احمد بن حسین بن اسحاق بن شعبه

نام	احمد بن حسین بن اسحاق بن شعبه
القاب و سایر نام‌ها	حافظ
زاده	حدود 278 هجری • بصره
درگذشت	حدود 346 هجری • بصره
استادان	محمد بن زكریا غلابی بصری
شاگردان	احمد بن علی بن نوح سیرافی
دین و مذهب	اسلام • تشیع

احمد بن حسین بن اسحاق بن شعبه، (حدود 278 – حدود 346ق)ابوعلی حافظ. محدث شیعی. با عبدالعزیز بن یحیی جلودی بصری(م332ق)، عبدالجبار بن شیران، ابوبكر احمد بن عبدالعزیز جوهری(صاحب كتاب السقیفه)، هم‏‌بحث و هم‌‏روزگار بوده است. شاگرد محمد بن زكریا غلابی بصری(م298ق) و استاد احمد بن علی بن نوح سیرافی(م410ق) بوده.

معرفی اجمالی

احمد بن حسین بن اسحاق بن شعبه، ابوعلی حافظ. محدث شیعی. ولادت و وفات او در دست نیست. تحقیقات به‏ عمل آمده حاكی از آن است كه وی با عبدالعزیز بن یحیی جلودی بصری(م332ق)، عبدالجبار بن شیران، ابوبكر احمد بن عبدالعزیز جوهری(صاحب كتاب السقیفه)، هم‏‌بحث و هم‌‏روزگار بوده است زیرا همه این‌ها از شاگردان محمد بن زكریا غلابی بصری(م298ق) بوده‌‏اند. بنابراین تولد او را می‏‌توان دو دهه پیش از وفات این استادش تخمین زد، یعنی حدود 278هجری. از سوی دیگر وی استاد احمد بن علی بن نوح سیرافی(م410ق) بوده و ابن‏‌نوح حداقل بین سال‏‌های 342 تا 352هجری در بصره رفت و آمد داشته است. بنابراین وفات او بین سال‌‏های مذكور(حدود 346ق) بوده است.

وی اهل بصره بود و احتمالاً تا آخر عمر نیز در آنجا بوده است. وی در بصره احادیث زیادی شنید و روایات فراوانی در خاطرش حفظ نمود چندان‏كه لقب «حافظ» به او داده‏‌اند. پس از آن مجلس درسی ترتیب داد و اندوخته‌‏های خویش را به شاگردانش القاء نمود. با این حال در منابع روایی، هیچ حدیثی از او به چشم نمی‌‏خورد از این‌‏رو اساتید و شاگردان او جز آنچه پیش از این اشاره نمودیم، كسی دیگر را نمی‌‏شناسیم. نجاشی نخستین كسی است كه نام او را در ذیل شرح ‏حال استادش ذكر نموده است. اما چون دارای اثر تألیفی نبوده است به‏‌صورت مستقل به شرح‌‏حال او نپرداخته است.

استادان

از اساتید مشهور و معروف وی می‌توان محمد بن زكریا غلابی بصری را نام‌ برد.

شاگردان

احمد بن علی بن نوح سیرافی شاگرد شناخته شده وی می‌باشد.

منابع

1. رجال نجاشی، ص346 شماره 936؛
2. طبقات اعلام الشیعه، ج1ص26.