نجاریه
| نجاریه | |
|---|---|
 | |
| موسس | حسین بن محمد نجار |
| عقیده | 1. ایمان، معرفت به خداوند و پیامبران اوست.2. ایمان افزوده می شود، اما کاسته نمی شود. 3. خداوند با چشم دیده نمیشود، اما جایز است که خداوند قوهای را که در قلب برای شناخت قرار داده است، در چشم قرار دهد تا دیدنش ممکن شود. 4. افعال بندگان، مخلوق خداوند است. بنابراین، بندگان فاعل واقعی افعال خود نیستند. 5. انکار عذاب قبر. |
نجاریه، پیروان حسین بن محمد نجار متوفای سال 289 هجری قمری بودند.
مؤسس
مؤسس این فرقه شخصی به نام حسین بن محمد بن عبدالله النجار الرازی و کنیه وی ابوعبدالله و از اهالی قم بود[۱].
تاریخچه
ابوالحسن اشعری معتقد است که نجاریه پیروان حسین بن محمد نجار و از مرجئه بودند[۲]. اشعری هنگام نقل آرای این فرقه، هیچ اشارهای به عنوان نجاریه نمیکند، بلکه ایشان را حسینیه مینامد[۳][۴]. بعضی نیز او را حسن بن محمد بن عبدالله بن نجار خواندهاند[۵]. همچین نوشتهاند که نجاریه پیروان حسین بن محمد نجار و بیشتر معتزله ری و اطراف آن، پیرو مذهب وی بودند[۶]. سخن دیگر اینکه، نجاریه بر چند فرقه دیگر تقسیم شدهاند، مثل زعفرانیه، برغوثیه و مستدرکه[۷][۸].
عقاید
نجاریه نیز چون سایر فرقهها، دارای عقاید مخصوص به خود بودند که به برخی از آنها به صورت مختصر اشاره میشود.
- معتقد بودند که ایمان معرفت به خدا و پیامبران اوست که همه مسلمانان بر آن اجماع کردند و خصلتی از خصال ایمان طاعت میباشد و ایمان افزوده میشود ولی کاسته نمیشود[۹].
- معتقد بودند که خداوند با ذات و وجود خویش در هر مکانی است[۱۰].
- معتقد بودند که خداوند با چشم دیده نمیشود، اما جایز است که خداوند قوهای را که در قلب برای شناخت قرار داده است، در چشم قرار دهد تا دیدنش ممکن شود[۱۱].
- حسین بن نجار، افعال بندگان را مخلوق خداوند میداند و به نظریه کسب معتقد و با اشاعره و جبرگرایان همراه است. وی اگرچه از معتزلیان است، اما افعال انسان را چه خوب یا بد مخلوق خداوند میداند. بنابراین، با معتزله در نظریه تفویض هماهنگ نیست[۱۲][۱۳].
- حسین بن نجار در مسئله قضا و قدر با اهل حدیث موافق است. به همین دلیل نمیتواند تحلیل درستی از این مسئله مهم داشته باشد در نتیجه به جبر متمایل میشود[۱۴][۱۵].
- حسین بن نجار در موضوع امامت به امامت ابوبکر معقتد است[۱۶].
- این فرقه اعتقادی به عذاب قبر ندارند[۱۷].
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ خیرالدین زرکلی، الأعلام، بیروت، انتشارات دار الملایین، سال 1980 م، ج 2، ص 253.
- ↑ ابوالحسن اشعری، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ج 1، ص 216.
- ↑ همان، ص 340.
- ↑ محمدجوادمشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 437 با ویرایش و اصلاح عبارات.
- ↑ همان.
- ↑ همان.
- ↑ همان.
- ↑ محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، ج 1، ص 81.
- ↑ همان.
- ↑ همان، ص 89.
- ↑ عبدالکریم بن محمد سمعانی، الأنساب، بیروت، انتشارات دارالجنان، سال 1408 ق، چ اول، ج 5 ص 460.
- ↑ همان، ص 439 با ویرایش و اصلاح عبارات.
- ↑ همان، ص 88.
- ↑ همان.
- ↑ شهفور بن طاهر اسفراینی، التبصیر فی الدین، بیروت، انتشارات عالم الکتاب، سال 1983 م، چ اول، ص 101.
- ↑ همان.
- ↑ همان، ج 5، ص 460.
منابع
- خیرالدین زرکلی، الأعلام، بیروت، انتشارات دار الملایین، سال 1980 م، ، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: دوازدهم آذرماه سال 1404 ش.
- محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: دوازدهم آذرماه سال1404 ش.
- شهفور بن طاهر اسفراینی، التبصیر فی الدین، بیروت، انتشارات عالم الکتاب، سال 1983 م، چ اول، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: دوازدهم آذرماه سال 1404 ش.
- محمد جوادمشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ اول، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: دوازدهم آذرماه سال 1404 ش.
