مراقبه: تفاوت میان نسخه‌ها

مراقبه در مفهوم عام، واژه ای عربی است که از ماده رقبه به معنای گردن و ورود گرفته شده ‌است. زیرا که انسان هنگام نظارت بر چیزی و مواضبت از آن؛ در حالی که گردن خود را می کشد، اوضاع و احوال آن چیز را زیر نظر می‌گیرد.پس به طور کلی می توان گفت که کلمه مراقبه به معنای نظارت و مواظبت و تحقیق و زیر نظر گرفتن چیزی اطلاق شده ‌است. و اما مراقبه به معنای خاص لغوی از واژه‌ی «رَقَبَ» به معنای حفظ کردن است. <ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۱، ص۴۲۵.</ref>  

و در اصطلاح به معنای در نظر گرفتن مراقِب، و توجه دادن فکر به سوی او می باشد و هر کسی از انجام کاری به سبب رعایت دیگری دوری جوید، گفته می‏‌شود: فلانی را مراقبت کرد. <ref>عارف سید محمد صادق، راه روشن(ترجمه المحجة البیضاء)، فیض کاشانی، ج۸، ص۱۹۳.</ref>

مُراقبه اصطلاحی مربوط به عرفان اسلامی در حوزه  دین و اخلاق است که قدمتی طولانی دارد و به معنای مواظبت بر تمامی اعمال، گفتار و اندیشه‌ها برای سرپیچی نکردن از دستورهای الهی است. مراقبه، مرحله دوم از مراحل سه‌گانه سلوک (مشارطه، مراقبه و محاسبه) است. علمای اخلاق با استناد به برخی از آیات و روایات، مراقبه را از ضروریات سلوک می‌دانند.  علاوه بر این، کلمه مراقبه متعلق به ادبیات عرفانی اسلامی است،  اما در چند دهه اخیر، برخی از علاقه‌مندان به ادیان شرقی، برای اصطلاحاتی همچون مدیتیشن (Meditation) ،چن و یا ذن (Zen)، به غلط از اصطلاح تخصصی مراقبه استفاده می‌کنند.  

شیخ محمد بهاری درباره لفظ مراقبه می‌گوید: «مراقبه یعنی کشیک نفس را کشیدن که مبادا اعضا و جوارح را به خلاف وا دارد و عمر عزیز را که هر آنی از آن بیش از تمام دنیا و هر آنچه در آن است، ضایع کند.  

آداب مراقبه». وبگاه حوزه. دریافت‌شده در ۸ آوریل ۲۰۱۳.شیخ محمد بهاری