موسی بن جعفر (کاظم): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲۲: خط ۱۲۲:


=اصحاب و وکلا=
=اصحاب و وکلا=
درباره اصحاب امام کاظم(ع) اطلاعات دقیقی در دست نیست و درباره تعداد آنها اختلاف وجود دارد. شیخ طوسی تعداد آنان را ۲۷۲ نفر،[۱۴۳] و برقی آنها را ۱۶۰ نفر شمرده است.[۱۴۴] شریف‌قرشی صاحب کتاب حیات الامام موسی بن جعفر، سخن برقی که شمار آنان را ۱۶۰ تن ذکر کرده، مردود دانسته و خود از ۳۲۱ تن به عنوان اصحاب امام نام برده است.[۱۴۵] علی بن یقطین، هشام بن حکم، هشام بن سالم، محمد بن ابی‌عمیر، حماد بن عیسی، یونس بن عبدالرحمن، صفوان بن یحیی و صفوان جمال از اصحاب امام کاظم بودند، که برخی از آنان در شمار اصحاب اجماع ذکر شده‌اند.[۱۴۶] پس از شهادت امام کاظم، شماری از اصحاب او از جمله علی بن ابی حمزه بطائنی، زیاد بن مروان و عثمان بن عیسی امامت علی بن موسی الرضا(ع) را نپذیرفتند و در امامت موسی بن جعفر توقف کردند.[۱۴۷] این گروه، با عنوان واقفیه مشهور شدند. البته بعدها برخی از آنان امامت حضرت رضا(ع) را پذیرفتند.[نیازمند منبع]
درباره اصحاب امام کاظم(ع) اطلاعات دقیقی در دست نیست و درباره تعداد آنها اختلاف وجود دارد. شیخ طوسی تعداد آنان را ۲۷۲ نفر،[۱۴۳] و برقی آنها را ۱۶۰ نفر شمرده است.[۱۴۴] شریف‌قرشی صاحب کتاب حیات الامام موسی بن جعفر، سخن برقی که شمار آنان را ۱۶۰ تن ذکر کرده، مردود دانسته و خود از ۳۲۱ تن به عنوان اصحاب امام نام برده است.[۱۴۵] علی بن یقطین، هشام بن حکم، هشام بن سالم، محمد بن ابی‌عمیر، حماد بن عیسی، یونس بن عبدالرحمن، صفوان بن یحیی و صفوان جمال از اصحاب امام کاظم بودند، که برخی از آنان در شمار اصحاب اجماع ذکر شده‌اند.[۱۴۶] پس از شهادت امام کاظم، شماری از اصحاب او از جمله علی بن ابی حمزه بطائنی، زیاد بن مروان و عثمان بن عیسی امامت علی بن موسی الرضا(ع) را نپذیرفتند و در امامت موسی بن جعفر توقف کردند.[۱۴۷] این گروه، با عنوان واقفیه مشهور شدند. البته بعدها برخی از آنان امامت حضرت رضا(ع) را پذیرفتند.


==سازمان وکالت=
=سازمان وکالت=


امام کاظم(ع) برای ارتباط با شیعیان و تقویت توان اقتصادی آنان، سازمان وکالت را که در زمان امام صادق(ع) پایه‌گذاری شده بود، گسترش داد. او برخی از اصحاب خود را به عنوان وکیل، به مناطق مختلف می‌فرستاد. گفته شده در منابع به نام ۱۳ نفر از وکلای او اشاره شده است.[۱۴۸] بنابر برخی منابع، علی بن یقطین و مفضل بن عمر در کوفه، عبدالرحمان بن حجاج در بغداد، زیاد بن مروان در قندهار، عثمان بن عیسی در مصر، ابراهیم بن سلام در نیشابور و عبدالله بن جندب در اهواز وکالت او را بر عهده داشتند.[۱۴۹]
امام کاظم(ع) برای ارتباط با شیعیان و تقویت توان اقتصادی آنان، سازمان وکالت را که در زمان امام صادق(ع) پایه‌گذاری شده بود، گسترش داد. او برخی از اصحاب خود را به عنوان وکیل، به مناطق مختلف می‌فرستاد. گفته شده در منابع به نام ۱۳ نفر از وکلای او اشاره شده است.[۱۴۸] بنابر برخی منابع، علی بن یقطین و مفضل بن عمر در کوفه، عبدالرحمان بن حجاج در بغداد، زیاد بن مروان در قندهار، عثمان بن عیسی در مصر، ابراهیم بن سلام در نیشابور و عبدالله بن جندب در اهواز وکالت او را بر عهده داشتند.[۱۴۹]
خط ۱۴۱: خط ۱۴۱:


مسند الامام الکاظم اثر عزیزالله عطاردی، باب الحوائج الامام موسی الکاظم نوشته حسین حاج حسن، حیاة الامام موسی بن جعفر اثر محمدباقر شریف قرشی، امام الکاظم(ع) عند اهل السنة اثر فارس حسون و سیرة الامام موسی الکاظم(ع) اثر عبدالله احمد یوسف، از جمله آثاری هستند که درباره امام کاظم نوشته شده‌اند.
مسند الامام الکاظم اثر عزیزالله عطاردی، باب الحوائج الامام موسی الکاظم نوشته حسین حاج حسن، حیاة الامام موسی بن جعفر اثر محمدباقر شریف قرشی، امام الکاظم(ع) عند اهل السنة اثر فارس حسون و سیرة الامام موسی الکاظم(ع) اثر عبدالله احمد یوسف، از جمله آثاری هستند که درباره امام کاظم نوشته شده‌اند.
طبری، دلائل الإمامة، ص۳۰۳.1
طبری، دلائل الإمامة، ص۳۰۳.1
طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۶.2
طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۶.2
مسعودی، اثبات الوصیة، ص۳۵۷-۳۵۶.3
مسعودی، اثبات الوصیة، ص۳۵۷-۳۵۶.3
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹.4
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹.4
5.شورای تقویم مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، تقویم رسمی کشور سال ۱۳۹۸ش هجری شمسی، ص۸.
5.شورای تقویم مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، تقویم رسمی کشور سال ۱۳۹۸ش هجری شمسی، ص۸.
6. شبراوی، الاتحاف بحب الاشراف، ص۲۹۵                                                                                                                               .         
6. شبراوی، الاتحاف بحب الاشراف، ص۲۹۵                                                                                                                                        
1. . 7امین، سیره معصومان، ج۶، ص۱۱۳.
امین، سیره معصومان، ج۶، ص۱۱۳.
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۵.8
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۵.8
ابن اثیر، الکامل، ج۶، ص۱۶۴.؛ ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۳۱۲9
ابن اثیر، الکامل، ج۶، ص۱۶۴.؛ ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۳۱۲9
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹.10
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹.10
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۶،۲۲۷.؛ طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۶.؛ ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۳۲۳.؛ قمی، الانوار البهیه، ص۱۷۷.11
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۶،۲۲۷.؛ طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۶.؛ ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۳۲۳.؛ قمی، الانوار البهیه، ص۱۷۷.11
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۵.12
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۵.12
کلینی، الکافی، ج۳، ص۲۹۷.؛ ابن شعبه حرانی، تحف العقول، ص۴۱۱-۴۱۲. مجلسی، بحارالانوار13، ج۱۰، ص۲۴۷.
کلینی، الکافی، ج۳، ص۲۹۷.؛ ابن شعبه حرانی، تحف العقول، ص۴۱۱-۴۱۲. مجلسی، بحارالانوار13، ج۱۰، ص۲۴۷.
کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۲۷.؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰، ص۲۴۴-۲۴۵.14
کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۲۷.؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰، ص۲۴۴-۲۴۵.14
ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۳۱۱-۳۱۲.15
ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۳۱۱-۳۱۲.15
ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۳۱۲-۳۱۳.16
ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۳۱۲-۳۱۳.16
طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج۲، ص ۵۲۵.17
طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج۲، ص ۵۲۵.17
جمعی از نویسندگان، مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام کاظم، ج۲، ص۴۴۶-۴۵۱.18
جمعی از نویسندگان، مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام کاظم، ج۲، ص۴۴۶-۴۵۱.18
مجلسی، بحارالانوار، ج۴۸، ص۱۳۴.19
مجلسی، بحارالانوار، ج۴۸، ص۱۳۴.19
کلینی، الكافى، ج۱، ص۳۶۷.20
کلینی، الكافى، ج۱، ص۳۶۷.20
جمعی از نویسندگان، مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام کاظم، ج۲، ص۴۷۸.21
جمعی از نویسندگان، مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام کاظم، ج۲، ص۴۷۸.21
ابن اثیر، الکامل، ج۶، ص۱۶۴.22
ابن اثیر، الکامل، ج۶، ص۱۶۴.22
کلینی، الکافی، ج۴، ص۵۵۳.23
کلینی، الکافی، ج۴، ص۵۵۳.23
نوبختی، فرق الشیعه، ص۸۴.24
نوبختی، فرق الشیعه، ص۸۴.24
صدوق، عیون اخبار الرضا (ع)، ج۱، ص۸۶.25
صدوق، عیون اخبار الرضا (ع)، ج۱، ص۸۶.25
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۹.26
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۹.26
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۲.27
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۲.27
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۵.28
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۵.28
شوشتری، رساله فی تواریخ النبی و الآل، ص۷۵.29
شوشتری، رساله فی تواریخ النبی و الآل، ص۷۵.29
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۴.30
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۴.30
سمعانی، الانساب، ج۱۲، ص۴۷۸.31
سمعانی، الانساب، ج۱۲، ص۴۷۸.31
جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۳۸۵.32
جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۳۸۵.32
طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۶.33
طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۶.33
پیشوایی، سیره پیشوایان، ص۴۱۳.34
پیشوایی، سیره پیشوایان، ص۴۱۳.34
جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۳۷۹-۳۸۴.35
جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۳۷۹-۳۸۴.35
فاضل مقداد، ارشاد الطالبین، ۱۴۰۵ق، ص۳۳۷.36
فاضل مقداد، ارشاد الطالبین، ۱۴۰۵ق، ص۳۳۷.36
کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۰۷-۳۱۱.37
کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۰۷-۳۱۱.37
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۶-۲۲۲.38
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۶-۲۲۲.38
طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۷-۱۶.39
طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۷-۱۶.39
مجلسی، بحارالانوار، ج۴۸، ص۱۲-۲۹.40
مجلسی، بحارالانوار، ج۴۸، ص۱۲-۲۹.40
جمعی از نویسندگان، مجموعه مقالات سیره و زمانه امام کاظم، ج۲، ص۷۹، ۸۱.41
جمعی از نویسندگان، مجموعه مقالات سیره و زمانه امام کاظم، ج۲، ص۷۹، ۸۱.41
طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۱۰.42
طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۱۰.42
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۲۰.43
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۲۰.43
صدوق، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۹۱.؛ عطاردی، مسند الامام الکاظم، ج۱، ص۷۵.44
صدوق، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۹۱.؛ عطاردی، مسند الامام الکاظم، ج۱، ص۷۵.44
پیشوایی، سیره پیشوایان، ص۴۱۴.45
پیشوایی، سیره پیشوایان، ص۴۱۴.45
کشّی، رجال، ص۲۸۲-۲۸۳.46
کشّی، رجال، ص۲۸۲-۲۸۳.46
نوبختی، فرق الشیعه، ص۶۶-۷۹.47
نوبختی، فرق الشیعه، ص۶۶-۷۹.47
۱۴۱۱ق، التحریر الطاوسی، ص۵۲۴.48
۱۴۱۱ق، التحریر الطاوسی، ص۵۲۴.48
طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ص۴۸۲.49
طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ص۴۸۲.49
طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ص۴۸۰.50
طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ص۴۸۰.50
طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ص۴۸۰.51
طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ص۴۸۰.51
رک: حاجی‌زاده، «جریان غلو در عصر امام کاظم(ع)»، ص۱۱۲.52
رک: حاجی‌زاده، «جریان غلو در عصر امام کاظم(ع)»، ص۱۱۲.52
کشّی، رجال، ص۴۸۲.53
کشّی، رجال، ص۴۸۲.53
طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۳۸۵-۳۹۶.؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰، ص۲۳۴-۲۴۹.54
طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۳۸۵-۳۹۶.؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰، ص۲۳۴-۲۴۹.54
کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۴۱.55
کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۴۱.55
کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۴۸-۱۴۹.56
کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۴۸-۱۴۹.56
کلینی، الکافی، ج۲، ص۳۸-۳۹.57
کلینی، الکافی، ج۲، ص۳۸-۳۹.57
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۱۹۰-۲۷۸، ۲۹۷-۳۰۷.58
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۱۹۰-۲۷۸، ۲۹۷-۳۰۷.58
کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۴۹.59
کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۴۹.59
عطاردی، مسند امام الکاظم، ج‌۱، مقدمه.60
عطاردی، مسند امام الکاظم، ج‌۱، مقدمه.60
مروزی، مسندالاامام موسی بن جعفر علیه‌السلام، ص۱۸۷-۲۳۲.61
مروزی، مسندالاامام موسی بن جعفر علیه‌السلام، ص۱۸۷-۲۳۲.61
شیخ طوسی، فهرست، ۱۴۲۰ق، ص۲۶۴.62
شیخ طوسی، فهرست، ۱۴۲۰ق، ص۲۶۴.62
نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۲۵۲.63
نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۲۵۲.63
کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۳-۲۰.؛ احمدی میانجی، مکاتیب الائمه، ج۴، ص۴۸۳-۵۰۱.64
کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۳-۲۰.؛ احمدی میانجی، مکاتیب الائمه، ج۴، ص۴۸۳-۵۰۱.64
احمدی میانجی، مکاتیب الائمه، ج۴، ص۳۵۷-۳۵۹.؛ قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۲۳۸.65
احمدی میانجی، مکاتیب الائمه، ج۴، ص۳۵۷-۳۵۹.؛ قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۲۳۸.65
طوسی، الفهرست، ص۲۷۱.66
طوسی، الفهرست، ص۲۷۱.66
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹.67
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹.67
یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۱۴.68
یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۱۴.68
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۳۳-۳۲.69
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۳۳-۳۲.69
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۲-۲۳۱.70
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۲-۲۳۱.70
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۰.71
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۰.71
طبرسی، مکارم الاخلاق، ۹۱.72
طبرسی، مکارم الاخلاق، ۹۱.72
مجلسی، بحارالانوار، ج۴۸، ص۱۱.73
مجلسی، بحارالانوار، ج۴۸، ص۱۱.73
ابن اثیر، الکامل، ج۶، ص۱۶۴.74
ابن اثیر، الکامل، ج۶، ص۱۶۴.74
ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۳۱۲.75
ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۳۱۲.75
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۳۰-۳۳.76
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۳۰-۳۳.76
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۱۵۴-۱۶۷.77
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۱۵۴-۱۶۷.77
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۲-۲۳۱.78
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۲-۲۳۱.78
ابن عنبه، عمده الطالب، ص۱۷۷..79
ابن عنبه، عمده الطالب، ص۱۷۷..79
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹.80
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹.80
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۲.81
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۲.81
ابن اثیر، الکامل، ج۶، ص۱۶۴.82
ابن اثیر، الکامل، ج۶، ص۱۶۴.82
ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۳۱۲.83
ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۳۱۲.83
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۳.84
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۳.84
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۱۶۲-۱۶۰.85
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۱۶۲-۱۶۰.85
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۳۰.86
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۳۰.86
حاج حسن، باب الحوائج، ص۲۸۱.87
حاج حسن، باب الحوائج، ص۲۸۱.87
حلی، منهاج الکرامه، ص۵۹.88
حلی، منهاج الکرامه، ص۵۹.88
جعفریان، حیات سیاسی و فکری امامان شیعه، ص۴۰۶.89
جعفریان، حیات سیاسی و فکری امامان شیعه، ص۴۰۶.89
صدوق، عيون أخبار الرضا، ج۱، ص۸۴-۸۵.90
صدوق، عيون أخبار الرضا، ج۱، ص۸۴-۸۵.90
شبراوی، الاتحاف بحب الاشراف، ص۲۹۵.91
شبراوی، الاتحاف بحب الاشراف، ص۲۹۵.91
طوسی، تهذیب الاحکام، ج۴، ص۱۴۹.92
طوسی، تهذیب الاحکام، ج۴، ص۱۴۹.92
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ص۴۷۲.93
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ص۴۷۲.93
کشّی، رجال، ص۴۴۱.94
کشّی، رجال، ص۴۴۱.94
کشّی، رجال، ص۴۳۳.95
کشّی، رجال، ص۴۳۳.95
مجلسی، بحارالانوار، ج۴۸، ص۱۳۴.96
مجلسی، بحارالانوار، ج۴۸، ص۱۳۴.96
صدوق، عیون اخبارالرضا، ج۱، ص۷۷.97
صدوق، عیون اخبارالرضا، ج۱، ص۷۷.97
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۲۷-۲۲۸.98
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۲۷-۲۲۸.98
الله‌اکبری، رابطه علویان و عباسیان، ص۲۲-۲۳.99
الله‌اکبری، رابطه علویان و عباسیان، ص۲۲-۲۳.99
جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۳۸۵-۳۸۴.100
جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۳۸۵-۳۸۴.100
کلینی، الكافى، ج۱، ص۳۶۷.101
کلینی، الكافى، ج۱، ص۳۶۷.101
کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۶۶.102
کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۶۶.102
مامقانی، تنقیح المقال، ج۲۲، ص۲۸۵.103
مامقانی، تنقیح المقال، ج۲۲، ص۲۸۵.103
ر. ک. جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۳۸۹.104
ر. ک. جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۳۸۹.104
اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۳۸۰.105
اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۳۸۰.105
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۱، ص۴۹۴-۴۹۶.106
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۱، ص۴۹۴-۴۹۶.106
ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۳۱۳.107
ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۳۱۳.107
کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۷۶.108
کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۷۶.108
صدوق، عيون أخبار الرضا(ع)، ج۱، ص۸۶.109
صدوق، عيون أخبار الرضا(ع)، ج۱، ص۸۶.109
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۹.110
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۹.110
قمی، الانوار البهیه، ص۱۹۲–۱۹۶.111
قمی، الانوار البهیه، ص۱۹۲–۱۹۶.111
مجلسی، بحارالانوار، ج۹۹، ص۱۷.112
مجلسی، بحارالانوار، ج۹۹، ص۱۷.112
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۷-۲۳۸.113
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۳۷-۲۳۸.113
اربلی، کشف الغمه، ج۲، ص۷۶۰ِ.114
اربلی، کشف الغمه، ج۲، ص۷۶۰ِ.114
اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۴۱۵-۴۱۴.115
اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۴۱۵-۴۱۴.115
صدوق، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۱۰۱.116
صدوق، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۱۰۱.116
صدوق، کمال الدین، ج۲، ص۳۶۱-۳۶۳.117
صدوق، کمال الدین، ج۲، ص۳۶۱-۳۶۳.117
جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۳۹۸-۴۰۰.118
جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۳۹۸-۴۰۰.118
کشّی، ص۲۷۰ـ ۲۷۱.119
کشّی، ص۲۷۰ـ ۲۷۱.119
مامقانی، تنقیح المقال، ج۳، ص۲۹۸.120
مامقانی، تنقیح المقال، ج۳، ص۲۹۸.120
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۲.121
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۲.121
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۵۱۶.122
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۵۱۶.122
صدوق، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۹۹و۱۰۵.123
صدوق، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۹۹و۱۰۵.123
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۵.124
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۵.124
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۵۱۶-۵۱۷.125
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۵۱۶-۵۱۷.125
جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۴۰۴.126
جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۴۰۴.126
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۲-۲۴۳.127
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۲-۲۴۳.127
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۲.127
مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۴۲.127
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۵۰۸-۵۱۰.128
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۵۰۸-۵۱۰.128
اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۴۱۷.129
اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۴۱۷.129
اربلی، کشف الغمه، ج۲، ص۷۶۳.130
اربلی، کشف الغمه، ج۲، ص۷۶۳.130
صدوق، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۹۹و۱۰۵.131
صدوق، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۹۹و۱۰۵.131
اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۴۱۷.132
اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۴۱۷.132
کلینی، الکافی، ج۴، ص۵۸۳.133
کلینی، الکافی، ج۴، ص۵۸۳.133
طوسی، رجال، ص۳۲۹-۳۴۷.134
طوسی، رجال، ص۳۲۹-۳۴۷.134
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۲۳۱.135
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۲۳۱.135
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۲۳۱.136
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۲۳۱.136
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ۲۳۱-۳۷۳.137
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ۲۳۱-۳۷۳.137
طوسی، الغیبة، ص۶۵-۶۴.138
طوسی، الغیبة، ص۶۵-۶۴.138
جباری، امام کاظم و سازمان وکالت، ص۱۶.139
جباری، امام کاظم و سازمان وکالت، ص۱۶.139
جباری، سازمان وکالت، ص۴۲۳-۵۹۹.140
جباری، سازمان وکالت، ص۴۲۳-۵۹۹.140
طوسی، الغیبة، ص۶۵-۶۴.141
طوسی، الغیبة، ص۶۵-۶۴.141
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۴۵۵.142
قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۲، ص۴۵۵.142
کلینی، الكافی، ج۱، ص۳۱۳.143
کلینی، الكافی، ج۱، ص۳۱۳.143
امین، اعیان الشیعه، ج۱، ص۱۰۰.144
امین، اعیان الشیعه، ج۱، ص۱۰۰.144
جباری، امام کاظم و سازمان وکالت، ص۱۶.145
جباری، امام کاظم و سازمان وکالت، ص۱۶.145
ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۲۷۳.146
ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۲۷۳.146
ابن عنبه، عمده الطالب، ۱۷۷.147
ابن عنبه، عمده الطالب، ۱۷۷.147
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹.148
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹.148
ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۳۱۲.149
ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۳۱۲.149
ابن اثیر، الکامل، ج۶، ص۱۶۴.150
ابن اثیر، الکامل، ج۶، ص۱۶۴.150
شامی، الدرالنظیم، ص۶۵۱-۶۵۳.151
شامی، الدرالنظیم، ص۶۵۱-۶۵۳.151
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹-۳۳.152
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۹-۳۳.152
سمعانی، الانساب، ج۱۲، ص۴۷۹.153
سمعانی، الانساب، ج۱۲، ص۴۷۹.153
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱، ص۱۳۳.154
بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱، ص۱۳۳.154
کعبی، الامام موسی بن الکاظم علیه السلام سیره و تاریخ، ص۲۱۶.155
کعبی، الامام موسی بن الکاظم علیه السلام سیره و تاریخ، ص۲۱۶.155
اباذری، کتاب‌شناسی کاظمین، ص۱۴.156
اباذری، کتاب‌شناسی کاظمین، ص۱۴.156
انصاری قمی، کتابنامه امام کاظم.157
انصاری قمی، کتابنامه امام کاظم.157
اباذری، کتاب‌شناسی کاظمین.158
اباذری، کتاب‌شناسی کاظمین.158
جمعی از نویسندگان و ۱۳۹۲ش، مجموعه مقالات همایش زمانه و سیره امام کاظم.159
جمعی از نویسندگان و ۱۳۹۲ش، مجموعه مقالات همایش زمانه و سیره امام کاظم.159
جمعی از نویسندگان، مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام کاظم، ج۱، ص۳۰-۳۱.160
جمعی از نویسندگان، مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام کاظم، ج۱، ص۳۰-۳۱.160


=پانویس=
=پانویس=
۶

ویرایش