عقلیه
ظاهر
| عقلیه | |
|---|---|
| عقیده | زمانی که پیامبران مبعوث شوند، عقل در پذیرش هدایت آنها حجت دارد، اما قبل از بعثت پیامبران، برای عقل هیچ حجت و دلالتی نیست. |
عقلیه، از جمله فرقههای کلامی مربوط به شیعه «امامیه» بودند.
عقاید
«عقلیه»، معتقد بودند که نظر (رأی) و قیاس، به علم و معرفت خداوند پیوند میخورد و زمانی که پیامبران مبعوث شوند، عقل در پذیرش هدایت آنها حجت دارد، اما قبل از بعثت پیامبران، برای عقل هیچ حجت و دلالتی نیست.( در نتیجه هیچ تکلیفی که با انجام دادن و یا ندادن آن انسان مستحق ثواب یا عقاب شود، وجود ندارد) به تعبیر دیگر، عقل تابع سنت است و در زمان نبود پیامبران، چون سنت آشکاری وجود نداشته است، پس دلیلی برای عذاب انسان راجع به افعالش وجود ندارد. قرآن در تایید این مطلب میفرماید:
ما کُنَّا مُعَذِّبِینَ حَتَّی نَبْعَثَ رَسُولًا [حجر–17]
؛ «ما هرگز (قومی را) مجازات نخواهیم کرد، مگر آنکه پیامبری مبعوث کرده باشیم [تا وظایف خود را به آنها بیان کند][۱][۲].
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- محمدجواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 30 مهرماه 1404 ش.
- ابوالحسن اشعری، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، مصر، سال 1950 م، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 30 مهرماه 1404 ش.