پرش به محتوا

ملاهادی سبزواری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
|-
|-
|زاده
|زاده
|سال ۱۲۱۲ قمری • سبزوار  
|سال ۱۲۱۲ قمری • سبزوار
|-
|-
|درگذشت
|درگذشت
|۲۸ [[ذی‌الحجه]] سال ۱۲۸۹ قمری • سبزوار  
|۲۸ [[ذی‌الحجه]] سال ۱۲۸۹ قمری • سبزوار
|-
|-
|استادان
|استادان
خط ۲۲: خط ۲۲:
|اسرار الحکم • النبراس فی اسرار الاساس (منظومه فقه و شرح آن) • منظومه حکمت و شرح و حاشیه زدن بر آن • منظومه منطق و شرح آن • الراح القراح • مفتاح الفتاح و مصباح النجاح • رسائل حکیم سبزواری • شرح حدیث علوی • دیوان اشعار • الرحیق • اسرار الحکم • حاشیه شواهد الربوبیه صدر المتألهین و ...
|اسرار الحکم • النبراس فی اسرار الاساس (منظومه فقه و شرح آن) • منظومه حکمت و شرح و حاشیه زدن بر آن • منظومه منطق و شرح آن • الراح القراح • مفتاح الفتاح و مصباح النجاح • رسائل حکیم سبزواری • شرح حدیث علوی • دیوان اشعار • الرحیق • اسرار الحکم • حاشیه شواهد الربوبیه صدر المتألهین و ...
|-
|-
|[[دین]] و [[مذهب]]
|[[دین]] و [[مذهب]]
|[[اسلام]] • [[تشیع]]
|[[اسلام]] • [[تشیع]]
|-
|-
خط ۳۱: خط ۳۱:
</div>
</div>


'''حکیم حاج ملا هادی سبزواری''' ، عارف، فیلسوف و شاعر مشهور [[شیعه]] در قرن ۱۳ قمری و از شاگردان [[شیخ محمدتقی اصفهانی]] و [[حاج محمدابراهیم کلباسی]] بود. کتاب [[منظومه و شرح منظومه]] او از مهمترین آثار در حوزه [[منطق]] و [[حکمت]] است که در زمره کتب درسی [[حوزه‌های علمیه]] قرار دارد. [[آخوند خراسانی]] از شاگردان مبرز حکیم سبزواری است.  
'''حکیم حاج ملا هادی سبزواری''' عارف، فیلسوف و شاعر مشهور [[شیعه]] در قرن ۱۳ قمری و از شاگردان [[شیخ محمدتقی اصفهانی]] و [[حاج محمدابراهیم کلباسی]] بود. کتاب [[منظومه و شرح منظومه]] او از مهمترین آثار در حوزه [[منطق]] و [[حکمت]] است که در زمره کتب درسی [[حوزه‌های علمیه]] قرار دارد. [[آخوند خراسانی]] از شاگردان مبرز حکیم سبزواری است.  
هر چند یکی از مهم‌ترین شارحان فلسفه صدرائی است اما اختلاف نظرهایی نیز با [[ملاصدرا]] دارد؛ از جمله در علم [[خدا]] به ذات خویش، حادث بودن عالم امر، تفاوت حرکت با تحریک، جوهر دانستن برخی اقسام علم، و باور به [[معاد]] جسمانی و روحانی. [[منظومه]] مشهورترین اثر او است که در آن [[حکمت]] و [[منطق]] را به نظم درآورده است.  
هر چند یکی از مهم‌ترین شارحان فلسفه صدرائی است اما اختلاف نظرهایی نیز با [[ملاصدرا]] دارد؛ از جمله در علم [[خدا]] به ذات خویش، حادث بودن عالم امر، تفاوت حرکت با تحریک، جوهر دانستن برخی اقسام علم، و باور به [[معاد]] جسمانی و روحانی. [[منظومه]] مشهورترین اثر او است که در آن [[حکمت]] و [[منطق]] را به نظم درآورده است.  


خط ۳۷: خط ۳۷:


در سال 1212 ق. در شهر [[سبزوار]] و در خانه حاج میرزا مهدی یکی از انسانهای وارسته و مؤمن سبزوار کودکی پا به عرصه وجود گذاشت و هادی نام گرفت.
در سال 1212 ق. در شهر [[سبزوار]] و در خانه حاج میرزا مهدی یکی از انسانهای وارسته و مؤمن سبزوار کودکی پا به عرصه وجود گذاشت و هادی نام گرفت.
او هشت سال داشت که به جمع محصلان علوم مقدماتی پیوست و در اوان نوجوانی ادبیات عرب (صرف و نحو) را فرا گرفت و دیری نگذشت که به جلسات درسهای بالاتر راه یافت. وی هر چند در ده سالگی پدرش را از دست داد توانست به کمک یکی از اقوام خویش راههای سخت آینده را هموار سازد. پسر عمه‌اش حاج ملا حسین سبزواری که خود اهل فضیلت و دانش بود در ادامه تحصیل وی را یاری کرد<ref>شرح زندگانی حاج ملا هادی سبزواری، ولی الله اسراری، ص 1.</ref>. و با کمک او راهی [[حوزه علمیه مشهد]] شد و ده سال در کنار بارگاه [[امام رضا]] به تحصیل پرداخت.
او هشت سال داشت که به جمع محصلان علوم مقدماتی پیوست و در اوان نوجوانی ادبیات عرب (صرف و نحو) را فرا گرفت و دیری نگذشت که به جلسات درس‌های بالاتر راه یافت. وی هر چند در ده سالگی پدرش را از دست داد توانست به کمک یکی از اقوام خویش راه‌های سخت آینده را هموار سازد. پسر عمه‌اش حاج ملا حسین سبزواری که خود اهل فضیلت و دانش بود در ادامه تحصیل وی را یاری کرد<ref>شرح زندگانی حاج ملا هادی سبزواری، ولی الله اسراری، ص 1.</ref> و با کمک او راهی [[حوزه علمیه مشهد]] شد و ده سال در کنار بارگاه [[امام رضا]] به تحصیل پرداخت.


=دنبال حکمت=
=دنبال حکمت=
خط ۴۴: خط ۴۴:
حضور ملا هادی در حوزه‌ اصفهان از روزی آغاز شد که وی در سفر [[حج]] از راه اصفهان گذر می‌کرد و چون هنوز موسم حج نبود مدتی در این شهر اقامت گزید. در حوزه پر رونق اصفهان آن زمان استادانی چون حاج شیخ محمد تقی مؤلف کتاب هدایه المسترشدین و حاج محمد ابراهیم کلباسی نگارنده کتاب اشارات الاصول و آیت‌الله [[ملا اسماعیل کوشکی]] در آن، محفل درس و بحث علمی داشتند.
حضور ملا هادی در حوزه‌ اصفهان از روزی آغاز شد که وی در سفر [[حج]] از راه اصفهان گذر می‌کرد و چون هنوز موسم حج نبود مدتی در این شهر اقامت گزید. در حوزه پر رونق اصفهان آن زمان استادانی چون حاج شیخ محمد تقی مؤلف کتاب هدایه المسترشدین و حاج محمد ابراهیم کلباسی نگارنده کتاب اشارات الاصول و آیت‌الله [[ملا اسماعیل کوشکی]] در آن، محفل درس و بحث علمی داشتند.


ملا هادی که هنوز تا موسم حج فرصت داشت لحظاتش را مغتنم شمرده، در درس بزرگان شرکت جست او چند وقتی به درس آیت‌الله کوشکی رفت و احساس کرد این درس برایش چون گمشده گرانقیمتی بوده که اکنون بدان دست یافته است. بیان شیوا و عمق معلومات استاد وی را هر روز شیفته‌تر می‌نمود. از همین رو تصمیم گرفت سفر حج خود را به سفر در سلوک دانش و معارف تبدیل کند و در اصفهان ماندگار شود. سفر ملاهادی به هشت سال اقامت در اصفهان انجامید و دراین مدت خود را به زیور دانش و معارف آراست و به برکت بزرگان آن سامان در علم حکمت افقهای جدیدی فرا راهش گشوده گردید. ملا هادی در سال 1242 به [[مشهد]] بازگشت و پنج سال در مدرسه حاج حسن مشغول تدریس شد.  
ملا هادی که هنوز تا موسم حج فرصت داشت لحظاتش را مغتنم شمرده، در درس بزرگان شرکت جست او چند وقتی به درس آیت‌الله کوشکی رفت و احساس کرد این درس برایش چون گمشده گران‌قیمتی بوده که اکنون بدان دست یافته است. بیان شیوا و عمق معلومات استاد وی را هر روز شیفته‌تر می‌نمود. از همین رو تصمیم گرفت سفر حج خود را به سفر در سلوک دانش و معارف تبدیل کند و در اصفهان ماندگار شود. سفر ملاهادی به هشت سال اقامت در اصفهان انجامید و دراین مدت خود را به زیور دانش و معارف آراست و به برکت بزرگان آن سامان در علم حکمت افقهای جدیدی فرا راهش گشوده گردید. ملا هادی در سال 1242 به [[مشهد]] بازگشت و پنج سال در مدرسه حاج حسن مشغول تدریس شد.  


=اساتید=
=اساتید=


# حاج ملا حسین سبزواری: حکیم سبزواری پس از بر شمردن عظمت این استاد می‌گوید: «... مرا از سبزوار به مشهد مقدس حرکت داد و آن جناب انزوا و تقلیل غذا و عفاف و اجتناب از [[محرمات]] و [[مکروهات]] و مواظبت بر فرایض و نوافل را مراقب بود و داعی را هم دراینها چون در یک حجره بودیم سهم و مشارکت داشت و کینونت ما بدین سیاق طولی نکشید و سنواتی ریاضات و تسلیمیتی داشتم و آن مرحوم استاد ما بود در علوم عربیّه و فقهیّه و اصولیه ولی با آنکه خود کلام حکمت دیده بود و شوق و استعداد هم در ما می‌دید نمی‌گفت مگر منطق و قلیلی از ریاضی پس عشره کامله را با آن مرحوم در جوار معصوم به سر بردم ...»<ref>بنیاد حکمت سبزواری، ص 21.</ref>
#حاج ملا حسین سبزواری: حکیم سبزواری پس از بر شمردن عظمت این استاد می‌گوید: «... مرا از سبزوار به مشهد مقدس حرکت داد و آن جناب انزوا و تقلیل غذا و عفاف و اجتناب از [[محرمات]] و [[مکروهات]] و مواظبت بر فرایض و نوافل را مراقب بود و داعی را هم دراینها چون در یک حجره بودیم سهم و مشارکت داشت و کینونت ما بدین سیاق طولی نکشید و سنواتی ریاضات و تسلیمیتی داشتم و آن مرحوم استاد ما بود در علوم عربیّه و فقهیّه و اصولیه ولی با آنکه خود کلام حکمت دیده بود و شوق و استعداد هم در ما می‌دید نمی‌گفت مگر منطق و قلیلی از ریاضی پس عشره کامله را با آن مرحوم در جوار معصوم به سر بردم ...»<ref>بنیاد حکمت سبزواری، ص 21.</ref>
#
#
# حاج محمد ابراهیم کرباسی (1180ـ 1262 ق.) او از محضر [[سید مهدی بحرالعلوم]] و [[شیخ جعفر کاشف الغطاء]] و [[سید علی طباطبایی]] استفاده برده و پس از بازگشت به وطن عمر خویش را با کمال زهد و احتیاط و قناعت سپری نمود. تألیفات مشهور این عالم با ورع عبارت است از: اشارات الاصول، الایقاظات، شوارع الهدایه الی شرح الکفایه (در شرح کفایه محقق سبزواری)، منهاج الهدایه الی احکام الشریعه و ...<ref>ریحانه الادب، محمد علی مدرس تبریزی، ج 2.</ref>.
#حاج محمد ابراهیم کرباسی (1180ـ 1262 ق.) او از محضر [[سید مهدی بحرالعلوم]] و [[شیخ جعفر کاشف الغطاء]] و [[سید علی طباطبایی]] استفاده برده و پس از بازگشت به وطن عمر خویش را با کمال زهد و احتیاط و قناعت سپری نمود. تألیفات مشهور این عالم با ورع عبارت است از: اشارات الاصول، الایقاظات، شوارع الهدایه الی شرح الکفایه (در شرح کفایه محقق سبزواری)، منهاج الهدایه الی احکام الشریعه و ...<ref>ریحانه الادب، محمد علی مدرس تبریزی، ج 2.</ref>.
#
#
# آقا شیخ محمد تقی، معروف به صاحب [[هدایه المسترشیدن]] (متوفای 1248 ق.) تبحّر او در علم [[اصول فقه]] به حدی بوده که وی را به رئیس الاصولیین خطاب می‌کردند. او در محضر استادان بزرگی همچون علامه سید مهدی بحرالعلوم و [[سید علی صاحب ریاض]] و [[سید محسن کاظمینی]] رشد کرده است. تألیفات مشهور او عبارت است از تقریرات سید بحرالعلوم، حجه المظنه، شرح الاسماء الحسنی و هدایه المسترشدین<ref>همان.</ref>.
#آقا شیخ محمد تقی، معروف به صاحب [[هدایه المسترشیدن]] (متوفای 1248 ق.) تبحّر او در علم [[اصول فقه]] به حدی بوده که وی را به رئیس الاصولیین خطاب می‌کردند. او در محضر استادان بزرگی همچون علامه سید مهدی بحرالعلوم و [[سید علی صاحب ریاض]] و [[سید محسن کاظمینی]] رشد کرده است. تألیفات مشهور او عبارت است از تقریرات سید بحرالعلوم، حجه المظنه، شرح الاسماء الحسنی و هدایه المسترشدین<ref>همان.</ref>.
#
#
# [[ملا علی مازندرانی نوری اصفهانی]] (متوفای 1246 ق.) وی از محضر علمای [[مازندران]] و [[قزوین]] استفاده کرده وکلام و حکمت را نزد آقا محمد بید آبادی آموخته بود. تفسیر سوره توحید، حاشیه اسفار ملاصدرا و حاشیه مشاعر ملاصدرا از جمله تألیفات مشهور این عالم بزرگوار می‌باشد.  
#[[ملا علی مازندرانی نوری اصفهانی]] (متوفای 1246 ق.) وی از محضر علمای [[مازندران]] و [[قزوین]] استفاده کرده وکلام و حکمت را نزد آقا محمد بید آبادی آموخته بود. تفسیر سوره توحید، حاشیه اسفار ملاصدرا و حاشیه مشاعر ملاصدرا از جمله تألیفات مشهور این عالم بزرگوار می‌باشد.
#
#
# [[ملا اسماعیل کوشکی]]: او همیشه پس از فراغت از تدریس با تنی چند از شاگردان خود در حوزه درس ملا علی نوری حاضر می‌شد. حاشیه اسفار ملاصدرا، حاشیه شوارق ملا عبدالرزاق لاهیجی، حاشیه مشاعر ملاصدرا و شرح عرشیه ملاصدرا از جمله تألیفات این عالم فرزانه است<ref>همان.</ref>.  
#[[ملا اسماعیل کوشکی]]: او همیشه پس از فراغت از تدریس با تنی چند از شاگردان خود در حوزه درس ملا علی نوری حاضر می‌شد. حاشیه اسفار ملاصدرا، حاشیه شوارق ملا عبدالرزاق لاهیجی، حاشیه مشاعر ملاصدرا و شرح عرشیه ملاصدرا از جمله تألیفات این عالم فرزانه است<ref>همان.</ref>.


=شاگردان=
=شاگردان=
خط ۱۴۴: خط ۱۴۴:
=منابع=
=منابع=


# [https://rasekhoon.net/article/show/118340/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%DB%8C-%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87 برگرفته از سایت زندگی نامه ی ملاهادی سبزواری رحمت الله علیه - راسخونhttps://rasekhoon.net]
#[https://rasekhoon.net/article/show/118340/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%DB%8C-%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87 برگرفته از سایت زندگی نامه ی ملاهادی سبزواری رحمت الله علیه - راسخونhttps://rasekhoon.net]
#  
#
# [http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D9%85%D9%84%D8%A7_%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C برگرفته از سایت ملا هادی سبزواری - عرفان و حکمتhttp://erfanvahekmat.com]
#[http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D9%85%D9%84%D8%A7_%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C برگرفته از سایت ملا هادی سبزواری - عرفان و حکمتhttp://erfanvahekmat.com]
#  
#
 
=پانویس=
=پانویس=
{{پانویس|2}}
{{پانویس|2}}


[[رده:عالمان مسلمان]]
 
[[رده:مراجع تقلید]]
[[رده: عالمان]]
[[رده: عالمان شیعه]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۸۱۰

ویرایش