۸۸٬۱۷۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[امام صادق' به '[[جعفر بن محمد (صادق)') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
یحیى از پذیرفتن پیشنهاد ایشان امتناع کرد و به بلخ رفت و در آن جا نزد حریش بن عمرو بن داوود اقامت گزید. [[یوسف بن عمر ثقفى|یوسف بن عمر ثقفى]] به نصر بن سیار عامل [[خراسان]] نامه نوشت و از او خواست که یحیى را دستگیر کند. نصر او را دستگیر کرده و در قهندز مرو زندانی کرد. پس از مرگ هشام بن عبدالملک جانشین او [[ولید بن عبدالملك|ولید بن عبدالملک]] به نصر بن سیار دستور داد که یحیى را آزاد کند. | یحیى از پذیرفتن پیشنهاد ایشان امتناع کرد و به بلخ رفت و در آن جا نزد حریش بن عمرو بن داوود اقامت گزید. [[یوسف بن عمر ثقفى|یوسف بن عمر ثقفى]] به نصر بن سیار عامل [[خراسان]] نامه نوشت و از او خواست که یحیى را دستگیر کند. نصر او را دستگیر کرده و در قهندز مرو زندانی کرد. پس از مرگ هشام بن عبدالملک جانشین او [[ولید بن عبدالملك|ولید بن عبدالملک]] به نصر بن سیار دستور داد که یحیى را آزاد کند. | ||
(البته بعضى گفتهاند وى از زندان فرار کرد و به بیهق رفت.) یحیى از مرو به سرخس رفت ولى نصر بن سیار به عاملان سرخس و توس دستور داد که یحیى را به نیشابور برگرداند. چون یحیى نزد عمرو بن زراره حاکم نیشابور رسید، عمرو یک هزار درهم به او داد و وى را به جانب قومس روانه کرد. پس از آن یحیى با صد و بیست نفر از یاران خود با عمرو بن زراره که لشکرى فراوان داشت نبرد کرد. عمرو در این نبرد کشته شد. سپس یحیى به سوى هرات رفت. نصر بن سیار، سلم احوز مازنى را با هشت هزار سپاهى به تعقیب وى فرستاد. سلم در روستایى از ولایت گوزگان به یحیى رسید و سه روز نبرد کردند و سرانجام یحیى کشته شد و جسدش را بر دروازه گوزگان (جوزجان) به دار آویختند و همچنان بر دار بود تا این که سیاه جامگان به آن جا رفتند و جسد یحیی را از دار پایین آورده دفن کردند. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 471 با ویرایش و اصلاح عبارات.</ref> <ref>اصفهانی ابوالفرج، مقاتل الطالبیین، چاپ سال ۱۴۱۹ق، ص۱۵۰.</ref>ابومسلم خراسانى قاتلان یحیى را به چنگ آورد و کشت. | (البته بعضى گفتهاند وى از زندان فرار کرد و به بیهق رفت.) یحیى از مرو به سرخس رفت ولى نصر بن سیار به عاملان سرخس و توس دستور داد که یحیى را به نیشابور برگرداند. چون یحیى نزد عمرو بن زراره حاکم نیشابور رسید، عمرو یک هزار درهم به او داد و وى را به جانب قومس روانه کرد. پس از آن یحیى با صد و بیست نفر از یاران خود با عمرو بن زراره که لشکرى فراوان داشت نبرد کرد. عمرو در این نبرد کشته شد. سپس یحیى به سوى هرات رفت. نصر بن سیار، سلم احوز مازنى را با هشت هزار سپاهى به تعقیب وى فرستاد. سلم در روستایى از ولایت گوزگان به یحیى رسید و سه روز نبرد کردند و سرانجام یحیى کشته شد و جسدش را بر دروازه گوزگان (جوزجان) به دار آویختند و همچنان بر دار بود تا این که سیاه جامگان به آن جا رفتند و جسد یحیی را از دار پایین آورده دفن کردند. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 471 با ویرایش و اصلاح عبارات.</ref> <ref>اصفهانی ابوالفرج، مقاتل الطالبیین، چاپ سال ۱۴۱۹ق، ص۱۵۰.</ref>ابومسلم خراسانى قاتلان یحیى را به چنگ آورد و کشت. | ||
مسعودى مىنویسد: مردم خراسان که از بیم [[ | مسعودى مىنویسد: مردم خراسان که از بیم [[بنی امیه|بنى‌امیه]] گریخته بودند، هفت روز براى یحیى عزادارى کردند. مردم در آن سال تمام فرزندان پسری را که در خراسان به دنیا آمده بودند را یحیی نامیدند. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 471 با ویرایش و اصلاح عبارات.</ref> | ||
== مذهب یحیی بن زید == | == مذهب یحیی بن زید == | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
== زمینه‌های قیام یحیی بن زید == | == زمینه‌های قیام یحیی بن زید == | ||
یحیی پس از شهادت پدرش [[زید بن علی]] که در [[کوفه]] اتفاق افتاده بود، آهنگ خراسان کرد و پیش از رفتن به آن دیار، با شخصی به نام [[متوکل بن هارون]] که از شیعیان و راویان امام صادق(ع) بود، دیدار کرد. یحیی از او که از سفر [[حج]] بازگشته بود، اوضاع مدینه و نظر امام صادق(ع) را در مورد خود و پدرش پرسید. متوکل پیش گویی امام را در این که کشته خواهد شد، به او داد. یحیی سپس اوراق [[صحیفه سجادیه]] را که به خط پدرش زید نوشته شده بود به متوکل داد تا آن را به [[مدینه]] برساند. این گفتگو هم از نظر کسانی که قایل به امامی بودن یحیی <ref>مامقانی، تنقیح المقال، نشر المرتضویه، ج۳، ص۳۱۶</ref> <ref>علامه امینی، نظرة فی کتاب السنه و الشیعه، نشر مشعر، ج۱، ص۲۱</ref> و هم کسانی که مخالف امامی بودن ایشان هستند <ref>خویی ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، چاپ ۱۴۰۳ق، ج۲۰، ص۵۰.</ref> تایید و مستند شده است. | یحیی پس از شهادت پدرش [[زید بن علی]] که در [[کوفه]] اتفاق افتاده بود، آهنگ خراسان کرد و پیش از رفتن به آن دیار، با شخصی به نام [[متوکل بن هارون]] که از شیعیان و راویان امام صادق(ع) بود، دیدار کرد. یحیی از او که از سفر [[حج]] بازگشته بود، اوضاع مدینه و نظر امام صادق(ع) را در مورد خود و پدرش پرسید. متوکل پیش گویی امام را در این که کشته خواهد شد، به او داد. یحیی سپس اوراق [[صحیفه سجادیه (کتاب)|صحیفه سجادیه]] را که به خط پدرش زید نوشته شده بود به متوکل داد تا آن را به [[مدینه]] برساند. این گفتگو هم از نظر کسانی که قایل به امامی بودن یحیی <ref>مامقانی، تنقیح المقال، نشر المرتضویه، ج۳، ص۳۱۶</ref> <ref>علامه امینی، نظرة فی کتاب السنه و الشیعه، نشر مشعر، ج۱، ص۲۱</ref> و هم کسانی که مخالف امامی بودن ایشان هستند <ref>خویی ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، چاپ ۱۴۰۳ق، ج۲۰، ص۵۰.</ref> تایید و مستند شده است. | ||
== قیام یحیی بن زید == | == قیام یحیی بن زید == | ||