پرش به محتوا

ابن بزیزه: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۰ اوت ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - 'ى' به 'ی'
جز (جایگزینی متن - 'کرده اند' به 'کرده‌اند')
جز (جایگزینی متن - 'ى' به 'ی')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱۳: خط ۱۳:
</div>
</div>


'''ابن بزیزة التونسی''' (606 هـ - 662 هـ أو 673 هـ) او [[فقیه]] [[مالکی]] [[اشعری]] [[صوفی]] و تونسی بود<ref>[https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B2%D9%8A%D8%B2%D8%A9#cite_note-6 ابن بزیزة]</ref>. وی از بزرگان مذهب مالکی که نامش أبو محمد عبدالعزیز بن إبراهیم التیمی القرشی مشهور به ابن بزیزة التونسی و در علوم فقه، تفسیر، شعر و ادب مرجعیت داشت. از آثار او می‌توان به الإسعاد فی شرح الإرشاد و شرح الأحکام الصغرى لعبدالحق الإشبیلی وتفسیری که جمع بین تفسیر [[زمخشری|زمخشری]] و ابن عطیة است.
'''ابن بزیزة التونسی''' (606 هـ - 662 هـ أو 673 هـ) او [[فقیه]] [[مالکی]] [[اشعری]] [[صوفی]] و تونسی بود<ref>[https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B2%D9%8A%D8%B2%D8%A9#cite_note-6 ابن بزیزة]</ref>. وی از بزرگان مذهب مالکی که نامش أبو محمد عبدالعزیز بن إبراهیم التیمی القرشی مشهور به ابن بزیزة التونسی و در علوم فقه، تفسیر، شعر و ادب مرجعیت داشت. از آثار او می‌توان به الإسعاد فی شرح الإرشاد و شرح الأحکام الصغری لعبدالحق الإشبیلی وتفسیری که جمع بین تفسیر [[زمخشری|زمخشری]] و ابن عطیة است.
شرح التلقین و منهاج العارف که در آن مسائل مشکله را تبیین نموده است و مختصر إیضاح السبیل إلى مناهج التأویل اشاره کرد. او در سال 606 متولد و به سال673 در [[تونس]] در گذشت<ref>مراقی السعود إلى مراقی السعود، تألیف: محمد الأمین بن أحمد زیدان الجکنی، ص: 448</ref><ref>الفکر السامی فی تاریخ الفقه الإسلامی (2/272). نسخة محفوظة 31 مارس 2017</ref>.  
شرح التلقین و منهاج العارف که در آن مسائل مشکله را تبیین نموده است و مختصر إیضاح السبیل إلی مناهج التأویل اشاره کرد. او در سال 606 متولد و به سال673 در [[تونس]] در گذشت<ref>مراقی السعود إلی مراقی السعود، تألیف: محمد الأمین بن أحمد زیدان الجکنی، ص: 448</ref><ref>الفکر السامی فی تاریخ الفقه الإسلامی (2/272). نسخة محفوظة 31 مارس 2017</ref>.  


=نام،نسب و تولد=
=نام،نسب و تولد=
خط ۲۶: خط ۲۶:
أبومحمد عبدالسلام البرجینی شاگرد المازری و دیگرانی از این دست و شاگردانی همچون این بزیزه را پرورش داده و در سال 606 زنده بوده است.
أبومحمد عبدالسلام البرجینی شاگرد المازری و دیگرانی از این دست و شاگردانی همچون این بزیزه را پرورش داده و در سال 606 زنده بوده است.


أبی عبدالله الکتانی<ref>عثمان السلالجی ومذهبیته الأشعریة، دراسة لجوانب من الفکر الکلامی بالمغرب من خلال البرهانیة وشروحها، الدکتور جمال علال البختی، منشورات وزارة الأوقاف والشؤون الإسلامیة المملکة المغربیة، الطبعة الأولى 1426هـ/2005م، (ص:221)
أبی عبدالله الکتانی<ref>عثمان السلالجی ومذهبیته الأشعریة، دراسة لجوانب من الفکر الکلامی بالمغرب من خلال البرهانیة وشروحها، الدکتور جمال علال البختی، منشورات وزارة الأوقاف والشؤون الإسلامیة المملکة المغربیة، الطبعة الأولی 1426هـ/2005م، (ص:221)
</ref>
</ref>
أبو محمد عبدالله ابن الشیخ محمد بن أبی القاسم بن البراء التنوخی ذیل السمعانی و تاریخ الغرناطی را خلاصه نمود و تواریخ را به روش طبری تنظیم کرد و بر حسب سنوات از سال [[بعثت]] در شش سفر ترتیب داد در تونس در جمادی الاخیره سال 737 هَ درگذشت. وی از اساتید مدرسه الشماعیه بود.
أبو محمد عبدالله ابن الشیخ محمد بن أبی القاسم بن البراء التنوخی ذیل السمعانی و تاریخ الغرناطی را خلاصه نمود و تواریخ را به روش طبری تنظیم کرد و بر حسب سنوات از سال [[بعثت]] در شش سفر ترتیب داد در تونس در جمادی الاخیره سال 737 هَ درگذشت. وی از اساتید مدرسه الشماعیه بود.
خط ۳۵: خط ۳۵:


أبوعبدالله محمد بن أحمد بن حیان الأنصاری ابن نصیرالدین دمشقی گفته است: ابن بزیزه مالکی از علمای مغرب در قرن هفتم است. ایشان کتابهای متعددی دارد که برای من تاج الدین فکهانی ذکر کرده است و گفت
أبوعبدالله محمد بن أحمد بن حیان الأنصاری ابن نصیرالدین دمشقی گفته است: ابن بزیزه مالکی از علمای مغرب در قرن هفتم است. ایشان کتابهای متعددی دارد که برای من تاج الدین فکهانی ذکر کرده است و گفت
گفتم: او ابومحمد بن بزیزه است که در حدود شصت و ششصد سالگی اباعبدالله محمد بن احمد بن حیان الانصاری شاگرد او بوده <ref>توضیح المشتبه فی ضبط أسماء الرواة وأنسابهم وألقابهم وکناهم، ابن ناصرالدین شمس الدین محمد بن عبدالله بن محمد القیسی الدمشقی، تحقیق: محمد نعیم العرقسوسی، مؤسسة الرسالة - بیروت - 1993م، الطبعة: الأولى، (1/ 202)</ref>.
گفتم: او ابومحمد بن بزیزه است که در حدود شصت و ششصد سالگی اباعبدالله محمد بن احمد بن حیان الانصاری شاگرد او بوده <ref>توضیح المشتبه فی ضبط أسماء الرواة وأنسابهم وألقابهم وکناهم، ابن ناصرالدین شمس الدین محمد بن عبدالله بن محمد القیسی الدمشقی، تحقیق: محمد نعیم العرقسوسی، مؤسسة الرسالة - بیروت - 1993م، الطبعة: الأولی، (1/ 202)</ref>.


محمد بن صالح بن أحمد بن رحیمة الکنانی الشاطبی اهل بجایه بوده و از این بزیزه صاحب اجازه شده است <ref>تراجم المؤلفین التونسیین، لمحمد محفوظ (1/95)</ref>.
محمد بن صالح بن أحمد بن رحیمة الکنانی الشاطبی اهل بجایه بوده و از این بزیزه صاحب اجازه شده است <ref>تراجم المؤلفین التونسیین، لمحمد محفوظ (1/95)</ref>.
خط ۴۳: خط ۴۳:
از او آثار فراوانی بر جای مانده که مهمترین آنها عبارتند از:
از او آثار فراوانی بر جای مانده که مهمترین آنها عبارتند از:


الإسعاد فی شرح الإرشاد: شرح کتاب الإرشاد إلى قواطع الأدلة فی أصول الاعتقاد در [[اصول دین]] و [[علم کلام]] که در سال 644 به اتمام رسید و در کتابخانه های ملی تونس (دونسخه) و دانشگاه القرویین شهر فاس (یک نسخه) موجود است.
الإسعاد فی شرح الإرشاد: شرح کتاب الإرشاد إلی قواطع الأدلة فی أصول الاعتقاد در [[اصول دین]] و [[علم کلام]] که در سال 644 به اتمام رسید و در کتابخانه های ملی تونس (دونسخه) و دانشگاه القرویین شهر فاس (یک نسخه) موجود است.


شرح العقیدة البرهانیة: اکثر تراجم ابن بزیزه نوشته اند که وی شرحی بر العقیدة البرهانیة داشته است. <ref>عثمان السلالجی ومذهبیته الشعریة، لجمال علال البختی (ص:222) ومنها نسخة بدار الکتب المصریة 18 تصوف</ref>.  
شرح العقیدة البرهانیة: اکثر تراجم ابن بزیزه نوشته اند که وی شرحی بر العقیدة البرهانیة داشته است. <ref>عثمان السلالجی ومذهبیته الشعریة، لجمال علال البختی (ص:222) ومنها نسخة بدار الکتب المصریة 18 تصوف</ref>.  


شرح الأسماء الحسنى: در کتاب تراجم مولفان تونسی آمده: به نظر می‌رسد که قصد داشته با تالیفی مستقل در باب اسمای حسنی به این موضوع بپردازد؛ همانطور که در ابتدای کتاب الاسعاد آمده است: با اسم اعظم آغاز شده که قطب و جمع کننده معانی اسماء است که در کتابی مستقل به بحث در مورد آن می پردازیم و حقایق آن را جمع آوری می کنیم و انشاءالله به اسرار و حقایق اسماء اطلاع می یابیم<ref>تراجم المؤلفین التونسیین (1/96)</ref>.
شرح الأسماء الحسنی: در کتاب تراجم مولفان تونسی آمده: به نظر می‌رسد که قصد داشته با تالیفی مستقل در باب اسمای حسنی به این موضوع بپردازد؛ همانطور که در ابتدای کتاب الاسعاد آمده است: با اسم اعظم آغاز شده که قطب و جمع کننده معانی اسماء است که در کتابی مستقل به بحث در مورد آن می پردازیم و حقایق آن را جمع آوری می کنیم و انشاءالله به اسرار و حقایق اسماء اطلاع می یابیم<ref>تراجم المؤلفین التونسیین (1/96)</ref>.


منهاج العارف إلى روح المعارف: در آن به تاویل اکثر مباحث قامض پرداخته و در کتاب  "إیضاح السبیل إلى مناهج التأویل وإیضاح السبیل" خلاصه آن وارد شده است کما اینکه در الاسعاد نیز بعد از بیان تاویلات جوینی صاحب کتاب الارشاد در توضیح آیات و روایات از آن یاد شده است.<ref>(نیل الابتهاج:12، ص:295) وتراجم المؤلفیین التونسیین (1/96)</ref>
منهاج العارف إلی روح المعارف: در آن به تاویل اکثر مباحث قامض پرداخته و در کتاب  "إیضاح السبیل إلی مناهج التأویل وإیضاح السبیل" خلاصه آن وارد شده است کما اینکه در الاسعاد نیز بعد از بیان تاویلات جوینی صاحب کتاب الارشاد در توضیح آیات و روایات از آن یاد شده است.<ref>(نیل الابتهاج:12، ص:295) وتراجم المؤلفیین التونسیین (1/96)</ref>


التنبیه على مواضع من "منهاج الأدلة": از آثار ابن رشد فیلسوف است که در کتاب الاسعاد از آن یاد شده است.
التنبیه علی مواضع من "منهاج الأدلة": از آثار ابن رشد فیلسوف است که در کتاب الاسعاد از آن یاد شده است.


تفسیر القرآن: جمع بین تفسیر ابن عطیه و زمخشری است.
تفسیر القرآن: جمع بین تفسیر ابن عطیه و زمخشری است.
خط ۵۷: خط ۵۷:
الأنوار فی فضل القرآن والدعاء والاستغفار: رساله کوچکی در 28 صفحه که در آن چهل حدیث در فضیلت قرائت و عمل به [[قرآن]] و فضیلت برخی از سوره ها ذکر کرده است و سپس فصلی در آنچه [[پیامبر(ص)|پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم]] در امر به یاد [[خدا]] و تشویق آن دارد آورده است. در پایان آن نیز فصلی در فضیلت دعا آمده است که در کتابخانه ملی تونس موجود است.<ref>تراجم المؤلفین التونسیین (1/96)</ref>
الأنوار فی فضل القرآن والدعاء والاستغفار: رساله کوچکی در 28 صفحه که در آن چهل حدیث در فضیلت قرائت و عمل به [[قرآن]] و فضیلت برخی از سوره ها ذکر کرده است و سپس فصلی در آنچه [[پیامبر(ص)|پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم]] در امر به یاد [[خدا]] و تشویق آن دارد آورده است. در پایان آن نیز فصلی در فضیلت دعا آمده است که در کتابخانه ملی تونس موجود است.<ref>تراجم المؤلفین التونسیین (1/96)</ref>


شرح الأحکام الصغرى لعبدالحق الإشبیلی: در مجلدی با نام "مصالح الأفهام فی شرح کتاب الأحکام" با بیان ادله و ثقات آن آورده است. <ref>الرسالة المستطرفة محققة ومعها والتعلیقات المستظرفة (10/ 6) وهدیة العارفین (1/ 306)</ref>
شرح الأحکام الصغری لعبدالحق الإشبیلی: در مجلدی با نام "مصالح الأفهام فی شرح کتاب الأحکام" با بیان ادله و ثقات آن آورده است. <ref>الرسالة المستطرفة محققة ومعها والتعلیقات المستظرفة (10/ 6) وهدیة العارفین (1/ 306)</ref>


شرح التلقین: در موضوع فقه است که متن آن از قاضی عبدالوهاب البغدادی المالکی بوده و ابن بزیزه آن را"روضة المستبین فی شرح کتاب التلقین" نامیده که عبداللطیف زکاغ آن را تحقیق کرده و در مرکز مطالعات و نشر التراث [[الجزایر]]، و انتشارات دار ابن حزم در بیروت در دو جلد در سال 1431ق / 2010م در اولین  چاپ به زیور طبع آراسته شد.
شرح التلقین: در موضوع فقه است که متن آن از قاضی عبدالوهاب البغدادی المالکی بوده و ابن بزیزه آن را"روضة المستبین فی شرح کتاب التلقین" نامیده که عبداللطیف زکاغ آن را تحقیق کرده و در مرکز مطالعات و نشر التراث [[الجزایر]]، و انتشارات دار ابن حزم در بیروت در دو جلد در سال 1431ق / 2010م در اولین  چاپ به زیور طبع آراسته شد.
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۸۱۰

ویرایش