نتایج انقلاب اسلامی (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

== سیاست و اقتصاد در دوره آیت‌اللّه خمینی ==

== سیاست و اقتصاد در ایران پس از آیت‌اللّه خمینی ==

== جامعه، جنسیت، فرهنگ و زندگی فکری ==

انقلاب فرهنگی در سال 62 ـ 1359 باعث ضعیف شدن ایران در علم و فن آوری شد که برای توسعه مورد نیاز بود. از جمله جداسازی جنسی در مکان‌های عمومی، مقررات لباس پوشیدن، سانسور و برخی محدودیت‌ها در رابطه با فیلم و... ؛ البته اکنون آزادی‌های بیشتری وجود دارد. مشارکت فعال زنان در عرصه سیاست‌های انقلابی خودآگاهی بسیاری از زنان طبقه عامه را درباره توانایی سیاسی خود بیدار کرد. تحصیل دختران مورد تشویق قرار گرفت. مخالفت‌های صریح با سیاست و قوانینی که تبعیض بین زن و مرد شمرده می‌شد، سیاست چند همسری، ازدواج موقت، حق طلاق برای مردان، واگذاری صیانت فرزند به پدران و خانواده آن‌ها، عدم امکان ورود به برخی مشاغل از جمله قضا، گرایش تازه زنان به تفسیر اسلام در جهت مساوات طلبانه‌تر به لحاظ جنسیتی، اهمیت یافت. درهای آموزش عالی دینی به روی زنان گشوده شد. در مجله زنان <ref>سردبیر: شهلا شرکت</ref> مقاله‌های گوناگونی در دفاع از زن به چاپ می‌رسید که از جمله نتایج آن، اجازه یافتن زن در مقام قاضی مشاور بود. این پیشرفت‌ها ناشی از همکاری زنان سکولار و مذهبی بود. زنان عشایری و روستایی نقش مهمی در امرار معاش زندگی به عهده داشتند. ورزش از نظر اسلامی مشروع بود، در جایی که فقط زن حضور داشته باشد. در بعضی ورزش‌ها چنانچه پوشش داشته باشند، حضور مرد هم بلامانع است. روابط بین اعضای خانواده رابطه خشک پدرسالاری نبود؛ بلکه روابط دوستانه بود. در ازدواج جوانان، گفت و گو بین والدین و فرزندان صورت می‌گیرد و در اغلب موارد حق انتخاب با جوانان است. <br>

== سیاست و اقتصاد در دوره آیت‌اللّه خمینی(قدس سره) ==

# فداییان خلق: این حزب به دو دسته اقلیت و اکثریت تقسیم شد: دسته اکثریت از امام خمینی حمایت می‌کرد، و تا سال 1362 به کار خود ادامه دادند که در آن سال غیر قانونی اعلام شد. دسته اقلیت به علت حمایت از شورش‌های مختلف در ایران سرکوب، و از صحنه سیاسی کشور حذف شد.<br>

# دولت موقت، خواستار رابطه بهتر بود؛

# امریکا شاه را پذیرفت؛

# عدم ارجاع پول‌های ایران که در امریکا بود، به وسیله آن کشور؛

# تسخیر سفارت به وسیله دانشجویان و گروگان گیری کارکنان سفارت؛

# انجام عملیات نظامی امریکا برای آزادسازی گروگان‌ها؛

# ترغیب عراق به حمله به ایران؛

# موافقت نامه جهت مبادله گروگان‌هابا پول‌های ایران و عدم مداخله امریکا در امور ایران؛

# تحریم اقتصادی امریکا ضد ایران؛

# جریان ایران گیت.

# روابط با عربستان بعد از حج 1366 تیره شد؛

# روابط با اروپا بعد از جریان سلمان رشدی تیره شد؛

# روابط با [[شوروى|شوروی]] و کشورهای بلوک شرق کمی بهبود یافت؛

# [[کویت]]، [[عربستان]] و [[امریکا]] همه به عراق ضد ایران کمک می‌کردند.

== سیاست و اقتصاد در ایران پس از خمینی ==

# خرابی‌های ناشی از جنگ؛

# تورم، بیکاری، کسری بودجه، وابستگی به نفت، کاهش خودکفایی کشاورزی؛

# تدوین 2 برنامه پنجساله(بازسازی خرابی‌های ناشی از جنگ، بهبود زیرساخت‌ها، افزایش تولید، رشد از طریق سرمایه‌گذاری)؛

# بازگشایی بورس تهران؛

# منطقه آزاد اعلان شدن جزایر کیش و قشم؛

# گرفتن وام از صندوق بین‌المللی پول و اجرای سیاست‌های تعدیلی؛

# رسوایی در خصوصی‌سازی برنامه پنج‌ساله اول(تعلیق برنامه‌ها)؛

# تصویب قوانین جدید در مجلس به نفع جانبازان؛

# بالا رفتن بدهی‌های ایران؛

# تحریم اقتصادی ایران به وسیله امریکا؛

# پایین آمدن قیمت نفت و کاهش تولید؛

# تورم 31 درصدی سالیانه؛

# کاهش سطح زندگی کارگری که به شورش کارگران انجامید. این شورش‌ها به وسیله دولت مرکزی سرکوب شدند.

# ترویج حاکمیت قانون؛

# صادرات غیر نفتی؛

# خصوصی سازی؛

# آزادگذاری: یعنی این که خارج از دولت هم می‌توان به فعالیت‌های بزرگ اقتصادی (در واقع طرح اقتصاد آزاد) دست زد؛

# گرفتن مالیات از فراریان مالیاتی و جدی گرفتن بحث مالیات در اقتصاد.

# انتخاب خاتمی با اکثریت آرا در سال 1376؛

# برگزاری اجلاس سران؛

# سخنان آیت‌اللّه منتظری در مورد کاهش شدید اختیارات رهبری (وی گفت صاحب این مقام باید نظارت کند نه حکومت)؛

# دستگیری کرباسچی شهردار سابق تهران؛

# تظاهرات دانشجویان ضد دستگیری کرباسچی؛

# حمله پلیس به دانشجویان؛

# استیضاح وزیر کشور (نوری)؛

# بستن روزنامه‌ها؛

# تشکیل دادگاه مطبوعات؛

# قتل‌های زنجیره‌ای؛

# درخواست پاکسازی نیروهای امنیتی؛

# دستگیری یهودیان؛

# انتخاب شوراها؛

# انتخابات مجلس پنجم؛

# انتخابات مجلس ششم؛

# سالگرد تظاهرات 1378: تظاهرات دانشجویی ضد بستن روزنامه سلام و دستگیری سردبیر آن روزنامه بود که با سرکوب شدید همراه شد. این تظاهرات در چند شهر ادامه داشت و تا چند سال بعد برای آن سالگرد گرفته شد؛

# استعفای مهاجرانی؛

# کنفرانس برلین؛

# پیروزی آقای خاتمی در انتخابات 1380؛

# حکم اعدام دانشجویی؛

# طرح همه پرسی در مورد اصلاحات.

== جامعه، جنسیت، فرهنگ و زندگی فکری ==

در فصل سوم که جامعه، جنسیت، فرهنگ، و زندگی فکری را مورد بررسی قرار می‌دهد، نکات ذیل قابل تأمل است.  

# بهبود بهداشت عمومی؛

# تحصیل رایگان تا قبل از دانشگاه؛

# بالا رفتن نرخ سواد در زنان؛

# پیدایی طرح پیکار با بی سوادی: سواد آموزی بزرگسالان؛

# پیدایی خانه‌های بهداشت، با همکاری یک مرد و یک زن که اغلب زن و شوهر بودند؛

# بهبود وضع روستاها؛

# کنترل جمعیت: یک چرخش 180 درجه در پایان دهه 60. مجاز شدن تنظیم خانواده با استفاده از فتوای مراجع در دستور کار دولت قرار گرفت؛

# کم شدن مرگ و میر میان مادران باردار و نوزادان؛

# افزایش جمعیت؛

# افزایش ارتباطات: گسترده شدن تلویزیون به چندین کانال، برخورداری استان‌های مختلف از تلویزیون محلی، وجود رایانه، دسترسی به اینترنت؛

# مشکل مواد مخدر: به ویژه میان جوانان که اغلب تهیدست نیستند، و به علت بدبینی و بی تفاوتی فراگیر، به مواد مخدر روی می‌آورند؛

# مشکل ایدز(HIV+) به ویژه در زندان‌ها و میان مصرف کنندگان مواد مخدر؛

# ارائه طرح انطباق که با اعتراضات دانشجویان پزشکی به حق انتخاب پزشک زن به وسیله زنان تبدیل شد؛

# بهبود وضع آب آشامیدنی؛

# وضعیت فرهنگی که یک سیر آزادگرایانه در مقایسه با اوایل انقلاب داشته است؛

# وضعیت زنان که از لحاظ حقوقی به صفر رسیده بود تا حدی بهبود یافت. در مقابل از دست دادن شغل خود، به دیگر مشاغل روی آوردند. در ورزش به کامیابی دست یافتند. در میدان مبارزه برای احقاق حقوق از دست رفته زنان، گروه‌های متضاد چه مردانه چه زنانه با هم همکاری می‌کنند؛

# سینما نیز رو به بهبود گذاشته است. ورود فیلم سازان زن به عرصه سینما و برداشتن محدودیت‌ها در زمان آقای خاتمی از جمله علل بهبود است؛

# نگرش‌های جدید به دین و تفسیرهای متفاوت از آن در این دوره آزادانه‌تر بحث و عنوان می‌شود که از این طریق می‌توان روابط با مردم را بهبود بخشید؛ البته این نگرش‌ها و بحث‌های پیرامون آن، زیر نظر اصلاح‌طلبان مجاز است و اگر از آن فراتر رود، با مقابله و عکس‌العمل روبه رو خواهد شد.

# نقد و مخالفت با ولایت فقیه از طرف روحانیان و غیر روحانیان مطرح شده است، و حکومت تا جایی که توانسته با آن مخالفت کرده است.

# جوامع اقلیت چه قومی ـ نژادی و چه دینی در ایران بسیارند که نارضایی گروه‌های قومی ممکن است تمامیت ارضی ایران را با خطر مواجه کند؛ چرا که ممکن است از طرف دیگر کشورها هم حمایت شوند؛ البته وضعیت اقلیت‌هادر زمان آقای خاتمی بهبود یافته است. <br>

کتاب ریشه‌های انقلاب، در واقع دومین کتابی بود که از او به فارسی ترجمه شد.<ref>ریشه‌هاى انقلاب: تاریخ تفسیرى ایران معاصر، نیکى آر. کدى، ترجمه عبدالکریم گواهى، نشر قلم، 1369.</ref> ریشه‌های انقلاب، کتابی مشتمل بر نه فصل بود که جریان مدرن سازی ایران را از قرن نوزدهم بررسی می‌کرد ضمن این که به قاجاریه، رضاشاه و جنگ‌های ایران، فصول جداگانه‌ای اختصاص داده بود. این کتاب با فصل نهم که در مورد انقلاب بود، به پایان می‌رسید. پس از گذشت 22 سال از انتشار آن، مدیران انتشارات دانشگاه ییل، تجدید چاپ و بازنگری کتاب را به نیکی آر. کدی پیشنهاد کردند که کدی ضمن بازنگری، سه فصل به کتاب پیشین اضافه کرد. کتاب نتایج انقلاب ایران، ترجمه فصول دهم، یازدهم و دوازدهم کتاب بازنگری شده کدی است که فاقد اصلاحیه‌های کدی بر فصول دیگر است. ضمن این که دارای یک نتیجه‌گیری تازه، پیشگفتار و کتاب‌شناسی و پانوشت‌های بازنگری شده است. فصول الحاقی، ریشه‌های انقلاب، گزارشی از وضعیت سیاسی و اقتصادی ایران از سال 1357 تا 1368 است که به مسائل اجتماعی و فرهنگی ایران در دوران کنونی پیوند می‌خورد. کدی با تشریح چگونگی تولد احزاب و گروه‌ها در انقلاب اسلامی، گزارش خود را آغاز می‌کند و در ادامه به ارائه گزارشی از چگونگی شکل گیری نهادهای مهم پس از انقلاب اسلامی می‌پردازد. تأثیر احزاب بر جنگ تحمیلی و حتی پیش و پس از آن، کانون تحقیق کدی را معین می‌کند. با توجه به این که هر از گاه، گریزی به تحلیل‌های اقتصادی دارد. کدی در تحلیل خود، بحث انگیزترین مسأله اجتماعی را زنان می‌داند و در فصل جامعه، جنسیت، فرهنگ و زندگی شهری، به مسائل اجتماعی زنان و آثار انقلاب اسلامی بر آن، تا دوران سیدمحمد خاتمی تأکید می‌کند. پیشرفت زنان در عرصه آموزش، ورزش و هنرها، مهم‌ترین موارد قابل اتکای کدی برای بهبود وضعیت زنان، طی بررسی او از تاریخ ایران معاصر است. وی رشد جمعیت، مطبوعات و الگوهای ازدواج شهری را از عوامل مؤثر در تغییر و تحولات وضعیت زنان در ایران ارزیابی می‌کند.<br>

# بیست و پنج سال از عمر نظام جمهوری اسلامی ایران سپری شده است.

# شش سال از انتخاب قاطع سیدمحمد خاتمی به ریاست جمهوری می‌گذرد.

# مبارزه ادامه دارد.

[[رده:مقالات]]

[[رده:فصلنامه اندیشه تقریب]]

[[رده:منشورات مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]]