ژاپن

ژاپن کشوری در شرق آسیا است که یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان به شمار می‌رود و تعداد مسلمانان در آن به ۱۰۰ هزار نفر می‌رسد. مسلمانان در ژاپن دارای مسجد و مراکز اسلامی هستند و می‌توانند شعائر دینی خود را به جا آورند.

کلیات

ژاپن یکی از کشور‌های جنوب شرق آسیا است که اکنون به عنوان یکی از قدرت‌های اصلی اقتصادی جهان و سومین اقتصاد بزرگ جهان از نظر تولید داخلی است. ژاپن کشوری کاملاً محصور شده در آب است که با مرز‌های آبی با کشور‌های چین، کره جنوبی، کره شمالی و روسیه همسایه‌است. این کشور در پایان جنگ جهانی دوم، تمامی متصرفات فراسوی دریایی خود، از جمله کشور کره را که در آن زمان ۴٫۵٪ درصد کل کشور را تشکیل می‌داد، از دست داد. ژاپن ۳۸۷۰۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد.

جمعیت

ژاپن با جمعیتی در حدود ۱۲۸ میلیون نفر دهمین کشور پرجمعیت جهان است. توکیو پایتخت ژاپن با بالغ بر ۳۵ میلیون نفر جمعیت از بزرگترین و گرانترین پایتخت‌های جهان است. ژاپنی‌ها کشورشان را «نیپون کوکو» خطاب می‌کنند که به معنی خاستگاه خورشید است.

دومین قدرت صنعتی جهان

ژاپن پس از اشغال توسط آمریکا، با یک برنامه پیگیر توسعه صنعتی به رشد اقتصادی چشمگیری دست یافت و به یکی از بزرگ‌ترین اقتصاد‌های دنیا و همچنین دومین قدرت صنعتی جهان بدل شد. این کشور همچنین از بزرگترین هم‌پیمانان و شرکای تجاری آمریکا در قاره آسیا است.

جغرافیای طبیعی

کشور ژاپن در شرق آسیا قرار دارد و به وسیله دریایی با همین نام از ساحل شرقی قاره آسیا جدا شده‌است. روسیه، چین و جمهوری کره نزدیکترین کشور‌ها به ژاپن هستند. مجمع الجزایر ژاپن از چیزی بیش از ۶۸۰۰ جزیره تشکیل شده‌است. بیشتر این جزایر بسیار کوچکند و تنها ۳۴۰ جزیره بیش از یک کیلومتر مربع وسعت دارند. ۹۸٪ مساحت ژاپن از چهار جزیره به نام‌های هوکایدو، هونشو، شیکوکو و کیوشو تشکیل شده‌است. یوکوهاما و کوبه از مهم‌ترین بنادر ژاپن هستند.

جمعیت

جمعیت ژاپن بر اساس برآورد انجام شده توسط اداره آمار این کشور در سال ۲۰۱۱ در حدود ۱۲۷٬۴۳۳٬۰۰۰ نفر تخمین زده شده‌است، که ۱/۸۳٪ از جمعیت جهان را شامل می‌شود. از نظر نسبت جمعیتی از این رقم حدود ۶۲ میلیون نفر آنان را مردان و حدود ۶۵/۵ میلیون نفر از آنان را زنان تشکیل داده‌اند. تراکم جمعیت در این کشور ۳۴۲ نفر و شاخص امید به زندگی در مردان ۷۲/۶۴ و در زنان ۸۶/۳۹ می‌باشد. میزان مرگ و میر در اطفال ۳/۷ در هر هزار تولد می‌باشد. نرخ رشد جمعیت در کشور ژاپن در حدود ۰/۰۳− درصد بوده‌است.

ترکیب نژادی مردم ژاپن را ۵/۹۸ درصد ژاپنی‌ها، ۰/۵ درصد کره‌ای‌ها، ۰/۴ درصد چینی‌ها و ۰/۶ از بقیه ملل تشکیل می‌دهند. بر اساس آخرین سرشماری‌ها ۲۳٪ جمعیت ژاپن را افراد ۶۵ سال و بالاتر تشکیل می‌دهند که این امر موجب شده ژاپن پیرترین ساختار جمعیتی جهان را داشته باشد.

زبان

زبان مردم ژاپن «ژاپنی» است. این زبان اگرچه بسیاری لغات را از زبان چینی گرفته‌است، ولی با این وجود با زبان چینی هم‌ریشه نبوده و کاملاً متفاوت هستند. زبان ژاپنی، زبانی از شاخه ژاپنیک و از خانواده زبان‌های آلتایی است، و تنها زبان کره‌ای را می‌توان به آن نزدیک دانست.

ساختار سیاسی

بعد از پایان جنگ جهانی دوم در اوت ۱۹۴۵، ژاپن، گام نهادن در راه تبدیل به کشوری دموکراتیک را آغاز نمود. قانون اساسی ژاپن که از سال ۱۹۴۷ لازم‌الاجرا بوده بر سه اصل استوار است: حاکمیت مردمی، احترام برای حقوق اولیه انسان و کناره‌گیری از جنگ. قانون اساسی همچنین استقلال سه شاخه مقننه، مجریه و قضائیه را تصریح نموده‌است.

سیستم پارلمانی

ژاپن یک کشور امپراتوری است. حکومت در آن به صورت سیستم پارلمانی، مشابه با بریتانیا می‌باشد که در حقیقت نخست‌وزیر آن را اداره می‌کند. امپراتور نماد کشور و وحدت ملی است و در رابطه با امور حکومتی قدرتی ندارد. تمامی کار‌های امپراتور در رابطه با امور کشوری براساس توصیه‌ها و تصویب کابینه صورت می‌گیرد. با این حال امپراتور به عنوان رئیس کشور در مناسبت‌های سیاسی تأثیرگذار است. امپراتور کنونی ژاپن، آکی‌هیتو، در سال ۱۹۸۹ به عنوان یکصدو بیست و پنجمین امپراتور به تخت نشست.

نهاد قانونگذار در ژاپن شورای ملی و مجلس مشاوران است. شورای ملی ژاپن ۴۸۰ عضو دارد که با رای مردم برای دوره‌های چهار ساله انتخاب می‌شوند. اعضای مجلس مشاوران ۲۴۲ نفر هستند که با رأی مردم برای دوره‌ای شش ساله انتخاب می‌شوند.

نخست وزیر

نخست‌وزیر ژاپن رئیس دولت در ژاپن است که حکمش به وسیله امپراتور تنفیذ می‌شود. ذیل رهبری نخست‌وزیر، ۱۲ وزارتخانه وجود دارد؛ که عبارتند از:

• وزارت دادگستری
• وزارت دارایی
• وزارت بهداشت و رفاه
• وزارت بازرگانی و صنعت
• وزارت پست و ارتباطات
• وزارت ساختمان
• وزارت امورخارجه
• وزارت آموزش
• وزارت علوم و فرهنگ
• وزارت کشاورزی، جنگلداری
• وزارت ماهیگیری
• وزارت حمل و نقل
• وزارت کار و کشور

احزاب سیاسی

سیستم حکومتی ژاپن بر اساس فعالیت احزاب سیاسی قرار داشته و احزاب سیاسی نقش تعیین‌کننده‌ای در صحنه سیاست کشور دارند.
در شرایط کنونی، مهم‌ترین احزاب سیاسی فعال عبارتند از:

• حزب لیبرال دموکرات،
• حزب دموکراتیک ژاپن،
• حزب کومه جدید،
• حزب کمونیست ژاپن،
• حزب سوسیال دموکرات.
• حزب لیبرال دموکرات مهم‌ترین حزب سیاسی در ژاپن است.
  

دولت‌های مرکزی و محلی

در ژاپن ۴۷ استان و تعداد کل ۱۸۰۰ شهر کوچک و بزرگ و روستا وجود دارد . هر شهرداری واجد شورا می‌باشد. فرمانداران استانی و شهردارانبا رأی مردمی انتخاب می‌شوند. دولت محلی نسبت به دولت مرکزی واجد سیستم دموکراسی بی‌واسطه‌تری می‌باشد.

دیوان عالی کشور

دیوان عالی کشور، بالاترین ارکان قوه قضائیه است. این دیوان متشکل از ۱۵ نفر قاضی است که توسط ریاست دیوان اداره می‌گردد. ۲۰ دادگاه بخش- از عمومی‌ترین دادگاه‌های کشور به‌شمار می‌آیند و در تمام کشور ۵۰ دادگاه بخش در مراکز استان‌های ۴۷ گانه مستقر هستند. در این دادگاه‌ها به پرونده‌های حقوقی و جزایی به‌طور مشترک رسیدگی می‌شود.

دین و مذهب

مذهب کشور ژاپن “شینتوئیسم، مسیحیت و بودیسم” است.

شینتو

شینتو (神道) یعنی راه خدایان، آئین باستانی ژاپن است. این آئین ایزدبانوی خورشید به نام اماتراسو (天照) را نگهبان سرزمین اجدادی می‌داند و خاندان امپراتوری را از نسل این خدا و تجسم وی می‌شمارد.

هدف آیین شینتو تحقق و تکمیل ارادهٔ کامی و نیاکان در خانواده، جامعه و ملت است انسان‌ها مانند کل طبیعت، کودکان کامی هستند.

اسلام

پیروان علی (ع) نخستین مسلمانانی بودند که وارد ژاپن شدند. بر اساس پژوهش‌ها و اظهارات محمد ساوادا، اسلام ۱۳۰۰ سال‌ قبل‌ وارد‌ ژاپن شد.‌ یعنی هنگامی که امام‌ علی بن ابی طالب (ع) در شهر کوفه تشکیل حکومت داد، هسته پیروان ایشان در ژاپن شکل گرفت؛ اما‌ پس‌ از‌ شهادت حضرت علی(ع) و بر اثرافزایش ظلم‌ و ستم‌ حکام‌ بنی‌ امیه،‌ عده‌ای از شیعیان مجبور شدند به سایر مناطق مانند خراسان و ماوراءالنهر کوچ کنند.

عده‌ای نیز با عبور از راه دریایی خلیج فارس و اقیانوس هند وارد سواحل جنوبی‌ چین در جزیره هاینان، تایوان و دیگر نواحی جنوب و جنوب شرقی چین شدند. در آن زمان روابط دربار چین با ژاپن بسیار دوستانه بود و رفت و آمدهای دریایی میان دو‌ کشور‌ برقرار بود؛ از این‌رو تعدادی از شیعیان از چین عازم ژاپن شدند و در منطقه‌ای به نام «ماتاگی» اقامت گزیدند. گروهی از دانشجویان دانشگاه توکیو در مورد ریشه واژه «ماتاگی»‌ تحقیق‌ کرده و سرانجام با کمک گرفتن از بخش فارسی دانشگاه به این نتیجه رسیده‌اند که ریشه «ماتاگی» از واژه عربی «متّقی» گرفته شده است.

اکنون‌ در‌ نزدیکی محله «ماتاگی» یک پارک‌ ملی‌ به نام «نیکو» وجود دارد. داخل این پارک، پنج کوه به نام «تارویاما»، «نان تای سَن»، «نیو هو زَن»،‌ «ای شن می‌شی» و «شو شن می‌شی» قراردارد،‌ که از گذشته‌های دور شایع بود که این پنج کوه به ترتیب، نماد پنج تن آل عبا، یعنی رسول اکرم، امام علی، حضرت فاطمه، امام حسن و امام حسین علیهم السلام هستند.‌

یک‌ راهب بزرگ ژاپنی به نام «کوبوداشی» در یکی از معابد اطراف این پنج کوه مشغول فعالیت‌های مذهبی بوده و می‌گویند که معلومات زیادی درباره پنج تن داشته است. در حال حاضر، در‌ اطراف‌ این پنج‌ کوه، معابد بودایی و شینتو وجود دارد.

جمعیت مسلمانان

امروزه در ژاپن ۱۰۰ هزار مسلمان زندگی می‌کنند که ۹۰ درصد از آنها از کشورهای اندونزی، پاکستان، ایران و بنگلادش به این کشور مهاجرت کرده‌اند و ۱۰ درصد مابقی ژاپنی‌ هستند.

مراکز و مساجد اسلامی

در حال حاضر در ژاپن بین ۳۰ تا ۴۰ مسجد وجود دارد. مساجد در ژاپن مکانی چند منظوره هستند که علاوه بر برگزاری نماز جماعت، محل اجتماعات دینی، فرهنگی، اجتماعی و حتی گاه اقتصادی به شمار می‌آیند. لازم به ذکر است که حدود صد سال پیش، در سراسر ژاپن تنها ۲ مسجد وجود داشت و این تعداد امروز به ۴۰ مسجد رسیده است.[۵] مهم‌ترین این مساجد عبارتند از:

• مسجد کوبه: این مسجد نخستین مسجد ژاپن است که در سال ۱۳۲۴ش/۱۹۳۵م در شهر کوبه ساخته شد.
  

• مسجد توکیو: این مسجد در شهر توکیو است که در سال ۱۳۲۷ش/۱۹۳۸م ساخته و در سال ۱۳۶۹ش/۱۹۹۰م بازسازی شده است.
  

• موسسه اسلامی سور: این مرکز مشهورترین موسسه اسلامی فعال در ژاپن است.
  

• انجمن اسلامی‌ ژاپن: این مرکز با تلاش محمد ساوادا، از شیعیان قدیمی ژاپن، پیش از گرایش او به‌ تشیع‌ و نیز با همکاری تعدادی دیگر از دوستانش شکل گرفت. این انجمن با رابطة العالم الاسلامی در مکه ارتباط دارد و کتاب‌های دینی بسیاری را چاپ و در میان مسلمانان ژاپن منتشر کرده‌ است.
  

نیازهای مسلمانان ژاپن

یکی از مشکلات اساسی مسلمانان ژاپن کمبود کتاب های فقهی و حدیث به زبان ژاپنی است. همچنین در اقلیت قرار گرفتن مسلمانان در این کشور باعث شده که آنها با مشکلاتی از جمله یافتن محصولات غذایی حلال مواجه شوند.

منبع

کمیته مشترک بازرگانی ایران و ژاپن

تاریخ عمومی
سایت خبری تابناک

خبرگزاری فارس