۱٬۷۴۱
ویرایش
سودان پهناورترین کشور جهان اسلام (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها
سودان پهناورترین کشور جهان اسلام (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۴۵
، ۱ اکتبر ۲۰۲۲بدون خلاصۀ ویرایش
Mollahashem (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mollahashem (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|- | |- | ||
|تعداد صفحات | |تعداد صفحات | ||
| | |24 | ||
|- | |- | ||
|بخش | |بخش | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
=مقدمه= | =مقدمه= | ||
سودان کشورى است که نقش منطقه اى و جهانى آن در طول تاریخ بازگو نشده است و این در حالى است که سودان را سرزمین اصلى و اولیه نسل بشرى و جایگاه اولیه تمدّن انسانى دانسته اند. (حسن شیخ فاتح، ص 9). | سودان کشورى است که نقش منطقه اى و جهانى آن در طول تاریخ بازگو نشده است و این در حالى است که سودان را سرزمین اصلى و اولیه نسل بشرى و جایگاه اولیه تمدّن انسانى دانسته اند. (حسن شیخ فاتح، ص 9). | ||
سودان سرزمینى است که قرآن کریم بندگان صالحش را ستوده است (مائده/ | سودان سرزمینى است که قرآن کریم بندگان صالحش را ستوده است (مائده/85ـ83؛ انعام/52؛ کهف/28) و پیامبر اکرم(صلى‌الله‌علیه‌وآله)نسبت به کمال و بزرگوارى برخى از ساکنان و مردمان آن سخن گفته و بهترین مردم سودان، را قبیله «نوبه» خوانده است. (سیوطى، ج4، ص108). هم چنین پیامبر اعظم(صلى‌الله‌علیه‌وآله)در این باره فرموده است: «اتخذوا السودان فان ثلاثة منهم من سادات أهل الجنة، لقمان الحکیم، و النجاشى، و بلال؛ با سودان باشید، (به سودان توجه کنید) چه این که سه نفر از سودانیان از بزرگان اهل بهشت اند: لقمان حکیم، نجاشى و بلال. (سیوطى، بى تا، ج 1، ص 66). | ||
سودان، سرزمین فرزندان اصحاب اخدود، لقمان حکیم و وطن برخى از مردان و زنان صحابه و محل هجرت اول و دوم بعضى از یاران پیامبر اکرم(صلى‌الله‌علیه‌وآله) است. سرزمینى که تاریخ و حوادیث برخى از اقوام و امت هاى پیامبران پیشین در آن رخ داده است و ده ها دانشمند و نویسنده در علوم مختلف از این سرزمین برخاسته اند. | سودان، سرزمین فرزندان اصحاب اخدود، لقمان حکیم و وطن برخى از مردان و زنان صحابه و محل هجرت اول و دوم بعضى از یاران پیامبر اکرم(صلى‌الله‌علیه‌وآله) است. سرزمینى که تاریخ و حوادیث برخى از اقوام و امت هاى پیامبران پیشین در آن رخ داده است و ده ها دانشمند و نویسنده در علوم مختلف از این سرزمین برخاسته اند. | ||
در این نوشتار، به اختصار به تاریخ و وضعیت فرهنگى، سیاسى و اجتماعى این کشور پرداخته شده است تا مقدمه اى باشد براى کسانى که شناخت تفصیلى پهناورترین کشور اسلامى را دنبال مى‌کنند. | در این نوشتار، به اختصار به تاریخ و وضعیت فرهنگى، سیاسى و اجتماعى این کشور پرداخته شده است تا مقدمه اى باشد براى کسانى که شناخت تفصیلى پهناورترین کشور اسلامى را دنبال مى‌کنند. | ||
=1. سرزمین هاى تشکیل دهنده سودان فعلى= | =1. سرزمین هاى تشکیل دهنده سودان فعلى= | ||
جغرافى نویسان مسلمان قرون وسطى، منطقه جنوبى کویر صحرا در قاره آفریقا را «بلاد السودان» (سرزمین سیاهان ) نامیدند. به عبارت دقیق تر، سرزمین هاى واقع درجنوب مصر، که از سال 1899 تا 1955م. قلمرو حکومت مشترک مصر و انگلیس را تشکیل مى‌داد، اکنون شامل جمهورى سودان مى‌شود. سابقه این واژه از قرن نوزدهم است، و عنوان ادارى مناسبى براى امپراتورى آفریقایى محمد على پاشا، نایب السلطنه مصر، و جانشینان او مى‌باشد. با این توضیح که در سال 1823م، دفتردار محمدبن خسرو لقبِ «فرمانده کلّ سودان و کردفان» گرفت. ده سال پس از آن، لقب «حاکم ایالات سودان» به على خورشید پاشا واگذار شد، که شاید نخستین کاربر رسمى این واژه به مفهومى نزدیک به معنى جدید آن باشد. (هیسکت، 1369، ص 8 و 241). | جغرافى نویسان مسلمان قرون وسطى، منطقه جنوبى کویر صحرا در قاره آفریقا را «بلاد السودان» (سرزمین سیاهان ) نامیدند. به عبارت دقیق تر، سرزمین هاى واقع درجنوب مصر، که از سال 1899 تا 1955م. قلمرو حکومت مشترک مصر و انگلیس را تشکیل مى‌داد، اکنون شامل جمهورى سودان مى‌شود. سابقه این واژه از قرن نوزدهم است، و عنوان ادارى مناسبى براى امپراتورى آفریقایى محمد على پاشا، نایب السلطنه مصر، و جانشینان او مى‌باشد. با این توضیح که در سال 1823م، دفتردار محمدبن خسرو لقبِ «فرمانده کلّ سودان و کردفان» گرفت. ده سال پس از آن، لقب «حاکم ایالات سودان» به على خورشید پاشا واگذار شد، که شاید نخستین کاربر رسمى این واژه به مفهومى نزدیک به معنى جدید آن باشد. (هیسکت، 1369، ص 8 و 241).<br> | ||
=2. قلمرو جغرافیایى جمهورى سودان= | =2. قلمرو جغرافیایى جمهورى سودان= | ||
وسعت فعلى قلمرو سودان، که پهناورترین کشور جهان اسلام است، 813/505/2 کیلومتر مربع (تقریبا یک چهارم مساحت اروپا) است که با 9 کشور آفریقایى هم مرز است. موقعیت جغرافیایى این کشور نسبت به کشورهاى همسایه چنین است: از شمال به مصر،از شرق به دریاى سرخ و اریتره، از غرب به آفریقاى مرکزى، چاد و جمهورى لیبى، از جنوب به کنیا، اوگاندا و زئیر محدود است. | وسعت فعلى قلمرو سودان، که پهناورترین کشور جهان اسلام است، 813/505/2 کیلومتر مربع (تقریبا یک چهارم مساحت اروپا) است که با 9 کشور آفریقایى هم مرز است. موقعیت جغرافیایى این کشور نسبت به کشورهاى همسایه چنین است: از شمال به مصر،از شرق به دریاى سرخ و اریتره، از غرب به آفریقاى مرکزى، چاد و جمهورى لیبى، از جنوب به کنیا، اوگاندا و زئیر محدود است.<br> | ||
از نظر جغرافیایى، بخش بزرگى از این کشور را دشتى وسیع تشکیل مى‌دهد. این ناحیه را مى‌توان به سه منطقه تقسیم کرد: در شمال، صحرایى ناهموار و نیمه | از نظر جغرافیایى، بخش بزرگى از این کشور را دشتى وسیع تشکیل مى‌دهد. این ناحیه را مى‌توان به سه منطقه تقسیم کرد: در شمال، صحرایى ناهموار و نیمه صحرا؛ در جنوب، منطقه شن موّاج که از ناحیه نیمه بیابان تا بخش جلگه اى گسترده است؛ و باز در جنوب این قسمت منطقه رُسى قرار دارد که هر چه از جنوب دارفور به طرف شرق و به نواحى مرطوب و نیمه بیابانى واقع در شرق رودخانه نیل آبى و نیل اصلى، پیش مى‌رود گسترده تر مى‌شود. تپه دریاى سرخ، که امتداد شمالى ارتفاعات اتیوپى است، این دشت پهناور را از نوار باریک ساحلى جدا مى‌کند.<br> | ||
رود نیل و انشعاباتش دشت سودان را آبیارى مى‌کند. سرچشمه هر دو رود نیل سفید و آبى در خارج کشور است. نیل سفید در ناحیه نِمول (محلى که بخش هاى فوقانى آن بحرالجبل نام دارد) وارد کشور سودان مى‌شود و پس از طى مسافتى نزدیک به صد و شصت کیلومتر وارد دشت رُسى مى‌شود و در منطقه باتلاقى وسیعى به نام «سدّ» گسترده مى‌شود و پس از طى مسیر پرپیچ و خم صد و شصت کیلومترى، به شاخه غربى خود، بحرالغزال ـ که آب چند رودخانه کوچک را در خود جمع نموده و دشت جنوب غربى را آبیارى مى‌کند و سرچشمه آن فلات سنگ آهن خام است ـ مى‌پیوندد و شعبه نیل ـ کنگو را تشکیل مى‌دهد و سپس حدود صد و سى کیلومتر جلوتر به رود سوباط از جانب شرق مى‌پیوندد. | رود نیل و انشعاباتش دشت سودان را آبیارى مى‌کند. سرچشمه هر دو رود نیل سفید و آبى در خارج کشور است. نیل سفید در ناحیه نِمول (محلى که بخش هاى فوقانى آن بحرالجبل نام دارد) وارد کشور سودان مى‌شود و پس از طى مسافتى نزدیک به صد و شصت کیلومتر وارد دشت رُسى مى‌شود و در منطقه باتلاقى وسیعى به نام «سدّ» گسترده مى‌شود و پس از طى مسیر پرپیچ و خم صد و شصت کیلومترى، به شاخه غربى خود، بحرالغزال ـ که آب چند رودخانه کوچک را در خود جمع نموده و دشت جنوب غربى را آبیارى مى‌کند و سرچشمه آن فلات سنگ آهن خام است ـ مى‌پیوندد و شعبه نیل ـ کنگو را تشکیل مى‌دهد و سپس حدود صد و سى کیلومتر جلوتر به رود سوباط از جانب شرق مى‌پیوندد.<br> | ||
رود پر دامنه و کند حرکت نیل سفید از مرداب ها سرچشمه مى‌گیرد و به درون ناحیه جنگل هاى اقاقیا جریان مى‌یابد. زمانى دو سوى کرانه آن تا خرطوم پوشیده از این درختان بود ولى اکنون قسمت انتهایى مسیر رودخانه از دشت هاى باز و تقریباً بى درخت مى‌گذرد. مسافت میان محل تلاقى نیل سفید و بحرالغزال تا خرطوم بیش از نهصد کیلومتر است. نیل آبى رودى کوتاه تر، سریع تر و زیباتر است و مسافتى را که در داخل سودان طى مى‌کند نزدیک به هشتصد کیلومتر است. شبیه جزیره واقع در بین دو رودخانه نیل سفید و نیل آبى، که در خرطوم به هم مى‌پیوندند، به «جزیره» معروف است. «جزیره» که زمانى غله زار خرطوم بود، اکنون مرکز ناحیه عمده کشت پنبه در سودان به شمار مى‌رود. | رود پر دامنه و کند حرکت نیل سفید از مرداب ها سرچشمه مى‌گیرد و به درون ناحیه جنگل هاى اقاقیا جریان مى‌یابد. زمانى دو سوى کرانه آن تا خرطوم پوشیده از این درختان بود ولى اکنون قسمت انتهایى مسیر رودخانه از دشت هاى باز و تقریباً بى درخت مى‌گذرد. مسافت میان محل تلاقى نیل سفید و بحرالغزال تا خرطوم بیش از نهصد کیلومتر است. نیل آبى رودى کوتاه تر، سریع تر و زیباتر است و مسافتى را که در داخل سودان طى مى‌کند نزدیک به هشتصد کیلومتر است. شبیه جزیره واقع در بین دو رودخانه نیل سفید و نیل آبى، که در خرطوم به هم مى‌پیوندند، به «جزیره» معروف است. «جزیره» که زمانى غله زار خرطوم بود، اکنون مرکز ناحیه عمده کشت پنبه در سودان به شمار مى‌رود. | ||
رودخانه نیل اصلى از خرطوم به سمت شمال کشور، که به گونه فزاینده اى لم یزرع است، پیش مى‌رود و در حدود سیصد کیلومترى پایین خرطوم، به آبادى موسمى عطبره، آخرین انشعاب خود، مى‌پیوندد و حدود دویست و پنحاه کیلومتر جلوتر، در ابوحمد، به سوى جنوب غرب تغییر مسیر داده و پس از آن مسیرش را به سوى شمال از «دُنقله» تا مرز مصر ادامه مى‌دهد. (هالت و دالى، ص10ـ9). | رودخانه نیل اصلى از خرطوم به سمت شمال کشور، که به گونه فزاینده اى لم یزرع است، پیش مى‌رود و در حدود سیصد کیلومترى پایین خرطوم، به آبادى موسمى عطبره، آخرین انشعاب خود، مى‌پیوندد و حدود دویست و پنحاه کیلومتر جلوتر، در ابوحمد، به سوى جنوب غرب تغییر مسیر داده و پس از آن مسیرش را به سوى شمال از «دُنقله» تا مرز مصر ادامه مى‌دهد. (هالت و دالى، ص10ـ9).<br> | ||
=3. قبایل در سودان= | =3. قبایل در سودان= | ||
قبیله در تمام کشورهاى آفریقایى وجود دارد و تأثیر آن در ساختار اکثر دولت هاى آفریقایى نمایان است و شاید بتوان گفت نقش احزاب و گروه ها را در کشورهاى دیگر بازى مى‌کنند. در سودان قبایل و نژادهاى زیادى زندگى مى‌کنند. تعداد قبایل سودان (با زیرمجموعه ها و شعب آن) به بیش از هفتصد قبیله مى‌رسد. تمام این قبایل از دو مجموعه بزرگ به نام هاى جعلیه و جهنیه (که به سودان آمده اند) نشئت گرفته است. قبایلى که از نژاد جعلیه اند بیش تر در شمال پراکنده شده و نژادهاى جهنیه از غرب تا شرق سودان را فراگرفته است. در جنوب سودان قبایلى غیر مسلمان با آداب و رسوم و اعتقاداتى خاص به سر مى‌برند و هر یک رئیسى به نام سلطان دارند و با زبان و لهجه و قوانین ویژه و قلمرو مشخص، زندگى مى‌کنند. | قبیله در تمام کشورهاى آفریقایى وجود دارد و تأثیر آن در ساختار اکثر دولت هاى آفریقایى نمایان است و شاید بتوان گفت نقش احزاب و گروه ها را در کشورهاى دیگر بازى مى‌کنند. در سودان قبایل و نژادهاى زیادى زندگى مى‌کنند. تعداد قبایل سودان (با زیرمجموعه ها و شعب آن) به بیش از هفتصد قبیله مى‌رسد. تمام این قبایل از دو مجموعه بزرگ به نام هاى جعلیه و جهنیه (که به سودان آمده اند) نشئت گرفته است. قبایلى که از نژاد جعلیه اند بیش تر در شمال پراکنده شده و نژادهاى جهنیه از غرب تا شرق سودان را فراگرفته است. در جنوب سودان قبایلى غیر مسلمان با آداب و رسوم و اعتقاداتى خاص به سر مى‌برند و هر یک رئیسى به نام سلطان دارند و با زبان و لهجه و قوانین ویژه و قلمرو مشخص، زندگى مى‌کنند.<br> | ||
از مهم ترین قبایل جعلیه مى‌توان از قبیله میرغاب، رباطاب، جوابره، رکابیه، جموعیه، جمع، عذیات، شایقیه، بدیرى. .. نام برد. این قبایل در نشر فرهنگ اسلامى بسیار مؤثر بوده اند. اهمیت فرهنگ قبایل در سودان به حدى است که حتى امروز افراد و شخصیت ها با افتخار از قبیله خود یاد مى‌کنند و به آن مى‌بالند و به جرئت مى‌توان گفت کسى نیست که به قبیله اى نسبت نداشته باشد. جالب است که نسبت برخى از قبایل به ائمه اطهار(علیهم السلام) مى‌رسد و افراد چنین قبیله هایى سخت به این انتساب مباهات مى‌کنند. | از مهم ترین قبایل جعلیه مى‌توان از قبیله میرغاب، رباطاب، جوابره، رکابیه، جموعیه، جمع، عذیات، شایقیه، بدیرى. .. نام برد. این قبایل در نشر فرهنگ اسلامى بسیار مؤثر بوده اند. اهمیت فرهنگ قبایل در سودان به حدى است که حتى امروز افراد و شخصیت ها با افتخار از قبیله خود یاد مى‌کنند و به آن مى‌بالند و به جرئت مى‌توان گفت کسى نیست که به قبیله اى نسبت نداشته باشد. جالب است که نسبت برخى از قبایل به ائمه اطهار(علیهم السلام) مى‌رسد و افراد چنین قبیله هایى سخت به این انتساب مباهات مى‌کنند.<br> | ||
اگر با نظرى ژرف به تاریخ سودان بنگریم درمى یابیم که قبیله یکى از مهم ترین عوامل حرکت تاریخ در سودان به شمار مى‌آید. در تمام جنگ ها و مهاجرت هایى که در تاریخ سودان روى داده و دولت ها و سلطنت نشین ها پابرجا مانده و یا نابود شدند، قبیله نقش اصلى را بازى کرده است. | اگر با نظرى ژرف به تاریخ سودان بنگریم درمى یابیم که قبیله یکى از مهم ترین عوامل حرکت تاریخ در سودان به شمار مى‌آید. در تمام جنگ ها و مهاجرت هایى که در تاریخ سودان روى داده و دولت ها و سلطنت نشین ها پابرجا مانده و یا نابود شدند، قبیله نقش اصلى را بازى کرده است. <br> | ||
بسیارى از قبایل مسلمان در تاریخ سیاسى سودان نقش داشته و مناطقى را تحت فرمانروایى خود در آورده بودند. به طور طبیعى این قبایل بر سرحکمرانى با یک دیگر به نزاع برخاسته، لشکرکشى مى‌کردند. (حیدرى، 1379، ص 19ـ18). | بسیارى از قبایل مسلمان در تاریخ سیاسى سودان نقش داشته و مناطقى را تحت فرمانروایى خود در آورده بودند. به طور طبیعى این قبایل بر سرحکمرانى با یک دیگر به نزاع برخاسته، لشکرکشى مى‌کردند. (حیدرى، 1379، ص 19ـ18).<br> | ||
=4. دین سودانیان= | =4. دین سودانیان= | ||
دین رسمى در سودان، دین اسلام است و 7/74% جمعیت مردم آن را مسلمانان تشکیل مى‌دهند. مسلمانان بیش تر در مناطق شمالى زندگى مى‌کنند و درصد آنان در بعضى مناطق شمالى مانند ولایت کردفان، دارفور و ولایت جزیره به 99% مى‌رسد. بعد از اسلام، حدود 1/17% مردم سودان معتقد به باورهاى قبیله و پیروان مذاهب ابتدایى «آنیمست» هستند که بیش تر در مناطق جنگلى جنوب کشور (یعنى استان هاى بحرالغزال، استوائیه و نیل علیا) زندگى مى‌کنند و حدود 2/8% از جمعیت سودان، مسیحى هستند. مسیحیان سودانى الأصل بیش تر در جنوب زندگى مى‌کنند. آنان قبل از پذیرش مسیحیت، پیرو مذاهب ابتدایى بودند و بر اثر تبلیغات مسیحیان به این دین گرویدند. وضعیت فرهنگى، اجتماعى و اقتصادى آنان ضعیف است. مسیحیان مهاجر که اکثراً از مصر «قبطى ها» و لبنان ـ در زمان تسلط ترک و مصر بر این سرزمین ـ به سودان هجرت کرده اند در خارطوم و ولایت هاى شمالى به سر مى‌برند. (پیشین، ص 3). | دین رسمى در سودان، دین اسلام است و 7/74% جمعیت مردم آن را مسلمانان تشکیل مى‌دهند. مسلمانان بیش تر در مناطق شمالى زندگى مى‌کنند و درصد آنان در بعضى مناطق شمالى مانند ولایت کردفان، دارفور و ولایت جزیره به 99% مى‌رسد. بعد از اسلام، حدود 1/17% مردم سودان معتقد به باورهاى قبیله و پیروان مذاهب ابتدایى «آنیمست» هستند که بیش تر در مناطق جنگلى جنوب کشور (یعنى استان هاى بحرالغزال، استوائیه و نیل علیا) زندگى مى‌کنند و حدود 2/8% از جمعیت سودان، مسیحى هستند. مسیحیان سودانى الأصل بیش تر در جنوب زندگى مى‌کنند. آنان قبل از پذیرش مسیحیت، پیرو مذاهب ابتدایى بودند و بر اثر تبلیغات مسیحیان به این دین گرویدند. وضعیت فرهنگى، اجتماعى و اقتصادى آنان ضعیف است. مسیحیان مهاجر که اکثراً از مصر «قبطى ها» و لبنان ـ در زمان تسلط ترک و مصر بر این سرزمین ـ به سودان هجرت کرده اند در خارطوم و ولایت هاى شمالى به سر مى‌برند. (پیشین، ص 3).<br> | ||
=5ـ اعیاد سودانیان= | =5ـ اعیاد سودانیان= | ||
اعیاد سودانیان را مى‌توان به دو دسته دینى و ملّى تقسیم کرد: | اعیاد سودانیان را مى‌توان به دو دسته دینى و ملّى تقسیم کرد:<br> | ||
==الف) اعیاد دینى== | ==الف) اعیاد دینى== | ||
ـ عید | ـ عید فطر؛ از مهم ترین اعیاد دینى مسلمانان است. کلیه اداره هاى دولتى و مراکز خصوصى به مناسبت حلول ماه شوال پنج روز تعطیل است. قبل از فرارسیدن عید فطر مردم به بازار هجوم مى‌آورند و براى خانواده خود لباس نو تهیه مى‌کنند. کسانى که از خانواده دور هستند سریع به شهر و دیار خود باز مى‌گردند تا در مجالس جشن و سرور عید با خویشاوندان خود همراه شوند.<br> | ||
ـ عید | ـ عید قربان؛ یکى دیگر از اعیاد مهم مسلمانان، عید قربان است. در عید قربان که هفت روز تعطیل رسمى است، افراد متمکن گوسفند سر مى‌برند و آن را طبخ کرده، بین خویشان و آشنایان و همسایگان تقسیم مى‌کنند. در عید قربان و عید فطر، همه خانواده ها به دید و بازدید یک دیگر مى‌روند.<br> | ||
ـ میلاد پیامبر اعظم(صلى‌الله‌علیه‌وآله) | ـ میلاد پیامبر اعظم(صلى‌الله‌علیه‌وآله)؛ یک روز تعطیل است. مردم در این روز گرد هم جمع شده و صوفیان همراه با دف و نى به خواندن مدایح نبوى مى‌پردازند.<br> | ||
ـ اول | ـ اول محرم؛ به عنوان آغاز سال هجرى قمرى، مغازه ها یک روز تعطیل است.<br> | ||
ـ روز اسراء و معراج پیامبر اکرم(صلى‌الله‌علیه‌وآله) | ـ روز اسراء و معراج پیامبر اکرم(صلى‌الله‌علیه‌وآله)؛ یک روز تعطیل است.<br> | ||
ـ بزرگداشت شب قدر در ماه رمضان. | ـ بزرگداشت شب قدر در ماه رمضان.<br> | ||
ـ نیمه | ـ نیمه شعبان؛ معمولاً صوفیان این روز را روزه مى‌گیرند.<br> | ||
ـ میلاد حضرت مسیح(علیه السلام). | ـ میلاد حضرت مسیح(علیه السلام).<br> | ||
و بالأخره روز جمعه، روز تعطیل رسمى هفتگى است. | و بالأخره روز جمعه، روز تعطیل رسمى هفتگى است.<br> | ||
==ب) اعیاد ملّى== | ==ب) اعیاد ملّى== | ||
ـ اول ماه | ـ اول ماه ژانویه؛ | ||
ـ جشن استقلال سودان (دو روز تعطیل) | ـ جشن استقلال سودان (دو روز تعطیل)؛ | ||
ـ عید | ـ عید انقلاب؛ | ||
ـ سى ام ژوئن (یک روز تعطیل) | ـ سى ام ژوئن (یک روز تعطیل)؛ | ||
ـ روز | ـ روز مادر؛ | ||
ـ روز پیروزى ملت سودان در قیام علیه حکومت | ـ روز پیروزى ملت سودان در قیام علیه حکومت نمیرى؛ | ||
ـ عید شم النسیم (عید ویژه مسیحیان سودان) | ـ عید شم النسیم (عید ویژه مسیحیان سودان)؛ | ||
ـ روز | ـ روز کارگر؛ | ||
ـ روز عید | ـ روز عید اکتبر؛ | ||
ـ عید دفاع | ـ عید دفاع ملى؛ | ||
ـ روز | ـ روز شهید؛ | ||
ـ روز انتفاضه | ـ روز انتفاضه فلسطین؛ | ||
ـ روز نفت. | ـ روز نفت. | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۹: | ||
مهدى سودانى پس از استقرار حکومت خود، اعلان حکومت اسلامى نمود و ولات نصب کرد و به دنبال اجراى قوانین اسلامى برآمد. وى در اکثر مسایل فتوا مى‌داد. مدت حکومت وى دوامى نداشت و بر اثر یک بیمارى در ژوئن 1885 درگذشت و در همان خانه اى که از دنیا رفت، دفن گردید. (قدال، 1412ق، ص 136) و مزار وى از آن زمان تاکنون زیارت گاه مریدان اوست. | مهدى سودانى پس از استقرار حکومت خود، اعلان حکومت اسلامى نمود و ولات نصب کرد و به دنبال اجراى قوانین اسلامى برآمد. وى در اکثر مسایل فتوا مى‌داد. مدت حکومت وى دوامى نداشت و بر اثر یک بیمارى در ژوئن 1885 درگذشت و در همان خانه اى که از دنیا رفت، دفن گردید. (قدال، 1412ق، ص 136) و مزار وى از آن زمان تاکنون زیارت گاه مریدان اوست. | ||
آن چه او براى جانشبن خود بر جاى گذاشت، یک دستگاه حکومت مقدماتى بود که اصول عقیدتى جنبش دینى و جنگ هایى که سبب قدرت او شد در آن انعکاس داشت. مهدى سودانى به پیروان خود لقب «انصار المهدى» داد و بر این باور بود که اسلام اولیه را دوباره به مرحله اجرا در مى‌آورند. | آن چه او براى جانشبن خود بر جاى گذاشت، یک دستگاه حکومت مقدماتى بود که اصول عقیدتى جنبش دینى و جنگ هایى که سبب قدرت او شد در آن انعکاس داشت. مهدى سودانى به پیروان خود لقب «انصار المهدى» داد و بر این باور بود که اسلام اولیه را دوباره به مرحله اجرا در مى‌آورند. | ||
المهدى «عبدالهى بن محمد» را ملقب به «خلیفة الصدیق» و جانشین خلیفه ابوبکر و «على بن محمد هیلو» را که مردى بسیار پارسا و مرید دیرینه او بود ملقب به «خلیفة الفاروق» نمود و جانشین خلیفه عمر معرفى کرد و... | المهدى «عبدالهى بن محمد» را ملقب به «خلیفة الصدیق» و جانشین خلیفه ابوبکر و «على بن محمد هیلو» را که مردى بسیار پارسا و مرید دیرینه او بود ملقب به «خلیفة الفاروق» نمود و جانشین خلیفه عمر معرفى کرد و...؛ هر یک از خلیفه ها بر لشکرى از ارتش مهدى فرمان مى‌راندند. (هالت و دالى، 1366ش، ص 106 ـ 105). | ||
المهدى براى سودانى ها «ابوالاستقلال» به شمار مى‌آید. وى رهبرى ملى بود که موفق شد قبایل سودان را بر مبناى عقاید و ارزش هاى اسلامى متحد سازد، زمام داران بیگانه را از کشور بیرون راند و حکومتى ملى پى ریزى کند. برخى از سودانى ها او را مجدد و احیاکننده دین اسلام به شمار مى‌آورند. | المهدى براى سودانى ها «ابوالاستقلال» به شمار مى‌آید. وى رهبرى ملى بود که موفق شد قبایل سودان را بر مبناى عقاید و ارزش هاى اسلامى متحد سازد، زمام داران بیگانه را از کشور بیرون راند و حکومتى ملى پى ریزى کند. برخى از سودانى ها او را مجدد و احیاکننده دین اسلام به شمار مى‌آورند. | ||
پس از مرگ مهدى، «خلیفه عبدالهى» با لقب «خلیفة المهدى» جانشین وى شد و به مدت 13 سال حکومت کرد و بعد از حکومت وى، بار دیگر استعمار به کشور سودان حمله کرد و آن را اشغال نمود و در سال 1898 با درگذشت عبدالله تعایشى، حکومت المهدى پایان یافت. حکومت عبدالله تعایشى با هم دلى همه گروه ها و شخصیت ها همراه نبود و در زمان وى مشکلات داخلى و خارجى زیادى رخ داد. (ضرار صالح ضرار، 1975م، ص 193ـ166). | پس از مرگ مهدى، «خلیفه عبدالهى» با لقب «خلیفة المهدى» جانشین وى شد و به مدت 13 سال حکومت کرد و بعد از حکومت وى، بار دیگر استعمار به کشور سودان حمله کرد و آن را اشغال نمود و در سال 1898 با درگذشت عبدالله تعایشى، حکومت المهدى پایان یافت. حکومت عبدالله تعایشى با هم دلى همه گروه ها و شخصیت ها همراه نبود و در زمان وى مشکلات داخلى و خارجى زیادى رخ داد. (ضرار صالح ضرار، 1975م، ص 193ـ166). | ||
با وجود این که حکومت مهدى در تاریخ سودان بسیار کوتاه مدت بود ولى داراى آثارى از این جمله بود: 1ـ دوران حکومت وى دوره ذوب شدن قبایل در حاکمیت مرکزى | با وجود این که حکومت مهدى در تاریخ سودان بسیار کوتاه مدت بود ولى داراى آثارى از این جمله بود: 1ـ دوران حکومت وى دوره ذوب شدن قبایل در حاکمیت مرکزى بود؛ 2ـ طریقت هاى صوفیه براى استقلال کشور با هم متحد شدند؛ 3ـ دین و سیاست ارتباط ارگانیکى یافت و این رابطه نمایان گر نقش مهم دو طریقت بزرگ انصار و ختمیه در نهضت ملى بود که به استقلال سودان منتهى شد. | ||
=8. وضعیت جنوب سودان:= | =8. وضعیت جنوب سودان:= | ||
پس از براندازى حکومت مهدى در سودان توسط انگلستان و مصر، بالاترین قدرت نظامى و کشورى در سودان به والى واگذار شد. از سال 1899 تا پایان حکومت مشترک انگلستان و مصر در سال 1955، تمام والى ها از اتباع انگلستان بودند و بر دولت سودان اشراف داشتند. نخستین والى انتصابى، «لرد کیچنر» بود. او تا دسامبر سال 1899 این منصب را در اختیار داشت. پس از او «سر رجینالد ونگیت» والى سودان گردید و تا سال 1917 این عنوان را در اختیار داشت. در زمان او «رویه مذهبى در جنوب» با آن چه در شمال اسلامى دنبال مى‌شد، تفاوتى آشکار داشت. | پس از براندازى حکومت مهدى در سودان توسط انگلستان و مصر، بالاترین قدرت نظامى و کشورى در سودان به والى واگذار شد. از سال 1899 تا پایان حکومت مشترک انگلستان و مصر در سال 1955، تمام والى ها از اتباع انگلستان بودند و بر دولت سودان اشراف داشتند. نخستین والى انتصابى، «لرد کیچنر» بود. او تا دسامبر سال 1899 این منصب را در اختیار داشت. پس از او «سر رجینالد ونگیت» والى سودان گردید و تا سال 1917 این عنوان را در اختیار داشت. در زمان او «رویه مذهبى در جنوب» با آن چه در شمال اسلامى دنبال مى‌شد، تفاوتى آشکار داشت. | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۲۲: | ||
مسئله جنوب و تجزیه آن همواره در قالب هاى متفاوتى مورد نظر گروه ها یا خط مشى هاى متفاوت و ایدئولوژى هاى گوناگون بوده است. زمانى جناح هاى مارکسیست حمایت شده از طرف اتیوپى در صدد تجزیه جنوب سودان و استقرار یک حکومت چپ هواخواه مسکو بودند و زمانى دیگر گروه هاى ناسیونالیست مدعى مى‌شدند که جنوب یک واحد جغرافیایى و قومى مستقل است که توسط مسلمانان شمال اشغال شده است. در حال حاضر جان گارانگ با تغییر جهت دادن به طرف سیاست هاى آمریکا، نوع دیگرى از تجزیه جنوب سودان را مورد توجه قرار داده است. | مسئله جنوب و تجزیه آن همواره در قالب هاى متفاوتى مورد نظر گروه ها یا خط مشى هاى متفاوت و ایدئولوژى هاى گوناگون بوده است. زمانى جناح هاى مارکسیست حمایت شده از طرف اتیوپى در صدد تجزیه جنوب سودان و استقرار یک حکومت چپ هواخواه مسکو بودند و زمانى دیگر گروه هاى ناسیونالیست مدعى مى‌شدند که جنوب یک واحد جغرافیایى و قومى مستقل است که توسط مسلمانان شمال اشغال شده است. در حال حاضر جان گارانگ با تغییر جهت دادن به طرف سیاست هاى آمریکا، نوع دیگرى از تجزیه جنوب سودان را مورد توجه قرار داده است. | ||
بنابراین به روشنى مى‌توان دید که مسئله جنوب سودان همواره به صورت اهرمى علیه خارطوم به کار رفته است. لازم به ذکر است که اولین رهبر شورشى جنوب «ژوزف لافو» بود و سرهنگ «جان گارانگ» جانشین او گردید. او طرفدار تز خود مختارى و جدایى منطقه جنوب از دولت مرکزى است. | بنابراین به روشنى مى‌توان دید که مسئله جنوب سودان همواره به صورت اهرمى علیه خارطوم به کار رفته است. لازم به ذکر است که اولین رهبر شورشى جنوب «ژوزف لافو» بود و سرهنگ «جان گارانگ» جانشین او گردید. او طرفدار تز خود مختارى و جدایى منطقه جنوب از دولت مرکزى است. | ||
در واقع تنها دولت نجات ملى، یعنى حکومت البشیر، توانست به طور موقت با طرح آشتى ملى در سال 1996 از مشکلات جنوب | در واقع تنها دولت نجات ملى، یعنى حکومت البشیر، توانست به طور موقت با طرح آشتى ملى در سال 1996 از مشکلات جنوب بکاهد؛ به این صورت که دولت مرکزى توانست بعضى از رؤساى قبایل جنوب را قانع کند که تا چند سال دیگر، جنوب تحت حکومت مرکزى اداره شود و بعد از آن انفصال و جدایى جنوب به شور و انتخابات گذاشته شود و در صورت تحقق اکثریت آرا مبنى بر جدایى، مستقل گردد. بعضى از شورشیان، مانند جان گارانگ، زیر بار قبول این طرح نرفتند و سرانجام درسال 2002 دولت توانست با شورشیان به آتش بس دست یابد و از آن تاریخ، تلاش ها براى توافق و صلحى پایدار در کشور ادامه دارد. | ||
اهمیت ژئوپلیتکى جنوب سودان باعث شده است دشمنان کشور چشم طمع به آن | اهمیت ژئوپلیتکى جنوب سودان باعث شده است دشمنان کشور چشم طمع به آن بدوزند؛ زیرا در این منطقه معادن مختلفى از قبیل طلا، الماس و نفت وجود دارد و اخیراً نفت سودان از جنوب استخراج شده و به گفته برخى کارشناسان، نفت جنوب سه برابر نفت عربستان است. هم چنین این منطقه به طور کامل پوشیده از جنگل هاى سرسبز است و آب رودخانه نیل در منطقه اى به نام «سدود» به صورت حورى بزرگ جمع مى‌شود که داراى اهمیت ویژه اى است. | ||
آمریکا حضور در جنوب را به عنوان فشارى بر مسلمانان شمال سودان وکشور مصر و نیز پایگاهى در کنار منطقه استراتژى دریاچه هاى بزرگ مى‌بیند. اسرائیل نیز طبق همین سیاست چشم به جنوب دوخته است. | آمریکا حضور در جنوب را به عنوان فشارى بر مسلمانان شمال سودان وکشور مصر و نیز پایگاهى در کنار منطقه استراتژى دریاچه هاى بزرگ مى‌بیند. اسرائیل نیز طبق همین سیاست چشم به جنوب دوخته است. | ||
جنگ دو ساله با شورشیان جنوب سودان، خسارت زیادى بر این کشور وارد کرد. این شورش ها هر از چندگاهى از سرگرفته مى‌شود. هوشیارى و تصمیم دقیق و قاطعیت دولت و همبستگى مردم مناطق سودان، مى‌تواند این غائله را پایان دهد. | جنگ دو ساله با شورشیان جنوب سودان، خسارت زیادى بر این کشور وارد کرد. این شورش ها هر از چندگاهى از سرگرفته مى‌شود. هوشیارى و تصمیم دقیق و قاطعیت دولت و همبستگى مردم مناطق سودان، مى‌تواند این غائله را پایان دهد. | ||
| خط ۱۵۹: | خط ۱۶۰: | ||
==9ـ4. ویژگى هاى تصوف در سودان== | ==9ـ4. ویژگى هاى تصوف در سودان== | ||
تصوف سودان داراى ویژگى هاى بارزى است و به تشیع نزدیک است. در ذیل به مهم ترین این ویژگى ها اشاره مى‌شود: | تصوف سودان داراى ویژگى هاى بارزى است و به تشیع نزدیک است. در ذیل به مهم ترین این ویژگى ها اشاره مى‌شود: | ||
تکریم تا حد تقدیس براى شیخ | تکریم تا حد تقدیس براى شیخ خود؛ | ||
ذکر صلوات به طور | ذکر صلوات به طور کامل؛ | ||
اعتقاد به توسل به اولیا و | اعتقاد به توسل به اولیا و صالحین؛ | ||
حب و عشق به اهل بیت(علیهم السلام) | حب و عشق به اهل بیت(علیهم السلام)؛ | ||
اعتقاد به تبرک به آثار رسول اکرم(صلى‌الله‌علیه‌وآله) و | اعتقاد به تبرک به آثار رسول اکرم(صلى‌الله‌علیه‌وآله) و اولیاء؛ | ||
اعتقاد به شفا و نیز شفاعت اولیا و | اعتقاد به شفا و نیز شفاعت اولیا و صالحین؛ | ||
زیارت قبور اولیا و | زیارت قبور اولیا و صالحین؛ | ||
بناى گنبد و بارگاه براى اولیا و | بناى گنبد و بارگاه براى اولیا و صالحین؛ | ||
اسم گذارى فرزندان بر اساس ادعیه و اسامى اهل بیت(علیهم السلام). | اسم گذارى فرزندان بر اساس ادعیه و اسامى اهل بیت(علیهم السلام). | ||
قابل ذکر این که گروه هاى صوفى در سودان عشق و علاقه وافرى به اهل بیت(علیهم السلام) دارند و حتى شیوخ و بزرگان آن ها براى ذکرشان، از پیامبر(صلى‌الله‌علیه‌وآله) و ائمه اطهار(علیهم السلام) اجازه مى‌گیرند. | قابل ذکر این که گروه هاى صوفى در سودان عشق و علاقه وافرى به اهل بیت(علیهم السلام) دارند و حتى شیوخ و بزرگان آن ها براى ذکرشان، از پیامبر(صلى‌الله‌علیه‌وآله) و ائمه اطهار(علیهم السلام) اجازه مى‌گیرند. | ||
| خط ۱۷۲: | خط ۱۷۳: | ||
==9ـ5. وهابیت در سودان:== | ==9ـ5. وهابیت در سودان:== | ||
حضور وهابیت در سودان به بیش از 50 سال قبل باز مى‌گردد. آن ها بیش ا ز20 سال است که با حرکت منظم و سازمان دهى شده، فعالیت خود را دوچندان کرده و با پوشش سازمان انصار السنة مشغول به کار هستند. آن ها همواره مخالفت جدى خود را با تشیع اعلام داشته و با شناخت نقاط ضعف طرق صوفیه به جنگ سرد دینى و مذهبى در این کشور دامن زده اند و با هزینه کردن میلیون ها دلار، سعى در خریدن مغزهاى متفکر سودانى و جذب افراد به طرف خود دارند و با به دست گرفتن مراکز حساس و استراتژیک، هم چون دانشگاه قرآن کریم، رادیو و تلویزیون، بعضى روزنامه ها و... فرصت خوبى جهت نشر افکار خود پیدا کرده اند. | حضور وهابیت در سودان به بیش از 50 سال قبل باز مى‌گردد. آن ها بیش ا ز20 سال است که با حرکت منظم و سازمان دهى شده، فعالیت خود را دوچندان کرده و با پوشش سازمان انصار السنة مشغول به کار هستند. آن ها همواره مخالفت جدى خود را با تشیع اعلام داشته و با شناخت نقاط ضعف طرق صوفیه به جنگ سرد دینى و مذهبى در این کشور دامن زده اند و با هزینه کردن میلیون ها دلار، سعى در خریدن مغزهاى متفکر سودانى و جذب افراد به طرف خود دارند و با به دست گرفتن مراکز حساس و استراتژیک، هم چون دانشگاه قرآن کریم، رادیو و تلویزیون، بعضى روزنامه ها و... فرصت خوبى جهت نشر افکار خود پیدا کرده اند. | ||
صوفیان سودان نیز متوجه این موضوع شده و گهگاه مخالفت خود را به صورت علنى و یا غیر علنى با تفکر وهابیت و تبلیغ آن در سودان اعلام مى‌کنند، از جمله شیخ عبد الجبار المبارک یکى از شیوخ صوفیه طى مصاحبه مطبوعاتى اعلام نمود که «ریشه و اصل انصار السنّة در سودان به تفکرات محمد بن عبدالوهاب که از محمد بن سعود در جنگ هایش در جزیره العرب حمایت کرد بر مى‌گردد». وى اعلام کرد: «وهابیت با وجود تأکید بر سنت رسول الله(صلى‌الله‌علیه‌وآله) عموماً از سنت حضرت پیروى نکرده و به خصوص از آل بیت رسول الله(صلى‌الله‌علیه‌وآله) کاملاً دور شده | صوفیان سودان نیز متوجه این موضوع شده و گهگاه مخالفت خود را به صورت علنى و یا غیر علنى با تفکر وهابیت و تبلیغ آن در سودان اعلام مى‌کنند، از جمله شیخ عبد الجبار المبارک یکى از شیوخ صوفیه طى مصاحبه مطبوعاتى اعلام نمود که «ریشه و اصل انصار السنّة در سودان به تفکرات محمد بن عبدالوهاب که از محمد بن سعود در جنگ هایش در جزیره العرب حمایت کرد بر مى‌گردد». وى اعلام کرد: «وهابیت با وجود تأکید بر سنت رسول الله(صلى‌الله‌علیه‌وآله) عموماً از سنت حضرت پیروى نکرده و به خصوص از آل بیت رسول الله(صلى‌الله‌علیه‌وآله) کاملاً دور شده اند؛ این مکتب خواهان جداسازى رسول الله(صلى‌الله‌علیه‌وآله) و اهل بیت معصومش مى‌باشد». | ||
==9ـ6. تعارض بین تصوف و وهابیت:== | ==9ـ6. تعارض بین تصوف و وهابیت:== | ||
| خط ۱۸۳: | خط ۱۸۴: | ||
==9ـ7. فعّالیت مسیحیان در سودان:== | ==9ـ7. فعّالیت مسیحیان در سودان:== | ||
حضور مسیحیت در سودان به عهد حکومت عثمانى ها بر این کشور برمى گردد. آن ها در سال 1848 اولین کلیسا را در شهر خارطوم بنا کردند. بعد از انقلاب مهدى در سودان فعالیت مسیحیت کاملاً متوقف | حضور مسیحیت در سودان به عهد حکومت عثمانى ها بر این کشور برمى گردد. آن ها در سال 1848 اولین کلیسا را در شهر خارطوم بنا کردند. بعد از انقلاب مهدى در سودان فعالیت مسیحیت کاملاً متوقف شد؛ تعدادى از مسیحیان به مصر فرار کردند و تعدادى هم از ترس، اسلام آوردند. پس از پایان حکومت مهدى و برگشت مجدد استعمار، حرکت و فعالیت مبشران مسیحى آغاز شد. آن ها با ساخت کلیساهاى متعدد، به فعالیت گسترده اى دست زدند. مسیحیانى که به مصر فرار کرده بودند بازگشتند و کسانى که از ترس اسلام آورده بودند، دوباره به دین خود بازگشتند. | ||
اولین و مهم ترین حرکت مسیحیت در سودان، راه اندازى مؤسسات آموزشى بود که در شهرهاى مختلف صورت گرفت. مسیحیت عمده فعالیت خود را در جنوب متمرکز کرد و از جهل و فقر مردم این منطقه که بیش تر آن ها از پیروان ادیان ابتدایى بودند بهره برد و با ارایه خدمات رفاهى به آن ها مانند خدمات پزشکى، دارویى، حفر چاه و آب رسانى، ایجاد شغل، توزیع آذوقه و پوشاک، پخش کتاب و فیلم، و راه اندازى مراکز آموزشى، توانست عده زیادى از آن ها را به این دین درآورد. هم چنین با ساخت کلیسا و ارایه خدمات در مناطق شمال و از جمله خارطوم، عده اى را جذب این دین نمود. به عنوان مثال، در منطقه دارالسلام که بیش تر ساکنان آن مسلمان هستند بیش از 70 کلیساى کوچک و بزرگ ساختند، در حالى که مساجد آن منطقه به بیش از 50 مسجد نمى‌رسد. | اولین و مهم ترین حرکت مسیحیت در سودان، راه اندازى مؤسسات آموزشى بود که در شهرهاى مختلف صورت گرفت. مسیحیت عمده فعالیت خود را در جنوب متمرکز کرد و از جهل و فقر مردم این منطقه که بیش تر آن ها از پیروان ادیان ابتدایى بودند بهره برد و با ارایه خدمات رفاهى به آن ها مانند خدمات پزشکى، دارویى، حفر چاه و آب رسانى، ایجاد شغل، توزیع آذوقه و پوشاک، پخش کتاب و فیلم، و راه اندازى مراکز آموزشى، توانست عده زیادى از آن ها را به این دین درآورد. هم چنین با ساخت کلیسا و ارایه خدمات در مناطق شمال و از جمله خارطوم، عده اى را جذب این دین نمود. به عنوان مثال، در منطقه دارالسلام که بیش تر ساکنان آن مسلمان هستند بیش از 70 کلیساى کوچک و بزرگ ساختند، در حالى که مساجد آن منطقه به بیش از 50 مسجد نمى‌رسد. | ||
اولین مرکز آموزشى مسیحیت مدارس «کمونى» نام دارد که در خارطوم و دیگر شهرها دایر مى‌باشد. بیش تر دانش آموزان این مدارس مسلمان هستند. آن ها هم چنین با تأسیس مدارس انجیلى، عمده فعالیت آموزشى خود را بر روى فرزندان خردسال انجام مى‌دهند. | اولین مرکز آموزشى مسیحیت مدارس «کمونى» نام دارد که در خارطوم و دیگر شهرها دایر مى‌باشد. بیش تر دانش آموزان این مدارس مسلمان هستند. آن ها هم چنین با تأسیس مدارس انجیلى، عمده فعالیت آموزشى خود را بر روى فرزندان خردسال انجام مى‌دهند. | ||
| خط ۱۹۶: | خط ۱۹۷: | ||
این مرحله همان دبیرستان است و طول دوره آن سه سال مى‌باشد. دانش آموز در این مقطع مى‌تواند در یکى از گرایش هاى مورد علاقه خود ادامه تحصیل دهد. | این مرحله همان دبیرستان است و طول دوره آن سه سال مى‌باشد. دانش آموز در این مقطع مى‌تواند در یکى از گرایش هاى مورد علاقه خود ادامه تحصیل دهد. | ||
رشته هاى موجود در این دوره عبارت اند از: | رشته هاى موجود در این دوره عبارت اند از: | ||
1. دبیرستان علوم تجربى، که خود از دو بخش علمى و ادبى تشکیل شده | 1. دبیرستان علوم تجربى، که خود از دو بخش علمى و ادبى تشکیل شده است؛ | ||
2. دبیرستان معارف | 2. دبیرستان معارف اسلامى؛ | ||
3. دبیرستان حرفه و | 3. دبیرستان حرفه و فن؛ | ||
4. دبیرستان | 4. دبیرستان تجارت؛ | ||
5. دبیرستان | 5. دبیرستان زراعت؛ | ||
6. دبیرستان تربیت معلم. | 6. دبیرستان تربیت معلم. | ||
==10ـ1ـ4. سال تحصیلى:== | ==10ـ1ـ4. سال تحصیلى:== | ||
| خط ۲۱۲: | خط ۲۱۳: | ||
ـ دانشگاه خارطوم: بزرگ ترین و قدیمى ترین دانشگاه سودان که توسط انگلیسى ها در سال 1881 تأسیس شد. در حال حاظر این دانشگاه حدود 30 دانشکده دارد. | ـ دانشگاه خارطوم: بزرگ ترین و قدیمى ترین دانشگاه سودان که توسط انگلیسى ها در سال 1881 تأسیس شد. در حال حاظر این دانشگاه حدود 30 دانشکده دارد. | ||
ـ دانشگاه نیلین: این دانشگاه توسط مصرى ها بعد از دانشگاه خارطوم تأسیس شد و برنامه هاى آن از طرف مصر و طبق دانشگاه الازهر تدوین مى‌شود. در حال حاضر حدود 25 رشته تحصیلى در این دانشگاه تدریس مى‌شود. | ـ دانشگاه نیلین: این دانشگاه توسط مصرى ها بعد از دانشگاه خارطوم تأسیس شد و برنامه هاى آن از طرف مصر و طبق دانشگاه الازهر تدوین مى‌شود. در حال حاضر حدود 25 رشته تحصیلى در این دانشگاه تدریس مى‌شود. | ||
ـ دانشگاه اسلامى ام | ـ دانشگاه اسلامى ام درمان؛ رشته هاى تحصیلى این دانشگاه عبارت اند از: شریعت و قانون، لغت عربى، اصول الدین، تربیت اسلامى. | ||
ـ دانشگاه بین المللى آفریقا. | ـ دانشگاه بین المللى آفریقا. | ||
ـ دانشگاه قرآن کریم و علوم قرآنى. | ـ دانشگاه قرآن کریم و علوم قرآنى. | ||
| خط ۲۲۵: | خط ۲۲۶: | ||
بیش تر دانش آموزان خلاوى از روستاها و شهرهاى دور از پایتخت هستند. در شهرهاى بزرگ چون خارطوم، وادمدنى، و پورت سودان مردم کم تر فرزندان خود را به خلاوى مى‌فرستند. | بیش تر دانش آموزان خلاوى از روستاها و شهرهاى دور از پایتخت هستند. در شهرهاى بزرگ چون خارطوم، وادمدنى، و پورت سودان مردم کم تر فرزندان خود را به خلاوى مى‌فرستند. | ||
10ـ2ـ2. معاهد: | 10ـ2ـ2. معاهد: | ||
معاهد دینى، آموزش دینى دوره متوسطه را برعهده دارند و در زمان نمیرى تأسیس شده و هم اکنون زیر نظر وزارت آموزش و پرورش کشور اداره مى‌شود. در این مقطع از آموزش دینى سه نوع معهد وجود دارد: 1ـ معهد الدینى | معاهد دینى، آموزش دینى دوره متوسطه را برعهده دارند و در زمان نمیرى تأسیس شده و هم اکنون زیر نظر وزارت آموزش و پرورش کشور اداره مى‌شود. در این مقطع از آموزش دینى سه نوع معهد وجود دارد: 1ـ معهد الدینى الثانوى؛ 2ـ معهد تجوید القرآن الکریم؛ 3ـ معهد القرآن الکریم و علومه القرائات. | ||
10ـ2ـ2ـ1. معاهد الدینى الثانویه: | 10ـ2ـ2ـ1. معاهد الدینى الثانویه: | ||
این نوع معهد در تاریخ آموزشى سودان از قدمت چندانى برخوردار نیست و دانش آموزانى که مرحلة الاساس را گذرانده اند و مایل به خواندن دروس اسلامى هستند مى‌توانند جهت ادامه تحصیل وارد این معهد شده و ادامه تحصیل دهند. مدت دوره آموزشى در این محل سه سال مى‌باشد و دانش آموز پس از گذراندن این دوره مدرک دیپلم مى‌گیرد و مى‌تواند جهت ادامه تحصیل وارد دانشگاه شود. | این نوع معهد در تاریخ آموزشى سودان از قدمت چندانى برخوردار نیست و دانش آموزانى که مرحلة الاساس را گذرانده اند و مایل به خواندن دروس اسلامى هستند مى‌توانند جهت ادامه تحصیل وارد این معهد شده و ادامه تحصیل دهند. مدت دوره آموزشى در این محل سه سال مى‌باشد و دانش آموز پس از گذراندن این دوره مدرک دیپلم مى‌گیرد و مى‌تواند جهت ادامه تحصیل وارد دانشگاه شود. | ||
| خط ۲۳۸: | خط ۲۳۹: | ||
دولت «البشیر» نیز پس از به قدرت رسیدن و تثبیت حاکمیت سیاسى خود سعى نموده است به اجراى احکام اسلامى بپردازد. او با ارایه طرحى که مفاهیم و مضامین آن اسلامى است، در بازگرداندن قدرت عمل دین در جامعه سعى وافر دارد تا به هدف خود که تشکیل دولت جدید سودان بر پایه میراث تاریخ اسلامى است، دست یابد. | دولت «البشیر» نیز پس از به قدرت رسیدن و تثبیت حاکمیت سیاسى خود سعى نموده است به اجراى احکام اسلامى بپردازد. او با ارایه طرحى که مفاهیم و مضامین آن اسلامى است، در بازگرداندن قدرت عمل دین در جامعه سعى وافر دارد تا به هدف خود که تشکیل دولت جدید سودان بر پایه میراث تاریخ اسلامى است، دست یابد. | ||
عمر البشیر به عنوان رئیس دولت، در ابتداى کار، در مورد اجراى احکام شریعت در سودان، سیاست تساهل و احتیاط را در پیش گرفت و مترصّد فرصتى بود تا پس از فایق آمدن بر مشکلات اقتصادى، چون فقر و گرسنگى و حلّ مشکل آشوب هاى جنوب کشور، به فکر پیاده کردن اسلام باشد. | عمر البشیر به عنوان رئیس دولت، در ابتداى کار، در مورد اجراى احکام شریعت در سودان، سیاست تساهل و احتیاط را در پیش گرفت و مترصّد فرصتى بود تا پس از فایق آمدن بر مشکلات اقتصادى، چون فقر و گرسنگى و حلّ مشکل آشوب هاى جنوب کشور، به فکر پیاده کردن اسلام باشد. | ||
در حال حاضر بسیارى از قوانین بر اساس شریعت اسلامى تغییر یافته | در حال حاضر بسیارى از قوانین بر اساس شریعت اسلامى تغییر یافته است؛ قوانین بانک دارى و قضا بر مبناى قوانین اسلامى تنظیم شده است. حجاب زنان در ادارات دولتى و تلویزیون حالت الزامى پیدا کرده و در خیابان ها و مراکز عمومى، توجه هر بیننده غیر سودانى را به خود جلب مى‌کند. از سوى دیگر، به آموزش دینى، از جمله تعلیم و حفظ قرآن، اهتمام بیش ترى داده شده و کودکان از سن سه یا چهار سالگى با قرائت و حفظ قرآن و سپس تعلیم علوم دینى و حدیث و تفسیر آشنا مى‌شوند. | ||
=12. وضعیت زنان در سودان = | =12. وضعیت زنان در سودان = | ||
| خط ۲۴۵: | خط ۲۴۶: | ||
هم چنین فعالیت هاى اجتماعى زنان در مشاغلى همانند مربّى معهد و کار در ادارات و مراکز مختلف شهرى که از دهه 60 آغاز گردید، در دهه هاى 70 و 80 رو به افزایش گذاشت و اینک فعالیت آنان در پست ها و مشاغلى چون وزارتخانه، قضاوت، روزنامه نگارى و پزشکى گسترش یافته است. | هم چنین فعالیت هاى اجتماعى زنان در مشاغلى همانند مربّى معهد و کار در ادارات و مراکز مختلف شهرى که از دهه 60 آغاز گردید، در دهه هاى 70 و 80 رو به افزایش گذاشت و اینک فعالیت آنان در پست ها و مشاغلى چون وزارتخانه، قضاوت، روزنامه نگارى و پزشکى گسترش یافته است. | ||
علاوه بر آن چه که گفته شد، زنان سودانى در عرصه سیاسى ـ اجتماعى، صاحب تشکیلات ویژه شده اند که برخى از آن ها عبارت است از: | علاوه بر آن چه که گفته شد، زنان سودانى در عرصه سیاسى ـ اجتماعى، صاحب تشکیلات ویژه شده اند که برخى از آن ها عبارت است از: | ||
الف) جبهه ملى میهنى زنان | الف) جبهه ملى میهنى زنان سودان؛ این تشکیلات یکى از تشکیلات زیرمجموعه حرکت اسلامى سودان به رهبرى دکتر ترابى به شمار مى‌آید که در طول فعالیت هاى چندین ساله اخیر نقش فعّالى در حیات سیاسى این کشور داشته است. ریاست این جبهه به عهده خانم دکتر «سعاد الفاتح البدوى» است که یکى از چهره هاى شناخته شده فعّال در صحنه سیاسى سودان به شمار مى‌رود. (روزنامه کیهان 20/4/72، شماره 14811). | ||
ب) جمعیت پیشتازان نهضت | ب) جمعیت پیشتازان نهضت زنان؛ این تشکیلات به کارهاى فرهنگى مبادرت مىورزد و مسئولیت آن برعهده «لبابه الفضل» مى‌باشد. | ||
ج) سازمان جهانى زنان | ج) سازمان جهانى زنان مسلمانان؛ این سازمان تنها تشکیلات رسمى است که در سودان مشغول فعالیت است و با جبهه نجات ملّى ارتباط ارگانیک دارد. این سازمان در سال 1989 میلادى پس از انحلال تمام تشکیلات زنان در سودان تشکیل شد و از اهداف آن گسترش فرهنگ اسلامى در میان زنان غیر مسلمان و ارشاد زنان جهت رشد شخصیت آن ها مى‌باشد. ریاست این سازمان برعهده خانم «وصال المهدى» همسر دکتر ترابى و خواهر صادق المهدى است. این سازمان در سطح بین المللى فعّالیت هاى محدودى داشته است. | ||
د) اتحادیه سازمان زنان | د) اتحادیه سازمان زنان سودان؛ این تشکیلات در حقیقت بر مبناى همان اهداف و انگیزه هاى سازمان جهانى زنان مسلمان تشکیل شده است اما دامنه فعالیت هایش در محدوده مرزهاى سودان مى‌باشد. (روزنامه کیهان 21/4/72 شماره 14812). | ||
=13. سودان و انقلاب اسلامى ایران= | =13. سودان و انقلاب اسلامى ایران= | ||