پرش به محتوا

عطویه

از ویکی‌وحدت
عطویه
موسسعطیه حنفی

عطویه، از پیروان عطیه حنفی و شاخه‌ای از نجدات مربوط به فرقه «خوارج» بودند[۱].

موسس

عطیه حنفی پیشوای فرقه‌ای از خوارج به نام عطیه بود. در برخی از منابع تاریخی و کلامی، نام «عطیة بن اسود یشکری» و در برخی دیگر عطبة بن اسود حنفی ثبت شده است[۲][۳][۴][۵][۶][۷].

تاریخچه

او نخست از اصحاب نجدة بن عامر حنفی بود که وی را از جانب خود به سیستان فرستاد. او سپس به مرو رفته و مذهب خویش را آشکار کرد[۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴].

سرانجام

«ابوفدیک» و «عطیة بن الاسود حنفی» دو تن از سران گروه منتسب به «نافع بن الازرق» بودند و چون با بدعت‌های او روبرو شدند، از او بریده به فرد دیگری به نام «نجدة بن عامر» پیوسته و او را امیرالمؤمنین خواندند. ولی این بیعت نیز دیری نپایید، زیرا با بدعت‌هایی که «نجده» داشت، آنها نیز از او جدا شدند و «ابوفدیک»، «نجده» را کشت و پس از او، یارانش به دو گروه «فدیکیه» و «عطویه» تقسیم شدند[۱۵].

جستارهای وابسته

پانویس

  1. محمدجواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 334.
  2. همان.
  3. محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، تحقیق ابراهیم محمد ابوالفضل، بیروت، انتشارات دار التراث، چ دوم، سال 1387 ق، ج ‏5، ص 566.
  4. محمدجواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 334.
  5. نشوان بن سعید الحمیری، الحور العین، تحقیق کمال مصطفی، تهران، سال 1972 م، ص 170.
  6. ابوالحسن اشعری، مقالات الإسلامیین و اختلاف المصلین، ویسبادن، سال 1400 ق، چ سوم، ص 92.
  7. عبدالکریم بن محمد سمعانی، الأنساب، حیدر آباد هند، انتشارات مجلس، ج ‏9، ص 238.
  8. محمدجواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 334.
  9. خیر الدین زرکلی، الأعلام، بیروت، انتشارات دار العلم للملایین، سال 1989 م، چ هشتم، ج ‏4، ص 237.
  10. تقی‌الدین ابو العباس مقریزی، المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، قاهره، سال1930- 1911 م، ج 2 ،ص 354.
  11. نشوان بن سعید الحمیری، الحور العین، تحقیق کمال مصطفی، تهران، سال 1972 م، ص 170.
  12. ابوالحسن اشعری، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، مصر، سال 1950 م، ج 2، ص 164.
  13. ابن اثیر، اللباب فى تهذیب الانساب، قاهره، سال 69 – 1353 م، ص 1422.
  14. محمد بن احمد ملطی، التنبیه و الرد على اهل الاهواء و البدع، تحقیق محمد زاهد بن الحسن الکوثرى، قاهره سال 1949 م، ص 170.
  15. محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، قم، انتشارات شریف الرضی، چ سوم، سال 1364 ش، ص 143.

منابع

  • محمدجواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 29 مهرماه 1404 ش.
  • محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، قم، انتشارات شریف الرضی، چ سوم، سال 1364 ش، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 29 مهرماه 1404 ش.
  • ابوالحسن اشعری، مقالات الإسلامیین و اختلاف المصلین، ویسبادن، سال 1400 ق، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 29 مهرماه 1404 ش.