۸۷٬۷۸۰
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نتیجه اش' به 'نتیجهاش') |
جز (جایگزینی متن - 'علی رغم' به 'علیرغم') |
||
خط ۳۰۸: | خط ۳۰۸: | ||
اما ترجمه آثار هدفمند نبود و بسیاری از آثاری که با واسطه زبان دیگر (به ویژه فرانسوی) ترجمه شدند، ترجمههای ناقص و مشوشی داشتند. در نتیجه برای هنر داستانی متنهایی که به این صورت به عربی برگردانده شدند، فرصت کافی برای رسیدن و پخته شدن وجود نداشت و از آنجا که مترجمان شیوههای ادبی متقن و جا افتادهایبرای کار خود نداشتند، این ترجمهها از ضعف هنری رنج میبرند. البته از تصرفاتی که بسیاری از مترجمان در ترجمه و عربی سازی متون انجام دادهاند نیز نباید گذشت. | اما ترجمه آثار هدفمند نبود و بسیاری از آثاری که با واسطه زبان دیگر (به ویژه فرانسوی) ترجمه شدند، ترجمههای ناقص و مشوشی داشتند. در نتیجه برای هنر داستانی متنهایی که به این صورت به عربی برگردانده شدند، فرصت کافی برای رسیدن و پخته شدن وجود نداشت و از آنجا که مترجمان شیوههای ادبی متقن و جا افتادهایبرای کار خود نداشتند، این ترجمهها از ضعف هنری رنج میبرند. البته از تصرفاتی که بسیاری از مترجمان در ترجمه و عربی سازی متون انجام دادهاند نیز نباید گذشت. | ||
همین مسئله سبب شد تا بعضی از نویسندگان به اعتراض برخیزند و برخی دیگر حوادث انقلاب عربی در جنوب لبنان را با قهرمانهایی جاودانه به تصویر کشند و شخصیتهای وطنی و محلی را از روستاهای لبنان اختیار کنند<ref>پیرایش داستان کوتاه در جهان عرب، صابر امامی، ادبیات داستانی، ش 102، ص 75</ref>. میخائیل نعیمه، یکی از نویسندگان برجسته و تأثیرگذار لبنان دراینباره میگوید: | همین مسئله سبب شد تا بعضی از نویسندگان به اعتراض برخیزند و برخی دیگر حوادث انقلاب عربی در جنوب لبنان را با قهرمانهایی جاودانه به تصویر کشند و شخصیتهای وطنی و محلی را از روستاهای لبنان اختیار کنند<ref>پیرایش داستان کوتاه در جهان عرب، صابر امامی، ادبیات داستانی، ش 102، ص 75</ref>. میخائیل نعیمه، یکی از نویسندگان برجسته و تأثیرگذار لبنان دراینباره میگوید: «علیرغم سنگینی هضمی که ادبیات ما با آن روبه رو بوده است، میبینیم که روزگار وابستگی و شاگردی با قدمهایی سریع طی میشود؛ همچنین میبینیم کسانی که بر سر سفرههای نعمتهای ادبی غرب چهار زانو نشسته بودند یا پیوسته مینشینند، شناخته اند که چه غذاهایی و چقدر از آنها را باید بخورند و چگونه آنها را هضم کنند و با چیزهای لازم آغشته سازند تا به یک غذای طیب و سالم برای خود و دیگران برسند»<ref>همان،، ص 77</ref>. | ||
ادبیات مدرن در لبنان را میتوان به سه دوره تقسیم کرد: | ادبیات مدرن در لبنان را میتوان به سه دوره تقسیم کرد: | ||
خط ۶۸۲: | خط ۶۸۲: | ||
=== حرکت توحید اسلامی === | === حرکت توحید اسلامی === | ||
تفاوت اصلی این جریان سیاسی اسلامی با جماعت اسلامی این است که با توجه به اینکه هر ۲ دارای رهبری کاریزماتیک هستند اما جماعت اسلامیه به صورت رهبری جنعی روحانی اداره میشود. | تفاوت اصلی این جریان سیاسی اسلامی با جماعت اسلامی این است که با توجه به اینکه هر ۲ دارای رهبری کاریزماتیک هستند اما جماعت اسلامیه به صورت رهبری جنعی روحانی اداره میشود. علیرغم اختلافاتی که با شیعه دارد، همراه حزب الله علیه شکست اسرائیل شرکت داشت و از ایران حمایت میکرد. این حرکت در ۱۹۸۲ توسط شیخ [[سعید شعبان]] در طرابلس پایه گذاری شد. شیخ سعید شعبان هر چند سنی مذهب بود لکن در تفکرات و ایدئولوژی خود تمایلات شیعه گرایانه داشت و چند بار به [[ایران]] نیز سفر کرده بود. او فارغالتحصیل [[الازهر الشریف|الازهر]] بود که در سال ۸۳ و ۸۴ با بعضیها و سوسیالیستها و... درگیر شد و علیه آنان به پیروزی رسید. او در صیدا فعالیت جدی داشت و در نبرد با اسرائیل در ۱۹۸۸ نیز به طور فعالانه شرکت داشت. ایدئولوژی وی آمیزهایاز چند اصل مهم بود: ۱) مبارزه ۲) مخالف [[جدایی دین از سیاست]] ۳) [[ناسیونالیسم عربی]] ۴) [[کثرت گرایی]]. وی دشمن جدی با مسیحیان داشت. روابط متفاوت وی با حزب الله و دولت ایران قدری کار را مشکل کرده بود. وی از طرفی طرفدار حزب الله بود اما از طرفداری یک رژیمیمانند ایران در لبنان ممانعت میکرد. وی مذاکره با اسرائیل را نیز به طور جدی رد میکرد. او در سال ۱۹۹۷ فوت کرد و ماهر حمود دبیر کلی جنبش را به عهده گرفت <ref>همان</ref>. | ||
=== حزب اتحاد === | === حزب اتحاد === | ||
خط ۱٬۶۲۸: | خط ۱٬۶۲۸: | ||
او طی سفری که در سال 1964 به مدینه داشت، با برخی از شیوخ و علمای عربستان دیدار کرد. پس از بازگشت، گروهی موسوم به «شباب محمد/ جوانان محمد» را تشکیل داد. دیری نپایید که اعضای آن با وی به عنوان سرکرده، بیعت کردند؛ افرادی مانند: «شیخ سعید شعبان» سرکرده جنبش «توحید اسلامی»؛ «[[شیخ بدر شندر]]»؛ «[[اکرم خضر]]» شاعر؛ دکتر «[[فتحی یکن]]» و «[[رشید کرامی]]» نخستوزیر اسبق. لذا عنوان آن به «الجماعة مسلمون» تغییر کرد. این گروه برای دعوت به اسلام و التزام به آن، رویکرد سلف را مبنای خود قرار داد. آنان از کارهای خیریه به عنوان وسیلهایبرای تبلیغ استفاده کردند. در این جا بود که مؤسسهایخیریه با حمایت عربستانیها و کویتیها برای سرپرستی ایتام تأسیس شد. | او طی سفری که در سال 1964 به مدینه داشت، با برخی از شیوخ و علمای عربستان دیدار کرد. پس از بازگشت، گروهی موسوم به «شباب محمد/ جوانان محمد» را تشکیل داد. دیری نپایید که اعضای آن با وی به عنوان سرکرده، بیعت کردند؛ افرادی مانند: «شیخ سعید شعبان» سرکرده جنبش «توحید اسلامی»؛ «[[شیخ بدر شندر]]»؛ «[[اکرم خضر]]» شاعر؛ دکتر «[[فتحی یکن]]» و «[[رشید کرامی]]» نخستوزیر اسبق. لذا عنوان آن به «الجماعة مسلمون» تغییر کرد. این گروه برای دعوت به اسلام و التزام به آن، رویکرد سلف را مبنای خود قرار داد. آنان از کارهای خیریه به عنوان وسیلهایبرای تبلیغ استفاده کردند. در این جا بود که مؤسسهایخیریه با حمایت عربستانیها و کویتیها برای سرپرستی ایتام تأسیس شد. | ||
این مرحله از پیدایش سلفیت لبنان، با غلبه جنبههای تبلیغی، آموزشی و اعمال خیریه متمایز میشد و تقریبا از هر نوع تنش و فعالیت سیاسی به دور بود. سلفیتی که شیخ سالم الشهال بنیان گذاشت، | این مرحله از پیدایش سلفیت لبنان، با غلبه جنبههای تبلیغی، آموزشی و اعمال خیریه متمایز میشد و تقریبا از هر نوع تنش و فعالیت سیاسی به دور بود. سلفیتی که شیخ سالم الشهال بنیان گذاشت، علیرغم این که مدتی طولانی یعنی حدود 50 سال فعال بود، ولی همچنان به عنوان مذهبی مسالمت جو و مبتنی بر گفت وگو و موعظه نیکو باقی ماند و در این مدت، با هیچ یک از مقامات لبنانی، هیچ تنش یا اختلافی نداشت. | ||
مرحله دوم | مرحله دوم | ||
خط ۱٬۶۷۴: | خط ۱٬۶۷۴: | ||
نمایندگی این مکتب را خاندان «الزعبی» به سرکردگی شیخ «[[صفوان الزعبی]]» بر عهده دارند. وی یکی از شخصیتهای برجسته «تجمع المعاهد والمؤسسات السلفیة/ اتحادیه مؤسسات و نهادهای سلفی» و رئیس هیئت امنای انجمن «وقف التراث الإسلامی» به شمار میرود. این انجمن در امتداد انجمن «إحیاء التراث السلفیة» کویت قرار داشت؛ انجمنی که از الزعبی حمایت مالی میکرد. به خاطر این انجمن، سفارت کویت در لبنان از اهمیت ویژهایبرخوردار شده بود. الزعبی میگوید: اگر این حرف درست باشد که ما اهمیت خود را از کویت گرفته ایم، مسئلهایناپسند یا یک تهمت نیست؛ بلکه این امر باعث افتخار ما خواهد بود؛ ولی واقعیت این است که ملت، دولت و انجمنهای خیریه کویت در امور لبنان مداخله نمیکنند. | نمایندگی این مکتب را خاندان «الزعبی» به سرکردگی شیخ «[[صفوان الزعبی]]» بر عهده دارند. وی یکی از شخصیتهای برجسته «تجمع المعاهد والمؤسسات السلفیة/ اتحادیه مؤسسات و نهادهای سلفی» و رئیس هیئت امنای انجمن «وقف التراث الإسلامی» به شمار میرود. این انجمن در امتداد انجمن «إحیاء التراث السلفیة» کویت قرار داشت؛ انجمنی که از الزعبی حمایت مالی میکرد. به خاطر این انجمن، سفارت کویت در لبنان از اهمیت ویژهایبرخوردار شده بود. الزعبی میگوید: اگر این حرف درست باشد که ما اهمیت خود را از کویت گرفته ایم، مسئلهایناپسند یا یک تهمت نیست؛ بلکه این امر باعث افتخار ما خواهد بود؛ ولی واقعیت این است که ملت، دولت و انجمنهای خیریه کویت در امور لبنان مداخله نمیکنند. | ||
جنبش سلفی به سرکردگی خاندان الشهال در طرابلس اعلام موجودیت کرد. این خاندان در لبنان جنبه تاریخی سلفیت را به نمایش گذاشتند؛ ولی اخیرا نسل جدیدی از سلفیت پا به عرصه گذاشته است که جوانی 35 ساله به نام «صفوان الزعبی» سرکردگی آن را بر عهده دارد. وی نمایندگی انجمن کویتی «احیاء التراث» را نیز عهده دار میباشد. صفوان بسیار کوشید تا از طریق این انجمن، پای سلفیها را به عرصه اجتماعی لبنان باز کند تا | جنبش سلفی به سرکردگی خاندان الشهال در طرابلس اعلام موجودیت کرد. این خاندان در لبنان جنبه تاریخی سلفیت را به نمایش گذاشتند؛ ولی اخیرا نسل جدیدی از سلفیت پا به عرصه گذاشته است که جوانی 35 ساله به نام «صفوان الزعبی» سرکردگی آن را بر عهده دارد. وی نمایندگی انجمن کویتی «احیاء التراث» را نیز عهده دار میباشد. صفوان بسیار کوشید تا از طریق این انجمن، پای سلفیها را به عرصه اجتماعی لبنان باز کند تا علیرغم سن کم خود بتواند در میان رهبران سلفی لبنان، به یکی از رهبران بزرگ تبدیل شود و احترام و مقبولیت او به جایی برسد که بتواند مکتبی مستقل تشکیل دهد. پس از اختلاف میان شیخ داعی الإسلام الشهال و حسن الشهال، شوهرخواهر و پسرعموی وی، صفوان الزعبی نقش برجسته تری یافت؛ به ویژه زمانی که به تنهایی توافق نامه گفت وگو با حزب الله را امضا کرد. | ||
تشکلهای جهادی | تشکلهای جهادی | ||
خط ۱٬۷۰۳: | خط ۱٬۷۰۳: | ||
حوادث یکی پس از دیگری اتفاق میافتاد و بحران میان دولت لبنان و شیخ داعی به اوج خود رسید. دولت لبنان تحت قیومیت سوریه قرار داشت. شیخ داعی به دامن زدن به فتنه مذهبی متهم و محکوم به اعدام شد و داراییهای انجمن مصادره گردید. او در آن دوره تحت پیگرد امنیتی قرار داشت، ولی به دلیل معادلات ملی ـ مذهبی احکام صادر شده در مورد او اجرا نشد. او در حوادث «الضنیة» (1999ـ 2000) نقش برجستهایداشت. در زمان آغاز حوادث اخیر نهرالبارد نقش خود را به عنوان مذاکره کننده با جماعت فتح الإسلام از سر گرفت. | حوادث یکی پس از دیگری اتفاق میافتاد و بحران میان دولت لبنان و شیخ داعی به اوج خود رسید. دولت لبنان تحت قیومیت سوریه قرار داشت. شیخ داعی به دامن زدن به فتنه مذهبی متهم و محکوم به اعدام شد و داراییهای انجمن مصادره گردید. او در آن دوره تحت پیگرد امنیتی قرار داشت، ولی به دلیل معادلات ملی ـ مذهبی احکام صادر شده در مورد او اجرا نشد. او در حوادث «الضنیة» (1999ـ 2000) نقش برجستهایداشت. در زمان آغاز حوادث اخیر نهرالبارد نقش خود را به عنوان مذاکره کننده با جماعت فتح الإسلام از سر گرفت. | ||
پس از این که اتهامات سابق از او برداشته شد، بار دیگر به فعالیت روی آورد و شورای هیئت دولت، از انجمن «الهدایة والإحسان» اعاده حیثیت کرد تا از طریق رادیو، بار دیگر فعالیت خود را در راستای تقویت «اهل سنت و جماعت لبنان» از سر بگیرد. انجمن مؤسسات خود را بازگشایی کرد و با همکاری برخی از شخصیتها، | پس از این که اتهامات سابق از او برداشته شد، بار دیگر به فعالیت روی آورد و شورای هیئت دولت، از انجمن «الهدایة والإحسان» اعاده حیثیت کرد تا از طریق رادیو، بار دیگر فعالیت خود را در راستای تقویت «اهل سنت و جماعت لبنان» از سر بگیرد. انجمن مؤسسات خود را بازگشایی کرد و با همکاری برخی از شخصیتها، علیرغم برخی ملاحظات، تشکیلات «اللقاء الإسلامی المستقل» را تأسیس کرد. | ||
2. [[حسن الشهال]] | 2. [[حسن الشهال]] | ||
خط ۲٬۰۲۷: | خط ۲٬۰۲۷: | ||
می توان گفت که تاریخ جدید علویان از سال 1992 با اعطای حق 2٪ درصد نمایندگی پارلمان به این فرقه آغاز شد، قبل از این تاریخ این فرقه از نظر قانونی به رسمیت شناخته نشده بود و با توافق نامه طائف در سال 1989 که به جنگ داخلی لبنان پایان داد، دو نماینده در طرابلس و آکار به این فرقه داده شدند. علویان با نمایندگی دو نماینده در پارلمان لبنان حضور دارند. بر اساس توافق نامه طائف، علویان مجازند به ارتش لبنان وارد شوند و همچنین میتوانند وارد مشاغل دولتی شوند. | می توان گفت که تاریخ جدید علویان از سال 1992 با اعطای حق 2٪ درصد نمایندگی پارلمان به این فرقه آغاز شد، قبل از این تاریخ این فرقه از نظر قانونی به رسمیت شناخته نشده بود و با توافق نامه طائف در سال 1989 که به جنگ داخلی لبنان پایان داد، دو نماینده در طرابلس و آکار به این فرقه داده شدند. علویان با نمایندگی دو نماینده در پارلمان لبنان حضور دارند. بر اساس توافق نامه طائف، علویان مجازند به ارتش لبنان وارد شوند و همچنین میتوانند وارد مشاغل دولتی شوند. | ||
علیرغم وجود برخی نظرات در داخل علویان مبنی بر منع ازدواج با غیر علویان، مواردی از ازدواج بین آنها و سایر طوایف مذهبی اعم از سنی و شیعه به ویژه در مناطق شمالی وجود دارد. | |||
برجستهترین شخصیتها | برجستهترین شخصیتها | ||
خط ۲٬۲۸۸: | خط ۲٬۲۸۸: | ||
بنظر میرسد نیاز به تجدیدنظر در مورد آموزش عالی لبنان ضروری است وتنها اکتفا به هشدارها از اینجا وآنجا کافی نیست واز همین منظر است که بعضی از انستیتوها که جنبه قانونی ندارند تلقین میکنند که دولت همه جا مراقب هر کــارِ بزرگ وکوچک وهر آنچه متعلق به نسل آینده است, میباشد. | بنظر میرسد نیاز به تجدیدنظر در مورد آموزش عالی لبنان ضروری است وتنها اکتفا به هشدارها از اینجا وآنجا کافی نیست واز همین منظر است که بعضی از انستیتوها که جنبه قانونی ندارند تلقین میکنند که دولت همه جا مراقب هر کــارِ بزرگ وکوچک وهر آنچه متعلق به نسل آینده است, میباشد. | ||
مسئله آموزش عالی با هموار کردن شرائط تأسیس وبا گسترش وتوسعۀ طولی وعرضی آن حل نمیگردد. هیچ دانشگاهی با خریدن تعدادی کامپیوتر, علمی وپیشرفته نمیشود. محصور کردن مشکلات در این نوع قضایا | مسئله آموزش عالی با هموار کردن شرائط تأسیس وبا گسترش وتوسعۀ طولی وعرضی آن حل نمیگردد. هیچ دانشگاهی با خریدن تعدادی کامپیوتر, علمی وپیشرفته نمیشود. محصور کردن مشکلات در این نوع قضایا علیرغم اهمیتی که دارند, باعث سطحی شدن موضوع وبسته شدن بحث درباره آن با توجه به اوضاع حاکم درلبنان خواهد شد وبجای نظارت ومراقبت وچه بسا تعطیلی این دانشگاهها, منتهی به هموار شدن راه آنان خواهد شد. در این میان دربرخی محافل چنین گفته میشود که به صاحبان این انستیتوهای دانشگاهی وعده داده شده که انستیتوهای آنان تبدیل به دانشگاههای رسمیخواهد شد ومشکل فقط منحصر به تبدیل مجوز خواهد بود! | ||
منتقدان مسائل آموزش عالی در لبنان معتقدند که اگر برخی موضوعات را در کشور بتوان به تأخیر افکند, ممکن است, ولی موضوع آموزش عالی قطعاً از این دست نیست؛ مگر اینکه مقصود فارغالتحصیل شدن نسل جاهلی باشد که نمیدانند در اطرافشان بطور کامل چه میگذرد. | منتقدان مسائل آموزش عالی در لبنان معتقدند که اگر برخی موضوعات را در کشور بتوان به تأخیر افکند, ممکن است, ولی موضوع آموزش عالی قطعاً از این دست نیست؛ مگر اینکه مقصود فارغالتحصیل شدن نسل جاهلی باشد که نمیدانند در اطرافشان بطور کامل چه میگذرد. |