confirmed، مدیران
۳۷٬۲۱۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۲۳: | خط ۱۲۳: | ||
=فرجام جنگ= | =فرجام جنگ= | ||
اولین شکست فاحش نیروهای ایران در 23 [[ماه صفر]] سال 1242 در حوالی گنجه صورت گرفت. این شکست در اثر اشتباهی جزئی در سپاه ایران به وقوع پیوست. پس از آن به فاصله کمی، دربند و گنجه بار دیگر به دست روسها افتاد یک ستون از سربازان روسی از رود ارس عبور کرده، و به طرف تبریز روانه شد. اما عباس میرزا توانست به زحمت بسیار در اول [[جمادی الثانی]] 1242 ق . روسها را به آن سوی ارس براند. | اولین شکست فاحش نیروهای ایران در 23 [[ماه صفر]] سال 1242 در حوالی گنجه صورت گرفت. این شکست در اثر اشتباهی جزئی در سپاه ایران به وقوع پیوست<ref>-آهنگ سروش ، محمد صادق مروزی ، گرد آورنده حسین آذر، ص 248 به بعد، تاریخ روابط خارجی ایران ، ص 232، ناسخ التواریخ ، روضه الصفا.</ref>. پس از آن به فاصله کمی، دربند و گنجه بار دیگر به دست روسها افتاد یک ستون از سربازان روسی از رود ارس عبور کرده، و به طرف تبریز روانه شد. اما عباس میرزا توانست به زحمت بسیار در اول [[جمادی الثانی]] 1242 ق . روسها را به آن سوی ارس براند. | ||
فتحعلی شاه پس از گذشت کمتر از دو ماه از این وقایع به جنگ پشت کرد و به تهران بازگشت. در واقع آهنگ عقب نشینی و شکست از طرف شاه زده شده بود. | فتحعلی شاه پس از گذشت کمتر از دو ماه از این وقایع به جنگ پشت کرد و به تهران بازگشت. در واقع آهنگ عقب نشینی و شکست از طرف شاه زده شده بود. | ||
روحانیون در طول این مدت در جبهه های جنگ حضور داشتند و محل ثابت استقرار آنان در تبریز بود. لیکن برخی افراد مغرض و نادان پس از شکست های اولیه نسبت به آیت الله مجاهد، جسارت به گردن را آغاز کردند. | روحانیون در طول این مدت در جبهه های جنگ حضور داشتند و محل ثابت استقرار آنان در تبریز بود. لیکن برخی افراد مغرض و نادان پس از شکست های اولیه نسبت به آیت الله مجاهد، جسارت به گردن را آغاز کردند. | ||
بی گمان تبلیغات پنهان عمال شاه و دربار، که از ابتدا با جنگ موافق نبودند در این امر بی تاثیر نبود. شاه پس از اینکه در تبریز به دیدار علما رفته بود جبهه های جنگ و حامیان راستین مملکت و حافظان حقیقی اسلام و ایران را رها کرد و این امر بر جرات مخالفان و نادانان افزود. | بی گمان تبلیغات پنهان عمال شاه و دربار، که از ابتدا با جنگ موافق نبودند در این امر بی تاثیر نبود. شاه پس از اینکه در تبریز به دیدار علما رفته بود جبهه های جنگ و حامیان راستین مملکت و حافظان حقیقی اسلام و ایران را رها کرد و این امر بر جرات مخالفان و نادانان افزود. | ||
=بانگ رحیل= | |||
سید محمد مجاهد همچنان در تبریز ماند اما پس از چندی دچار سوءهاضمه سختی گردید و مجبور به ترک تبریز شد. در طول راه در شهر [[قزوین]] نیز مظلومانه مورد اسائه ادب جاهلان و آماج توهین و تمسخر نااهلان قرار گرفت. وی در 13 جمادی الثانی 1242 ق در شهر قزوین در اثر همان بیماری، در اوج مظلومیت و اندوه چشم از جهان فرو بست و پیکر مطهرش به کربلا انتقال داده و در آنجا به خاک سپرده شد و بارگاهی بزرگ بر مزار او بنا گردید که اکنون نیز وجود دارد. | |||
پس از وفات آیت الله مجاهد تا یک سال دیگر جنگ ادامه داشت. آنچه که در این مدت مشخص گردید کارشکنیها و سهل انگاریهای شاه در جنگ بود. | |||
وی از ارسال کمک مالی به عباس میرزا خودداری می کرد و می گفت مخارج جنگ باید از مالیات [[آذربایجان]] تامین شود. این در حالی بود که روسها نیز از اختلافات شاه و ولیعهد مطلع شده بودند، تحرکات جدید روسها و ضعف مالی سپاه ایران و به تبع آن تقلیل نیروهای ایرانی باعث شد که پس از هشت روز جنگ خونین ، ایروان به دست ژنرال پاسکویج فتح گردد و به این ترتیب سراسر زمینهای ماورای رود ارس به دست روسها افتاد. آنگاه تبریز نیز در سال 1243 ق . بدون زحمت به تصرف نیروهای روس درآمد. سپس روسها به منظور اعمال فشار بیشتر برای پذیرفتن شرایط خود از سوی ایران ، [[اردبیل]] و [[آستارا]] را تصرف کردند و آماده حمله به تهران شدند. | |||
عاقبت عباس میرزا که از سوی روسیه تهدید به رسمیت شناختن ولیعهدی و ناامید و از ادامه جنگ شده بود با وساطت [[انگلستان]] در پنجم [[شعبان]] 1243 ق. (دهم فوریه سال 1828 م ) عهدنامه ترکمنچای را با دولت روسیه به امضا رساند. | |||
به موجب عهدنامه ترکمانچای سراسر اراضی آن سوی ارس ملحق به روسیه گردید و امتیازات دیگری نیز به آن دولت واگذار گردید<ref>تاریخ روابط خارجی ایران ، ص 236.</ref>. | |||
اکنون با گذشت نزدیک به دو قرن از آن واقعه تلخ ، حقیقت از میان ابرهای تزویر و ریا سر برآورده و واقعیت روشن گردیده است ، گرچه آن روز مقام آیت الله مجاهد را پاس نداشتند و منزلت او را حرمت ننهادند، [[خداوند]] او را رحمت کند و به نیت پاکش اجر صابران و مجاهدان عنایت فرماید. | |||
=پانویس= | =پانویس= |