى در مورد ایران، به ناچار تفسیرها و انتقادهایى را در بر دارد؛ از این رو هر چه مىنوشتم، اختلاف نظرهایى را برمىانگیخت. اکنون(2003 / 1382) که در [[امریکا|آمریکا]] مشغول نوشتن در این باره هستم، متوجه این نکتهام که بسیارى از ویژگىهاى بدى که در امریکا موجود است، در [[ایران]] کمتر به چشم مىخورد؛ از جمله شکاف عظیم در توزیع و درآمد، عنایت به ثروتمندان، تکبر در مورد گذشته و آینده کشور و غیره. با آگاهى از این مسأله، وى به تحریر حوادث پس از [[انقلاب اسلامى]] مىنشیند. افزون بر این، همه اطلاعات و نقد او از جامعه پس از انقلاب، مطابق واقع نیست که به برخى از اساسىترین آنها در بخش نقد مىپردازیم. قبل از نقد، ارائه خلاصهاى از کتاب، به همان صورتى که نگاشته شده، براى فهم نقدى که بر آن آوردهام، لازم به نظر مىرسد.<br> | ||
=مقدمه= | =مقدمه= | ||
متنى که پیش رو دارید، تلخیص و نقدى است از نتایج انقلاب ایران، نیکى آر. کدى، ترجمه مهدى حقیقت خواه <ref>تهران: ققنوس، 1383، 174 ص.</ref> این کتاب در سال 2003 / 1382 در امریکا و ترجمه آن، یک سال بعد، در شمارگان 3300 نسخه در ایران منتشر شد. کتاب شامل بخشهاى پیشگفتار، سیاست و اقتصاد در ایرانِ قبل و پس از امام خمینى(قدس سره)، جامعه، جنسیت و فرهنگ است.<br> | متنى که پیش رو دارید، تلخیص و نقدى است از نتایج انقلاب ایران، نیکى آر. کدى، ترجمه مهدى حقیقت خواه <ref>تهران: ققنوس، 1383، 174 ص.</ref> این کتاب در سال 2003 / 1382 در امریکا و ترجمه آن، یک سال بعد، در شمارگان 3300 نسخه در ایران منتشر شد. کتاب شامل بخشهاى پیشگفتار، سیاست و اقتصاد در ایرانِ قبل و پس از امام خمینى(قدس سره)، جامعه، جنسیت و فرهنگ است.<br> | ||
=خلاصه کتاب = | =خلاصه کتاب= | ||
==سیاست و اقتصاد در دوره آیتاللّه خمینى== | ==سیاست و اقتصاد در دوره آیتاللّه خمینى== | ||
پس از پیروزى انقلاب در سال 1357، آیتاللّه خمینى، مهدى بازرگان غیرروحانى را به نخستوزیرى منصوب کرد. [[امام خمینی(ره)|امام خمینى]]، براى هر شهر امام جمعه منصوب کرد؛ نوعى دولت موازى به نام شوراى انقلاب اسلامى پدید آورد و شاگردانش بهشتى و آیتاللّه منتظرى نیز وى را یارى دادند. گروههاى فراوانى در اواخر سال 1357، با برنامههاى بسیار متفاوت پا به عرصه گذاشتند که برخى از آنها اجازه راهیابى به دولت را یافتند. نهضت آزادى، حزبى لیبرال، ملى گرا و اسلامى، و حزب جمهورى خلق مسلمان، از جمله آن احزاب بودند؛ در حالى که چپ گرایان چنین اجازهاى نیافتند. نهضت آزادى قوى بود، و رهبرى آن را مهدى بازرگان در اختیار داشت. جبهه ملى، جبهه دموکراتیک ملى، مجاهدین خلق نیز در صحنه حاضر بودند. پیروان امام خمینى، در حزب جمهورى اسلامى متمرکز بودند. چهره برجسته آن، بهشتى به شمار مىرفت. این حزب، با سپاه پاسداران و گروه خشونت طلب حزب اللّه، پیوند داشت. <br> | پس از پیروزى انقلاب در سال 1357، آیتاللّه خمینى، مهدى بازرگان غیرروحانى را به نخستوزیرى منصوب کرد. [[امام خمینی(ره)|امام خمینى]]، براى هر شهر امام جمعه منصوب کرد؛ نوعى دولت موازى به نام شوراى انقلاب اسلامى پدید آورد و شاگردانش بهشتى و آیتاللّه منتظرى نیز وى را یارى دادند. گروههاى فراوانى در اواخر سال 1357، با برنامههاى بسیار متفاوت پا به عرصه گذاشتند که برخى از آنها اجازه راهیابى به دولت را یافتند. نهضت آزادى، حزبى لیبرال، ملى گرا و اسلامى، و حزب جمهورى خلق مسلمان، از جمله آن احزاب بودند؛ در حالى که چپ گرایان چنین اجازهاى نیافتند. نهضت آزادى قوى بود، و رهبرى آن را مهدى بازرگان در اختیار داشت. جبهه ملى، جبهه دموکراتیک ملى، مجاهدین خلق نیز در صحنه حاضر بودند. پیروان امام خمینى، در حزب جمهورى اسلامى متمرکز بودند. چهره برجسته آن، بهشتى به شمار مىرفت. این حزب، با سپاه پاسداران و گروه خشونت طلب حزب اللّه، پیوند داشت. <br> | ||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
'''مجاهدین خلق''': این حزب پیش از انقلاب هم در ایران فعالیت داشت و در اواخر حکومت رژیم پهلوى به علت پیگیرىهاى ساواک، بسیار ضعیف شد. بعد از انقلاب هم، به علل حمایت از شورش کردها، مخالفت با ولایت فقیه، تحریم رفراندوم و قانون اساسى، مظنون بودن به بمب گذارى و ترور پیروانش، قلع و قمع و از صحنه سیاسى ایران حذف شد. این حزب پس از نابودى در ایران به پاریس رفت و شوراى ملى مقاومت را تشکیل داد، و بعد از آن، به بغداد رفت و تا قبل از اشغال عراق از متحدان حکومت صدام بود. | '''مجاهدین خلق''': این حزب پیش از انقلاب هم در ایران فعالیت داشت و در اواخر حکومت رژیم پهلوى به علت پیگیرىهاى ساواک، بسیار ضعیف شد. بعد از انقلاب هم، به علل حمایت از شورش کردها، مخالفت با ولایت فقیه، تحریم رفراندوم و قانون اساسى، مظنون بودن به بمب گذارى و ترور پیروانش، قلع و قمع و از صحنه سیاسى ایران حذف شد. این حزب پس از نابودى در ایران به پاریس رفت و شوراى ملى مقاومت را تشکیل داد، و بعد از آن، به بغداد رفت و تا قبل از اشغال عراق از متحدان حکومت صدام بود. | ||
چپ غیرمذهبى: یکى از آنها حزب توده بود که به اتهام جاسوسى براى شوروى در سال 1361 منحل شد. <br> | چپ غیرمذهبى: یکى از آنها حزب توده بود که به اتهام جاسوسى براى شوروى در سال 1361 منحل شد. <br> | ||
# فداییان خلق: این حزب به دو دسته اقلیت و اکثریت تقسیم شد: دسته اکثریت از امام خمینى حمایت مىکرد، و تا سال 1362 به کار خود ادامه دادند که در آن سال غیر قانونى اعلام شد. دسته اقلیت به علت حمایت از شورشهاى مختلف در ایران سرکوب، و از صحنه سیاسى کشور حذف شد.<br> | |||
#فداییان خلق: این حزب به دو دسته اقلیت و اکثریت تقسیم شد: دسته اکثریت از امام خمینى حمایت مىکرد، و تا سال 1362 به کار خود ادامه دادند که در آن سال غیر قانونى اعلام شد. دسته اقلیت به علت حمایت از شورشهاى مختلف در ایران سرکوب، و از صحنه سیاسى کشور حذف شد.<br> | |||
'''انجمن حجتیه''': هدف از تشکیل حزب قبل از انقلاب، مبارزه ضد بهاییان بود که تا سال 1362 بعد از انقلاب هم به کار خود ادامه داد؛ ولى در سال 1362 از صحنه سیاسى حذف شد. <br> | '''انجمن حجتیه''': هدف از تشکیل حزب قبل از انقلاب، مبارزه ضد بهاییان بود که تا سال 1362 بعد از انقلاب هم به کار خود ادامه داد؛ ولى در سال 1362 از صحنه سیاسى حذف شد. <br> | ||
'''اتحادیه کمونیست''': این حزب در سال 1360 تشکیل و به سرعت هم نابود شد. <br> | '''اتحادیه کمونیست''': این حزب در سال 1360 تشکیل و به سرعت هم نابود شد. <br> | ||
خط ۱۲۱: | خط ۱۲۳: | ||
درگذشت امام خمینى در خرداد 1368، ایران را با یک حکومت نسبتاً قدرتمند، اما با مشکلات عظیم اقتصادى، اجتماعى و بینالمللى باقى گذاشت. <br> | درگذشت امام خمینى در خرداد 1368، ایران را با یک حکومت نسبتاً قدرتمند، اما با مشکلات عظیم اقتصادى، اجتماعى و بینالمللى باقى گذاشت. <br> | ||
رابطه با امریکا در خلال این سالها فرایند ذیل را پیموده است: <br> | رابطه با امریکا در خلال این سالها فرایند ذیل را پیموده است: <br> | ||
# دولت موقت، خواستار رابطه بهتر بود؛ | |||
# امریکا شاه را پذیرفت؛ | #دولت موقت، خواستار رابطه بهتر بود؛ | ||
# عدم ارجاع پولهاى ایران که در امریکا بود، به وسیله آن کشور؛ | #امریکا شاه را پذیرفت؛ | ||
# تسخیر سفارت به وسیله دانشجویان و گروگان گیرى کارکنان سفارت؛ | #عدم ارجاع پولهاى ایران که در امریکا بود، به وسیله آن کشور؛ | ||
# انجام عملیات نظامى امریکا براى آزادسازى گروگانها؛ | #تسخیر سفارت به وسیله دانشجویان و گروگان گیرى کارکنان سفارت؛ | ||
# ترغیب عراق به حمله به ایران؛ | #انجام عملیات نظامى امریکا براى آزادسازى گروگانها؛ | ||
# موافقت نامه جهت مبادله گروگانهابا پولهاى ایران و عدم مداخله امریکا در امور ایران؛ | #ترغیب عراق به حمله به ایران؛ | ||
# تحریم اقتصادى امریکا ضد ایران؛ | #موافقت نامه جهت مبادله گروگانهابا پولهاى ایران و عدم مداخله امریکا در امور ایران؛ | ||
# جریان ایران گیت. | #تحریم اقتصادى امریکا ضد ایران؛ | ||
#جریان ایران گیت. | |||
روابط ایران با دیگر کشورهاى جهان روند ذیل را پشت سر گذاشته است. | روابط ایران با دیگر کشورهاى جهان روند ذیل را پشت سر گذاشته است. | ||
# روابط با عربستان بعد از حج 1366 تیره شد؛ | |||
# روابط با اروپا بعد از جریان سلمان رشدى تیره شد؛ | #روابط با عربستان بعد از حج 1366 تیره شد؛ | ||
# روابط با [[شوروى]] و کشورهاى بلوک شرق کمى بهبود یافت؛ | #روابط با اروپا بعد از جریان سلمان رشدى تیره شد؛ | ||
# [[کویت]]، [[عربستان]] و [[امریکا]] همه به عراق ضد ایران کمک مىکردند. | #روابط با [[شوروى]] و کشورهاى بلوک شرق کمى بهبود یافت؛ | ||
#[[کویت]]، [[عربستان]] و [[امریکا]] همه به عراق ضد ایران کمک مىکردند. | |||
==سیاست و اقتصاد در ایران پس از خمینى== | ==سیاست و اقتصاد در ایران پس از خمینى== | ||
ایران بعد از سال 1368 روند رو به پیشرفتى را با دو رئیس جمهورى و رهبرى آیتاللّه خامنهاى احساس کرده است. <br> | ایران بعد از سال 1368 روند رو به پیشرفتى را با دو رئیس جمهورى و رهبرى آیتاللّه خامنهاى احساس کرده است. <br> | ||
وضعیت اقتصادى در زمان ریاست جمهورىهاشمى رفسنجانى را مىتوان به این شرح برشمرد:<br> | وضعیت اقتصادى در زمان ریاست جمهورىهاشمى رفسنجانى را مىتوان به این شرح برشمرد:<br> | ||
# خرابىهاى ناشى از جنگ؛ | |||
# تورم، بیکارى، کسرى بودجه، وابستگى به نفت، کاهش خودکفایى کشاورزى؛ | #خرابىهاى ناشى از جنگ؛ | ||
# تدوین 2 برنامه پنجساله(بازسازى خرابىهاى ناشى از جنگ، بهبود زیرساختها، افزایش تولید، رشد از طریق سرمایه گذارى)؛ | #تورم، بیکارى، کسرى بودجه، وابستگى به نفت، کاهش خودکفایى کشاورزى؛ | ||
# بازگشایى بورس تهران؛ | #تدوین 2 برنامه پنجساله(بازسازى خرابىهاى ناشى از جنگ، بهبود زیرساختها، افزایش تولید، رشد از طریق سرمایه گذارى)؛ | ||
# منطقه آزاد اعلان شدن جزایر کیش و قشم؛ | #بازگشایى بورس تهران؛ | ||
# گرفتن وام از صندوق بینالمللى پول و اجراى سیاستهاى تعدیلى؛ | #منطقه آزاد اعلان شدن جزایر کیش و قشم؛ | ||
# رسوایى در خصوصىسازى برنامه پنجساله اول(تعلیق برنامهها)؛ | #گرفتن وام از صندوق بینالمللى پول و اجراى سیاستهاى تعدیلى؛ | ||
# تصویب قوانین جدید در مجلس به نفع جانبازان؛ | #رسوایى در خصوصىسازى برنامه پنجساله اول(تعلیق برنامهها)؛ | ||
# بالا رفتن بدهىهاى ایران؛ | #تصویب قوانین جدید در مجلس به نفع جانبازان؛ | ||
# تحریم اقتصادى ایران به وسیله امریکا؛ | #بالا رفتن بدهىهاى ایران؛ | ||
# پایین آمدن قیمت نفت و کاهش تولید؛ | #تحریم اقتصادى ایران به وسیله امریکا؛ | ||
# تورم 31 درصدى سالیانه؛ | #پایین آمدن قیمت نفت و کاهش تولید؛ | ||
# کاهش سطح زندگى کارگرى که به شورش کارگران انجامید. این شورشها به وسیله دولت مرکزى سرکوب شدند. | #تورم 31 درصدى سالیانه؛ | ||
#کاهش سطح زندگى کارگرى که به شورش کارگران انجامید. این شورشها به وسیله دولت مرکزى سرکوب شدند. | |||
ارتباط با کشورهاى خارجى بسیار بهبود یافت؛ ولى مسائل مبهمى مثل ترور اسرئیلىها در کشورهاى دیگر، هنوز هم مانع روابط کاملا خوب با کشورهاى مختلف جهان است. | ارتباط با کشورهاى خارجى بسیار بهبود یافت؛ ولى مسائل مبهمى مثل ترور اسرئیلىها در کشورهاى دیگر، هنوز هم مانع روابط کاملا خوب با کشورهاى مختلف جهان است. | ||
وضعیت اقتصادى در زمان آقاى خاتمى، عملا مسدود ماند. بعد از 2 سال، با شروع برنامه پنجساله سوم سعى بر تثبیت موارد ذیل شد: | وضعیت اقتصادى در زمان آقاى خاتمى، عملا مسدود ماند. بعد از 2 سال، با شروع برنامه پنجساله سوم سعى بر تثبیت موارد ذیل شد: | ||
# ترویج حاکمیت قانون؛ | |||
# صادرات غیر نفتى؛ | #ترویج حاکمیت قانون؛ | ||
# خصوصى سازى؛ | #صادرات غیر نفتى؛ | ||
# آزادگذارى: یعنى این که خارج از دولت هم مىتوان به فعالیتهاى بزرگ اقتصادى (در واقع طرح اقتصاد آزاد) دست زد؛ | #خصوصى سازى؛ | ||
# گرفتن مالیات از فراریان مالیاتى و جدى گرفتن بحث مالیات در اقتصاد. | #آزادگذارى: یعنى این که خارج از دولت هم مىتوان به فعالیتهاى بزرگ اقتصادى (در واقع طرح اقتصاد آزاد) دست زد؛ | ||
#گرفتن مالیات از فراریان مالیاتى و جدى گرفتن بحث مالیات در اقتصاد. | |||
وضعیت سیاسى داخلى ایران در زمان خاتمى به این شرح است: | وضعیت سیاسى داخلى ایران در زمان خاتمى به این شرح است: | ||
# انتخاب خاتمى با اکثریت آرا در سال 1376؛ | |||
# برگزارى اجلاس سران؛ | #انتخاب خاتمى با اکثریت آرا در سال 1376؛ | ||
# سخنان آیتاللّه منتظرى در مورد کاهش شدید اختیارات رهبرى (وى گفت صاحب این مقام باید نظارت کند نه حکومت)؛ | #برگزارى اجلاس سران؛ | ||
# دستگیرى کرباسچى شهردار سابق تهران؛ | #سخنان آیتاللّه منتظرى در مورد کاهش شدید اختیارات رهبرى (وى گفت صاحب این مقام باید نظارت کند نه حکومت)؛ | ||
# تظاهرات دانشجویان ضد دستگیرى کرباسچى؛ | #دستگیرى کرباسچى شهردار سابق تهران؛ | ||
# حمله پلیس به دانشجویان؛ | #تظاهرات دانشجویان ضد دستگیرى کرباسچى؛ | ||
# استیضاح وزیر کشور (نورى)؛ | #حمله پلیس به دانشجویان؛ | ||
# بستن روزنامهها؛ | #استیضاح وزیر کشور (نورى)؛ | ||
# تشکیل دادگاه مطبوعات؛ | #بستن روزنامهها؛ | ||
# قتلهاى زنجیرهاى؛ | #تشکیل دادگاه مطبوعات؛ | ||
# درخواست پاکسازى نیروهاى امنیتى؛ | #قتلهاى زنجیرهاى؛ | ||
# دستگیرى یهودیان؛ | #درخواست پاکسازى نیروهاى امنیتى؛ | ||
# انتخاب شوراها؛ | #دستگیرى یهودیان؛ | ||
# انتخابات مجلس پنجم؛ | #انتخاب شوراها؛ | ||
# انتخابات مجلس ششم؛ | #انتخابات مجلس پنجم؛ | ||
# سالگرد تظاهرات 1378: تظاهرات دانشجویى ضد بستن روزنامه سلام و دستگیرى سردبیر آن روزنامه بود که با سرکوب شدید همراه شد. این تظاهرات در چند شهر ادامه داشت و تا چند سال بعد براى آن سالگرد گرفته شد؛ | #انتخابات مجلس ششم؛ | ||
# استعفاى مهاجرانى؛ | #سالگرد تظاهرات 1378: تظاهرات دانشجویى ضد بستن روزنامه سلام و دستگیرى سردبیر آن روزنامه بود که با سرکوب شدید همراه شد. این تظاهرات در چند شهر ادامه داشت و تا چند سال بعد براى آن سالگرد گرفته شد؛ | ||
# کنفرانس برلین؛ | #استعفاى مهاجرانى؛ | ||
# پیروزى آقاى خاتمى در انتخابات 1380؛ | #کنفرانس برلین؛ | ||
# حکم اعدام دانشجویى؛ | #پیروزى آقاى خاتمى در انتخابات 1380؛ | ||
# طرح همه پرسى در مورد اصلاحات. | #حکم اعدام دانشجویى؛ | ||
#طرح همه پرسى در مورد اصلاحات. | |||
در این دوره در کل ارتباط با امریکا درهالهاى از ابهام است. از روند اوضاع چنین برمى آید که امریکا نمىخواهد با ایران رابطه داشته باشد. هر چه ایران در مورد افغانستان و عراق حسن نیت نشان داد و هر چه آقاى خاتمى کوشید با نظریه گفتوگوى تمدنها این دو کشور را در واقع ملت این دو کشور را آشتى دهد، امریکا بهانهها و مشکلات دیگرى تراشید که آینده روابط را به هم ریخت. امریکا منتظر سقوط حکومت ایران است که آن هم مسأله سادهاى نیست که به همین راحتى بتوان آن را پیش بینى کرد. | در این دوره در کل ارتباط با امریکا درهالهاى از ابهام است. از روند اوضاع چنین برمى آید که امریکا نمىخواهد با ایران رابطه داشته باشد. هر چه ایران در مورد افغانستان و عراق حسن نیت نشان داد و هر چه آقاى خاتمى کوشید با نظریه گفتوگوى تمدنها این دو کشور را در واقع ملت این دو کشور را آشتى دهد، امریکا بهانهها و مشکلات دیگرى تراشید که آینده روابط را به هم ریخت. امریکا منتظر سقوط حکومت ایران است که آن هم مسأله سادهاى نیست که به همین راحتى بتوان آن را پیش بینى کرد. | ||
در این دوره رهبر انقلاب اسلامى یعنى آیتاللّه خامنهاى به دنبال تحکیم پایههاى قدرت خود بود، و در این بین، گاهى از اصلاحات طرفدارى کرده، و گاهى به مخالفت با آن پرداخته است، و هاشمى رفسنجانى بعد از ریاست جمهورى به ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد. | در این دوره رهبر انقلاب اسلامى یعنى آیتاللّه خامنهاى به دنبال تحکیم پایههاى قدرت خود بود، و در این بین، گاهى از اصلاحات طرفدارى کرده، و گاهى به مخالفت با آن پرداخته است، و هاشمى رفسنجانى بعد از ریاست جمهورى به ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد. | ||
خط ۱۸۶: | خط ۱۹۷: | ||
==جامعه، جنسیت، فرهنگ و زندگى فکرى== | ==جامعه، جنسیت، فرهنگ و زندگى فکرى== | ||
در فصل سوم که جامعه، جنسیت، فرهنگ، و زندگى فکرى را مورد بررسى قرار مىدهد، نکات ذیل قابل تأمل است. | در فصل سوم که جامعه، جنسیت، فرهنگ، و زندگى فکرى را مورد بررسى قرار مىدهد، نکات ذیل قابل تأمل است. | ||
# بهبود بهداشت عمومى؛ | |||
# تحصیل رایگان تا قبل از دانشگاه؛ | #بهبود بهداشت عمومى؛ | ||
# بالا رفتن نرخ سواد در زنان؛ | #تحصیل رایگان تا قبل از دانشگاه؛ | ||
# پیدایى طرح پیکار با بى سوادى: سواد آموزى بزرگسالان؛ | #بالا رفتن نرخ سواد در زنان؛ | ||
# پیدایى خانههاى بهداشت، با همکارى یک مرد و یک زن که اغلب زن و شوهر بودند؛ | #پیدایى طرح پیکار با بى سوادى: سواد آموزى بزرگسالان؛ | ||
# بهبود وضع روستاها؛ | #پیدایى خانههاى بهداشت، با همکارى یک مرد و یک زن که اغلب زن و شوهر بودند؛ | ||
# کنترل جمعیت: یک چرخش 180 درجه در پایان دهه 60. مجاز شدن تنظیم خانواده با استفاده از فتواى مراجع در دستور کار دولت قرار گرفت؛ | #بهبود وضع روستاها؛ | ||
# کم شدن مرگ و میر میان مادران باردار و نوزادان؛ | #کنترل جمعیت: یک چرخش 180 درجه در پایان دهه 60. مجاز شدن تنظیم خانواده با استفاده از فتواى مراجع در دستور کار دولت قرار گرفت؛ | ||
# افزایش جمعیت؛ | #کم شدن مرگ و میر میان مادران باردار و نوزادان؛ | ||
# افزایش ارتباطات: گسترده شدن تلویزیون به چندین کانال، برخوردارى استانهاى مختلف از تلویزیون محلى، وجود رایانه، دسترسى به اینترنت؛ | #افزایش جمعیت؛ | ||
# مشکل مواد مخدر: به ویژه میان جوانان که اغلب تهیدست نیستند، و به علت بدبینى و بى تفاوتى فراگیر، به مواد مخدر روى مىآورند؛ | #افزایش ارتباطات: گسترده شدن تلویزیون به چندین کانال، برخوردارى استانهاى مختلف از تلویزیون محلى، وجود رایانه، دسترسى به اینترنت؛ | ||
# مشکل ایدز(HIV+) به ویژه در زندانها و میان مصرف کنندگان مواد مخدر؛ | #مشکل مواد مخدر: به ویژه میان جوانان که اغلب تهیدست نیستند، و به علت بدبینى و بى تفاوتى فراگیر، به مواد مخدر روى مىآورند؛ | ||
# ارائه طرح انطباق که با اعتراضات دانشجویان پزشکى به حق انتخاب پزشک زن به وسیله زنان تبدیل شد؛ | #مشکل ایدز(HIV+) به ویژه در زندانها و میان مصرف کنندگان مواد مخدر؛ | ||
# بهبود وضع آب آشامیدنى؛ | #ارائه طرح انطباق که با اعتراضات دانشجویان پزشکى به حق انتخاب پزشک زن به وسیله زنان تبدیل شد؛ | ||
# وضعیت فرهنگى که یک سیر آزادگرایانه در مقایسه با اوایل انقلاب داشته است؛ | #بهبود وضع آب آشامیدنى؛ | ||
# وضعیت زنان که از لحاظ حقوقى به صفر رسیده بود تا حدى بهبود یافت. در مقابل از دست دادن شغل خود، به دیگر مشاغل روى آوردند. در ورزش به کامیابى دست یافتند. در میدان مبارزه براى احقاق حقوق از دست رفته زنان، گروههاى متضاد چه مردانه چه زنانه با هم همکارى مىکنند؛ | #وضعیت فرهنگى که یک سیر آزادگرایانه در مقایسه با اوایل انقلاب داشته است؛ | ||
# سینما نیز رو به بهبود گذاشته است. ورود فیلم سازان زن به عرصه سینما و برداشتن محدودیتها در زمان آقاى خاتمى از جمله علل بهبود است؛ | #وضعیت زنان که از لحاظ حقوقى به صفر رسیده بود تا حدى بهبود یافت. در مقابل از دست دادن شغل خود، به دیگر مشاغل روى آوردند. در ورزش به کامیابى دست یافتند. در میدان مبارزه براى احقاق حقوق از دست رفته زنان، گروههاى متضاد چه مردانه چه زنانه با هم همکارى مىکنند؛ | ||
# نگرشهاى جدید به دین و تفسیرهاى متفاوت از آن در این دوره آزادانهتر بحث و عنوان مىشود که از این طریق مىتوان روابط با مردم را بهبود بخشید؛ البته این نگرشها و بحثهاى پیرامون آن، زیر نظر اصلاحطلبان مجاز است و اگر از آن فراتر رود، با مقابله و عکس العمل روبه رو خواهد شد. | #سینما نیز رو به بهبود گذاشته است. ورود فیلم سازان زن به عرصه سینما و برداشتن محدودیتها در زمان آقاى خاتمى از جمله علل بهبود است؛ | ||
# نقد و مخالفت با ولایت فقیه از طرف روحانیان و غیر روحانیان مطرح شده است، و حکومت تا جایى که توانسته با آن مخالفت کرده است. | #نگرشهاى جدید به دین و تفسیرهاى متفاوت از آن در این دوره آزادانهتر بحث و عنوان مىشود که از این طریق مىتوان روابط با مردم را بهبود بخشید؛ البته این نگرشها و بحثهاى پیرامون آن، زیر نظر اصلاحطلبان مجاز است و اگر از آن فراتر رود، با مقابله و عکس العمل روبه رو خواهد شد. | ||
# جوامع اقلیت چه قومى ـ نژادى و چه دینى در ایران بسیارند که نارضایى گروههاى قومى ممکن است تمامیت ارضى ایران را با خطر مواجه کند؛ چرا که ممکن است از طرف دیگر کشورها هم حمایت شوند؛ البته وضعیت اقلیتهادر زمان آقاى خاتمى بهبود یافته است. <br> | #نقد و مخالفت با ولایت فقیه از طرف روحانیان و غیر روحانیان مطرح شده است، و حکومت تا جایى که توانسته با آن مخالفت کرده است. | ||
#جوامع اقلیت چه قومى ـ نژادى و چه دینى در ایران بسیارند که نارضایى گروههاى قومى ممکن است تمامیت ارضى ایران را با خطر مواجه کند؛ چرا که ممکن است از طرف دیگر کشورها هم حمایت شوند؛ البته وضعیت اقلیتهادر زمان آقاى خاتمى بهبود یافته است. <br> | |||
تقریباً در تمام موارد پیش گفته به نظر مىرسد که ایران امروز در دوره گذار است که در آن گرایش به سوى شهرنشینى، آموزش، و تا حدى مدرن سازى اقتصاد و جامعه در کنش با عقاید و خواستهایى نقش داشته است که با منافع خاص حکومت و روحانیان ـ بازار ناسازگار است.<br> | تقریباً در تمام موارد پیش گفته به نظر مىرسد که ایران امروز در دوره گذار است که در آن گرایش به سوى شهرنشینى، آموزش، و تا حدى مدرن سازى اقتصاد و جامعه در کنش با عقاید و خواستهایى نقش داشته است که با منافع خاص حکومت و روحانیان ـ بازار ناسازگار است.<br> | ||
=نقد کلیات = | =نقد کلیات= | ||
تاکنون کتابهاى بسیارى در مورد انقلاب اسلامى نوشته و منتشر شدهاند که بخشى از این کتابها از محققان ایرانى و برخى دیگراز محققان غیرایرانى است. میان کسانى که از بیرون مرزها نگاهى پژوهشى به انقلاب اسلامى داشتهاند، دو گونه رویارویى با انقلاب اسلامى وجود دارد: اول شامل آن دسته از محققانى است که بر اساس مشاهدات مستقیم خود در کوران انقلاب اسلامى به تحقیق و وصف انقلاب پرداختهاند و دیگرى، دربرگیرنده جمعى از محققان است که با استناد به آرا و گزارشهاى نویسندگان ایرانى و خارجى، اثرى در مورد انقلاب اسلامى به رشته تحریر درآوردهاند.<br> | تاکنون کتابهاى بسیارى در مورد انقلاب اسلامى نوشته و منتشر شدهاند که بخشى از این کتابها از محققان ایرانى و برخى دیگراز محققان غیرایرانى است. میان کسانى که از بیرون مرزها نگاهى پژوهشى به انقلاب اسلامى داشتهاند، دو گونه رویارویى با انقلاب اسلامى وجود دارد: اول شامل آن دسته از محققانى است که بر اساس مشاهدات مستقیم خود در کوران انقلاب اسلامى به تحقیق و وصف انقلاب پرداختهاند و دیگرى، دربرگیرنده جمعى از محققان است که با استناد به آرا و گزارشهاى نویسندگان ایرانى و خارجى، اثرى در مورد انقلاب اسلامى به رشته تحریر درآوردهاند.<br> | ||
محققان و نویسندگانى چون تدااسکاچ پل، رابرت لونى، مایکل فیشر، جان فوران، میشل فوکو و بسیارى دیگر، اسامى غیرایرانى آشنا براى علاقه مندان به مطالعات در مورد انقلاب اسلامى هستند؛ البته جاى خالى ترجمه مطالعات نظرى دقیق محققان غیرایرانى در بازار کتاب درباره انقلاب اسلامى ایران، خبر از یک ارتباط متقابل میان سطح نازل عرضه این گونه مطالعات و تقاضاى نازلتر آن در بازار نشر دارد. کتاب نتایج انقلاب ایران یکى از جلوههاى افول این مطالعات است که در ردیف آثار ترجمه شده محققان غیرایرانى قرار مىگیرد. کتاب مذکور، سومین کتابى است که از این نویسنده به فارسى ترجمه مىشود.<br> | محققان و نویسندگانى چون تدااسکاچ پل، رابرت لونى، مایکل فیشر، جان فوران، میشل فوکو و بسیارى دیگر، اسامى غیرایرانى آشنا براى علاقه مندان به مطالعات در مورد انقلاب اسلامى هستند؛ البته جاى خالى ترجمه مطالعات نظرى دقیق محققان غیرایرانى در بازار کتاب درباره انقلاب اسلامى ایران، خبر از یک ارتباط متقابل میان سطح نازل عرضه این گونه مطالعات و تقاضاى نازلتر آن در بازار نشر دارد. کتاب نتایج انقلاب ایران یکى از جلوههاى افول این مطالعات است که در ردیف آثار ترجمه شده محققان غیرایرانى قرار مىگیرد. کتاب مذکور، سومین کتابى است که از این نویسنده به فارسى ترجمه مىشود.<br> | ||
خط ۲۲۰: | خط ۲۳۳: | ||
=اطلاعات شخصى نیکى آر. کدى از ایران و شرایط ایران= | =اطلاعات شخصى نیکى آر. کدى از ایران و شرایط ایران= | ||
اشاره کدى در اول کتاب به همزمانى انتشار این کتاب با چهار مورد ذیل: | اشاره کدى در اول کتاب به همزمانى انتشار این کتاب با چهار مورد ذیل: | ||
# 50 سال از کودتایى که محمد مصدق، نخست وزیر ملى ایران را سرنگون کرد، سپرى شده است. | |||
# بیست و پنج سال از عمر نظام جمهورى اسلامى ایران سپرى شده است. | #50 سال از کودتایى که محمد مصدق، نخست وزیر ملى ایران را سرنگون کرد، سپرى شده است. | ||
# شش سال از انتخاب قاطع سیدمحمد خاتمى به ریاست جمهورى مىگذرد. | #بیست و پنج سال از عمر نظام جمهورى اسلامى ایران سپرى شده است. | ||
# مبارزه ادامه دارد. | #شش سال از انتخاب قاطع سیدمحمد خاتمى به ریاست جمهورى مىگذرد. | ||
#مبارزه ادامه دارد. | |||
اشارههاى پیشین نشان از بررسى دقیق و جالب کدى از همزمانى نشر کتاب با موارد پیش گفته دارد و از این چهار موضوع، موضوعات سوم و چهارم، محورهاى نگارش کتاب واقع شدهاند و از اصلىترین محور با توجه به وضعیت فعلى ایران یعنى «مبارزه ادامه دارد»، به صورت قابل ملاحظهاى چشم پوشى شده است. با توجه به کاربرد لفظ مبارزه، به خوبى مىتوان متوجه شد که افکار و نوشتههاى وى بیشتر ناشى از تبلیغات و اخبار رسانههاى غربى در خصوص ایران است تا منابع داخلى، و حتى مىتوان گفت: وى به شدت در این خصوص تحت تأثیر مخالفان و معاندان نظام است که در خارج از ایران به سر مىبرند و این تأثیرپذیرى تا قبل از خوش بینى وى به آینده وضعیت ایران، در کتاب موج مىزند.<br> | اشارههاى پیشین نشان از بررسى دقیق و جالب کدى از همزمانى نشر کتاب با موارد پیش گفته دارد و از این چهار موضوع، موضوعات سوم و چهارم، محورهاى نگارش کتاب واقع شدهاند و از اصلىترین محور با توجه به وضعیت فعلى ایران یعنى «مبارزه ادامه دارد»، به صورت قابل ملاحظهاى چشم پوشى شده است. با توجه به کاربرد لفظ مبارزه، به خوبى مىتوان متوجه شد که افکار و نوشتههاى وى بیشتر ناشى از تبلیغات و اخبار رسانههاى غربى در خصوص ایران است تا منابع داخلى، و حتى مىتوان گفت: وى به شدت در این خصوص تحت تأثیر مخالفان و معاندان نظام است که در خارج از ایران به سر مىبرند و این تأثیرپذیرى تا قبل از خوش بینى وى به آینده وضعیت ایران، در کتاب موج مىزند.<br> | ||
=پانویسها= | =پانویسها= | ||
[[رده: مقالات]] | [[رده: مقالات]] | ||
[[رده: فصلنامه اندیشه تقریب]] | [[رده: فصلنامه اندیشه تقریب]] | ||
[[رده: منشورات مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]] | [[رده: منشورات مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]] |