معتصم عباسی: تفاوت میان نسخه‌ها

در سال ۲۲۱ق معتصم عباسی، پایتخت را از بغداد به سامرا انتقال داد. بنابر نقل [[ابن اثیر]]، معتصم، دلیل انتقال پایتخت را ترس از شورش سپاهیان و کشته شدن غلامانش دانسته است. بر این اساس، معتصم عباسی برای پایتخت خلافت خود در پی محلی بوده که بتواند بر سپاه خود اشراف داشته و در صورت لزوم بتواند از راه خشکی و آبی بر آنها تسلط یابد<ref>ابن اثیر، الکامل، ج۶، ۱۹۶۵م، ص۴۵۱.</ref>. برخی دیگر علت این انتقال را، فراوانی سپاهیان ترک عنوان می‌کنند که معتصم آنان را به خدمت گرفته بود و بغداد ظرفیت تمام نیروهای ترک را نداشت و مزاحمت مردم را در پی داشت<ref> ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱۱، ص۵۰.</ref> و سبب نارضایتی مردم و تهدید آنان شد؛ لذا معتصم تصمیم گرفت تا جای مناسبی را در نظر بگیرد؛ از همین رو سامرا را انتخاب کرد<ref> ابن اثیر، الکامل، ۱۹۶۵م، ج۶، ص۴۵۲.</ref>. وی آن جا را آباد ساخت و دارالخلافه خواند و نظامیان ترک را در آن سکنی داد. سامرا در دوران معتصم به اوج قدرت و آبادانی رسید و کاخ‌ها، گردش‌گاه‌ها، بازارها، [[مساجد]] و عمارت‌های عظیم در آن ایجاد شد<ref>خلیلی، موسوعة العتبات المقدسه، ۱۴۰۷ق، ج۱۲، ص۸۰ به بعد.</ref>.

مأمون در وصیتش از معتصم خواسته بود که سیاست محنه او را دنبال کند<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۶۴۷.</ref>. معتصم فردی عالم و دانشمند نبود اما گرایش به [[مذهب]] [[معتزله]] داشت و وزیران و درباریان را از معتزله انتخاب نمود<ref> ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج۱۵، ص۲۷.</ref>؛ به همین علت [[احمد بن ابی داوود]] که از پیشوایان معتزلیان بود را قاضی‌القضات کرد<ref>صلواتی، تحلیلی از زندگانی و دوران امام محمد تقی(ع)، ۱۳۸۴ش، ص۲۶۴.</ref>. او سیاست مأمون را دنبال کرد و در مورد خلق [[قرآن]]، مردم را مورد بازجویی و امتحان قرار داد<ref> ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج۱۵، ص۲۷.</ref>. [[احمد بن حنبل]] از معروف‌ترین افرادی است که به این خاطر به شدت شکنجه شد<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بیروت، ج۲، ص۴۷۲؛ ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج۱۵، ص۳۲؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱۱، ص۴۳.</ref>. احمد بن نَصر خُزاعی نیز اعدام گردید و بشر بن ولید را که قاضی القضات بود در خانه خود حبس کرد<ref>رضایی، عصر محنه در تمدن مسلمانان، شماره ۱۹، ۱۳۷۳ش.</ref>.

=وفات=