رزامیه
| رزامیه ( از غالیان شیعه) | |
|---|---|
 | |
| نام | رزامیه ( از غالیان شیعه) |
| موسس | رزام‌بن‌سابق یا سابق |
| عقیده | 1. رشته امامت از ابوهاشم محمد‌بن‌حنفیه، به محمد‌بن‌علی‌بن عبدالله بن‌عباس ختم شده و از او به برادرش عبدالله‌بن‌علی السفاح انتقال یافت و پس از وی امامت به ابومسلم رسید. 2. حلول روح خداوند در امامان خود. 3. دین، معرفت امام است و کسی که به این مقام برسد، به کمال رسیده و تکالیف شرعی از وی برداشته می‌شود. |
رزامیه فرقه‌ای از غالیان شیعه و شاخه‌ای از فرقه «کیسانیه راوندیه»اند.
موسس
بنیان‌گذار این فرقه شخصی به نام رزام‌بن‌سابق یا سایق است[۱][۲]. البته در برخی از منابع، رزامیه پیرو مردی به نام رزام‌بن‌رزم دانسته شده است[۳].
پیشینیه
پیشینه تشکیل این فرقه به دوران ابومسلم خراسانی و در منطقه خراسان و در شهرهای مرو و هرات باز می‌گردد[۴][۵][۶]. پیروان این فرقه در دوستی ابومسلم (بنیان‌گذار) دولت بنی‌عباس افراط میکردند[۷].
چگونگی پیدایش
هنگامی که منصور دوانیقی (دومین خلیفه عباسی) فرمان قتل راوندیان را داد، رزام از این ماجرا جان سالم به‌در برد[۸] و فرقه‌ای را تشکیل داد و پیروانی را گرد خود جمع کرد و به جنبشی مخفی تبدیل شد[۹]. رزامیه را منشعب از رواندیه دانستند، به همین دلیل مذهب این دو فرقه کیسانی بوده است[۱۰][۱۱][۱۲].
عقاید
رزامیه معتقد بودند رشته امامت از ابوهاشم محمد‌بن‌حنفیه، به محمد‌بن‌علی‌بن عبدالله بن‌عباس ختم شده و از او به برادرش عبدالله‌بن‌علی السفاح انتقال یافت و پس از وی امامت به ابومسلم رسید. همچنین قائل به حلول روح خداوند در امامان خود بودند. همچنین باور داشتند که دین، معرفت امام است و کسی که به این مقام برسد، به کمال رسیده و تکالیف شرعی از وی برداشته می‌شود. بعضی از پیروان این فرقه می‌گفتند که ابومسلم کشته نشده است، بلکه روح خداوند در وی حلول کرده است، ولی برخی به کشته شدن او اقرار داشتند.[۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷].
پانویس
- ↑ سعد بن عبدالله اشعری قمی، المقالات و الفرق، تهران، با کوشش محمد جواد مشکور، سال 1360 ش، ج ۱، ص 65.
- ↑ تقی الدین مقریزی، المواعظ الاعتبار فی ذکر الخطط و الاثار، لندن، چاپ ایمن فواد سید، سال 1424 ق، ج ۴، جزء اول، ص ۴۲۶.
- ↑ محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، ترجمه افضل الدین صدر ترکه اصفهانی، با تصحیح سید محمد رضا جلالی نائینی، چاپ تهران، سال 1321 ش، ص 136.
- ↑ عبدالقاهر بن طاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، بیروت، چاپ محمد محی الدین عبدالحمید، (بی‌تا)، ج ۱، ص ۲۵۶ـ۲۵۷.
- ↑ محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، بیروت، انتشارات احمد فهمی محمد، سال 1948 م، ج ۱، ص ۲۴۷.
- ↑ احمد بن یحیی بن المرتضی،المنیة و الامل فی شرح الملل و النحل، با کوشش محمد جواد مشکور، دمشق، سال 1988 م، ج ۱، ص ۳۱.
- ↑ محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 203.
- ↑ محمد بن جریر طبری، تاریخ طبری، بیروت، ج 7، ص 507.
- ↑ عبدالمنعم ماجد، العصر العباسی الاول، القرن الذهبی فی تاریخ الخلفاء العباسیییّن، التاریخ السیاسی، قاهره، سال ۱۹۸۴ م، ج ۱، ص ۷۱.
- ↑ سعد بن عبداللّه اشعری قمی،المقالات والفرق، با کوشش محمد جواد مشکور، تهران، سال ۱۳۶۰ ش، ج ۱، ص ۶۵.
- ↑ ابوالحسن اشعری، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، با کوشش هلموت ریتر، سال 1400 ق، ج ۱، ص 21.
- ↑ حسن بن موسی نوبختی، فرق الشیعة، با کوشش محمد صادق آل بحرالعلوم، نجف سال ۱۳۵۵ ق، ج ۱، ص ۴۶ـ۴۷.
- ↑ محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 203.
- ↑ حسن بن موسی نوبختی، همان، ترجمه و تحقیق محمد جواد مشکور، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ص 47.
- ↑ محمد بن عبدالکریم شهرستانی، همان، ص 136- 137.
- ↑ محمد بن جریر طبری، همان، چاپ لیدن، سال 1901 میلادی، ج 10 ص 132- 164- 194.
- ↑ عباس اقبال آشتیانی، خاندان نوبختی، تهران، سال 1311 ش، ص 256.
| گسترش فرق و مذاهب |
|---|
