سوره سجده: تفاوت میان نسخه‌ها

نشانه هاى توحيد؛

يادآورى رستاخيز؛

# سجده،  

# الم سجده،  

# مضاجع،  

# الم تنزيل،  

# سجده لقمان،  

# جُرُز<ref>همان، ص 263.</ref>.

* «سوره سجده»؛ سبب نام‌گذارى اين سوره به سجده، آيۀ پانزدهم آن است كه دستور سجده در برابر خدا را داده است.

* «سوره الم سجده»؛ از آن جا كه با [[حروف مقطعه]] الم شروع مى شود، به نام الم سجده ناميده مى شود.

* «سوره مضاجع»؛ سبب نام‌گذارى آن به مضاجع آيۀ شانزده آن است كه در آن سخن از بسترهاى خواب شده است.

* «سوره الم تنزیل»؛ به خاطر شروع سوره با این عبارت به این نام نامیده شده است و تنها در این سوره بعد از الم عبارت تنزیل آمده است.

* «سوره سجده لقمان»؛ سبب نام‌گذارى آن به سجد ۀ لقمان آن است كه از [[سوره حم سجده]] (يعنى سوره فصلت) باز شناخته شود.

* «سوره جُرُز»؛ در آيۀ بیست‌وهفت آن سخن از زمين جرز (باير) گفته شده است و بدين مناسبت اين سوره را «جرز» هم گفته اند<ref>تفسير قرآن مهر، ج 16، ص 263.</ref>.  

*  

# سوره سجده سی آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 7، ص 325.</ref>.

# سوره سجده سیصدوهشتاد کلمه دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره های قرآن مختلف است)

# سوره سجده هزاروپانصد وهجده حرف دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است)

#  

سوره سجده هزاروپانصد وهجده حرف دارد.[7] (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است)

هدف هاى اساسى سوره سجده عبارت اند از:

سوره سجده به حكم آنكه از سوره هاى مكى است خطوط اصلى [[سوره هاى مكى]] يعنى بحث از مبدء و معاد و بشارت و انذار را قويا تعقيب مى كند و روي هم رفته در آن چند بخش جلب توجه مى كند:

قبل از هر چيز سخن از عظمت قرآن، و نزول آن از سوى پروردگار عالميان، و نفى اتهامات دشمنان از آن است؛

بحثى پيرامون نشانه هاى خداوند در آسمان و زمين، و تدبير اين جهان دارد؛

بحث ديگرى پيرامون آفرينش انسان از خاك و آب نطفه و روح الهى و اعطاى وسائل فراگيرى علم و دانش، يعنى چشم و گوش و خرد از سوى خداوند به او مى باشد؛

از [[رستاخيز]] و حوادث قبل از آن يعنى مرگ و بعد از آن يعنى سؤال و حساب سخن مى گويد؛

بحثهاى مؤثر و تكان دهنده اى از بشارت و انذار دارد مؤمنان را به جنة‌الماوى نويد مى دهد و فاسقان را به عذاب آتش تهديد مى كند؛

اشاره كوتاهى به تاريخ بنى اسرائيل و سرگذشت [[حضرت موسى]] و پيروزيهاى اين امت دارد؛

به تناسب بحث بشارت و انذار، اشاره اى به احوال گروهى ديگر از امتهاى پيشين و سرنوشت دردناك آنها مى كند؛

بار ديگر به مسئله [[توحيد]] و نشانه هاى عظمت خدا باز مى گردد و با تهديد دشمنان لجوج سوره را پايان مى دهد.

به اين ترتيب هدف اصلى سوره تقويت مبانى [[ايمان]] به مبدء و معاد و ايجاد موج نيرومندى از حركت به سوى [[تقوا]]، و بازدارى از سركشى و طغيان و توجه به ارزش مقام والاى انسان است كه مخصوصا در آغاز حركت اسلام و در محيط [[مكه]] فوق العاده لازم بوده<ref>تفسیر نمونه،ج17، ص105- 104.</ref>.

[[ابى‌بن‌كعب]] از پيامبر روايت کرده كه فرمود: «آنكه سوره الم تنزيل و سوره تبارك الذى ... ، را بخواند گويا شب قدر را احياء گرفته است».

[[ليث‌بن‌ابى‌زبير]] از [[جابر]] روایت کرده كه [[رسول خدا]] شبها نمى خوابيد تا اين دو سوره «الم تنزيل و تبارك الذى ...» را قرائت مي‌نمود. [[ليث]] می‌گويد: اين روايت را براى طاوس گفتم سپس او گفت كه اين دو از تمامى سوره هاى قرآن ارجمندتر باشد و هر كس آن دو را بخواند شصت حسنه براى او نوشته شده و شصت گناه محو مي‌گردد و منزلتش به شصت درجه بالا مي‌رود.

[[حسين‌بن‌ابى‌العلاء]] از [[امام صادق]] روايت نموده كه فرمود: «آنكه سوره سجده را در هر [[شب جمعه]] بخواند [[خداوند]] در قيامت نامه عملش را به دست راستش داده و او را به مرحله حساب گناهان نياورد و از دوستان محمد و اهل بيتش خواهد بود»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 19، ص 203</ref>.

سوره سجده باتفاق تمامى مفسرين در [[مكه]] نازل شده بجز سه آيه كه در [[مدينه]] آمده و آن «أَ فَمَنْ كانَ مُؤْمِناً كَمَنْ كانَ فاسِقاً لا يَسْتَوُونَ» تا آخر آيه سوم ميباشد<ref>همان.</ref>.

سوره سجده اندكى قبل از هجرت نازل شده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 16، ص 263.</ref>.  

فضای نزول سوره سجده همانند بعضی دیگر از سوره های مکی پاسخ به شبهات و سم پاشی‌های [[مشرکان]] است علت نزول اين سوره و فحوای آیات آن این بوده كه به مردم بفهماند هدايت و فرستادن پيامبران لازمه خلقت بشر است و اگر تبشير و انذار نبود، خلقت انسان و هدفدارى آن ناقص مى ماند.

توضيح اينكه در آيۀ سوم این سوره آمده كه مشركان مى گويند: [[حضرت محمد]] قرآن را به خدا بسته است و از جانب خدا نيست». در جواب مى گويد: نه، بلكه قرآن براى انذار آمده است آن گاه از خلقت آسمانها و زمين و تدبير امر و خلقت انسان و تقسيم شدن مردم به هدايت يافته و گمراه، سخن رفته است، از اين، به نظر مى آيد كه نظر عمده در سوره مباركه به هدايت مردم است و اگر اين حقائق به انسانها تذكر داده نمى شد در كار خلقت نقص لازم مى آمد، و نيز اشكال مشركان درباره معاد از اسباب نزول اين سوره است<ref>تفسير احسن‌الحديث، ج 8، ص 274 با اندکی تصرف.</ref>.

سوره سجده نيز با حروف مقطعۀ الم شروع شده این سوره از [[سور عزائم]] است و آيۀ پانزده آن سجدۀ واجب دارد كه هركسى اين آيه را بشنود يا بخواند، [[واجب]] است يك سجده به جا آورد<ref>تفسير قرآن مهر، ج 16، ص 264.</ref>. سور عزائم عبارتند از سوره های سجده، فصلت، نجم، علق که خواندن آنها در نماز [[جائز]] نیست.

[[رده:قرآن‌شناسی]]

[[رده:سوره‌های دارای آیه مشهور]]