نعمانیه
| نعمانیه | |
|---|---|
 | |
| نام رایج | نعمانیه |
| موسس | «ابوجعفر محمد بن نعمان احول» معروف به مؤمن الطاق |
| عقیده | 1.حركات بندگان، همان افعال آفریدگان است،2. خداوند نوری از نورها به صورت آدمی است. |
نعمانیه، از فرقههای شیعی و پیرو «ابوجعفر محمد بن نعمان احول» معروف به مؤمنالطاق هستند.
تاریخچه
نوشتهاند که مؤمنالطاق از چهرههای معروف شیعی ساکن در كوفه و از یاران امام صادق (علیهالسّلام) بود. شیخ طوسی گاهی او را از یاران جعفر بن محمد (صادق) (علیهالسّلام) و گاهی از اصحاب امام موسی كاظم (علیهالسّلام) شمرده است و میگوید که مخالفانش به او شیطانالطاق لقب دادهاند. وی در طاق محامل در كوفه دكان داشت و شیخ طوسی و نجاشی از وی كتابهای بسیاری روایت كردهاند. ابوالحسن اشعری از این فرقه به عنوان شیطانیه نام میبرد و مینویسد: آنها معتقد بودند كه خداوند در نفس خود جاهل نیست، ولی عالم به اشیاء است و آنها را تقدیر و اراده میكند ولی پیش از آنكه آنها را تقدیر و اراده كند، علم به آنها نداشته است. عبدالقاهر بغدادی مینویسد: مؤمنالطاق رشته امامت را از علی (علیهالسّلام) به فرزندش موسی بن جعفر (علیهالسّلام) كشانید و از «قطعیه» بود[۱].
عقاید
مومنالطاق معتقد بود که حركات بندگان همان افعال آفریدگان است، زیرا خداوند به آنها امر به فعل كرده است و نیز گفتند که معارف همه اضطراری است. شهرستانی نقل میکند که مؤمنالطاق میگفت که خداوند نوری از نورها و به صورت آدمی است.
آثار
نعمان دارای آثار مختلفی بود که در ادامه به نام برخی از آن اشاره میشود.
کتاب اِفعل و لا تَفعل.
کتاب الاحتجاج فی امامة امیرالمؤمنین (علیهالسّلام).
کتاب بر رد خوارج.
کتاب الامامة.
کتاب المعرفة.
کتاب الرد علی المعتزلة فی امامه المفضول.
کتاب الجمل فی امر طلحه و الزبیر و عائشة.
کتاب اثبات الوصیة[۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹].
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ محمدجواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ اول، ص 446 با ویرایش و اصلاح عبارت
- ↑ همان.
- ↑ محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل والنحل، ج 1، ص 219.
- ↑ ابوالحسن اشعری، مقالات الاسلاميين و اختلاف المصلين، چاپ مصر، ص 37- 42- 51.
- ↑ ابوالعباس نجاشى، رجال النجاشی، چاپ بمبئى، سال 1317 ق، ص 228.
- ↑ شيخ طوسى، الفهرست، ص 131.
- ↑ ابن حزم اندلسی، الفصل فى الملل و الاهواء و النحل، 5 جلدی، چاپ مصر، سال 1347 ق، ج 4، ص 92.
- ↑ عبدالله مامقانی، تنقيح المقال فى علم احوال الرجال، 3 جلدی، چاپ نجف اشرف، ج 3، ص 160.
- ↑ سعد بن عبدالله اشعری قمی، المقالات و الفرق، تحقيق محمدجواد مشكور، تهران، سال 1963 م، ص 227- 229.
منابع
- محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل والنحل، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 16 آذرماه 1404 ش.
- ابوالعباس نجاشى، رجال النجاشی، چاپ بمبئى، سال 1317 ق، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 16 آذرماه 1404 ش.
- عبدالله مامقانی، تنقيح المقال فى علم احوال الرجال ، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 16 آذرماه 1404 ش.
- ابن حزم اندلسی، الفصل فى الملل و الاهواء و النحل، 5 جلدی، چاپ مصر، سال 1347 ق، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 16 آذرماه 1404 ش.
