متوسمیه
| متوسمیه | |
|---|---|
 | |
| عقیده | دل آئینه عیب‌نما است و اگر دل پاک و نورانی باشد، آماده دریافت الهامات ربانی خواهد شد. |
متوسمیه از شاخه‌های فرقه هفتاد و سه‌گانه مسلمانان است.
معنای لغوی توسم
توسم در لغت به معنای دیدن چیزی از روی هوش و فراست و به علامت پی بردن است. عرب چنین مثال می‌زند: «تَوَسَّمْتُ في فلان خيراً أي رأَيت فيه أَثراً منه و تَوَسَّمْتُ فيه الخير أي تَفَرَّسْت»[۱]؛ خیر را در او از روی هوش و فراستم دیدم.
پندهای متوسمیه
متوسمیه می‌گویند که هوش با خود دار و گوش با دل دار و هر چه دل گوید به جای آور. پند نگاه‌دار که دل آئینه عیب‌نما است و اگر دل پاک و نورانی باشد، آماده دریافت الهامات ربانی خواهد شد؛ زیرا دل تاریک گرفتار زنگار طبیعت انسانی می‌شود و جز گناه و معصیت چیز دیگری جذب این دل نخواهد شد چنان که رسول خدا (صلّی‌الله علیه وآله) فرمود: «اِنَّ لِلشَّيْطانِ لَمَّةً بِابْنِ آدَمَ وَ لِلمَلَكِ لَمَّةً، فَاَمّا لَمَّةُ الشَّيطانِ فَاِيعادٌ بِالشَّرِّوَ تَكذيبٌ بِالحَقِّ، وَ اَمّا لَمَّةُ المَلَكِ فَاِيعادٌ بِالخَيْرِ وَ تَصديقٌ بِالحَقِّ، فَمَن وَجَدَ ذلِكَ فَليَعْلَماَ نَّهُ مِنَ اللّه ِ فَلْيَحمَدِ اللّه، وَ مَن وَجَدَ الاُخرى فَليَتَعَوَّذ بِاللّه مِنَ الشَّيطانِ الرَّجيمِ»[۲]؛ شيطان القائاتى به فرزند آدم دارد و فرشته نيز الهاماتى دارد، القاى شيطان به بدى وعده دادن و حق را تكذيب کردن و الهام فرشته به خوبى وعده دادن و حق را تصديق كردن است. پس هركسی الهام به خوبى را در دل خود يافت، بداند كه از جانب خداوند است و بدين خاطر خدا را ستايش کند و هركسی چيزى غير از اين يافت، از شيطانِ رانده شده، به خدا پناه ببرد. همچنین این روایت در جامع الصغیر سیوطی آمده است[۳]،[۴]،[۵].
پانویس
- ↑ لسان العرب، ج12، ص: 637
- ↑ ترمذی ابوعیسی محمدبن عیسی، سنن الترمذى ، ج 5، ص 219.
- ↑ مشکور محمد جواد؛ فرهنگ فرق اسلامی؛ مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی؛ چاپ دوم، ص 389؛ با ویرایش و اصلاح عبارات.
- ↑ هفتاد و سه ملت يا اعتقادات مذاهب؛ كتابى بی‌نام مربوط به قرن ششم با تصحيح محمد جواد مشكور؛ تهران، سال 1341 هجری شمسی؛ ص 55.
- ↑ سیوطی جلال‌الدین؛ الجامع الصغير؛ ج 1، ص 322.
