عبادیه

عبادیه‏
موسس	ابوسهل عباد بن سلیمان بن علی صَیمَری بصری

عبادیه‏ از پیروان ابوسهل عباد بن سلیمان بن علی صَیمَری بصری از متکلمان بزرگ معتزله بوده‌اند.

شرح حال

مناظره وی با ابن کلّاب مهم‌ترین رویداد نقل شده از وی است. اقوال خاصی به وی نسبت داده شده که برخی از آنها مخالف آرای مشهور معتزله است. ابوعلی جبایی درباره وی نقل کرده است که اگر نبود جنون او، در علم کلام حاذق بود. وی در عصر مأمون عباسی (198ـ 218 ق) می‌زیسته است، با این حال، تاریخ دقیق مرگ وی معلوم نیست..

عقاید

عباد بن سلیمان معتقد بود که اعراض هیچ دلالتی بر وجود خداوند ندارند، بلکه اجسام دلالت بر وجود خداوند دارند و به مردم می‌گفت که نباید بگویند که خداوند قبل از پیدایش اشیاء به وجود آنها عالم بوده است. همچنین می‌گفت که معدوم نزد خداوند شیء نیست، پس جایز نیست که از قبل معلوم باشد. معتقد بود که قتل مخالفین در صورت امکان جایز است و نیز خداوند قحطی و گرسنگی را خلق نکرده است. او بر این باور بود که خداوند مومن و کافر خلق نکرده است، بلکه روا است که بگوییم خداوند انسان خلق کرده است بنابراین، مومن و کافر هر دو انسان‌اند.

جستارهای وابسته

• علم کلام
• معتزله

منابع

• محمدجواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 25 مهرماه 1404 ش.

• ابن‌حجر عسقلانی، لسان المیزان: بی‌تا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 25 مهرماه 1404 ش.