بشیریه (غلاة شیعه)

از ویکی‌وحدت
بشیریه
نامبشیریه
قرن شکل گیریقرن دوم هجری قمری
مبدأ شکل گیریکوفه
موسسمحمد‌بن‌بشیر کوفی
عقیدهاز واقفیه بودند( توقف امامان پس از امام موسی‌بن‌جعفر ع)

بَشیریه از «غلاة» شیعه و پیروان محمد‌بن‌بشیر کوفی از موالی بنی‌اسد بودند.

شرح حال موسس فرقه

درباره او نوشته‌اند که وی اهل کوفه و نیرنگ‌باز و شعبده‏‌باز بوده و از «واقفیه» به‌شمار می‌رفته است. یعنی کسانی که درباره امامان پس از حضرت موسی‌بن‌جعفر (ع) قائل به توقف شدند و امامت آنان را نپذیرفتند.[۱]

جایگاه رجالی

وی از راویان ضعیف شیعه است و مورد لعن امام‌کاظم (علیه‌السّلام) قرار گرفته است، زیرا به ایشان دروغ می‌بست. [۲] [۳]

اعتقادات

در منابع آمده است که محمد‌بن‌بشیر معتقد بود حضرت موسی‌بن‌جعفر (ع)غایب شده و خود را به اهل‌نور، نورانی و به اهل‌ظلمت، ظلمانی نشان می‌دهد. از دیدگاه وی، آن‌حضرت نمرده و به زندان نیفتاده، بلکه غایب و قائم آل‌محمد است که در وقت غیبت، محمد‌بن‌بشیر را جانشین خود کرده انگشتر خود را به وی داده و آنچه را پیروانش از امر دین و دنیا احتیاج دارند به محمد‌بن‌بشیر آموخته است و بعد از وی، محمد‌بن‌بشیر امام است. همچنین معتقد بود که ظاهر انسان آدم و باطنش ازلی است.[۴] [۵]

آثار

برخی از مدخل‌نویسان بدون نام بردن از اسم اثر، فقط درباره او نوشته‌اند که وی دارای کتابی نیز بوده است.[۶]

تذکر لازم

تذکّر لازم اینکه دو راوی به نام «محمّد‌بن‌بشیر» وجود دارد:

الف: محمّد‌بن بشیر کوفی، همزمان با موسی بن جعفر (کاظم) (علیه‌السّلام) بوده و شخصی ملعون است و بشیریه پیروان او هستند.

ب: محمّد‌بن بشیر کوفی که برادر علی‌بن بشیر کوفی است و هر دو ثقه هستند. نجاشی از آنها نام می‌برد و می‌گوید: کتاب نوادر از این شخص ثقه است [۷] و در قم از دنیا رفته است. نکته قابل‌ ذکر این است که رجالیان هیچ نشانه روشنی برای تمییز این دو نفر هم‌نام بیان نکرده‌اند. [۸]

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 104 با اصلاح عبارات.
  2. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 104
  3. مامقانی، عبدالله، تلخیص مقباس الهدایة، ص ۲۶۸
  4. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 104
  5. تبریزی، علی، بهجة الآمال، ج ۶، ص ۳۱۵-۳۱۸.
  6. تبریزی، علی، بهجة الآمال، ج ۶، ص ۳۱۵-۳۱۸.
  7. نجاشی احمد بن عباس، رجال النجاشی، ص ۳۴۴
  8. تبریزی، علی، بهجة الآمال، ج ۶، ص ۳۱۵.