عبدالله بن سبأ واقعی یا خیالی (کتاب)

کتاب عبـدالله بن سبـأ بین الواقع والخیال

نام کتاب	عبـدالله بن سبـأ بین الواقع والخیال
نویسنده	سید هادی خسروشاهی
زبان کتاب	عربی
سال نشر	1428ق/2007 م.
ناشر	مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، معاونت فرهنگی
تیراژ	1000 نسخه
نوبت چاپ	دوم
قطع	رقعی
تعداد صفحات	140

عبدالله بن سبأ واقعی یا خیالی عنوان کتابی است که توسط مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی منتشر شده است و در یک بررسی تحلیلی آراء و نظرات علماء اهل سنت و شیعه را در وجود و عدم این شخصیت بررسی می‌نماید.

اهمیت کتاب

قضیه عبدالله بن سبأ و حوادث و باورها و مسائلی که در تاریخ اسلام مطرح بوده، بیش از آنکه به واقعیت نزدیک باشد، تصور و خیالی بوده که مسبب بحران‌ها و تنش‌هایی در میان تشیع و اهل سنت بوده است؛ بدین سبب نیازمند پژوهشی تاریخی و تحلیلی است. کتاب حاضر با این رویکرد و بر اساس آرا و دیدگاه‌های علما و پژوهش‌گران اسلامی تألیف و منتشر شده است.

سرفصل‌ها و موضوعات

کتاب از سخن ناشر، مقدمه نویسنده، چهار فصل و ضمائم تشکیل شده است. نویسنده در مقدمه با اشاره به ضرورت اجتناب از مسائل اختلاف برانگیز و با ذکر آیاتی، ضرورت وحدت و تقریب را بیان کرده است.

فصل اول

ابتدا، عبدالله بن سبأ معرفی و سپس داستان او بر اساس روایت‌های شیعه و سنی تشریح شده؛ سپس اعتقادات و اقدامات وی بررسی گردیده است. نویسنده در ادامه این فصل ریشه‌های تاریخی افسانه عبدالله بن سبأ را بیان کرده است.

فصل دوم

«عبدالله سبأ در اندیشه سنـّی»، را معرفی و به بررسی دیدگاه‌های برخی از اندیشمندان اهل سنت نظیر طه حسین، حامد داود الحنفی، عبدالعزیز الهلالی و احمد عباس صالح اختصاص دارد.

فصل سوم

«موضع علمای شیعه درباره شخصیت ابن سبأ»، آرای برخی از علمای شیعه ذکر شده که برخی همانند سعد بن عبدالله قمی، حسن نوبختی، کشی، شیخ صدوق، مجلسی، طبرسی و . . . معتقد بودند وی فردی حاشیه نشین بوده و دارای چنان خطری که برخی معتقد بوده‌اند، نبوده است. از سوی دیگر برخی نظیر علامه سید مرتضی عسکری و دکتر علی وردی وجود او را انکار کرده‌اند.

فصل چهارم

نکاتی را درباره غلاة و غلو نزد شیعیان بیان کرده است.

پایان بخش کتاب پیوست‌هایی درباره موضوع کتاب است.

مؤلف

این کتاب توسط مرحوم استاد سید هادی خسروشاهی تدوین شده است.

پانویس

برگرفته با تلخیص از کتابنامه انتشارات مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، معاونت فرهنگی، علیرضا شاه حسینی، چاپ سوم، صفحه 249، تهران، 1389 ش.