۶٬۵۷۸
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'شاخه ای' به 'شاخهای') |
(←پانویس) |
||
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب | |||
| عنوان =تجانیه( تحینیه) | |||
| تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| نام =تجانیه( تحینیه) | |||
| نام رایج = | |||
| تاریخ شکل گیری = 1196 هجری قمری | |||
| قرن شکل گیری =قرن دوازدهم هجری قمری | |||
| مبدأ شکل گیری =مراکش | |||
| موسس = ابوالعباس احمدبنمحمد بنالمختار بنسالم تجانی | |||
| عقیده = صوفی گری، انحراف از عقاید حقه و ادعاهای ماورایی | |||
}} | |||
'''تجانیه''' یا تحینیه به کسر تا، نام طریقهای از فرقههای «[[صوفیه]]» است. | |||
==شرح حال== | == موسس == | ||
احمد تجانی در سال ۱۱۵۰ در | موسس این فرقه شخصی به نام ابوالعباس احمدبنمحمد بنالمختار بنسالم تجانی (1150- 1230 ه) است. | ||
<ref>علی بن محمد دخیل اللّه، التجّانیّه، ریاض، سال 1401 هجری قمری، ج۱، ص۴۰ـ ۴۱</ref> | |||
== شرح حال == | |||
احمد تجانی در سال ۱۱۵۰ هجریقمری در منطقهای به نام عینماضی در جنوب [[الجزایر]] به دنیا آمد. وی مدعی بود که به دلیل ازدواج یکی از اجدادش با زنی از قبیله بنیتوجین در [[مراکش]] تجانی نام گرفته است. وی همچنین خود را از نسل [[امامحسن علیهالسلام]] و از فرزندان [[نفسزکیّه]] میدانست اگرچه این فقط یک ادعا از طرف اوست و در صحت آن تردید وجود دارد.<ref>علی بن محمد دخیل اللّه، التجّانیّه، ریاض، سال 1401 هجری قمری، ج۱، ص۴۰ـ ۴۱</ref> <ref>ابونصر، تیجانیه، ج۱، ص۱۵ـ۱۶.</ref> | |||
<ref>محمد طه ولی، المسجد فی الاسلام، بیروت، سال 1409 هجری قمری، ج۱، ص۱۰۱</ref> | <ref>محمد طه ولی، المسجد فی الاسلام، بیروت، سال 1409 هجری قمری، ج۱، ص۱۰۱</ref> | ||
وی در ادامه به تلمسان رفت و پس از آن [[مکه]] و [[مدینه]] را در سال 1186 | وی در ادامه به تلمسان رفت و پس از آن [[مکه]] و [[مدینه]] را در سال 1186 هجری زیارت کرد و در [[قاهره]] با مشورت مردی که او را محمود کردی میخواندند طریقه جدیدی در تصوف ایجاد کرد و آن طریقه فرقهای از «[[خلوتیه]]» به شمار میرود. سپس به مغرب بازگشت و در منطقه بوسمغون که در صحرا واقع است مقام یافت ودر آنجا مدعی شد که از جانب پیامبر خدا رسول مصطفی (ص) برای دعوت به طریقه جدید خود مبعوث شده است.<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 122</ref> | ||
تجانی پس از مدتی از طریقت خلوتیه و سایر طریقهها فاصله گرفت و در سال ۱۱۹۶هجریقمری طریقت مستقل خود را به وجود آورد.<ref>ابونصر، تیجانیه، ج۱، ص۱۸ـ۱۹.</ref><ref>ابوالقاسم سعداللّه قماری، تاریخ الجزائر الثّقافی، بیروت، سال 1998، ج۴، ص۱۹۳</ref> | |||
تجانی پس از مدتی از طریقت خلوتیه و سایر | با اینحال برخی تجانیه را شاخهای از خلوتیه شمردهاند.<ref>احمد عطیه اللّه، القاموس الاسلامی، قاهره، سال 1383 هجری قمری، ۱۳۹۶،۱۹۷۶.</ref> | ||
<ref>ابوالقاسم سعداللّه قماری، تاریخ الجزائر الثّقافی، بیروت، سال 1998، ج۴، ص۱۹۳</ref> | |||
با | |||
<ref>عبدالمنعم حفنی، الموسوعه الصّوفیّه اعلام التّصوّف والمنکرین علیه والطرق الصوفیّه، ذیل مادّه، قاهره، سال ۱۴۱۲ قمری</ref> | <ref>عبدالمنعم حفنی، الموسوعه الصّوفیّه اعلام التّصوّف والمنکرین علیه والطرق الصوفیّه، ذیل مادّه، قاهره، سال ۱۴۱۲ قمری</ref> | ||
تجانی نامی از شجره طریقت خود نبرده است بلکه مدعی بود که به طور | تجانی نامی از شجره طریقت خود نبرده است بلکه مدعی بود که به طور مستقیم از [[پیامبر صلوات الله علیه]] تعلیم میگیرد. | ||
بنابراین، به نظر | بنابراین، به نظر تجانیه، تقدیس و قدرت معنوی این طریقت از طریق مشایخ قبلی به دست نیامده، بلکه محدود و منحصر به [[پیامبراسلام]] و احمد تجانی است. ازینرو، تجانیه خود را طریقه احمدیه یا محمدیه نیز مینامند.<ref>ابونصر، تیجانیه، ج۱، ص۳۷ـ ۳۸.</ref> مهاجرت تجانی از ابی سمغون به فاس نقطه عطفی در تاریخ طریقت تجانیه بود. | ||
مهاجرت تجانی از ابی سمغون به فاس نقطه عطفی در تاریخ طریقت تجانیه بود. | وی قبل از آن که به فاس برود به مولای سلیمان، امیر مغرب پیام داد که به سبب آزار و بیعدالتی ترکهای عثمانی میخواهد به او پناه ببرد و سلیمان برای او خانه و مقرری ماهانه در نظر گرفت.<ref>ابونصر، تیجانیه، ج۱، ص۱۸ـ۱۹.</ref> <ref>ابونصر، تیجانیه، ج۱، ص۲۰.</ref> <ref>ابونصر، تیجانیه، ج۱، ص۲۲.</ref> <ref>علی بن محمد دخیل اللّه، التجّانیّه، ریاض، سال 1401 هجری قمری، ج۱، ص۴۷</ref> وی تا پایان حیاتش در فاس بود و از آن جا مریدانش را برای تبلیغ طریقت به نقاط دیگر می فرستاد. پیروان طریقه او را احباب میگویند و غالبا مشغول به ذکرند و هر روز صد بار در اوقات معین ذکر میگویند زیرا معتقدند که ذکر از اصول مذهب ایشان به شمار میرود و علاوه، پیروان این فرقه حق پیوستن به فرقههای دیگر را ندارند.قبر ابوالعباس تجانی در فاس که از بلاد مغرب (مراکش) است، زیارتگاه پیروان این فرقه میباشد. | ||
وی قبل از آن که به فاس برود به مولای سلیمان، امیر مغرب | پیروان این طریقه پیش از آن که به [[مکه]] مشرف شوند بر خود واجب میدانند که نخست مرقد او را زیارت نمایند<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 122</ref>. | ||
قبر ابوالعباس | |||
پیروان این طریقه پیش از آن که به مکه مشرف شوند بر خود واجب | |||
==عقاید== | == عقاید == | ||
هیچ گونه زهد و ریاضت و قوانین دشوار وجود ندارد، بلکه بیش از همه | هیچ گونه زهد و ریاضت و قوانین دشوار وجود ندارد، بلکه بیش از همه چیز، بر نیاز به واسطه معنوی میان خدا و انسان تأکید میشود. | ||
به عقیده آنان احمد تجانی خود را «غوث» یا «قطب الاقطاب» و «خاتم الاولیاء المحمدیه» خوانده و ازاین رو از همه اولیا برتر است و فقط او و جانشینانش، واسطه هستند. | به عقیده آنان احمد تجانی خود را «غوث» یا «قطب الاقطاب» و «خاتم الاولیاء المحمدیه» خوانده و ازاین رو از همه اولیا برتر است و فقط او و جانشینانش، واسطه هستند. | ||
همچنین | همچنین معتقدند که احمد تجانی به پیروانش اطمینان داده که ثروت در دنیا و نجات و رستگاری در آخرت را نصیبشان خواهد کرد. ازین رو آنان به اظهار ارادت یا توسل به شیوخ دیگر نیازی ندارند و نباید به زیارت قبور اولیای دیگر بروند. | ||
هرکس چنین کاری بکند، طریقت تجانیه را ترک گفته است و دچار «سوء عاقبت» نیز خواهد شد. <ref>علی بن محمد دخیل اللّه، التجّانیّه، ریاض، سال 1401 قمری، ج۱، ص۱۶۷</ref> <ref>علی بن محمد دخیل اللّه، | هرکس چنین کاری بکند، طریقت تجانیه را ترک گفته است و دچار «سوء عاقبت» نیز خواهد شد. <ref>علی بن محمد دخیل اللّه، التجّانیّه، ریاض، سال 1401 قمری، ج۱، ص۱۶۷</ref> <ref>علی بن محمد دخیل اللّه، التجّانیّه، ریاض، سال 1401 قمری، ج۱، ص۱۹۸ـ ۱۹۹</ref> | ||
<ref>علی بن محمد دخیل اللّه، التجّانیّه، ریاض، سال 1401 قمری، ج۱، ص۲۱۱</ref> <ref>ابونصر، تیجانیه، ج۱، ص۳۹.</ref> <ref>ابونصر، تیجانیه، ج۱، ص۴۷.</ref> | <ref>علی بن محمد دخیل اللّه، التجّانیّه، ریاض، سال 1401 قمری، ج۱، ص۲۱۱</ref> <ref>ابونصر، تیجانیه، ج۱، ص۳۹.</ref> <ref>ابونصر، تیجانیه، ج۱، ص۴۷.</ref> | ||
پیروان تجانیه | پیروان تجانیه درباره احمد تجانی عقاید مبالغهآمیزی دارند، از جمله معتقدند که هر کسب او را ببیند، خصوصا در روزهای جمعه و دوشنبه، حتی اگر بی دین و کافر باشد، بخشیده میشود.<ref>علی بن محمد دخیل اللّه، التجّانیّه، ریاض، سال 1401 قمری، ج۱، ص۲۳۸ـ۲۳۹</ref> | ||
<ref>ابونصر، تیجانیه، ج۱، ص۴۴.</ref> نزد تجانیه زیارت قبور مشایخ مربوط به این فرقه اهمیت فراوانی دارد. | <ref>ابونصر، تیجانیه، ج۱، ص۴۴.</ref> نزد تجانیه زیارت قبور مشایخ مربوط به این فرقه اهمیت فراوانی دارد. | ||
==شاگردان تجانی== | == شاگردان تجانی == | ||
تجانی دارای شاگردانی بوده که توانستند طریقت او را گسترش دهند و نام برخی از | تجانی دارای شاگردانی بوده که توانستند طریقت او را گسترش دهند و نام برخی از آنها عبارت است از: | ||
سیدابراهیم ریاحی (متوفی 1266), مفتی و شاعر تونسی | سیدابراهیم ریاحی (متوفی 1266), مفتی و شاعر تونسی محمدحافظ مختار اهل موریتانی (متوفی ح1246) | ||
<ref>ابونصر تیجانیه، ج1، ص82 ـ83.</ref> <ref>ابونصر تیجانیه، ج1، ص 102</ref> | <ref>ابونصر تیجانیه، ج1، ص82 ـ83.</ref> <ref>ابونصر تیجانیه، ج1، ص 102</ref> | ||
<ref>حاجی عمر فُوتی اهل مالی و | <ref>حاجی عمر فُوتی اهل مالی و رهبر دینی و نظامی جهاد با فرانسوی ها و مؤسس دولت تجانی در سودان</ref> ابراهیم انیاس (متوفی 1354 ش/ 1975) اهل سودان و عبدالرحمان شَنقیطی (متوفی 1299/ 1882).<ref> | ||
علی بن محمد دخیل اللّه التجّانیّه، ج1، ص70، ریاض (1401).</ref> | علی بن محمد دخیل اللّه التجّانیّه، ج1، ص70، ریاض (1401).</ref> | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس | {{پانویس }} | ||
{{فرق و مذاهب}} | |||
[[رده: | [[رده:صوفیه]] | ||
[[رده:فرق و مذاهب]] | |||
[[رده: مذاهب | |||