ابن دباغ انصاری

معروف‌ترین اثر ابن دباغ

نام	ابوزید عبدالرحمان بن محمد بن علی بن عبدالله الانصاری العسیدی مالکی
نام‎های دیگر	الدباغ و همچنین ابن الدباغ
درگذشت	699ق

ابوزید عبدالرحمان بن محمد بن علی بن عبدالله الانصاری العسیدی مالکی 605-699 ق معروف به الدباغ و همچنین ابن الدباغ بود. وی مورخ، محدث، راوی و فقیه عارف وی در علوم عقلی و نقلی سهم بسزایی دارد.

ولادت

ابن دباغ در سال 605 هجری قمری متولد شد.

زندگی‌نامه

ابن الدباغ در قرن هفتم هجری می‌زیست و ما شواهدی در دست داریم که وی ایروانی الاصل بوده است و بیشتر عمر خود را در دوران الموحدین گذرانده است که دوران آنها از 524 تا 674 هجری قمری ادامه داشته است. عصر آن زمان، دوران آشوب، تجزیه جنگ، درگیری و اصلاحات بود. تفکر صوفیانه‌ای در آن عصر شکل گرفت که آن را فلسفه زندگی می‌دانست و هدف آن تعالی روح انسان از نظر روحی و اخلاقی و ارائه قواعد، ارزش‌ها و اصولی است که با آن در دستیابی به خود و رسیدن به حقایق کمک می‌کند. شیوه رسیدن به حقایق در این طریقت ریاضت و ممارست در قطع تعلقات دنیوی و مجاهدت در رفع صفات مذموم و توجه کامل و مطلق به ذات حق تعالی است.در این دوره تفکر تصوف تطورات فراوانی را تجربه کرد. در سده‌های اول و دوم هجرت، هدف تصوف زهد بود، که در پرستش خدا، به امید پاداش و بهشت​​، و ترس از مجازات و آتش، نشان داده می‌شد. راهی برای جلب رضایت و محبت خداوند بود. ولی در قرن سوم و چهارم فهم بواطن و اسرار روح و قلب، و سپس از طریق کشف و شهود و نه از طریق برهان و دلیل به راهی برای کسب معرفت الهی تبدیل شد و عرفان وسیله‌ای برای دستیابی به سعادت معرفی گردید.

آثار

از کتاب‌های او تاریخ ملوک الإسلام، جلاء الأفکار فی مناقب الأنصار است. وی همچنین کتابی در زمینه تراجم مردم قیروان (ولایتی است در لیبی در حدود مرز کشور مصر) از جمله کتاب‌های او می‌توان به کتاب الأحادیث الأربعون فی عموم رحمة الله لسائر المؤمنین و کتاب تاریخ القیروان من بلاد الغرب اشاره کرد. مشهورترین کتاب وی کتاب مشارق أنوار القلوب ومفاتح أسرار الغیوب ترجمه است. معروف است که این کتاب قدیمی‌ترین کتاب در باب عشق و محبت الهی است.

وفات

وی در سال 699 هجری قمری درگذشت.