ابن‌ دایه بغدادی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''احمد بن ابی الحسن یوسف بن ابراهیم كاتب'''، (حدود 250 – 334ق) ابوجعفر. معروف به [[ابن‏‌ دایه بغدادی]]. وی در [[مصر]] به تحصیل علم و ادب پرداخت و علاوه بر شعر، در طب، نجوم، تاریخ و حساب نیز تبحر یافت. تخصص او در علم ریاضیات چنان بود كه او را یكی از بزرگ‏ترین ریاضی‌‏دانان اسلامی سده چهارم [[هجری]] و در ردیف «ثابت بن قره حرانی»، «ابوالوفاء»، «ابن عراق» و «خجندی» دانسته‌‏اند.  ذوق ادبی و شعری او چنان بود كه گاهی در محاورات عادی، از طریق شعر پاسخ می‏گفت. برخی از دانشمندان [[شیعه]] مانند [[سیدبن طاوس]](م664ق) و [[ابن شهرآشوب]](م588ق) تصریح به [[تشیع]] وی كرده‌‏اند.

احمد بن ابی الحسن یوسف بن ابراهیم كاتب، (حدود 250 – 334ق) ابوجعفر. یاقوت كنیه پدرش را «ابی یعقوب» ذكر كرده است. معروف به «ابن‏‌ دایه بغدادی». منجم، ریاضی‏دان، شاعر و نویسنده دربار طولونی. [[یاقوت]] كنیه پدرش را «ابی یعقوب» ذكر كرده است. مادر بزرگ او دایه خلیفه «ابواسحاق ابراهیم بن مهدی»(خلافت: 201 تا 203ق) بود و به همین سبب او و پدرش را «ابن دایه» خوانده‌‏اند. ولادت او معلوم نیست اما از آنجا كه وفات پدرش حدود سال 250هجری بود، ناگزیر او می‌‏بایست در همین حدود یا پیش از آن تولد یافته باشد و ظاهراً تولد او پس از آمدن پدرش از [[بغداد]] به [[مصر]] بوده است. وفات او را به سال سیصد و سی و اندی بعد از هجرت نوشته‌‏اند. [[سید عاملی]] و [[زركلی]] ترجیحاً وفات او را به سال 340 هجری در نظر گرفته‌‏اند، اما دیگران سال 334هجری نوشته‌‏اند. پدرش«یوسف بن ابراهیم»(م265ق) از شاعران و نویسندگان دربار «ابن‏طولون»(م270ق) فرمانروای مصر و [[شام]] بود. وی در مصر به تحصیل علم و ادب پرداخت و علاوه بر شعر، در طب، نجوم، تاریخ و حساب نیز تبحر یافت. تخصص او در علم ریاضیات چنان بود كه او را یكی از بزرگ‏ترین ریاضی‌‏دانان اسلامی سده چهارم هجری و در ردیف [[ثابت بن قره حرانی]]، [[ابوالوفاء]]، [[ابن عراق]] و [[خجندی]] دانسته‌‏اند. ترجمه آثار ریاضی او به زبان لاتین، در تكمیل دانش ریاضیات در سده‏‌های میانه تأثیر زیادی داشته است. از جمله «لئوناردو فیبوناتچی: LEONARDO FIBONACCI»، «یوردانوس نموراریوس: JORDANUS NEMORARIUS» و «پیزایی» از ریاضی‏دانان سده هفتم هجری در آثار خود او را ستوده و از او بهره جسته‌‏اند و با «اقلیدس» هم‌پایه‏‌اش دانسته‌‏اند. وی بعد از مرگ پدر، شغل او را در دربار طولونیان ادامه داد و تا آخر عمر به همین كار مشغول بود. ذوق ادبی و شعری او چنان بود كه گاهی در محاورات عادی، از طریق شعر پاسخ می‏گفت. برخی از دانشمندان شیعه مانند «سیدبن طاوس»(م664ق) و «ابن شهرآشوب»(م588ق) تصریح به تشیع وی كرده‌‏اند. قطعاتی از اشعار او نیز دلالت كامل بر تشیع او دارد زیرا وی در این اشعار تصریح به وصایت و جانشینی [[علی‌علیه السلام]] بعد از [[پیغمبرصلی الله علیه]] نموده است:

([[علی]] بهترین كسی بود كه [[نماز]] گزارد و [[روزه]] گرفت و اركان [[كعبه]] و پرده‌‏های آن را مسح نمود. او جانشین مصطفی و برادری بود كه از همه خویشان نزدیك نزد او گرامی‌‏تر بود. او [[امیرمؤمنان]] بود ما اخبار و كتاب‌ها را از او روایت می‏‌كنیم).  

[[رده:عالمان مسلمان]]

[[رده:ریاضی‏دان]]