عبدالقادر گیلانی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''عبدالقادرگیلانی''' (470-561 ق)ابومحمد عبدالقادر بن موسی بن عبدالله است که در میراث مغرب به شیخ بوعلام جیلانی معروف و ملقب است. در مشرق به عبدالقادر الجیلانی یا گیلانی معروف به "سلطان الأولیاء"امام [[صوفیه]]، [[فقیه]] [[حنبلی]] [[شافعی]] است<ref>عبد الله بن أسعد اليافعي (2006 م). أحمد فريد المزيدي (المحرر). خلاصة المفاخر في مناقب الشيخ عبد القادر. دار الآثار الإسلامية للطباعة والنشر. صفحة 10</ref>. پیروانش به او لقب "باز الله الأشهب" ،"تاج العارفین" ،"محیی الدین" و "قطب بغداد" داده اند.طریقت صوفیه [[قادریه]] به او منتسب است.

أبو محمد عبد القادر بن موسى بن عبدالله بن یحیى بن محمد بن داود<ref>کتاب من الشک إلى اليقين (کتاب)، دراسة في نسب الشيخ عبد القادر الجيلاني، بحث نقدي في مصادر التاريخ الإسلامي الوسيط ،تأليف جمال الدين فالح الکيلاني ، تقديم الدکتور حسين علي محفوظ، دار الزنبقة، القاهرة، 2013</ref> بن موسى بن عبد الله بن موسى بن عبد الله بن الحسن بن الحسن بن علی بن أبی طالب بن عبد المطلب بن هاشم بن عبد مناف بن قصی بن کلاب بن مرة بن کعب بن لؤی بن غالب بن فهر بن مالک بن قریش بن کنانة بن خزیمة بن مدرکة بن إلیاس بن مضر بن نزار بن معد بن عدنان.

بزرگترین فرزند شیخ از ابن الحسین و ابوغالب بن البناء حدیث فرا گرفت، وی در صفر سال پانصد و هشتادو هفت درگذشت و در سال پانصد وهشت متولد شد <ref>ذکره الذهبي في وفيات سنة 587 من تاريخ الاسلام وابن الدبيثي في المختصر المحتاج اليه من تاريخ بغداد بتحقيق مصطفى جواد ج2 ص 149، انظر : الشيخ عبد القادر الکيلاني رؤية تاريخية معاصرة د. جمال الدين فالح الکيلاني، دار مصر مرتضى للکتاب، بيروت 2011 ص 43</ref>.

در بیشتر کشورها به او لقب داده اند و اکثر منابع تخصصی زندگینامه وی را آورده اند و در نزدیکی پدرش در بغداد به خاک سپرده شده است<ref>المختصر في تاريخ شيخ الأسلام عبد القادر الکيلاني، عبد الغني الدروبي، باکستان، کراجي ، 1972 ، ص12.

ولعبد القادر الجيلاني کُنية بغدادية شعبية، هي "أبو قُبْقاب"، وذلک لأنه قيل إن الشيخ الجيلاني رمى بقُبقابه الذي کان يتوضأ به بلداً بعيداً فأصاب من أراد إصابتهم من ملوک الهند لسبب ما

جلال الدين الحنفي، معجم اللغة العامية البغدادية، ج1، ص50</ref>  

وی در یازدهم ربیع الثانی سال 470 ق / 1077 م متولد شد و در مورد محل تولد وی اختلاف نظر وجود دارد. زیرا روایات متعددی وجود دارد که مهمترین آنها این است که وی گفته است متولد گیلان در شمال [[ایران]] در سواحل دریای خزر است. روایت دیگر آنکه او در جیلان حدود 40 کیلومتری جنوب بغداد متولد شده که با مطالعات تاریخی دانشگاهی اثبات شده و توسط خانواده گیلانی در [[بغداد]] پذیرفته شده است. عبدالقادر در خانواده ای بزرگ شد که منابع پدرش را ابو صالح موسی ، به زهد معرفی کردند. و شعار او مبارزه با نفس و تزکیه آن با اعمال صالح است ، و به همین دلیل  نام مستعار او را "محب الجهاد" گذاشته اند<ref>سير أعلام النبلاء - الإمام الذهبي - مؤسسة الرسالة - الطبعة: الثالثة، 1405 هـ/ 1985 م - الجزء 20 - الصفحة 439</ref>.

عبدالقادر در جوانی به دست اعضای خانواده خود مقداری از علوم شرعی را کسب کرده بود. در دوره عباسیان  پس از استقرار در [[بغداد]] سال 488 هـ برابر با1095م به مدرسه شیخ ابوسعید مخرمی پیوست که اکنون در محله باب الشیخ قراردارد <ref>الذيل على طبقات الحنابلة، ابن رجب الحنبلي، ج1، ص290</ref>.دورانی که شیخ به بغداد آمد در هرج و مرجی بود که در سراسر دولت عباسی حاکم بود ، زیرا صلیبیون به مرزهای [[شام]] حمله می کردند و آنها توانستند انطاکیه و [[بیت المقدس]] را تصرف کنند و بسیاری از مسلمانان را کشتندو پول زیادی راغارت کردند.

زندگی اجتماعی در قرن ششم هجری به دلیل فساد سیاسی که ظرفیت های اجتماعی ، مادی و اخلاقی را از بین برد و همچنین درگیری های مختلف بحران های اقتصادی و گسترش همه گیری ها رو به وخامت گذاشت.در آغاز قرن هفتم هجری ، نزاع بین مردم شهرهای مختلف و همچنین بین مردم محله های یک شهر ادامه داشت ، مانند درگیری در بغداد بین مردم باب الازج و مردم مامونیه <ref>ابن الأثير، الکمال في التاريخ، مج9، ص268</ref> و نزاع در هرات بین مردم<ref>ابن الأثير، الکمال في التاريخ، مج9، ص270</ref>. در مورد بحران های اقتصادی ، تعداد آنها بیشمار است و تورم را در همه [[کشورهای اسلامی]] به دنبال داشته است و هیچ کشوری از آنها در امان نیست و در بسیاری موارد منجر به قحطی شده است. سال تولد رازی یعنی 543ق زمانی است که تورم  همه کشورها را فرا گرفت ، از [[خراسان]] تا عراق ، شام و کشورهای [[آفریقا]]<ref>ابن الأثير، الکمال في التاريخ، مج9، ص23. وأبو الفداء، المختصر في أخبار البشر، ج2،(د.ط)، دار الکتاب اللبناني، بيروت (د.ت)، ص31</ref>.

در سال 574 هجری قمری ، افزایش قیمت ها نیز تشدید شد و به سایر نقاط گسترش یافت و تا سال بعد ادامه یافت <ref>ابن الأثير، الکمال في التاريخ، مج9، ص145</ref>. این بحران ها مردم را بر خوردن حیوانات ممنوعه و منفور سوق داده است و روایات زیادی در کتاب های تاریخ وجود دارد که در مورد خوردن انسان ها اسناد آورده است.

گیلانی تالیفات متعددی در مورد اصول، فروع وتصوف داشته و به زبان های دیگر مانند انگلیسی ترجمه شده است که عبارتند از <ref>کتاب الشيخ عبدالقادر الکيلاني رؤية تاريخية معاصرة (کتاب)، تقديم الدکتور عماد عبد السلام رؤوف، مؤسسة مصر مرتضى للکتاب العراقي – بغداد 2011 وله طبعة ثانية في الولايات المتحدة 2014 ص 87</ref>:  

رسائل الشیخ عبد القادر<ref>باز الله الاشهب، يوسف زيدان، دار المعارف، مصر ، 1999 ، ص31</ref>.

مجموعة خطب<ref>کتاب:جغرافية الباز الاشهب، تحقيق مکان ولادة الشيخ عبد القادر الکيلاني، د.جمال الدين فالح الکيلاني، مکتبة الجليس -بيروت،2012،ص107</ref>.

گیلانی علاوه بر مکتب حنبلی به مکتب شافعی فتوا می داد ، بنابراین النووی در مورد وی گفت: او شیخ شافعیه و حنبلی در بغداد بود. ابوعبدالله محمد المسناوی الدلائی(متوفی 1136 ق) در این باره در مورد شیخ نوشت و اظهار داشت: «این نشان می دهد که او به آموزه احمد ، حتی در شاخه ها ، ملزم نبوده است. او با توجه به دانش و بینش خود جانب احتیاط را لحاظ می کندو​​از دو آموزه انتخاب می کرد. و بهترین آنها را با اطمینان انجام می دهد<ref>أبو بکر القادري (1999 م). الشيخ عبد القادر الجيلاني ودوره في الدعوة الإسلامية في أنحاء العالمين، الأسيوي والأفريقي. بيروت - لبنان: مطبعة النجاح الجديدة. صفحة 107. مؤرشف من الأصل في 22 أغسطس 2020</ref>.  

گیلانی در شب شنبه 10 ربیع الثانی سال 561 هجری قمری  در سن نود سالگی درگذشت. پسرش عبدالوهاب او را آماده کرد و در میان فرزندان و اصحابش نماز گذارده شد سپس  در راهرو مدرسه اش به خاک سپرده شد<ref>[https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%8A%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%8A عبد القادر الجيلي أو الجيلاني أو الکيلاني]</ref>  <ref>محمود فهمي درويش، مصطفى جواد، أحمد سوسة، دليل الجمهورية العراقية لسنة 1960،ص277،211</ref>.