۸۵٬۹۶۳
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'آنها' به 'آنها'
جز (جایگزینی متن - ']]↵<references />' به ']]') |
جز (جایگزینی متن - 'آنها' به 'آنها') |
||
| خط ۱۳۳: | خط ۱۳۳: | ||
طبق سنّتی، مریدان برجسته در مجالس پیران خود حضور می‌یافتند و سخنان آنان را یادداشت می‌کردند. | طبق سنّتی، مریدان برجسته در مجالس پیران خود حضور می‌یافتند و سخنان آنان را یادداشت می‌کردند. | ||
این ملفوظات، علاوه بر جنبه ادبی و عرفانی، از نظر تاریخی نیز حائز اهمیت و بیانگر افکار و اعمال مشایخ چشتیه‌اند. | این ملفوظات، علاوه بر جنبه ادبی و عرفانی، از نظر تاریخی نیز حائز اهمیت و بیانگر افکار و اعمال مشایخ چشتیه‌اند. | ||
از جمله این ملفوظات است: انیس‌الارواح یا انیس دولت، کلمات خواجه‌عثمان، که از قدیم‌ترین ملفوظات موجود و منسوب به خواجه‌عثمان هاروَنی است و خواجه معین‌الدین چشتی، خلیفه وی، آن را گردآورده است <ref>احمد منزوی، فهرست مشترک نسخه‌های خطی فارسی پاکستان، ج ۳، ص ۱۲۹۴ـ ۱۲۹۵، اسلام‌آباد ۱۳۶۲ـ۱۳۷۰ ش.</ref><ref>غلامعلی آریا، طریقه چشتیه در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۰۰ـ۱۰۱، تهران ۱۳۶۵ ش.</ref> دلیل‌العارفین، سخنان خواجه معین‌الدین چشتی، که خواجه‌قطب‌الدین بختیار | از جمله این ملفوظات است: انیس‌الارواح یا انیس دولت، کلمات خواجه‌عثمان، که از قدیم‌ترین ملفوظات موجود و منسوب به خواجه‌عثمان هاروَنی است و خواجه معین‌الدین چشتی، خلیفه وی، آن را گردآورده است <ref>احمد منزوی، فهرست مشترک نسخه‌های خطی فارسی پاکستان، ج ۳، ص ۱۲۹۴ـ ۱۲۹۵، اسلام‌آباد ۱۳۶۲ـ۱۳۷۰ ش.</ref><ref>غلامعلی آریا، طریقه چشتیه در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۰۰ـ۱۰۱، تهران ۱۳۶۵ ش.</ref> دلیل‌العارفین، سخنان خواجه معین‌الدین چشتی، که خواجه‌قطب‌الدین بختیار آنها را به‌صورت کتابی تدوین کرده است <ref>سعید نفیسی، تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی تا پایان قرن دهم هجری، ج ۱، ص ۱۵۴، تهران ۱۳۴۴ ش.</ref><ref>عارف نوشاهی، فهرست کتاب‌های فارسی چاپ سنگی و کمیاب کتابخانه گنج‌بخش، ج ۱، ص ۱۶۳، اسلام‌آباد ۱۳۶۵ ش ـ.</ref> فوائدالسالکین، سخنان خواجه‌قطب‌الدین بختیار، که بابافریدالدین گنج شکر آنها را گردآورده است <ref>غلامعلی آریا، طریقه چشتیه در هند و پاکستان، ج۱، ص ۱۰۸، تهران ۱۳۶۵ ش.</ref><ref>خلیق احمد نظامی، تاریخ مشایخ چشت، ج۱، ص ۱۵۷، ج ۱، دهلی ۱۹۸۰.</ref> اسرارالاولیاء، ملفوظات بابافرید، که یکی از مریدان وی به‌نام بدراسحاق آنها را گردآوری کرده است <ref>عارف نوشاهی، فهرست کتاب‌های فارسی چاپ سنگی و کمیاب کتابخانه گنج‌بخش، ج ۱، ص ۱۵۹، اسلام‌آباد ۱۳۶۵ ش ـ.</ref><ref>خلیق احمد نظامی، تاریخ مشایخ چشت، ج۱، ص ۱۵۷، ج ۱، دهلی ۱۹۸۰.</ref> فوائدالفؤاد، که یکی از مهم‌ترین ملفوظات موجود از امیرحسنِ دهلوی، شاعر معروف پارسی‌گوی هند و مرید خواجه نظام‌الدین اولیاء، است که سخنان پیر خود را گردآورده است <ref>عارف نوشاهی، فهرست کتاب‌های فارسی چاپ سنگی و کمیاب کتابخانه گنج‌بخش، ج ۱، ص۱۶۵، اسلام‌آباد ۱۳۶۵ ش ـ.</ref><ref>غلامعلی آریا، طریقه چشتیه در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۴۴، تهران ۱۳۶۵ ش.</ref> افضل‌الفواید، سخنان خواجه‌نظام‌الدین، که امیرخسرو دهلوی آنها را جمع کرده است <ref>غلامعلی آریا، طریقه چشتیه در هند و پاکستان، ج۱، ص ۱۴۲، تهران ۱۳۶۵ ش.</ref> خیرالمجالس، از شیخ‌نصیرالدین محمود چراغ دهلی، که شاعری به نام حمید قلندر آنها را گردآوری کرده است <ref>احمد منزوی، فهرست مشترک نسخه‌های خطی فارسی پاکستان، ج ۳، ص ۱۴۴۳ـ۱۴۴۴، اسلام‌آباد ۱۳۶۲ـ۱۳۷۰ ش.</ref><ref>غلامعلی آریا، طریقه چشتیه در هند و پاکستان، ج۱، ص ۱۳۷، تهران ۱۳۶۵ ش.</ref> جوامع‌الکلم، از ملفوظات سیدمحمد گیسودراز، که آن را فرزند و مریدش، سید محمد اکبر حسینی، جمع‌آوری کرده است. <ref>احمد منزوی، فهرست مشترک نسخه‌های خطی فارسی پاکستان، ج ۳، ص ۱۳۸۸، اسلام‌آباد ۱۳۶۲ـ۱۳۷۰ ش.</ref><ref>غلامعلی آریا، طریقه چشتیه در هند و پاکستان، ج۱، ص ۱۷۹، تهران ۱۳۶۵ ش.</ref> | ||
به‌طور کلی، گردآوری ملفوظات، که بیشتر به فارسی بود، پس از پایان دوره اعتلای چشتیه و تا این اواخر، روشی معمول بود، اما به‌تدریج گردآوری ملفوظات به‌زبان فارسی از رونق افتاد و اگر هم ملفوظاتی باشد به زبان اردوست. | به‌طور کلی، گردآوری ملفوظات، که بیشتر به فارسی بود، پس از پایان دوره اعتلای چشتیه و تا این اواخر، روشی معمول بود، اما به‌تدریج گردآوری ملفوظات به‌زبان فارسی از رونق افتاد و اگر هم ملفوظاتی باشد به زبان اردوست. | ||