بحار الانوار (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۱: خط ۴۱:


[[آقا بزرگ تهرانی]] می‌گوید:  
[[آقا بزرگ تهرانی]] می‌گوید:  
بحارالانوار کتاب جامعی است که دربرگیرنده اخبار اهل‌بیت (علیه السلام) است. تحقیقات دقیقی که بهتر از آن یافت نمی‌شود و باید گفت مانند این کتاب نه قبلاً نوشته شده است و نه در آینده نوشته خواهد شد<ref> تهرانی، الذریعه، ج۳، ص۱۶</ref>.
بحارالانوار کتاب جامعی است که دربرگیرنده اخبار [[اهل بیت (علیهم السلام)|اهل‌بیت (علیه السلام)]] است. تحقیقات دقیقی که بهتر از آن یافت نمی‌شود و باید گفت مانند این کتاب نه قبلاً نوشته شده است و نه در آینده نوشته خواهد شد<ref> تهرانی، الذریعه، ج۳، ص۱۶</ref>.


امام خمینی(ره) می‌نویسد:
[[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی(ره)]] می‌نویسد:
بحارالانوار اثر عالم و محدث بزرگ محمدباقر مجلسی است که تقریباً در برگیرنده ۴۰۰ کتاب و رساله است؛ بحارالانوار خود یک کتابخانه است و مصنف آن هنگامی که دید بسیاری از کتب حدیثی به واسطه کوچکی حجم و گذشت زمان در معرض نابودی و تلف شدن هستند، در صددتألیف آن بر آمد<ref>خمینی، کشف الاسرار، ص۳۱۹</ref>.
بحارالانوار اثر عالم و محدث بزرگ محمدباقر مجلسی است که تقریباً در برگیرنده ۴۰۰ کتاب و رساله است؛ بحارالانوار خود یک کتابخانه است و مصنف آن هنگامی که دید بسیاری از کتب حدیثی به واسطه کوچکی حجم و گذشت زمان در معرض نابودی و تلف شدن هستند، در صددتألیف آن بر آمد<ref>خمینی، کشف الاسرار، ص۳۱۹</ref>.


نکتۀ قابل توجه در تألیف بحار آن است که استفاده محدود مؤلف از کتب اربعه باعث شده اهمیت کتاب او از لحاظ فقهی کم شده و به رغم اینکه در دیگر زمینه‌ها سیطره کامل و بسیار واضحی در حوزۀ فرهنگ تشیع پس از خود پیدا کرده، در مباحث فقهی، از مراجع متداول محسوب نشود.
نکتۀ قابل توجه در تألیف بحار آن است که استفاده محدود مؤلف از [[کتب اربعه]] باعث شده اهمیت کتاب او از لحاظ فقهی کم شده و به رغم اینکه در دیگر زمینه‌ها سیطره کامل و بسیار واضحی در حوزۀ فرهنگ [[مذهب شیعه|تشیع]] پس از خود پیدا کرده، در مباحث فقهی، از مراجع متداول محسوب نشود.


همچنین نوع تحلیل‌ها و توضیحاتی که علامه دربارۀ احادیث می‌دهد، در فضای [[اخباری‌گری]] متعادل صورت گرفته و حتی آنجا که با مسائل عقلی برخورد می‌کند، با رویکردی کلامی و ظاهرگرایانه آن را نقد می‌کند، نه با رویکردی عقلی فلسفی، به همین خاطر برخی از متفکران شیعه معتقدند شرح‌ها و نکات علامه مجلسی از دقت کافی برخوردار نیستند<ref>علامه طباطبائی و مجلسی و حدیث عقل و نقل، سید محمد خامنه‌ای</ref>. از این رو، بخشی از تفسیرها و تعبیرهایی که علامه مجلسی ذیل روایات اهل‌بیت، درباره عناوینی چون روح، نفس، عقل و... می‌آورد، مورد نقد این محققین قرار گرفته است.
همچنین نوع تحلیل‌ها و توضیحاتی که علامه دربارۀ احادیث می‌دهد، در فضای [[اخباری‌گری]] متعادل صورت گرفته و حتی آنجا که با مسائل عقلی برخورد می‌کند، با رویکردی کلامی و ظاهرگرایانه آن را نقد می‌کند، نه با رویکردی عقلی فلسفی، به همین خاطر برخی از متفکران [[مذهب شیعه|شیعه]] معتقدند شرح‌ها و نکات علامه مجلسی از دقت کافی برخوردار نیستند<ref>علامه طباطبائی و مجلسی و حدیث عقل و نقل، سید محمد خامنه‌ای</ref>. از این رو، بخشی از تفسیرها و تعبیرهایی که علامه مجلسی ذیل روایات اهل‌بیت، درباره عناوینی چون روح، نفس، عقل و... می‌آورد، مورد نقد این محققین قرار گرفته است.


از جمله [[علامه طباطبایی]] در تعلیقه خود بر بخش‌هایی از بحارالانوار می‌نویسد:
از جمله [[علامه طباطبایی]] در تعلیقه خود بر بخش‌هایی از بحارالانوار می‌نویسد:
... وشیوه احتیاط برای کسی که در مباحث عمیق عقلی وارد نیست، آن است که به ظاهر قرآن و احادیث مستفیضه تمسک کند و فهم حقایق آنها را به خداوند واگذارد، و از ورود به بحث‌های عمیق عقلی اثباتا و نفیا پرهیز کند<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۱۰۴، پانویس</ref>.  
... وشیوه احتیاط برای کسی که در مباحث عمیق عقلی وارد نیست، آن است که به ظاهر قرآن و احادیث مستفیضه تمسک کند و فهم حقایق آنها را به خداوند واگذارد، و از ورود به بحث‌های عمیق عقلی اثباتا و نفیا پرهیز کند<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۱۰۴، پانویس</ref>.  


[[سید محسن امین]] نیز در اعیان الشیعه می‌نویسد:  
[[سید محسن امین]] نیز در [[اعیان الشیعه]] می‌نویسد:  
بسیاری از بیانات، توضیحات و تفسیرهایی که علامه مجلسی برای احادیث و غیر آن نقل کرده است، شتابزده نوشته شده و این امر موجب کاهش فایده و وقوع اشتباه در این مطالب شده است<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۳</ref>.
بسیاری از بیانات، توضیحات و تفسیرهایی که علامه مجلسی برای احادیث و غیر آن نقل کرده است، شتابزده نوشته شده و این امر موجب کاهش فایده و وقوع اشتباه در این مطالب شده است<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۳</ref>.


confirmed، مدیران
۳۶٬۸۳۲

ویرایش