مجبره: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
جز (تمیزکاری)
جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام')
 
خط ۷: خط ۷:
=در کلام سید مرتضی رازی=
=در کلام سید مرتضی رازی=
سید مرتضی رازی می‌نویسد: «که از قدیم معروف بوده است که الجبر و التشبیه امویان و العدل و التوحید علویان».
سید مرتضی رازی می‌نویسد: «که از قدیم معروف بوده است که الجبر و التشبیه امویان و العدل و التوحید علویان».
آن چه در کتاب تبصرة العوام موجود است چنین است: «اول کسی که جبر آشکار کرد در اسلام، معاویة بن ابی سفیان بود و اساس جبر، او نهاد و از این جاست که امیرالمؤمنین علی علیه السلام می‌فرماید: التوحید و العدل نبویان و الجبر و التشبیه امویان».<ref>تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص176</ref>  
آن چه در کتاب تبصرة العوام موجود است چنین است: «اول کسی که جبر آشکار کرد در اسلام، معاویة بن ابی سفیان بود و اساس جبر، او نهاد و از این جاست که امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام می‌فرماید: التوحید و العدل نبویان و الجبر و التشبیه امویان».<ref>تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص176</ref>  


و نیز ابن سعد از ایوب نقل می‌کند: «که با حسن بصری (م:110هـ. ق) چند بار در مسئله قدر صحبت کردم که از کلامش منصرف شود، تا این که او را به سلطان [دولت] ترسانیدم، آن وقت گفت در این موضوع دیگر صحبتی نمی‌کنم».<ref>لطبقات الکبری، ابن سعد، ج7، ص167  
و نیز ابن سعد از ایوب نقل می‌کند: «که با حسن بصری (م:110هـ. ق) چند بار در مسئله قدر صحبت کردم که از کلامش منصرف شود، تا این که او را به سلطان [دولت] ترسانیدم، آن وقت گفت در این موضوع دیگر صحبتی نمی‌کنم».<ref>لطبقات الکبری، ابن سعد، ج7، ص167  

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۶

مجبّره یا جبریه یا اهل جبر به فرقه‌هایی گفته می‌شود که قائل به فاعل مختار نبوده و افعال را از بندگان نفی می‌کنند؛ مانند جَهمیه، نجاریه، کلابیه، اهل حدیث و اشاعره. [۱] ایشان، خود علاقه دارند تا اصحاب مخلوق خوانده شوند.[۲]

در کلام شیخ عبدالجلیل رازی

شیخ عبدالجلیل رازی در النقض می‌نویسد: «چند لقب، لایق مجبّره است: مجبّره، قَدَریه، مشبّهه، ناصبی، جَهمیه، کلّابیه، صِفاتیه، مباقلیه، خارجی، گبر و اشعری». [۳]

در کلام احمد بن یحیی بن مرتضی

بنا به نوشته احمد بن یحیی بن مرتضی، اندیشه مجبّره از معاویة بن ابی سفیان و ملوک بنی مروان حادث شد و سپس فتنه آن، بزرگ گردید. [۴]

در کلام سید مرتضی رازی

سید مرتضی رازی می‌نویسد: «که از قدیم معروف بوده است که الجبر و التشبیه امویان و العدل و التوحید علویان». آن چه در کتاب تبصرة العوام موجود است چنین است: «اول کسی که جبر آشکار کرد در اسلام، معاویة بن ابی سفیان بود و اساس جبر، او نهاد و از این جاست که امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام می‌فرماید: التوحید و العدل نبویان و الجبر و التشبیه امویان».[۵]

و نیز ابن سعد از ایوب نقل می‌کند: «که با حسن بصری (م:110هـ. ق) چند بار در مسئله قدر صحبت کردم که از کلامش منصرف شود، تا این که او را به سلطان [دولت] ترسانیدم، آن وقت گفت در این موضوع دیگر صحبتی نمی‌کنم».[۶]

منابع

  1. البدء و التاریخ، مطهر مقدسی، ج5، ص146 / بیان الادیان، ابوالقاسم بلخی، ص84 / تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص48 / المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، احمد بن علی مقریزی، ج2، ص349 / النقض، عبدالجلیل رازی، ص306
  2. الافصاح فی الامامة، شیخ مفید، ص227
  3. النقض، عبدالجلیل رازی، ص550
  4. المنیة و الامل فی شرح الملل و النحل، احمد بن یحیی بن مرتضی، ص19
  5. تبصرة العوام، مرتضی رازی، ص176
  6. لطبقات الکبری، ابن سعد، ج7، ص167