خضر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''حضرت خضر (علیه‌السلام)''' از [[انبیاء]] الهی است. از فرمایش [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق(علیه‌السلام)]] چنین بر می‌آید که حضرت خضر را [[خدا]] به سوی قومش [[بعثت|مبعوث]] فرموده بود و او مردم را به سوی [[توحید]] و اقرار به انبیاء و فرستادگان خدا و کتاب‌های او دعوت می‌کرد. از معجزاتش این بود که روی هر زمین خشکی می‌نشست، زمین سبز و خرم می‌گشت و دلیل نامش، خضر (سبز) نیز همین است. زندگی او از قبل از زمان [[موسی]] تا زمان حاضر و ادامهٔ زندگیش تا آخر الزمان، مورد اتّفاق [[مسلمانان]] است. مجموعهٔ [[روایات]] مؤیّد آن است که طولانی‌ترین عمر را در میان فرزند آدم دارد. گفته‌اند حضرت خضر از اولاد سام بن نوح و پسرخالهٔ [[ذوالقرنین]] بود با این حال بنا به برداشتی نیز، دو نفر با نام خضر وجود داشته‌اند، خضر اکبر که از اولاد سام بن نوح بوده و خضر ثانی که از انبیای [[بنی اسرائیل]] و مصاحب موسی بوده است.

حضرت خضر(علیه‌السلام) پیامبری از سوی خدای متعال بود که بر اساس حدیث، اسم اصلی آن حضرت «بالیا» بوده که نسبت ایشان با چند واسطه به حضرت نوح (علیه‌السلام) می‌رسد.

از حضرت خضر(علیه‌السلام) در [[قرآن|قرآن کریم]] در ضمن ماجرای ملاقات [[حضرت موسی|حضرت موسی(علیه‌السلام)]] با آن حضرت یاد شده است، هرچند که خدای متعال نام آن حضرت را به طور دقیق عنوان نفرموده است اما مفسران قرآن کریم از قراین و احادیث [[ائمه|ائمه اطهار (علیه‌السلام)]] به این نتیجه رسیده‌اند که منظور، حضرت خضرت(علیه‌السلام)است.

در‌این‌باره (علم حضرت خضر) از [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق (علیه‌السلام)]] ‏روایت شده که فرمود: خضر دارای علمی بود که در الواح موسی وجود نداشت، موسی گمان می‌‏کرد که در الواح او تمام علومی که به آن‏ها نیازمند است وجود دارد، ولی وقتی مأمور فراگیری علم از خضر شد، متوجه شد که گمان او درست نبوده ‏است. مرحوم [[سید محمدحسین طباطبایی|علامه طباطبایی]] در‌این‌باره می‏‌فرماید: "هر نعمتی، رحمتی از ناحیه خدا به خلق اوست، لیکن در رحمت بودن بعضی از آن‏ها "اسباب عالم هستی" واسطه‌اند، مانند نعمت‌های مادّی ظاهری، و بعضی از آن نعمت‌ها بدون واسطه، رحمت می‏‌باشند، مانند نعمت‏‌های باطنی از قبیل "نبوت"، "[[ولایت]]" و شعبه‏‌ها و مقامات آن. و از این‏‌که رحمت را مقید به قید "من عندنا" نموده‏ است، می‏‌توان فهمید که کس دیگری غیر از خدا در آن دخالتی ندارد، و نیز به دست می‌‏آید که منظور از رحمت مذکور همان رحمت قسم دوم، یعنی نعمت‌‏های باطنی است؛ لذا می‏‌توان گفت منظور از جمله "رحمة من عندنا" - که بانون با عظمت "من عندنا" آورده شده، و نفرموده "من عندی،" از ناحیه من - همان نبوت است نه ولایت. و به همین بیان، تفسیر آن‏هایی که کلمه مذکور را به نبوت معنا کرده‌‏اند، تأیید می‏‌شود.

مرحوم علامه بعد از بیان روایات می‏ فرماید: "آنچه از روایات نبوی یا روایات وارده از طرق [[ائمه]] [[اهل بیت‏|اهل بیت‏(علیه‌السلام)]] در داستان خضر رسیده، چه می‏توان فهمید؟ از روایت "محمد بن عماره" از امام صادق‏ (علیه‌السلام) چنین بر می‏‌آید که آن جناب، پیغمبر مرسلی بوده که خدا به سوی قومش مبعوث فرموده بوده و او مردم خود را به سوی توحید و قبول رسالت انبیاء و فرستادگان خدا و کتاب‏‌های او دعوت می‌‏کرده است. معجزه خضر این بود که روی هیچ چوب خشکی نمی‏‌نشست مگر آن‏که سبز می‏شد، و بر هیچ زمین بی ‏علفی نمی‏‌نشست مگر این‏که سبز و خرّم می‏‌گشت و اگر او را خضر نامیده‏‌اند به همین جهت بوده‏ است... مؤید این حدیث در وجه نامیدن او به خضر، مطلبی است که در الدّر المنثور سیوطی، از عدّه‌‏ای از ارباب جوامع حدیثی از جمله ابن‌عباس و [[ابوهریره|ابی هریره]]، از رسول خدا-صلی الله علیه و آله و سلم- نقل شده که فرمود: خضر را بدین جهت خضر نامیدند که وقتی روی پوست سفید رنگی نماز گزارد، همان پوست هم سبز شد<ref>طباطبایی، محمد حسین، المیزان، ترجمه علی حجتی کرمانی، قم، جامعه مدرسین، ج 13، ص 489 - 488</ref>.

در بعضی از روایات، مانند روایت [[محمد بن مسعود سمرقندی کوفی|عیاشی]] از [[برید بن معاویه|برید]] از یکی از دو امام، [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر (علیه‌السلام)]] یا [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق‏ (علیه‌السلام)]] آمده ‏است که خضر و ذوالقرنین دو مرد عالم بودند نه [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)

]]، و لیکن آیات مربوط به داستان خضر و موسی، خالی از این ظهور نیست که وی نبی بوده ‏است، و چطور ممکن است بگوییم که نبی نبوده، در حالی که در آن آیات آمده که "حکم" بر او نازل شده‏ است.