طلحه: تفاوت میان نسخه‌ها

| فعالیت‌ها = اکثر [[غزوه|غزوات]] [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الأنبیاء)|پیامبر (صل الله عليه وسلم)]]

طلحه بن عبیدالله از تیره بنی تیم بن مره، از قبیله [[قریش]] بود که کمتر از ۱۰ سال قبل از [[بعثت]] به دنیا آمد. مادرش صعبه بنت حضرمی در دوران [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الأنبیاء)|پیامبر(صل الله عليه وسلم)]] می‌زیست و بنابر گفتار برخی از خاندان طلحه [[مسلمان]] از دنیا رفته است<ref> بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۱۲۹</ref>.

طلحه از جمله محاصره‌کنندگان خانه عثمان در سال ۳۵ قمری بود که برای این کار اصرار بسیاری داشت و از کسانی بود که مانع ورود آب به خانه عثمان ‌شد؛ تا زمانی‌که حضرت علی (علیه السلام) با اطلاع از این عمل برآشفت و پس از آن اجازه ورود مشک‌های آب به خانه عثمان صادر گردید. <ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۵۶۱</ref> بنابر نقل ابن اعثم، طلحه به همراه مردی از بنی‌تیم خانه عثمان را محاصره کرد که پس از مداخله حضرت علی (علیه السلام) در این ماجرا، طلحه و همراهش از محاصره خانه دست کشیدند. <ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۵۶۱</ref>

طلحه در ماجرای قتل عثمان متهم به قتل [[خلیفه]] سوم شده است که برای آن شواهدی وجود دارد؛ از جمله:

 

عثمان در زمان محاصره‌شدن خانه‌اش، طلحه را مسئول مخالفت‌ها می‌دانست و او را تحریک‌کننده اصلی شورش علیه خلافت معرفی می‌کرد. <ref>طبری، تاریخ طبری، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، ج۴، ص۳۷۹</ref>

یعقوبی از طلحه در کنار زبیر و [[عایشه]] به عنوان اصلی‌ترین تحریک‌کنندگان مردم بر قتل خلیفه سوم نام می‌برد.

پسرش محمد نیز وی را در قتل عثمان شریک می‌دانست.

مروان بن حکم علت کشتن طلحه را در جنگ جمل این مطلب عنوان می‌کرد که هیچ‌کس بر کشتن عثمان بیشتر از طلحه سعی نمی‌کرد.

طلحه اولین نفر بود که پس از قتل عثمان با امام علی (علیه السلام) بیعت کرد و چون دستش فلج بود، مردی از بنی‌اسد بیعت وی را شوم دانست. <ref>ابن خیاط، تاریخ خلیفه، ۱۴۱۵ق، ص۱۰۸</ref> وی پس از اندک زمانی، این بیعت را نقض و برای تشکیل سپاهی علیه حضرت علی (علیه السلام) به همراه زبیر و عایشه عازم بصره شد و جنگ جمل را به راه‌انداخت. <ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۲۹ و ۲۳۰</ref>

با ورود طلحه و زبیر به بصره، عبدالله بن حکیم تمیمی با آشکار کردن نامه‌های وی در جهت تحریک و جمع‌آوری سپاه بر علیه عثمان، از خون‌خواهی خلیفه سوم توسط طلحه ابراز تعجب کرد؛ ولی وی در جواب گفت امروز چیزی جز توبه و طلب خون عثمان صحیح نیافتم. <ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۲۹ و ۲۳۰</ref> حضرت علی (علیه السلام) در این جنگ، طلحه را مکارترین شخص توصیف و از او در کنار زبیر، عایشه و یعلی بن منیه به عنوان سرسخت‌ترین دشمنان یاد کرده است.

مروان بن حکم در ابتدای جنگ یا پس از فرار سپاهیان جمل و آشکار شدن شکست‌شان، تیری به سمت طلحه انداخت که بر زانوی او اصابت کرد و به خاطر همین تیر از پا در آمد. او را در کنار رود آبی در بصره به خاک سپردند. <ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۴۶-۲۴۷، ج۶، ص۲۵۷</ref> گفته‌اند وی در هنگام وفات ۶۴ یا ۶۲ سال داشت.  

== جایگاه طلحه نزد اهل سنت ==

طلحه نزد [[اهل سنت]] از جایگاه والایی برخوردار است و وی را یکی از [[عشره مبشره]]، یعنی ده نفری که توسط پیامبر (صل الله عليه وسلم) بشارت به بهشت داده شدند، می‌دانند. وی دارای صفاتی از جمله طلحه الخیر و طلحه فیاض است و یکی از بیست صحابه دارای [[فتوا]] دانسته شده است. وی از جمله راویان بزرگ از پیامبر (صل الله عليه وسلم) است که کسانی مانند پسرانش:  

از وی روایت می‌کردند. <ref> ابن حجر عسقلانی، الإصابه، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۴۳۰</ref> همچنین طلحه را در کنار:

# جعفر بن ابی‌طالب، علی (علیه السلام)

از دوازده حواری پیامبر (صل الله عليه وسلم) به شمار می‌آورند. <ref>بغدادی، المنمق، ۱۴۰۵ق، ص۴۲۳؛ بسوی، المعرفه و التاریخ، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۵۳۵-۵۳۶</ref>

قبر طلحه، از صحابه پیامبر (صل الله عليه وسلم)، در شرق شهر زبیر، میان خرابه‌های بصره قدیم، قرار دارد و ساختمان روی آن، در سال 624 ه. ق، به دست امیر شمس‌الدین باتکین، در دوره مستنصر عباسی، ساخته شده است.<ref>المشاهد ذات القباب المخروطه فی العراق، ص 64</ref> به گزارش ابن‌بطوطه، قبر طلحه در شهر [[بصره]]، در قرن هفتم، [[زیارتگاه|زیارتگاه]] و دارای [[قبه]] و بارگاه و مورد توجه مردم بود و کنارش، زاویه‌ای قرار داشت که در آن، به مسافران طعام می‌دادند. <ref> رحله ابن بطوطه، ج 2، ص 14؛ مراقد المعارف، ج 1، ص 419</ref>

مرقد طلحه، شامل بنای مربع گنبدداری است که در سمت شرقی آن، [[مسجد]] جدیدی وجود دارد. این مسجد را وزارت اوقاف [[عراق]]، در سال 1393 ه. ق- 1973 م، ساخته است. نمای آن مربع شکل، به طول هر ضلع، ده متر است که بر فراز آن، گنبدی مدور وجود دارد و رواقی نیز متصل به مسجد، به طول ده متر و عرض دو متر، وجود دارد. <ref>تاریخ مساجد البصره، ص 77</ref>