رزامیه
| رزامیه ( از غالیان شیعه) | |
|---|---|
 | |
| نام | رزامیه ( از غالیان شیعه) |
| موسس | رزام بن سابق یا سابق |
| عقیده | 1. رشته امامت از ابوهاشم محمد بن حنفیه، به محمد بن علی بن عبدالله بن عباس ختم و از او به برادرش عبدالله بن علی السفاح منتقل شده و پس از وی امامت به ابومسلم رسیده است. 2. روح خداوند در امامان حلول کرده است . 3. دین، معرفت امام است و کسی که به این مقام برسد، به کمال رسیده و تکالیف شرعی از وی برداشته میشود. |
رزامیه فرقهای از غالیان شیعه و شاخهای از فرقه «کیسانیه راوندیه»اند.
موسس
بنیانگذار این فرقه شخصی به نام رزام بن سابق یا سایق است[۱][۲]. البته در برخی از منابع، رزامیه پیرو مردی به نام رزام بن رزم دانسته شده است[۳].
پیشینیه
پیشینه تشکیل این فرقه به دوره ابومسلم خراسانی و در منطقه خراسان و در شهرهای مرو و هرات باز میگردد[۴][۵][۶]. پیروان این فرقه در دوستی ابومسلم (بنیانگذار) دولت بنیعباس افراط میکردند[۷].
چگونگی پیدایش
هنگامی که منصور دوانیقی (دومین خلیفه عباسی) فرمان قتل راوندیان را صادر کرد، رزام از این ماجرا جان سالم به در برد[۸] و فرقهای را تشکیل داد و پیروانی را گرد خود جمع کرد و به جنبشی مخفی تبدیل شد[۹]. رزامیه را منشعب از رواندیه دانستند، به همین دلیل، مذهب این دو فرقه، کیسانی بوده است[۱۰][۱۱][۱۲].
عقاید
رزامیه معتقد بودند رشته امامت از ابوهاشم محمد بن حنفیه، به محمد بن علی بن عبدالله بن عباس ختم و از او به برادرش عبدالله بن علی السفاح منتقل شده و پس از وی امامت به ابومسلم رسید. آنها همچنین قائل به حلول روح خداوند در امامان خود بودند. همچنین باور داشتند که دین، معرفت امام است و کسی که به این مقام برسد، به کمال رسیده و تکالیف شرعی از وی برداشته میشود. بعضی از پیروان این فرقه میگفتند که ابومسلم کشته نشده است، بلکه روح خداوند در وی حلول کرده است، ولی برخی به کشته شدن او اقرار داشتند.[۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷].
پانویس
- ↑ سعد بن عبدالله اشعری قمی، المقالات و الفرق، تهران، با کوشش محمد جواد مشکور، سال 1360 ش، ج ۱، ص 65.
- ↑ تقیالدین مقریزی، المواعظ الاعتبار فی ذکر الخطط و الاثار، لندن، چاپ ایمن فواد سید، سال 1424 ق، ج ۴، جزء اول، ص ۴۲۶.
- ↑ محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، ترجمه افضلالدین صدر ترکه اصفهانی، با تصحیح سید محمدرضا جلالی نایینی، چ تهران، سال 1321 ش، ص 136.
- ↑ عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، بیروت، چاپ محمد محیالدین عبدالحمید، (بیتا)، ج ۱، ص ۲۵۶ـ۲۵۷.
- ↑ محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، بیروت، انتشارات احمد فهمی محمد، سال 1948 م، ج ۱، ص ۲۴۷.
- ↑ احمد بن یحیی بن المرتضی،المنیة و الامل فی شرح الملل و النحل، با کوشش محمدجواد مشکور، دمشق، سال 1988 م، ج ۱، ص ۳۱.
- ↑ محمدجواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 203.
- ↑ محمد بن جریر طبری، تاریخ طبری، بیروت، ج 7، ص 507.
- ↑ عبدالمنعم ماجد، العصر العباسی الاول، القرن الذهبی فی تاریخ الخلفاء العباسیییّن، التاریخ السیاسی، قاهره، سال ۱۹۸۴ م، ج ۱، ص ۷۱.
- ↑ سعد بن عبداللّه اشعری قمی،المقالات و الفرق، با کوشش محمدجواد مشکور، تهران، سال ۱۳۶۰ ش، ج ۱، ص ۶۵.
- ↑ ابوالحسن اشعری، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، با کوشش هلموت ریتر، سال 1400 ق، ج ۱، ص 21.
- ↑ حسن بن موسی نوبختی، فرق الشیعة، با کوشش محمد صادق آل بحرالعلوم، نجف سال ۱۳۵۵ ق، ج ۱، ص ۴۶ـ۴۷.
- ↑ محمدجواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 203.
- ↑ حسن بن موسی نوبختی، فرق الشیعة، ترجمه و تحقیق محمدجواد مشکور، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ص 47.
- ↑ محمد بن عبدالکریم شهرستانی، همان، ص 136- 137.
- ↑ محمد بن جریر طبری، تاریخ طبری، چاپ لیدن، سال 1901 میلادی، ج 10 ص 132- 164- 194.
- ↑ عباس اقبال آشتیانی، خاندان نوبختی، تهران، سال 1311 ش، ص 256.
