confirmed
۵٬۷۴۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''خوارج''' گروهی از افراد خودسر عضو سپاه [[ | {{جعبه اطلاعات فرق و مذاهب | ||
| عنوان = خوارج | |||
| تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| نام = خوارج | |||
| نام رایج = | |||
| تاریخ شکل گیری = 1 ق | |||
| مبدأ شکل گیری =کوفه | |||
| موسس = | |||
| عقیده = 1.تکفیری. 2. مردم باید خلیفه مسلمین را انتخاب کنند. بنابراین، خلیفه از طریق نصّ و استخلاف، انتخاب نمیشود و نیز قریشی بودن شخص و....امتیازی برای داوطلب خلافت نخواهد بود. 3. برابری میان عرب و موالی. 4. گناهکاران برای همیشه مستحق عذاباند. | |||
}} | |||
'''خوارج''' گروهی از افراد خودسر عضو سپاه [[علی بن ابی طالب]] در [[جنگ صفین]] بودند که در پی طرح مسئله [[حکمیت]] و پذیرش آن از سوی امام، با آن مخالفت کرده و راه خود را از حضرت جدا کردند و در مقابل ایشان قرار گرفتند. در نگاه [[خوارج]] حکمیت خطا بوده و همه کسانی که به آن راضی شدند خصوصا امام علی(ع) میبایستی از این خطا توبه میکردند. | |||
== مفهومشناسی خوارج == | == مفهومشناسی خوارج == | ||
خط ۱۴: | خط ۲۶: | ||
این حادثه موجب شد تا اولین گروه معارض دینی در اسلام شکل بگیرد. | این حادثه موجب شد تا اولین گروه معارض دینی در اسلام شکل بگیرد. | ||
<ref>عامر النجار، الخوارج عقیدة و فکرا و فلسفة، ۱۹۸۸م، ص۱۴۴</ref> <ref>معیطه احمد، الاسلام الخوارجی، ۲۰۰۶م، ص۱۴، ۱۷</ref> | <ref>عامر النجار، الخوارج عقیدة و فکرا و فلسفة، ۱۹۸۸م، ص۱۴۴</ref> <ref>معیطه احمد، الاسلام الخوارجی، ۲۰۰۶م، ص۱۴، ۱۷</ref> | ||
< | <ref>ناصر عبدالکریم، العقل الخوارج اول الفرق فی تاریخ الاسلام، ۱۴۱۹ق، ص۲۴-۲۵</ref> | ||
این فرقه در آغاز پیدایش صرفا حرکتی سیاسی داشت، اما در زمان خلافت عبدالملک مروان، رویکرد خود را تغییر داده در تعالیم خود مباحث کلامی را وارد کردند.<ref>ابوالنصر، الخوارج فی الاسلام، ۱۹۴۹م، ص۴۱، ۱۰۱-۱۰۲.</ref> تاریخنگارانی چون طبری و ابن اعثم کوفی معتقدند مقابله خوارج با امام علی علیهالسلام که منجر به شهادت حضرت شد، راه را برای تصاحب حکومت از سوی معاویه باز کرد.<ref>طبری، تاریخ الطبری، بیروت، ج۵، ص۷۸</ref> <ref>ابن اعثم کوفی، کتاب الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۵۷-۵۸</ref> | این فرقه در آغاز پیدایش صرفا حرکتی سیاسی داشت، اما در زمان خلافت عبدالملک مروان، رویکرد خود را تغییر داده در تعالیم خود مباحث کلامی را وارد کردند.<ref>ابوالنصر، الخوارج فی الاسلام، ۱۹۴۹م، ص۴۱، ۱۰۱-۱۰۲.</ref> تاریخنگارانی چون طبری و ابن اعثم کوفی معتقدند مقابله خوارج با امام علی علیهالسلام که منجر به شهادت حضرت شد، راه را برای تصاحب حکومت از سوی معاویه باز کرد.<ref>طبری، تاریخ الطبری، بیروت، ج۵، ص۷۸</ref> <ref>ابن اعثم کوفی، کتاب الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۵۷-۵۸</ref> | ||
البته خوارج در زمان [[امام حسن|امام حسن علیهالسلام]] جهت مقابله با معاویه، به سپاه امام پیوستند.<ref>شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج اللّه علی العباد، سال ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۰</ref> <ref>اربلی بهاء الدین، کشف الغمّة فی معرفة الائمة، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۱۶۲</ref> همچنین پس از صلح حضرت، مبارزه با معاویه و [[بنیامیه|امویان]] را ادامه دادند.<ref>بلاذری احمد بن یحیی، جمل من أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۱۶۹</ref> <ref>طبری، تاریخ الطبری، بیروت، ج۵، ص۱۶۵-166</ref> <ref>عاملی جعفر مرتضی، علی (ع) و الخوارج، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۵۱</ref> <ref>سهیر قلماوی، ادب الخوارج فی العصر الاموی، ۱۹۴۵م، ص۱۵۰-۱۵۱</ref>.خوارج، امویان و پیروان شان را کافر میدانستند و معتقد بودند که برای ریشه کن شدن ظلم میبایستی با هر کسی که کافر است، مبارزه کرد.<ref>سبحانی جعفر، بحوث فی الملل و النحل، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۱۵۸-۱۷۴.</ref> | البته خوارج در زمان [[امام حسن|امام حسن علیهالسلام]] جهت مقابله با معاویه، به سپاه امام پیوستند.<ref>شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج اللّه علی العباد، سال ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۰</ref> <ref>اربلی بهاء الدین، کشف الغمّة فی معرفة الائمة، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۱۶۲</ref> همچنین پس از صلح حضرت، مبارزه با معاویه و [[بنیامیه|امویان]] را ادامه دادند.<ref>بلاذری احمد بن یحیی، جمل من أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۱۶۹</ref> <ref>طبری، تاریخ الطبری، بیروت، ج۵، ص۱۶۵-166</ref> <ref>عاملی جعفر مرتضی، علی (ع) و الخوارج، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۵۱</ref> <ref>سهیر قلماوی، ادب الخوارج فی العصر الاموی، ۱۹۴۵م، ص۱۵۰-۱۵۱</ref>.خوارج، امویان و پیروان شان را کافر میدانستند و معتقد بودند که برای ریشه کن شدن ظلم میبایستی با هر کسی که کافر است، مبارزه کرد.<ref>سبحانی جعفر، بحوث فی الملل و النحل، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۱۵۸-۱۷۴.</ref> | ||
خط ۳۳: | خط ۴۵: | ||
'''نکته اول''' | '''نکته اول''' | ||
سرزمینی که خوارج در آن حکومت نکند، دارالکفر است و کسی که در چنین سرزمینی ساکن شود، کافر است و باید با او مبارزه کرد. همچنان که خلیفه یا حاکم دینی اگر مرتکب کبیره ای بشود، مسلمان نیست و اقدام علیه او واجب خواهد بود.<ref> مقدسی مطهر بن طاهر، آفرینش و تاریخ، ترجمه محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران، نشر آگاه، چاپ اول، سال ۱۳۷۴، ج۱، ص۹۴ </ref> <ref>مسعودی علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق اسعد داغر، قم، نشر دارالهجره، سال 1409 قمری، چاپ دوم، ج۳، ص۱۳۸ </ref> | سرزمینی که خوارج در آن حکومت نکند، دارالکفر است و کسی که در چنین سرزمینی ساکن شود، کافر است و باید با او مبارزه کرد. همچنان که خلیفه یا حاکم دینی اگر مرتکب کبیره ای بشود، مسلمان نیست و اقدام علیه او واجب خواهد بود.<ref> مقدسی مطهر بن طاهر، آفرینش و تاریخ، ترجمه محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران، نشر آگاه، چاپ اول، سال ۱۳۷۴، ج۱، ص۹۴ </ref> <ref>مسعودی علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق اسعد داغر، قم، نشر دارالهجره، سال 1409 قمری، چاپ دوم، ج۳، ص۱۳۸ </ref> | ||
''' نکته دوم''' | ''' نکته دوم''' | ||
خوارج مناطقی را که تحت سلطه چنین حاکمی باشد، سرزمین کفر میپندارند و ریختن خون مردم ساکن در آن مناطق را جایز دانسته دست به کشتارهای وسیع میزنند. این نوع کشتارها در طول حیات سیاسی این فرقه وجود داشته و همچنان ادامه دارد.<ref>دینوری ابن قتیبه، احمد بن داود، الاخبار الطوال، تحقیق عبدالمنعم عامر مراجعه جمالالدین شیال، قم، منشورات الرضی، ۱۳۶۸ش. ص۲۰۵ - ۲۰۶ </ref> <ref>ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ ابن خلدون، تحقیق خلیل شحادة، بیروت، دارالفکر، چاپ دوم، سال ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ج۲، ص۶۳۹ </ref> <ref> ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ ابن خلدون، تحقیق خلیل شحادة، بیروت، نشر دارالفکر، چاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸ ج۳، ص۱۸۲</ref> | خوارج مناطقی را که تحت سلطه چنین حاکمی باشد، سرزمین کفر میپندارند و ریختن خون مردم ساکن در آن مناطق را جایز دانسته دست به کشتارهای وسیع میزنند. این نوع کشتارها در طول حیات سیاسی این فرقه وجود داشته و همچنان ادامه دارد.<ref>دینوری ابن قتیبه، احمد بن داود، الاخبار الطوال، تحقیق عبدالمنعم عامر مراجعه جمالالدین شیال، قم، منشورات الرضی، ۱۳۶۸ش. ص۲۰۵ - ۲۰۶ </ref> <ref>ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ ابن خلدون، تحقیق خلیل شحادة، بیروت، دارالفکر، چاپ دوم، سال ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ج۲، ص۶۳۹ </ref> <ref> ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ ابن خلدون، تحقیق خلیل شحادة، بیروت، نشر دارالفکر، چاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸ ج۳، ص۱۸۲</ref> | ||
'''خلافت''' | '''خلافت''' | ||
خوارج معتقدند که مردم باید خلیفه مسلمین را انتخاب کنند. این اساس عقیده خوارج درباره خلافت است. بنابراین، خلیفه از طریق نصّ و استخلاف، انتخاب نمیشود و نیز قریشی بودن شخص و....امتیازی برای داوطلب خلافت نخواهد بود. خلیفه مسلمین پس از انتخاب حق ندارد کسی را مامور به داوری در امر حکومت کند. <ref> اشعری علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، تحقیق محییالدین عبدالحمید، قاهره، مکتبة النهضة المصریه، ۱۳۶۹ق ج۱، ۴۵۴ </ref> <ref> اشعری علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، تحقیق محییالدین عبدالحمید، قاهره، مکتبة النهضة | خوارج معتقدند که مردم باید خلیفه مسلمین را انتخاب کنند. این اساس عقیده خوارج درباره خلافت است. بنابراین، خلیفه از طریق نصّ و استخلاف، انتخاب نمیشود و نیز قریشی بودن شخص و....امتیازی برای داوطلب خلافت نخواهد بود. خلیفه مسلمین پس از انتخاب حق ندارد کسی را مامور به داوری در امر حکومت کند. <ref> اشعری علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، تحقیق محییالدین عبدالحمید، قاهره، مکتبة النهضة المصریه، ۱۳۶۹ق ج۱، ۴۵۴ </ref> <ref> اشعری علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، تحقیق محییالدین عبدالحمید، قاهره، مکتبة النهضة المصریة، ۱۳۶۹ق ج۱، ص 157</ref> <ref> شهرستانی عبدالکریم، الملل و النحل، تحقیق احمد فهیمی محمد، بیروت - نشر دارالکتب العلمیه، ج۱، ص۱۳۴ </ref> <ref> شهرستانی عبدالکریم، الملل و النحل، تحقیق احمد فهیمی محمد، بیروت، نشر دارالکتب العلمیة، ج۱، ص 119</ref>همچنین معتقدند که خلافت ابوبکر و عمر و نیز خلافت عثمان فقط در سالهای نخست صحیح بوده است و چون عثمان در ادامه مرتکب بدعت شد، برکناری و قتل او واجب شد. همچنین اعتقاد دارند که چون خلافت امری انتخابی است، از این جهت امام علی(ع) و نسل حضرت نیز باید با انتخاب مردم به خلافت برسند. <ref>شهرستانی عبدالکریم، الملل و النحل، تحقیق احمد فهیمی محمد، بیروت، نشر دارالکتب العلمیه، ج۱، ص۱۳۵ </ref>. علاوه، خروج علیه امام سنت شکن واجب است. | ||
''' برابری میان عرب و موالی''' | ''' برابری میان عرب و موالی''' | ||
خوارج حقوق و تکالیف عرب و [[موالی]] را مساوی هم میدانند و معتقدند گناهکاران برای همیشه مستحق عذاباند.<ref>شهرستانی، عبد الکریم، الملل و النحل، تحقیق احمد فهیمی محمد، بیروت، نشر دارالکتب العلمیه، ج۱، ص۱۳۲ </ref> <ref> بغدادی ابومنصور عبدالقاهر بن طاهر تمیمی، الفرق بین الفرق، تحقیق و تصحیح محمد محیالدین عبدالحمید، مصر (قاهره)، مکتبة محمد صبیح و اولاده، بیتا، ص۲۵ </ref>. <ref> بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، تحقیق و تصحیح، محمد محیالدین عبدالحمید، مصر (قاهره)، مکتبة محمد صبیح و اولاده، بیتا، ص 73</ref> <ref> بغدادی عبد القاهر، الفرق بین الفرق، تحقیق و تصحیح محمد محیالدین عبدالحمید، مصر (قاهره)، مکتبة محمد صبیح و اولاده، بیتا، ص۷۳ ـ ۷۴</ref> | خوارج حقوق و تکالیف عرب و [[موالی]] را مساوی هم میدانند و معتقدند گناهکاران برای همیشه مستحق عذاباند.<ref>شهرستانی، عبد الکریم، الملل و النحل، تحقیق احمد فهیمی محمد، بیروت، نشر دارالکتب العلمیه، ج۱، ص۱۳۲ </ref> <ref> بغدادی ابومنصور عبدالقاهر بن طاهر تمیمی، الفرق بین الفرق، تحقیق و تصحیح محمد محیالدین عبدالحمید، مصر (قاهره)، مکتبة محمد صبیح و اولاده، بیتا، ص۲۵ </ref>. <ref> بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، تحقیق و تصحیح، محمد محیالدین عبدالحمید، مصر (قاهره)، مکتبة محمد صبیح و اولاده، بیتا، ص 73</ref> <ref> بغدادی عبد القاهر، الفرق بین الفرق، تحقیق و تصحیح محمد محیالدین عبدالحمید، مصر (قاهره)، مکتبة محمد صبیح و اولاده، بیتا، ص۷۳ ـ ۷۴</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس | {{پانویس}} | ||
{{فرق و مذاهب}} | |||
[[رده:فرق و مذاهب]] | [[رده:فرق و مذاهب]] |