confirmed
۵٬۹۲۲
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'رده:مفاهیم اسلامی' به 'رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''میکائیل''' جزء چهار فرشته مقرب درگاه الهی است که به امر [[خداوند]] مامور روزی همه خلایق میباشد. | '''میکائیل''' جزء چهار فرشته مقرب درگاه الهی است که به امر [[خداوند]] مامور روزی همه خلایق میباشد. | ||
در احادیث نقل شده است که میکائیل از [[فرشتگان]] رحمت و از حاملان [[عرشالهی]] است. او همراه با [[ | در احادیث نقل شده است که میکائیل از [[فرشتگان]] رحمت و از حاملان [[عرشالهی]] است. او همراه با [[جبرائیل]] از نخستین فرشتگانی بودند که بر [[حضرت آدم]] سجده کردند.<ref>خرمشاهی بهاء الدین، «میکال» در دانشنامه قرآنی، ۱۳۷۷ش، ص۲۱۹۵.</ref> | ||
همچنین نقل شده است که شرح صدر [[پیامبر (ص)]] بهوسیله این دو فرشته انجام میگرفت.<ref>خرمشاهی بهاء الدین، «میکال» در دانشنامه قرآنی، ۱۳۷۷ش، ص۲۱۹۵. | همچنین نقل شده است که شرح صدر [[پیامبر (ص)]] بهوسیله این دو فرشته انجام میگرفت.<ref>خرمشاهی بهاء الدین، «میکال» در دانشنامه قرآنی، ۱۳۷۷ش، ص۲۱۹۵. | ||
</ref> | </ref> | ||
== فرشتگان تدبیر == | == فرشتگان تدبیر == | ||
[[امام رضا (ع)]] در | [[امام رضا (ع)]] در تعبیری از جبرائیل، میکائیل، [[اسرافیل]] و [[عزرائیل،]] با عنوان چهار فرشته تدبیر کننده (المُدَبِّرَاتِ الْأَرْبَعَة) یاد کرده است.<ref>عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج2، ص: 3</ref> | ||
=== سرور فرشتگان === | === سرور فرشتگان === | ||
در برخی از منابع فلسفی و عرفانی از این چهار ملک به عنوان سرور دیگر فرشتگان <ref>میبدی، كشف الأسرار و عدة الأبرار، ج1، ص290؛</ref> <ref>صدرالمتالهین، مفاتيح الغيب، ص346</ref> و یا چهار ملک مقرب یاد شده است. <ref>نسفی، بیان التنزیل، ص 184</ref> <ref>امیر سید علی همدانی، اسرار النقطة يا توحيد عارفان، ص191.</ref> | در برخی از منابع فلسفی و عرفانی از این چهار ملک به عنوان سرور دیگر فرشتگان <ref>میبدی، كشف الأسرار و عدة الأبرار، ج1، ص290؛</ref> <ref>صدرالمتالهین، مفاتيح الغيب، ص346</ref> و یا چهار ملک مقرب یاد شده است. <ref>نسفی، بیان التنزیل، ص 184</ref> <ref>امیر سید علی همدانی، اسرار النقطة يا توحيد عارفان، ص191.</ref> | ||
=== | === رؤوس ملائکه === | ||
میکائیل در کنار | میکائیل در کنار جبرائیل، اسرافیل و عزرائیل، چهار فرشته مقرب درگاه الهی هستند که از آنها به «[[رؤوس ملائکه]]» تعبیر میشود. | ||
<ref>رجالی تهرانی، فرشتگان تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.</ref> | <ref>رجالی تهرانی، فرشتگان تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.</ref> | ||
=== آفریده شدن از یک تسبیح === | === آفریده شدن از یک تسبیح === | ||
در برخی از احادیث آمده است که میکائیل، | در برخی از احادیث آمده است که میکائیل، جبرائیل و اسرافیل از یک تسبیح آفریده شدهاند.<ref>طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۸.</ref> | ||
== نام میکائیل در قرآن == | == نام میکائیل در قرآن == | ||
نام میکائیل فقط یک بار در قرآن و به نام میکال آمده <ref>رجالی تهرانی، فرشتگان، تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.</ref> و دشمنی با او یکی از دلایل کفر برشمرده شده است. خداوند فرمود: «مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ» | نام میکائیل فقط یک بار در قرآن و به نام میکال آمده <ref>رجالی تهرانی، فرشتگان، تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.</ref> و دشمنی با او یکی از دلایل کفر برشمرده شده است. خداوند فرمود: «مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ» (سوره بقره، آیه 98) یعنی هرکسی که با خداوند، فرشتگان، رسولان، جبرئيل و ميكائيل دشمن باشد، [كافر است] و بىترديد، خدا دشمن [[كافران]] است.» | ||
== معناشناسی واژه میکال == | == معناشناسی واژه میکال == | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
== منزلت میکائیل == | == منزلت میکائیل == | ||
میکائیل دارای منزلت عظیمی است. او از فرشتگان مقرب الهی است که همراه با سه فرشته دیگر، تدبیر امور عالم به دست | میکائیل دارای منزلت عظیمی است. او از فرشتگان مقرب الهی است که همراه با سه فرشته دیگر، تدبیر امور عالم به دست آنها است. | ||
پیامبر (ص) فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى اخْتَارَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ أَرْبَعَةً اخْتَارَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ جَبْرَئِيلَ وَ مِيكَائِيلَ وَ إِسْرَافِيلَ وَ مَلَكَ الْمَوْتِ یعنی خداوند از هر چيز چهار تا را برگزيد: از فرشتگان، جبرائيل، ميكائيل، اسرافيل و عزرائیل را و... <ref>شیخ صدوق، خصال، ج1، ص 225</ref> همچنین در روایات نقل شده است که لوحمحفوظ، چهار رکن دارد و میکائیل مظهر رکن اراده در آن است.<ref>ابن فناری، مصباح الانس، ۱۳۷۴ش، ص۴۰۲.</ref> | پیامبر (ص) فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى اخْتَارَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ أَرْبَعَةً اخْتَارَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ جَبْرَئِيلَ وَ مِيكَائِيلَ وَ إِسْرَافِيلَ وَ مَلَكَ الْمَوْتِ یعنی خداوند از هر چيز چهار تا را برگزيد: از فرشتگان، جبرائيل، ميكائيل، اسرافيل و عزرائیل را و... <ref>شیخ صدوق، خصال، ج1، ص 225</ref> همچنین در روایات نقل شده است که لوحمحفوظ، چهار رکن دارد و میکائیل مظهر رکن اراده در آن است.<ref>ابن فناری، مصباح الانس، ۱۳۷۴ش، ص۴۰۲.</ref> | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
بسیاری از مفسران [[اهل سنت]] و برخی از [[شیعیان]] با استناد به روایات، میکائیل را فرشته رحمت دانستهاند.<ref>زمخشری، کشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۳۹۴</ref> <ref>کاشانی، زبدةالتفاسیر، ۱۴۲۳ق، ج۶، ص۴۶۴،</ref> <ref> رستمی و آلبویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۴۱.</ref> | بسیاری از مفسران [[اهل سنت]] و برخی از [[شیعیان]] با استناد به روایات، میکائیل را فرشته رحمت دانستهاند.<ref>زمخشری، کشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۳۹۴</ref> <ref>کاشانی، زبدةالتفاسیر، ۱۴۲۳ق، ج۶، ص۴۶۴،</ref> <ref> رستمی و آلبویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۴۱.</ref> | ||
=== مظهر اسم | === مظهر اسم ربّ و حامل عرش الهی === | ||
میکائیل مظهر اسم | میکائیل مظهر اسم «ربّ» و از حاملان عرش الهی است. | ||
<ref>موسوی خمینی سید روحالله، آداب الصلوة، ۱۳۸۷ش، ص۲۷۵.</ref> | <ref>موسوی خمینی سید روحالله، آداب الصلوة، ۱۳۸۷ش، ص۲۷۵.</ref> | ||
=== دومین فرشته مقرب درگاه الهی === | === دومین فرشته مقرب درگاه الهی === | ||
در روایات آمده است که میکائیل پس از | در روایات آمده است که میکائیل پس از جبرائیل دومین فرشته مقرب الهی است. | ||
<ref>ر. ک، طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.</ref> | <ref>ر. ک، طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.</ref> | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
=== فرشته نزول باران === | === فرشته نزول باران === | ||
رسول خدا(ص) فرمود: ... أَمَّا مِیكَائِیلُ فَصَاحِبُ كُلِّ قَطْرَةٍ تَسْقُطُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَنْبُتُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَسْقُط...صاحب هر قطره بارانی که میبارد، هر برگ درختی که رشد میکند و هر برگی که فرو میافتد، میکائیل است<ref>. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۵۹، ص۲۶۰.</ref> <ref>طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.</ref>همچنین در دیگر روایات نیز میکائیل فرشته موکل بر نزول باران معرفی شده است.<ref>پاکتچی احمد، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸.</ref> بنابراین باید گفت که ماموریت اصلی | رسول خدا(ص) فرمود: ... أَمَّا مِیكَائِیلُ فَصَاحِبُ كُلِّ قَطْرَةٍ تَسْقُطُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَنْبُتُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَسْقُط...صاحب هر قطره بارانی که میبارد، هر برگ درختی که رشد میکند و هر برگی که فرو میافتد، میکائیل است<ref>. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۵۹، ص۲۶۰.</ref> <ref>طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.</ref>همچنین در دیگر روایات نیز میکائیل فرشته موکل بر نزول باران معرفی شده است.<ref>پاکتچی احمد، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸.</ref> بنابراین باید گفت که ماموریت اصلی میکائیل مامور حفظ نباتات و نزول باران و برف بر زمین است که منشأ رزق و روزی برای تمام مخلوقات میباشد. | ||
=== همکاری با فرشتگان در دیگر ماموریتها === | === همکاری با فرشتگان در دیگر ماموریتها === | ||
میکائیل با دیگر فرشتگان در انجام امر الهی همکاری میکند. | میکائیل با دیگر فرشتگان در انجام امر الهی همکاری میکند. | ||
امام صادق(ع) فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بَعَثَ أَرْبَعَةَ أَمْلَاكٍ فِی إِهْلَاكِ قَوْمِ لُوطٍ جَبْرَئِیلَ وَ مِیكَائِیلَ وَ إِسْرَافِیلَ وَ كَرُوبِیل. خداوند تبارک و تعالی، چهار فرشته | امام صادق(ع) فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بَعَثَ أَرْبَعَةَ أَمْلَاكٍ فِی إِهْلَاكِ قَوْمِ لُوطٍ جَبْرَئِیلَ وَ مِیكَائِیلَ وَ إِسْرَافِیلَ وَ كَرُوبِیل. خداوند تبارک و تعالی، چهار فرشته جبرائیل، میکائیل، اسرافیل و کروبیل را مأمور کرد تا قوم لوط را هلاک کنند. <ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، نشر اسلامیه، ج۵، ص۵۴۶.</ref> | ||
=== مامور پل صراط === | === مامور پل صراط === | ||
میکائیل در [[قیامت]] مأمور میشود تا پل صراط را بر روی [[جهنم]] قرار دهد. <ref>طبرسی، مجمع البیان، ترجمه علی کرمی، ۱۳۶۰ش، ج۲۰، ص۴۶۹.</ref> | میکائیل در [[قیامت]] مأمور میشود تا پل صراط را بر روی [[جهنم]] قرار دهد. <ref>طبرسی، مجمع البیان، ترجمه علی کرمی، ۱۳۶۰ش، ج۲۰، ص۴۶۹.</ref> | ||
=== مشارکت میکائیل در دیگر ماموریتها === | === مشارکت میکائیل در دیگر ماموریتها === | ||
برای | برای میکائیل مأموریتهای دیگری نیز ذکر شده است، از جمله: | ||
مشارکت در هلاکت [[قوم فرعون]] | مشارکت در هلاکت [[قوم فرعون]] | ||
مشارکت در هلاکت [[قوم لوط(ع)]] | مشارکت در هلاکت [[قوم لوط(ع)]] | ||
بشارت دادن ابراهیم(ع) | بشارت دادن به ابراهیم(ع) برای ولادت [[اسحاق]] | ||
دریافت اخبار از اسرافیل و انتقال آنها به | دریافت اخبار از اسرافیل و انتقال آنها به جبرائیل | ||
محفاظت از پیامبر (ص) در [[لیلةالمبیت]] | محفاظت از پیامبر (ص) در [[لیلةالمبیت]] | ||
یاری مسلمانان در [[جنگ بدر]] | یاری مسلمانان در [[جنگ بدر]] | ||
آوردن | آوردن [[بُراق]] برای پیامبر (ص) در [[معراج]] | ||
نماز گزاردن بر پیامبر (ص) | نماز گزاردن بر پیامبر (ص) | ||
<ref>ر. ک. هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۹ش، ج۳۰، ص۲۳۲-۲۴۳</ref>؛ <ref>پاکتچی، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸؛</ref> <ref>رستمی و آلبویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۳۹-۲۴۵.</ref> | <ref>ر. ک. هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۹ش، ج۳۰، ص۲۳۲-۲۴۳</ref>؛ <ref>پاکتچی، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸؛</ref> <ref>رستمی و آلبویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۳۹-۲۴۵.</ref> | ||
== میکائیل در ادیان دیگر == | == میکائیل در ادیان دیگر == | ||
در منابع مسیحی و یهودی نیز میکائیل به عنوان فرشتهای بزرگ و مقرب معرفی شده است که گاهی از او به «میشل» یاد میشود.<ref>ابراهیم، «جبرئیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ص۵۴۴.</ref> میکائیل نزد یهودیان، مدافع همیشگی قوم یهود تلقی شده و رتبهای بالاتر از | در منابع مسیحی و یهودی نیز میکائیل به عنوان فرشتهای بزرگ و مقرب معرفی شده است که گاهی از او به «میشل» یاد میشود.<ref>ابراهیم، «جبرئیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ص۵۴۴.</ref> میکائیل نزد یهودیان، مدافع همیشگی قوم یهود تلقی شده و رتبهای بالاتر از جبرائیل دارد. | ||
<ref>ابراهیم، | <ref>ابراهیم، «جبرائیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ص۵۴۴.</ref> | ||
کتاب مقدس در فصل دهم و دوازدهم از کتاب دانیال، میکائیل را رئیس فرشتگان معرفی میکند که به کمک دانیال آمده و او را یاری میدهد تا بر دشمنانش پیروز شود. | کتاب مقدس در فصل دهم و دوازدهم از کتاب دانیال، میکائیل را رئیس فرشتگان معرفی میکند که به کمک دانیال آمده و او را یاری میدهد تا بر دشمنانش پیروز شود. | ||
<ref>کتاب مقدس، کتاب دانیال، فصل دهم بند ۱۳ و ۲۱؛ کتاب دانیال، فصل دوازدهم، بند ۱.</ref> در رساله یهودا نیز میکائیل بهعنوان رئیس ملائکه درباره جسد [[موسی(ع)]] با شیطان نزاع میکند و به او میگوید [[یهوه]] تو را توبیخ نماید. <ref>کتاب مقدس، رساله یهودا، بند ۸.</ref> در مکاشفه یوحنا از میکائیل و لشکریانی از فرشتگان یاد میکند که با اژدها جنگ میکنند.<ref>کتاب مقدس، مکاشفه یوحنا، فصل دوازدهم، بند ۷.</ref> | <ref>کتاب مقدس، کتاب دانیال، فصل دهم بند ۱۳ و ۲۱؛ کتاب دانیال، فصل دوازدهم، بند ۱.</ref> در رساله یهودا نیز میکائیل بهعنوان رئیس ملائکه درباره جسد [[موسی(ع)]] با شیطان نزاع میکند و به او میگوید [[یهوه]] تو را توبیخ نماید. <ref>کتاب مقدس، رساله یهودا، بند ۸.</ref> در مکاشفه یوحنا از میکائیل و لشکریانی از فرشتگان یاد میکند که با اژدها جنگ میکنند.<ref>کتاب مقدس، مکاشفه یوحنا، فصل دوازدهم، بند ۷.</ref> |