خابطیه

خابطیه
نام	خابطیه
موسس	احمد بن‌خابط معتزلی
عقیده	1.مسیح همان خداوند است که بر جسم خود درع ( زره) پوشانده است. 2. به تایید قرآن، همه انواع حیوانات اعم از پرنده، چرنده، خزنده و .... مانند انسان‌ها دارای امت و رسولی هستند.

خابطیه شاخه‌ای از «قدریه» و از پیروان احمد‌ بن‌خابط بودند.

شرح حال موسس

احمد‌ بن‌خابط معتزلی از بزرگان معتزله در قرن سوم هجری‌قمری است. نام پدر وی در برخی از منابع، حائط ضبط شده است، ولی بنابر نقل عبدالقاهر بغدادی و محمد شهرستانی، نام وی خابط بوده است. چنانکه برخی نیز نام او را حافظ دانسته‌اند. وی شاگرد نظّام، دانشمند بزرگ معتزلی بوده است.

اندیشۀ مؤسس

مؤسس این فرقه معتقد است که مسیح همان خداوند است که درع و زره جسمانی پوشیده است. همچنین معتقد است که همه انواع حیوانات اعم از خزنده و چرنده، مانند انسان‌ها دارای امت و رسولی هستند، زیرا خداوند فرمود: وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ يَطِيرُ بِجَنَاحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُكُمْ ... ^{[انعام–38]} ‎؛ هیچ جنبنده‌ای در زمین، و هیچ پرنده‌ای که با دو بال خود پرواز می‌کند، نیست مگر اینکه امت‌هایی همانند شما هستند».

و باز فرمود: إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ بِالْحَقِّ بَشِيرًا وَنَذِيرًا ۚ وَإِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلَا فِيهَا نَذِيرٌ ^{[فاطر–24]} ‎؛ ما تو را به‌حق برای بشارت و انذار فرستادیم؛ و هر امتی در گذشته انذارکننده‌ای داشته است! در نتیجه امتی نیست که در آن خداوند، پیامبری نفرستاده باشد.

عقاید کلی

خابطیه معتقدند که خداوند تدبیر کار جهان را در اختیار عیسی‌بن‌مریم ‌(علیه‌السّلام) قرار داد و آن‌ حضرت، دومین آفریدگار جهان است. در باور آنها، بنابر اصل تبنّی (فرزند‌خواندگی) مسیح پسر خداوند است، ولی از وی متولد نشده است و او کسی است که در آخرت به اعمال مردم رسیدگی می‌کند. می‌گویند که مسیح پدرش آدم را بیافرید و اضافه می‌کنند که روح آدمی در هیاکل مختلف متناسخ و از بدنی به بدن دیگر منتقل می‌شود. به باور آنها نه قیامتی وجود دارد و نه بعث و حشر و نشوری.