ثواب

نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۱۲:۴۷، ۲۲ نوامبر ۲۰۲۱؛

نام	ثواب

ثواب یعنی پاداش بر نیکی و از آن در بابهايي نظير طهارت، صلات، خمس، صوم،جهاد، امر به معروف و نهی از منکر و ارث سخن رفته است. اعمال و رفتار نیک غیر مسلمانان براساس حسن و قبح ذاتی، عمل درست و خوب حساب می‌شوند. همچنین ثمره داشتن این‌ها برای انجام دهنده اعمال، بستگی به خود افراد دارد. گاه کفر و نامسلمانی افراد از روی لجاجت است و شخص با آگاهی و علم، حقیقت را انکار می‌کند؛ در این صورت عمل نیک این افراد، پاداشی نخواهد داشت. اما اگر کفر و نامسلمانی از روی جهل و ندانستن باشد؛ در این صورت اعمال خوب شخص پذیرفته می‌شود و عذر او نزد خدا پذیرفته خواهد شد.

برخی معتقدند فرقی میان مسلمانان و غیرمسلمانان نیست و هر کس عمل صالح و خیری انجام دهد، نظیر احسان به خلق، خدمات بهداشتی و امثال این‌ها، مستحق پاداش از جانب خداوند است. اینان معتقدند خداوند میان موجودات تبعیض قائل نمی‌شود. پیامبر در مورد مشرکی مانند حاتم طائی که از روی انسان دوستی، کارهای خیر انجام داده‌ بود، به فرزندش گفت: «خداوند عذاب‏ را به دلیل سخاوت، از پدرت دور نمود».

ثواب در قرآن

ثواب به جزاى اعمال نيک و بد هر دو اطلاق شده است.

جزای اعمال نیک مثل :

وَ الْباقِياتُ الصَّالِحاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَواباً ... و كردارهاى نيک كه همواره بر جاى می‌مانند نزد پروردگارت بهتر و اميد بستن به آنها نيكوتر است.

«وَ لَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ثَواباً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ اللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّواب‌» و آنان را در بهشتهايى كه در آن نهرها جارى است داخل مى‌كنم. اين پاداشى است از جانب خدا و پاداش نيكو نزد خداست.

و جزای اعمال بد مثل :

«هَلْ ثُوِّبَ الْكُفَّارُ مَا كَانُوا يَفْعَلُونَ» آیا جزا داده شدند کفار آنچه عمل می کردند.

«فَأَثَابَكُمْ غَمًّا بِغَمٍّ» جزا داد شما را اندوهی در مقابل اندوهی

اما بیشتر در قرآن بر جزای نیکو اطلاق شده است.

شرایط ثواب

قصد قربت و ایمان دو شرط پاداش است و بدون آن دو پاداشی به صاحب عمل تعلّق نمی‌گیرد. بنده اگر به قصد ثواب عبادتی انجام دهد از دو صورت بیرون نیست؛ زیرا تحصیل ثواب یا داعی بر عبادت است؛ یعنی عبادت به قصد اطاعت و امتثال انجام می‌گیرد و داعی و باعث آن تحصیل ثواب است و یا عبادت به قصد ثواب بردن به‌جا آورده می‌شود نه به قصد امتثال. عبادت در صورت اوّل، صحیح و دارای ثواب است؛ لیکن در صورت دوم، بطلان عمل و عدم ترتّب ثواب بر آن به مشهور نسبت داده شده است.

مراتب ثواب

افزایش یا کاهش ثواب معلول عواملی چند است، از جمله: نیّت که میزان خلوص آن در افزایش یا کاهش ثواب دخیل است؛ دشواری عمل. عمل دشوارتر دارای ثواب برتر است؛ زمان، مانند عبادت در ماه رمضان، به ویژه شب قدر شب عید فطر و عید قربان و هنگام سحر که موجب افزایش پاداش می‌گردد و مکان، همچون مسجد، بویژه مسجدالحرام و مشاهد مشرّفه که عبادت در آنها ثواب بیشتری دارد.