confirmed، مدیران
۳۷٬۲۱۴
ویرایش
سوره یونس: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
'''سوره یونس''' به داستان [[حضرت یونس]] اشاره شده است. بدین جهت این سوره برگرفته از نام مبارک این پیامبر بزرگ خداست. این [[سوره مکی]] است و به ترتیب مصحف دهمین و به ترتیب نزول پنجاه ویکمین سوره [[قرآن]] است. چهارمین سوره از سوره‌های بیست و نه گانه‌ای است که با حروف مقطعه [=الر] آغاز می‌شوند. تعداد کلمات آن ۱۸۴۴ کلمه و تعداد حروف آن ۷۵۹۳ حرف است. از لحاظ حجم و کمیت یکی از سوره‌های متوسط است که حدود دو سوم جزء قرآن را دربر دارد و اولین سوه از [[سوره‌های مئون]] است. | '''سوره یونس''' به داستان [[حضرت یونس]] اشاره شده است. بدین جهت این سوره برگرفته از نام مبارک این پیامبر بزرگ خداست. این [[سوره مکی]] است و به ترتیب مصحف دهمین و به ترتیب نزول پنجاه ویکمین سوره [[قرآن]] است. چهارمین سوره از سوره‌های بیست و نه گانه‌ای است که با حروف مقطعه [=الر] آغاز می‌شوند. تعداد کلمات آن ۱۸۴۴ کلمه و تعداد حروف آن ۷۵۹۳ حرف است. از لحاظ حجم و کمیت یکی از سوره‌های متوسط است که حدود دو سوم جزء قرآن را دربر دارد و اولین سوه از [[سوره‌های مئون]] است. | ||
= | =یونس= | ||
یونس‌بن‌متی پیامبر [[قوم بنی اسرائیل]] در شهر [[نینوا]]، نام مباركش چهار بار در [[قرآن مجید]] ذكر شده است و نیز با لفظ ذاالنون و صاحب‌الحوت از او یاد شده است<ref>قاموس قرآن، ج 1، ص 131.</ref>. | |||
=مفهوم کلی سوره= | =مفهوم کلی سوره= | ||
* خداشناسى از | * خداشناسى از طریق هستى شناسى ؛ | ||
* معادشناسى و | * معادشناسى و پیامبرشناسى ؛ | ||
* پندآموزى از | * پندآموزى از تاریخ ملت ها<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 9، ص 21.</ref>. | ||
* | * | ||
=علت نامگذاری= | =علت نامگذاری= | ||
«سوره یونس»؛ نامگذاری یونس به سبب داستان [[ | «سوره یونس»؛ نامگذاری یونس به سبب داستان [[یونس پیامبر]] است كه در آیۀ نودوهشت این سوره آمده است<ref>همان، ص 23.</ref>. | ||
=تعداد | =تعداد آیات و کلمات و حروف= | ||
سوره | سوره یونس صدونه آیه دارد<ref>التفسیر الكبیر: تفسیر القرآن العظیم (الطبرانى)، ج 3، ص: 371.</ref>. | ||
سوره | سوره یونس هزاروهشتصدوسى‌ودو كلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره های قرآن مختلف است) | ||
سوره | سوره یونس هفت‌هزاروپانصدوشصت‌وهفت حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است) | ||
=اهداف و آموزه‌ها= | =اهداف و آموزه‌ها= | ||
اهدا ف سوره | اهدا ف سوره یونس؛ بیان چند محور اساسى دربارۀ مسائل عقیدتی در موضوعات ذیل می باشد: | ||
* [[ | * [[توحید]] و بیان شواهد وجود [[خدا]] و مظاهر قدرت او در هستى؛ | ||
* [[معاد]]؛ | * [[معاد]]؛ | ||
* [[نبوت]]؛ | * [[نبوت]]؛ | ||
* پندآموزى و عبرت | * پندآموزى و عبرت گیرى از تاریخ ملت ها و پیامبران گذشته<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 9، ص 24.</ref>. | ||
* | * | ||
=محتوا و موضوعات= | =محتوا و موضوعات= | ||
سوره | سوره یونس كه از سوره هاى مكى است، و به گفته بعضى از مفسران بعد از [[سوره اسراء]] و قبل از [[سوره هود]] نازل شده است همانند بسیارى از سوره هاى مكى روى چند مساله اصولى و زیر بنائى تكیه مى كند، كه از همه مهمتر مساله مبدء و [[معاد]] است. | ||
منتها نخست از مساله [[وحى]] و مقام | منتها نخست از مساله [[وحى]] و مقام پیامبر سخن مى گوید، سپس به نشانه هایى از عظمت آفرینش كه نشانه عظمت خدا است مى پردازد، بعد، مردم را به ناپایدارى زندگى مادى دنیا و لزوم توجه به سراى آخرت و آمادگى براى آن از طریق [[ایمان]] و عمل صالح متوجه مى سازد. و به تناسب همین مسائل قسمت‌هاى مختلفى از زندگى پیامبران بزرگ از جمله [[نوح]] و [[موسى]] و یونس را بازگو مى كند و به همین مناسبت نام سوره یونس بر آن گذارده شده است. | ||
و باز براى | و باز براى تایید مباحث فوق، سخن از لجاجت و سرسختى [[بت‌پرستان]] به میان مى آورد، و حضور و شهود خدا را در همه جا براى آنها ترسیم مى كند، و مخصوصا براى اثبات این مساله از اعماق فطرت آنان كه به هنگام مشكلات آشكار مى شود و به یاد خداى واحد یكتا مى افتند، كمك مى گیرد. | ||
و بالآخره براى | و بالآخره براى تكمیل بحثهاى مذکور در هر مورد مناسبى از بشارت و انذار، بشارت به نعمتهاى بى‌پایان الهى براى صالحان و انذار و بیم دادن طاغیان و گردنكشان، استفاده مى كند<ref>تفسیر نمونه، ج 8، ص 212.</ref>. | ||
=فضائل، خواص و ثواب قرائت= | =فضائل، خواص و ثواب قرائت= | ||
[[ابى‌بن‌كعب]] از [[رسول خدا]] | [[ابى‌بن‌كعب]] از [[رسول خدا]] روایت كرده كه فرمود: هر كس سوره یونس را بخواند ده حسنه خدا به او عطا می‌كند به شماره هر كس كه یونس پیغمبر را تصدیق كرده و یا تكذیب نموده، و به شماره هر كس كه همراه [[فرعون]] غرق شده است. | ||
و از [[امام صادق]] | و از [[امام صادق]] روایت شده كه فرمود: هر كه سوره یونس را در هر دو ماه یا سه ماه (یك بار) بخواند ترس آنكه وى از جاهلان باشد براى او نیست، و در روز قیامت از مقربان خواهد بود<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج 11، ص 250</ref>. | ||
=محل نزول= | =محل نزول= | ||
بیشتر مفسران گفته اند كه سوره یونس در [[مكه]] نازل شده ولى [[ابن عباس]] و [[قتاده]] گویند: سه آیه آن یعنى از آیه «فَإِنْ كُنْتَ فِی شَكٍّ ...» تا سه آیه، در [[مدینه]] و ما بقى در مكه نازل گردید. و ابن مبارك گوید: جز آیه «وَ مِنْهُمْ مَنْ یُؤْمِنُ بِهِ ...» كه در شأن [[یهود]] نازل شد ما بقى آن مكى است<ref>همان.</ref>. | |||
=زمان و فضای نزول= | =زمان و فضای نزول= | ||
سوره | سوره یونس بعد از سوره اسراء و قبل از سوره هود، یا [[سوره معارج]]<ref>ر . ك اهداف و مقاصد سوره ها، ص 199.</ref> فرود آمده است؛ بنابراین سوره یونس حدود یك سال قبل از هجرت نازل شده است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 9، ص 23.</ref>. | ||
سوره | سوره یونس در مکه نازل شده است زیرا که محتوای اصلی این سوره ناظر به [[اصول دین]] یعنی توحید، نبوت و معاد است، مشکل اساسی مردم مکه هم همین اصول دین بود، و [[فروع دین]] در سور مدنی تدوین می‌‌شود چنانکه مسئله [[جهاد]] و حکومت و امثال اینها در مدینه ترسیم شده است. چون این سوره مشتمل بر مسائل اعتقادی و اصول دین است و فروع دین را دربرندارد به مشکلات مردم مکه در مسائل اعتقادی می‌‌پردازد. | ||
= | =ویژگی= | ||
در | در ترتیب فعلى قرآن، سوره یونس اولین سوره اى است كه به نام یكى از پیامبران خدا نام گذارى شده و از سوره هایى است كه با [[حروف مقطعه]] شروع مى شود<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 9، ص 24.</ref>. | ||
سوره | سوره یونس از [[سور رائیات]] است(سوره های یونس و هود و یوسف و إبراهیم و حجر را رائیات یا راآت می نامند.) | ||
ابن | ابن مردویه از انس روایت کرده است که پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:«خداوند از رائیات تا طواسین را به جای انجیل به من عطا کرده است<ref>فتح القدیر، ج 2، ص 479.</ref>.» (رائیات سوره هایی هستند که با «الر» و طواسین سوره هایی هستند که با «طس» و «طسم» شروع شده اند) | ||
همچنین بنا بر قول برخی از مفسران این سوره یکی از هفت سوره طولانی قرآن ([[سبع طوال]]) می باشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره های بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال می گویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس می دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول [[سعید بن جبیر]] می باشد)<ref>المحرر الوجیز فى تفسیر الكتاب العزیز، ج 3، ص 373 ، مفاتیح الأسرار و مصابیح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البیان فى تفسیر القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | |||
روایت از رسول خدا نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى [[تورات]] و سوره هاى مئین را به جاى [[انجیل]] و سوره هاى مثانى را به جاى [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشید<ref>جامع البیان فى تفسیر القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | |||
=پانویس= | =پانویس= | ||