۲۲٬۶۸۲
ویرایش
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== شرح حال == | == شرح حال == | ||
وی فقیهی تابعی از فقها، مفسرین و محدثین طبقه سوم در [[مکه]] و شخصی معلم و پارسا بود. وی در زمان خلافت [[عثمان]] به دنیا آمد و در جنگ [[حجاج بن یوسف|حَجّاج]] با [[عبدالله بن زبیر]]، دستش قطع و در ادامه نابینا شد و سرانجام در سال ۱۱۴ هجری قمری در سن ۸۸ سالگی درگذشت | وی فقیهی تابعی از فقها، مفسرین و محدثین طبقه سوم در [[مکه]] و شخصی معلم و پارسا بود. وی در زمان خلافت [[عثمان]] به دنیا آمد و در جنگ [[حجاج بن یوسف|حَجّاج]] با [[عبدالله بن زبیر]]، دستش قطع و در ادامه نابینا شد و سرانجام در سال ۱۱۴ هجری قمری در سن ۸۸ سالگی درگذشت<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 334</ref>،<ref>یوسف بن عبدالرحمن بن یوسف، تهذیب الکمال، ج۲۰ ص۷۶ ش۳۹۳۳</ref>،<ref>ذهبی شمس الدین محمد، تذکرة الحفّاظ، ج۱ ص۹۸. | ||
</ref> <ref>بخاری محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۶ ص۴۶۴ ش۲۹۹۹</ref><ref>یوسف بن عبدالرحمن بن یوسف، تهذیب الکمال، ج۲۰ ص۸۵ ش۳۹۳۳</ref> <ref>منیع بغدادی محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ج۵ ص۴۷۰.</ref> <ref>محمدی ری شهری محمد، شناخت نامه حدیث، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.</ref> | </ref>،<ref>بخاری محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۶ ص۴۶۴ ش۲۹۹۹</ref>،<ref>یوسف بن عبدالرحمن بن یوسف، تهذیب الکمال، ج۲۰ ص۸۵ ش۳۹۳۳</ref>،<ref>منیع بغدادی محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ج۵ ص۴۷۰.</ref>،<ref>محمدی ری شهری محمد، شناخت نامه حدیث، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.</ref>. | ||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
در زمان وى [[مذاهب فقهى]] (به عنوان مذهب و فرقه) هنوز برقرار نشده بود و در [[مدینه]] هفت نفر به عنوان فقهاى سبعه مرجعیت داشتند که مردم به آنان رجوع مى کردند. علاوه در [[مکه]] که عطاء مى زیسته است، جمعى از جمله خود وی مرجعیت داشتهاند که پس از درگذشت هر کدام از ایشان، دوران مرجعیت‌شان نیز خاتمه می‌یافت | در زمان وى [[مذاهب فقهى]] (به عنوان مذهب و فرقه) هنوز برقرار نشده بود و در [[مدینه]] هفت نفر به عنوان فقهاى سبعه مرجعیت داشتند که مردم به آنان رجوع مى کردند. علاوه در [[مکه]] که عطاء مى زیسته است، جمعى از جمله خود وی مرجعیت داشتهاند که پس از درگذشت هر کدام از ایشان، دوران مرجعیت‌شان نیز خاتمه می‌یافت<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 335</ref>،<ref>مقدسی شمس الدین ابو عبیدالله محمد بن احمد، احسن التقاسیم فى معرفة الاقالیم، لیدن سال 1876- 1906 میلادی، ص 37</ref>. | ||
== جایگاه روایی == | == جایگاه روایی == | ||
عطاء‌بن‌ابی‌ریاح (رباح) با حدود دویست نفر از [[صحابه|صحابه پیامبر (ص)]] حشر و نشر داشته است. او از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، [[ابوبکر]]، [[عمر]]، [[عثمان]] و فضل‌بن‌عبّاس، به صورت مرسل و از اُمّ‌سَلَمه، اُمّ‌هانی، ابو‌سعید خُدْری، [[عایشه]]، [[ابن‌عبّاس]]، [[عبداللّه‌بن‌زبیر]]، [[عبدالله‌بن‌عمر]] و دیگران، روایت نقل کرده است. جمعی از راویان چون [[ابو حنیفه|ابو‌حنیفه]]، اوزاعی، زُهری، قتاده، اَعمَش، سَلَمة‌بن‌کهیل از وی حدیث شنیده اند. | عطاء‌بن‌ابی‌ریاح (رباح) با حدود دویست نفر از [[صحابه|صحابه پیامبر (ص)]] حشر و نشر داشته است. او از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، [[ابوبکر]]، [[عمر]]، [[عثمان]] و فضل‌بن‌عبّاس، به صورت مرسل و از اُمّ‌سَلَمه، اُمّ‌هانی، ابو‌سعید خُدْری، [[عایشه]]، [[ابن‌عبّاس]]، [[عبداللّه‌بن‌زبیر]]، [[عبدالله‌بن‌عمر]] و دیگران، روایت نقل کرده است. جمعی از راویان چون [[ابو حنیفه|ابو‌حنیفه]]، اوزاعی، زُهری، قتاده، اَعمَش، سَلَمة‌بن‌کهیل از وی حدیث شنیده اند. | ||
[[شیخ طوسی]] او را از اصحاب [[امام علی (ع)]] می‌داند و می‌نویسد که در نقل حدیث، خلط(مخلّط) می‌کرده است | [[شیخ طوسی]] او را از اصحاب [[امام علی (ع)]] می‌داند و می‌نویسد که در نقل حدیث، خلط(مخلّط) می‌کرده است<ref>شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۷۵ ش۷۲۱.</ref>. البته عطا به نظر نمی‌تواند از اصحاب امام علی علیه‌السلام باشد، زیرا وی در زمان شهادت حضرت تنها سیزده سال عمر داشت. | ||
علاوه، بعضی می‌گویند که تهمت خلط از ناحیه [[اهل‌سنّت]] درباره عطاء‌بن‌سائب گفته شده است نه درباره عطاء‌بن‌ابی‌رباح | علاوه، بعضی می‌گویند که تهمت خلط از ناحیه [[اهل‌سنّت]] درباره عطاء‌بن‌سائب گفته شده است نه درباره عطاء‌بن‌ابی‌رباح<ref>شوشتری محمد تقی، قاموس الرجال: ج۷ ص۲۰۳ ش۴۸۸۹.</ref>. در منابع اهل‌سنت از امام باقر علیه‌السلام نقل شده است که فرمود: احکام حج را از عطاء بیاموزید<ref>ابن کثیر دمشقی، البدایه و النهایة، ج۹ ص۳۰۶.</ref>. همچنین شیخ طوسی حدود 84 فتوا را به عطاء نسبت داده است<ref>موسوعة طبقات الفقهاء، ج۱، ص۴۶۰، ش۲۱۴</ref>. | ||
== آثار و روایات == | == آثار و روایات == | ||
باید گفت که شمار دقیقی از روایات و آثار عطاء‌بن‌ریاح گزارش نشده است، ولی احادیث فراوانی در منابع حدیثی اهل‌سنّت به او نسبت داده شده است | باید گفت که شمار دقیقی از روایات و آثار عطاء‌بن‌ریاح گزارش نشده است، ولی احادیث فراوانی در منابع حدیثی اهل‌سنّت به او نسبت داده شده است<ref>محمدی ری شهری محمد، شناخت نامه حدیث، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.</ref>. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||