۲۱٬۸۹۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
| عقیده =1.موسس فرقه ادعای نیابت امام زمان(عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) داشت. 2. مدعی بود که روح خدا در جسم او حلول کرده و خود را روح‌القدس می‌نامید. | | عقیده =1.موسس فرقه ادعای نیابت امام زمان(عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) داشت. 2. مدعی بود که روح خدا در جسم او حلول کرده و خود را روح‌القدس می‌نامید. | ||
}} | }} | ||
'''شلمغانیه''' شاخه‌ای از فرقۀ [[غلات|غلاة]] [[شیعه]] و پیروان ابوجعفر محمد بن علی شلمغانی معروف به ابن‌العزاقر بودند. در تکملۀ [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخ طبری]] نام وی ابن‌ابی‌العزاقر آمده است. مسعودی در '''«التنبیه و الاشراف»''' و [[شیخ طوسی]] در کتاب '''«الغیبة»''' آورده که نام وی محمد‌بن‌علی‌بن ابی‌العزاقر شلمغانی بوده است. ابوالمظفر اسفراینی در '''«التبصیر فی‌الدین»''' از او به‌عنوان ابوالعذافر یاد کرده و ابن حزم نام او را محمد‌بن‌علی‌السلمعان الکاتب نوشته است<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق | '''شلمغانیه''' شاخه‌ای از فرقۀ [[غلات|غلاة]] [[شیعه]] و پیروان ابوجعفر محمد بن علی شلمغانی معروف به ابن‌العزاقر بودند. در تکملۀ [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخ طبری]] نام وی ابن‌ابی‌العزاقر آمده است. مسعودی در '''«التنبیه و الاشراف»''' و [[شیخ طوسی]] در کتاب '''«الغیبة»''' آورده که نام وی محمد‌بن‌علی‌بن ابی‌العزاقر شلمغانی بوده است. ابوالمظفر اسفراینی در '''«التبصیر فی‌الدین»''' از او به‌عنوان ابوالعذافر یاد کرده و ابن حزم نام او را محمد‌بن‌علی‌السلمعان الکاتب نوشته است<ref>مشکور محمد جواد، ''فرهنگ فرق اسلامی''، مشهد، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 257 با اندکی ویرایش.</ref>. | ||
=زندگی‌نامه= | =زندگی‌نامه= | ||
محمد‌بن‌علی‌بن‌ابی‌العَزاقِر مشهور به شَلمَغانی، متولد روستای شلمغان واقع در حومۀ شهر واسط و یکی از قاریان [[قرآن]] در آن دیار بود<ref>جاسم | محمد‌بن‌علی‌بن‌ابی‌العَزاقِر مشهور به شَلمَغانی، متولد روستای شلمغان واقع در حومۀ شهر واسط و یکی از قاریان [[قرآن]] در آن دیار بود<ref>جاسم حسین، ''تاریخ سیاسی غیبت امام زمان''، ص ۲۰۱.</ref> وی پس از مدتی به بغداد رفت و به دستگاه [[عباسیان]] پیوست و به‌عنوان دبیر (کاتب) به خدمت مشغول شد<ref>یاقوت حموی؛ ''معجم البلدان''، ج۵، ص ۲۸۸.</ref>. ابن‌ابی‌العَزاقِر از فقهای امامیه بود و آثار فراوانی درباره عقاید و فقه شیعه نوشت. آثار وی تا قبل از آن که از تشیع روی برگرداند، مورد توجه امامیه بود<ref>شیخ طوسی؛ ''الغیبه''، ص ۱۵۸و۲۲۱.</ref>. | ||
=انحراف شلمغانی= | =انحراف شلمغانی= | ||
شلمغانی در ابتدا از یاران [[حسن بن علی (عسکری)|امام حسن عسکری (علیه‌السلام)]] و از محدثان شیعی در دوران غیبت صغرا در بغداد بود و در غیاب حسین بن روح سومین نایب خاص امام زمان عج، مدتی را به بعضی از امور شیعیان رسیدگی می‌کرد؛ اما گفته‌اند حسادت بر مقام حسین بن روح، وی را بر آن داشت تا از مذهب امامیه فاصله بگیرد. او دستورهای امام دوازدهم را نادیده انگاشت و در پی دیگر گروه‌ها و فرقه‌ها رفت و حتی به دروغ ادعای نیابت امام زمان (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) نمود و ادعا می‌کرد که روح خدا در جسم او حلول کرده و خود را روح‌القدس می‌نامید. او سر انجام مورد لعن امام مهدی (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) قرار گرفت و بعد از مدتی به دستور حاکم عباسی به‌دار آویخته شد<ref>ر. ک. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق | شلمغانی در ابتدا از یاران [[حسن بن علی (عسکری)|امام حسن عسکری (علیه‌السلام)]] و از محدثان شیعی در دوران غیبت صغرا در بغداد بود و در غیاب حسین بن روح سومین نایب خاص امام زمان عج، مدتی را به بعضی از امور شیعیان رسیدگی می‌کرد؛ اما گفته‌اند حسادت بر مقام حسین بن روح، وی را بر آن داشت تا از مذهب امامیه فاصله بگیرد. او دستورهای امام دوازدهم را نادیده انگاشت و در پی دیگر گروه‌ها و فرقه‌ها رفت و حتی به دروغ ادعای نیابت امام زمان (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) نمود و ادعا می‌کرد که روح خدا در جسم او حلول کرده و خود را روح‌القدس می‌نامید. او سر انجام مورد لعن امام مهدی (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) قرار گرفت و بعد از مدتی به دستور حاکم عباسی به‌دار آویخته شد<ref>ر. ک. مشکور محمد جواد، ''فرهنگ فرق اسلامی''، مشهد، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 257.</ref><ref> | ||
https://fa.wikishia.net/view/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C</ref>. نجاشی در کتاب رجال خود انحراف او را چنین روایت می‌کند: | https://fa.wikishia.net/view/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C</ref>. نجاشی در کتاب رجال خود انحراف او را چنین روایت می‌کند: | ||
ابوجعفر محمد بن علی شلمغانی از پیشروان مذهب امامیه بود، اما حسادتش بر مقام ابوالقاسم حسین بن روح وی را بر آن داشت که مذهب امامیه را ترک کند و در آیین کشیشان در‌آید. این رفتار او موجب شد تا از طرف امام زمان توقیعاتی علیه او صادر شود و سرانجام به امر سلطان (دولت) به دار آویخته شد<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 259</ref>. همچنین اضافه کرده‌اند که حسین بن روح پیش از افتادن به زندان مدتی پنهان میزیست و چون اعتمادی کامل به ابن ابی‌العزاقر داشت، او را به نیابت خود برگزید و شلمغانی واسطه بین او و شیعیان شد و توقیعات حضرت مهدی غایب به توسط حسین بن روح به دست شلمغانی صادر میشد و مردم برای رفع حوایج و حل مشکلات به او رجوع میکردند. در آن زمان شلمغانی ادعاهای باطلی را ترویج می‌کرد و این‌گونه بود که از مذهب شیعه امامیه اثنی عشریه منحرف شد. حسین بن روح در زندان از انحرافش مطلع شد و از همانجا در ماه ذیحجه سال 312 هجری قمری، توقیعی در لعن ابن ابی‌العزاقر به شیخ ابو‌علی محمد بن همام اسکافی بغدادی که از بزرگان شیعه بود فرستاد و از وی تبری جست. | ابوجعفر محمد بن علی شلمغانی از پیشروان مذهب امامیه بود، اما حسادتش بر مقام ابوالقاسم حسین بن روح وی را بر آن داشت که مذهب امامیه را ترک کند و در آیین کشیشان در‌آید. این رفتار او موجب شد تا از طرف امام زمان توقیعاتی علیه او صادر شود و سرانجام به امر سلطان (دولت) به دار آویخته شد<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 259</ref>. همچنین اضافه کرده‌اند که حسین بن روح پیش از افتادن به زندان مدتی پنهان میزیست و چون اعتمادی کامل به ابن ابی‌العزاقر داشت، او را به نیابت خود برگزید و شلمغانی واسطه بین او و شیعیان شد و توقیعات حضرت مهدی غایب به توسط حسین بن روح به دست شلمغانی صادر میشد و مردم برای رفع حوایج و حل مشکلات به او رجوع میکردند. در آن زمان شلمغانی ادعاهای باطلی را ترویج می‌کرد و این‌گونه بود که از مذهب شیعه امامیه اثنی عشریه منحرف شد. حسین بن روح در زندان از انحرافش مطلع شد و از همانجا در ماه ذیحجه سال 312 هجری قمری، توقیعی در لعن ابن ابی‌العزاقر به شیخ ابو‌علی محمد بن همام اسکافی بغدادی که از بزرگان شیعه بود فرستاد و از وی تبری جست. | ||