confirmed
۵٬۸۳۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
پس از سخنرانیها و ادای سوگند منتخبان دوره، نمایندگان بر اساس قرعهکشی بهطور مساوی به پانزده شعبه برای بررسی اعتبارنامهها تقسیم میشوند. و در پایان جلسه، نمایندگان به منظور بزرگداشت مقام بنیانگذار جمهورى اسلامى ایران حضرت امام خمینى (ره) و شهیدان انقلاب اسلامى و اداى احترام و تجدید عهد با آنان در مرقد مطهر آنحضرت و بهشت زهرا حضور مییابند<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/133353 تشکیل و افتتاح مجلس، مرکز پژوهشهای مجلس]</ref>. | پس از سخنرانیها و ادای سوگند منتخبان دوره، نمایندگان بر اساس قرعهکشی بهطور مساوی به پانزده شعبه برای بررسی اعتبارنامهها تقسیم میشوند. و در پایان جلسه، نمایندگان به منظور بزرگداشت مقام بنیانگذار جمهورى اسلامى ایران حضرت امام خمینى (ره) و شهیدان انقلاب اسلامى و اداى احترام و تجدید عهد با آنان در مرقد مطهر آنحضرت و بهشت زهرا حضور مییابند<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/133353 تشکیل و افتتاح مجلس، مرکز پژوهشهای مجلس]</ref>. | ||
==ساختار مجلس== | |||
ساختار پارلمانی مجلس | |||
اول- رئیس مجلس | |||
انتخاب رئیس در نوبت اول با اکثریت مطلق آراء نمایندگان خواهد بود. در صورتی که در انتخاب رئیس در نوبت اول اکثریت مطلق حاصل نشود، در نوبت دوم اکثریت نسبی کافی خواهد بود. اگر رئیس مجلس پیش از انقضای مدت از ریاست استعفاء دهد یا فوت شود نواب رئیس به ترتیب تقدم، جلسه را منعقد میسازند و متن استعفاءنامه را قرائت یا فوت را اعلام میدارند. | |||
وظایف و اختیارات رئیس مجلس عبارتند از: | |||
اداره جلسات مجلس به شرح مواد آیین نامه | |||
اداره کلیه امور اداری، مالی، استخدامی و سازمانی مجلس | |||
امضای کلیه احکام استخدامی بر اساس آیین نامه استخدامی کارکنان مجلس و سایر قوانین و مقررات | |||
امضای کلیه نامه های مربوط به امور قانونگذاری و پارلمانی مجلس | |||
حضور در نهادهای قانونی که رئیس مجلس عضو آنها است. | |||
ارائه گزارش کامل از تصمیمات و اقدامات هیأت رئیسه در رابطه با مسائل مختلف مربوط به مجلس و واحدهای تابعه آن هر سه ماه یکبار به نمایندگان | |||
سایر موارد مذکور در قانون اساسی و دیگر مقررات | |||
دوم- هیأت رئیسه مجلس | |||
هیأت رئیسه سنی در اولین جلسه پس از افتتاح مجلس اقدام به برگزاری انتخابات هیات رئیسه مینماید. اعضای هیات رئیسه برای مدت یک سال انتخاب میشوند. انتخابات بعدی در سالروز انتخابات هیات رئیسه میباشد. نمایندگانی که داوطلب عضویت در هیات رئیسه هستند، باید حداکثر تا پایان وقت اداری روز افتتاحیه مجلس برای ثبت نام به هیات رئیسه سنی مراجعه کنند و این موضوع قبلاً باید به اطلاع نمایندگان برسد. هیات رئیسه مرکب از رئیس، دو نائبرئیس، شش دبیر و سه ناظر میباشد. | |||
انتخاب رئیس در نوبت اول با اکثریت مطلق آراء نمایندگان و انتخاب نواب رئیس، دبیران و ناظران هر کدام جداگانه و با اکثریت نسبی و رای مخفی و با ورقه خواهد بود. در صورتی که در انتخاب رئیس در نوبت اول اکثریت مطلق حاصل نشود، در نوبت دوم اکثریت نسبی کافی خواهد بود. چنانچه آراء برای رئیس، نواب رئیس، دبیران، ناظران با یکدیگر برابر باشد، حسب مورد به قید قرعه تعیین میشوند. | |||
سوم- شعب و کمیسیونها | |||
الف- شعب | |||
پس از انجام مراسم تحلیف، نمایندگان به حکم قرعه به طور مساوی به پانزده شعبه تقسیم میشوند و افراد باقیمانده به ترتیب از شعبه اول به بعد، یکیک به شعب افزوده میشوند. نمایندگانی که بعداً سوگند یاد میکنند به حکم قرعه به عضویت شعبی که کسری دارند پذیرفته میشوند. هر شعبه دارای یک رئیس، دو نائب رئیس، یک سخنگو و دو دبیر خواهد بود که جداگانه با رای مخفی با ورقه و با اکثریت نسبی بیش از یک سوم کل اعضای شعبه، انتخاب میشوند و در صورت تساوی به حکم قرعه عمل خواهد شد. | |||
هر یک از شعب برای تمام دوره نمایندگی رسمیت دارند و وظایف و اختیارات آنها عباتند از: | |||
رسیدگی به اعتبارنامه ها | |||
تعیین اعضای کمیسیون تحقیق | |||
تعیین اعضای کمیسیون آیین نامه داخلی مجلس | |||
بررسی و تشخیص صلاحیت نامزدهای عضویت در کمیسیونهای تخصصی مجلس | |||
ب- کمیسیونها | |||
مجلس دارای کمیسیونهای تخصصی و کمیسیونهای خاص با محدوده وظایف مشخص میباشد. تعداد اعضای کمیسیونهای تخصصی، حداقل نوزده و حداکثر بیست و سه نفر است و تعداد اعضای کمیسیونهای خاص طبق مواد (39) تا (44) آیین نامه داخلی تعیین می شود. | |||
کمیسیونهای خاص | |||
1.1. کمیسیون مشترک | |||
در مورد طرح ها و لوایحی که به تشخیص هیأت رئیسه به دو یا چند کمیسیون ارتباط اساسی داشته باشند، کمیسیون مشترک تشکیل می گردد. تعداد اعضای کمیسیون مشترک بیست و سه نفر میباشد. تعیین سهم هر کمیسیون به وسیله هیأت رئیسه مجلس و انتخاب آنان توسط کمیسیون ذیربط می باشد. کمیسیونهای مشترک در انتخاب هیأت رئیسه و ارائه گزارش و سایر مقررات مانند دیگر کمیسیونها اقدام می نماید. | |||
1.2. کمیسیون ویژه | |||
در مسائل مهم و استثنائی که برای کشور پیش میآید و در این خصوص تشکیل کمیسیون ویژهای برای رسیدگی و تهیه گزارش ضرورت پیدا میکند، به پیشنهاد حداقل پانزده نفر از نمایندگان و تصویب مجلس، این کمیسیون تشکیل میشود. اعضای کمیسیون ویژه که پانزده نفر خواهند بود، مستقیماً در جلسه علنی توسط نمایندگان با رأی مخفی و اکثریت نسبی انتخاب خواهند شد. | |||
هیأت رئیسه کمیسیون ویژه همانند دیگر کمیسیونها انتخاب خواهد شد. هیأت رئیسه مجلس میتواند طرح ها و لوایحی را که در حوزه مسائل مربوط به کمیسیون ویژه تشخیص دهد به آن کمیسیون ارجاع نماید. | |||
1.3. کمیسیون تلفیق | |||
به منظور تنظیم اصول و مفاد برنامههای توسعه و لوایح بودجه کل کشور و ایجاد هماهنگی بین کمیسیونهای تخصصی مجلس شورای اسلامی، پس از تقدیم لایحه مربوط توسط دولت به مجلس، کمیسیون تلفیق مرکب از اعضای ذیل تشکیل می گردد: | |||
از کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات نه نفر | |||
از هر کمیسیون تخصصی دیگر سه نفر | |||
اعضای مذکور توسط کمیسیونهای مربوطه انتخاب و به هیأت رئیسه مجلس معرفی میشوند. ماموریت این کمیسیون تا تصویب نهائی قانون برنامه توسعه و یا لایحه بودجه سالانه کل کشور ادامه می یابد. | |||
1.4. کمیسیون تحقیق | |||
به منظور بررسی اعبتارنامههایی که توسط شعب مورد تأیید قرار نگرفته و یا از سوی نمایندگان مورد اعتراض واقع شده است هر یک از شعب موظفند پس از تعیین هیآت رئیسه خود، بلافاصله دو نفر از اعضای خود را که آگاهی بیشتری به مسائل حقوقی داشته و از صلاحیت لازم برخوردار باشند به عنوان اعضای اصلی و علیالبدل کمیسیون تحقیق انتخاب نمایند و نتیجه را به هیأت رئیسه گزارش تا در جلسه علنی قرائت گردد. | |||
1.5. کمیسیون آییننامه داخلی مجلس | |||
هر شعبه یک نفر دیگر از اعضای خود را که واجد صلاحیت باشد برای تشکیل کمیسیون آییننامه داخلی مجلس معین و نتیجه را به مجلس گزارش خواهد کرد. این کمیسیون علاوه بر انجام وظایف مقرر در این آییننامه طرحهای مربوط به اصلاح آییننامه داخلی مجلس را رسیدگی کرده و نظر خود را به مجلس گزارش مینماید تا مطابق آییننامه مورد بررسی قرار گیرد. | |||
1.6. کمیسیون اصل نودم(90) قانون اساسی | |||
به منظور سامان دادن و کارآمد سازی مجلس و نمایندگان، خصوصاً نسبت به طرز کار قوای مجریه و قضائیه و مجلس مبتنی بر اصول متعدد قانون اساسی بالاخص اصل نودم(90)، کمیسیونی به نام اصل نودم(90) قانون اساسی تشکیل میگردد تا طبق قوانین مصوب مربوط به خود اداره و انجام وظیفه نماید. اعضای این کمیسیون به شرح ذیل است: | |||
از هر کمیسیون تخصصی یک نفر با معرفی کمیسیون مربوطه | |||
هشت نفر از نمایندگان که توسط روسای شعب و هیأت رئیسه به عنوان اعضای ثابت انتخاب می شوند. | |||
رئیس کمیسیون با پیشنهاد حداقل دو نفر توسط هیأت رئیسه مجلس از بین اعضای ثابت کمیسیون و با رأی مجلس برای مدت یکسال انتخاب میگردد. اعضای ثابت کمیسیون نباید عضو کمیسیونهای تخصصی مجلس باشند. | |||
2. کمیسیونهای تخصصی | |||
هر یک از کمیسیونهای تخصصی مجلس که مطابق آییننامه تشکیل میگردند در محدوده تخصصی خود دارای وظایف و اختیاراتی به شرح زیر میباشند: | |||
بررسی طرحها و لوایح ارجاعی و گزارش آن به مجلس شورای اسلامی | |||
بررسی و تصویب آزمایشی طرح ها و لوایح و همچنین تصویب دائمی اساسنامه سازمان ها، شرکت ها و موسسات دولتی یا وابسته به دولت طبق اصل هشتاد و پنجم(85) قانون اساسی | |||
رسیدگی به درخواستهای تحقیق و تفحص. | |||
رسیدگی به سئوال نمایندگان از رئیس جمهور و وزیران | |||
بررسی موارد ارجاعی از لوایح برنامه توسعه و بودجه سالانه و گزارش آن به کمیسیون تلفیق | |||
کسب اطلاع از کم و کیف اداره امور کشور، دریافت و بررسی گزارشهای عملکردی و نظارتی از اجرای قوانین مربوط به دستگاههای ذیربط. | |||
تهیه گزارش موردی و سالانه در خصوص امور اجرائی دستگاهها و نحوه اجرای قوانین به خصوص قانون برنامه توسعه و بودجه سالانه و ارائه نکات مثبت، منفی و پیشنهاد نحوه اصلاح آن و تقدیم گزارش به مجلس جهت قرائت. | |||
2-1- کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری | |||
کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری برای انجام وظیفه محوله در محدوده آموزش و پرورش عمومی، آموزش فنی و حرفهای، آموزش عالی، تحقیقات و فناوری مطابق آییننامه تشکیل میشود. | |||
2-2- کمیسیون اجتماعی | |||
کمیسیون اجتماعی برای انجام وظایف محوله در محدوده امور اداری و استخدامی، کار، اشتغال، روابط کار، و تعاون مطابق آییننامه تشکیل میشود. | |||
2-3- کمیسیون اقتصادی | |||
برای انجام وظایف محوله در محدوده امور اداری و استخدامی، کار، اشتغال، روابط کار، و تعاون مطابق آییننامه تشکیل میشود. | |||
کمیسیون اقتصادی برای انجام وظایف محوله در محدوده اقتصاد و دارایی، بازرگانی داخلی، بازرگانی خارجی مطابق آییننامه تشکیل میشود. | |||
2-4- کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی | |||
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی برای انجام وظایف محوله در محدوده سیاست و روابط خارجی، دفاع، اطلاعات و امنیت مطابق آییننامه تشکیل میشود. | |||
2-5- کمیسیون انرژی | |||
کمیسیون انرژی برای انجام وظایف محوله در محدوده نفت، گاز، برق، سدها و نیروگاههای آبی و برقی، انرژی اتمی و انرژیهای نو مطابق آییننامه تشکیل میشود. | |||
2-6- کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات | |||
کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات برای انجام وظایف محوله در محدوده برنامه، بودجه، نظارت برنامه و بودجه و دیوان محاسبات و امور مالی مجلس و آمار و خدمات عمومی فنی مطابق آییننامه تشکیل می شود. | |||
2-7- کمیسیون بهداشت و درمان | |||
کمیسیون بهداشت و درمان برای انجام وظایف محوله در محدوده بهداشت، درمان، امداد، بهزیستی، تامین اجتماعی و بیمههای اجتماعی و هلال احمر مطابق ضوابط آییننامه تشکیل میشود. | |||
2-8- کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها | |||
کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها برای انجام وظایف محوله در محدوده سیاست داخلی، شوراها، امور، غیر عمرانی شهرداریها و ثبت احوال مطابق ضوابط آیین نامه تشکیل میشود. | |||
2-9- کمیسیون صنایع و معادن | |||
کمیسیون صنایع و معادن برای انجام وظایف محوله در محدوده صنایع، پست، مخابرات، معادن، پتروشیمی، صنایع هوا فضا و ارتباطات مطابق ضوابط آییننامه تشکیل میشود. | |||
2-10- کمیسیون عمران | |||
کمیسیون عمران برای انجام وظایف محوله در محدوده راه و ترابری، مسکن، عمران، شهری و عمران روستایی و امور عمرانی شهرداریها و دهیاریها مطابق ضوابط آییننامه تشکیل میشود. | |||
2-11- کمیسیون فرهنگی | |||
کمیسیون فرهنگی برای انجام وظایف محوله در محدوده فرهنگ و هنر، ارشاد و تبلیغات، صدا و سیما، و ارتباطات جمعی، تربیت بدنی و جوانان و زنان و خانواده مطابق ضوابط آییننامه تشکیل میشود. | |||
2-12- کمیسیون قضائی و حقوقی | |||
کمیسیون قضائی و حقوقی برای انجام وظایف محوله در محدوده قضائی و حقوقی مطابق آییننامه تشکیل میشود. | |||
2-13- کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست | |||
کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست برای انجام وظایف محوله در محدوده کشاورزی، منابع آب، دام و طیور، شیلات، محیط زیست و هواشناسی مطابق ضوابط آییننامه تشکیل میشود | |||
===تعداد نمایندگان=== | ===تعداد نمایندگان=== |