پرش به محتوا

زیانیه

از ویکی‌وحدت
زیانیه
نامزیانیه
موسسمحمد‌بن‌عبدالرحمن ابی‌زیان

زیانیه شاخه‏‌ای از طریقت صوفیه شاذلیه هستند که ذکر ایشان با ذکر طریقت «شاذلیه» اختلاف دارد.

موسس

رئیس طریقه زیانیه شخصی به نام محمد‌ بن‌ عبدالرحمن ابی‌زیان متوفای سال 1145 میلادی بود[۱].

شرح حال موسس

محمد‌ بن‌ عبدالرحمن در یکی از مناطق مربوط به کشور مراکش متولد شد و در شهری به نام سجلماسه تحصیل علم کرد و به فرمان پادشاه مراکش با تهمت جادوگری از فاس (یکی از شهرهای مراکش) رانده شد و به تافیلالت (پهناورترین واحه‌های زمین) گریخت و به فرقه شاذلیه در آمد و به حج رفت و پس از بازگشت در قناذی که مرکز آن طایفه بود زاویه‌‏ای (خانقاه) بنا و چندین چاه آب حفر کرد. چندی بعد شهرت کرامات او در شمال آفریقا زبانزد مردم شد و گروهی از دزدان و راهزنان نیز به وی گرویدند[۲].

توصیفات

زیانیه صوفیه‏‌ای هستند که کارشان اختصاص به نگهداری و حفظ کاروان‌ها و تجار، از خطر حمله راهزنان بوده است. به‌طوری که هیچ کاروان و تاجری نمی‌توانست بدون حمایت سواران زیانیه سفر امنی داشته باشد. آنها با خود نامه‌ای را که به مهر شیخ طایفه رسیده بود، حمل و دزدان به احترام نامه شیخ، از غارت کاروان خودداری می‌‏کردند[۳].

حیطه جغرافیایی

زیانیه بیشتر در شمال آفریقا زندگی می‌کردند و همچنین در کشوهای الجزایر و مراکش نیز سکونت داشتند[۴][۵].

پانویس

  1. محمدجواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 ش، چ دوم، ص 214 .
  2. همان.
  3. همان، ص 213، با ویرایش و جابجایی و اصلاح عبارات.
  4. همان.
  5. جمعی از نویسندگان، دائرة المعارف الاسلامیة، چ اول، ج 10، ص 477- 478.