زیانیه

    از ویکی‌وحدت
    زیانیه
    نامزیانیه
    موسسمحمد‌بن‌عبدالرحمن ابی‌زیان

    زیانیه شاخه‏‌ای از طریقت صوفیه شاذلیه هستند که ذکر ایشان با ذکر طریقت «شاذلیه» اختلاف دارد.

    موسس

    رئیس طریقه زیانیه شخصی به نام محمد‌بن‌عبدالرحمن ابی‌زیان متوفای سال 1145 میلادی بود[۱].

    شرح حال موسس

    محمد‌بن‌عبدالرحمن در یکی از مناطق مربوط به کشور مراکش متولد شد و در شهری به نام سجلماسه تحصیل علم کرد و به فرمان پادشاه مراکش با تهمت جادوگری از فاس (یکی از شهرهای مراکش) رانده شد و به تافیلالت (پهناورترین واحه‌های زمین) گریخت و به فرقه شاذلیه در آمد و به حج رفت و پس از بازگشت در قناذی که مرکز آن طایفه بود زاویه‌‏ای (خانقاه) بنا کرد و چندین چاه آب حفر نمود. چندی بعد شهرت کرامات او در شمال آفریقا زبانزد مردم شد و گروهی از دزدان و راهزنان نیز به وی گرویدند[۲].

    توصیفات

    زیانیه صوفیه‏‌ای هستند که کارشان اختصاص به نگهداری و حفظ کاروان‌ها و تجار، از خطر حمله راهزنان بوده است. به‌طوری که هیچ کاروان و تاجری نمی‌توانست بدون حمایت سواران زیانیه سفر امنی داشته باشد. آنها با خود نامه‌ای را که به مهر شیخ طایفه رسیده بود حمل می‌‏کردند. از این جهت، دزدان به احترام نامه شیخ از غارت کاروان خودداری می‌‏کردند[۳].

    حیطه جغرافیایی

    زیانیه بیشتر در شمال آفریقا زندگی می‌کردند و همچنین در کشوهای الجزایر و مراکش سکونت داشتند.[۴][۵].

    پانویس

    1. محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 214 .
    2. همان.
    3. همان، ص 213، با ویرایش و جابجایی و اصلاح عبارات.
    4. همان.
    5. جمعی از نویسندگان، دائرة المعارف الاسلامیة، چ اول، ج 10، ص 477- 478.