جوالیقیه: تفاوت میان نسخه‌ها

ابومحمد (یا ابوالحکم) هشام‌بن‌سالم جوالیقی‌کوفی‌جعفی اصالتاً از اهالی جوزجان (منطقه‌ای در نواحی بلخ‌خراسان) بوده است. برخی از منابع، وی را از جمله اسرا  به‌حساب آورده‌اند، ولی با توجه به اینکه جوزجان در سال 33 هجری قمری فتح شده، ظاهراً پدر یا اجداد وی از اسرا بوده‌اند.هشام‌بن‌سالم تا سال 183 هجری‌قمری زنده و در  زمان خود از فقها و روات ثقه‌شیعه و از اصحاب امام‌صادق و امام کاظم (علیهماالسلام) بوده است و از زمره محدثین‌بزرگ به‌حساب می‌آمد. وی علاوه بر فقه، در علم‌کلام نیز صاحب‌نظر بود.<ref>احمد امین، اعیان الشیعه، ج 10، ص266</ref> <ref>نجاشی احمد بن علی، رجال النجاشی، ص 434</ref> <ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 4، ص 270</ref> <ref>شوشتری محمد تقی، قاموس الرجال، ج10، ص 559</ref> <ref>خویی سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج 19، ص 297</ref> <ref>سبحانی جعفر، موسوعه طبقات الفقهاء ج2، ص 602</ref>

جوالیقیه در پیروی از هشام معتقد بودند که امام بعد از جعفر‌بن‌محمد(ع) فرزندش موسی‌بن‌جعفر (ع) است و جعفر‌بن‌محمد در نزد جمهور‌شیعه به امامت موسی پسرش «نص» کرد. همچنین می‌گفتند که عقد‌«متعه» را به شرط پرداختن مزد زن جایز است. <ref>مشکور محمد جواد فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 144</ref><ref>بغدادی ابومنصور، الفرق بین الفرق، به اهتمام محمد‌زاهد‌بن حسن‌الکوثری، چاپ قاهره، سال 1948، ص 139</ref><ref>الحمیری ابو سعید نشوان، الحور العین، چاپ مصر، سال 1948 میلادی، ص 149، 162، 258.</ref><ref>فخر رازی، اعتقادات فرق المسلمین، به اهمتما علی سامی النشار، چاپ قاهره، ص 64، 65.</ref>.

هشام در طول زندگی خود از امام‌صادق <ref>شیخ‌طوسی، رجال، ص 345</ref> <ref>کشی، ص۱۱۹</ref> و امام کاظم‌علیهماالسلام <ref>نجاشی، رجال، ص۴۳۴.</ref>احادیث فراوانی نقل کرده است. نام هشام در سند حدود ۶۶۳ حدیث در کتاب‌های روایی شیعه نقل شده است.

<ref>خوئی سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم، انتشارات مرکز نشر آثار شیعه، سال 1410 قمری و 1369 شمسی، ج۱۹، ص۳۰۱.</ref> وی از راویانی چون ابوبصیر، ابو‌حمزه ثُمالی، ابو‌خالد کابلی، ابن ابی‌یعفور، ابان بن تَغْلِب، ابان بن عثمان و زراره <ref>کشی محمد بن عمر، رجال الکشی، (اختیار معرفه الرجال) مصحح طوسی محمد بن الحسن، مشهد، نشر دانشگاه مشهد، سال 1409 قمری، ص۱۳۳</ref> حدیث نقل کرده است.  

راویانی چون ابن ابی عُمَیر <ref>کشی محمد بن عمر، رجال الکشی، (اختیار معرفه الرجال) مصحح، طوسی محمد بن الحسن، مشهد، نشر دانشگاه مشهد، سال 1409 قمری، ص 119، 133 </ref> ابن محبوب، ابن مسکان، بَزَنطی، حماد بن عثمان و صفوان بن یحیی از او روایت نقل کرده‌اند.<ref>خویی سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم، مرکز نشر آثار شیعه، سال 1410 قمری و 1369 شمسی، ج 19، ص 303</ref>

نجاشی با عبارت «ثقة ثقة» از او یاد کرده است.<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، قم، انتشارات موسسه نشر اسلامی، سال 1365 شمسی، ص 434

</ref> و آیت‌الله خوئی برخی روایاتی را که بر نکوهش او دلالت دارند، از نظر سند ضعیف می‌داند<ref>معجم رجال الحدیث، خوئی سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم، انتشارات مرکز نشر آثار شیعه، سال1410 قمری و 1369 شمسی، ج ۱۹، ص۳۰۱.</ref>.